2. Permbajtja
1. Permbajtja e ditarit .
2. Si ka evoluar ditari ne vite .
3. Modele ditaresh ne kohe
te ndryshme .
4. Anet pozitive dhe negative
te ketyre modeleve .
4. Company
LOGO
Ne proçesin e te mesuarit ne
shkolle tre jane komponentet
kryesore .
Kurrikula
NxenesiMesuesi
5. Kurrikula
Kurrikula mund te konsiderohet si nje plan per veprim
ose document i shkruar qe perfshin strategjite per arritjen e
objektivave , eshte teresi e organizuar pikesynimesh per
arsimimin dhe formimin zyrtar, eshte plan per te mesuarit
ku objektivat percaktojne se cfare lloj te mesuari eshte i
rendesisshem
Kurikula mund te perkufizohet si fusha qe trajton pervojat
e nxenesit, ç’do gje brenda dhe jashte shkolles eshte pjesa
e kurrikules ose e thene ndryshe te gjitha pervojat qe
femijet perfitojne nen udhezimin dhe orientimin e
mesuesve dhe shkolles jane pjese e kurrikules
Kurrikula perfshin te gjitha pervojat qe perftojne individet
nga nje program mesimor .....qe eshte planifikuar ne lidhje
me .......teorine dhe kerkimin.....ose me praktiken e shkruar e
te sotme profesionale
6. Company
LOGO
Kurrikula mund te shihet si fushe studimi me
bazat e saj ,lemet e veta te dijes, si dhe
hulumtimin, teorine, parimet dhe specialistet e
vet per interpretimin e kesaj dije
Kurrikula mund te shqyrtohet ne lidhje me
lenden (mat,kimi,letersi,gjuhe…) ose
permbajtjen(menyren si e organizojme dhe
perpunojme informacionin ) ne nivele te ndryshme
shkollore
Kurrikula mund te vleresohet si nje sistem per
trajtimin e njerezve dhe proceseve ose per
organizimin e personelit dhe te procedurave per
zbatimin e ketij sistemi
7. Mesuesi !
Të përcaktojë saktë objektivat
e orës së mësimit sipas niveleve.
Të përcaktojë strukturën e orës së mësimit.
Të përcaktojë minutazhet për secilën etapë.
Të mendojë metodat, rrugët dhe teknikat mësimore.
Të gjejë argumentin për të shpjeguar lëndën e re.
Të planifikojë veprimtari që sigurojnë pjesëmarrje sa më
të madhe të nxënësve në orën e mësimit.
Të planifikojë veprimtari që të rrisin të menduarit logjik
dhe arsyetimin si: analiza, sinteza, induksioni,
analogjia etj.
8. Si ka evoluar ditari ne vite ?
Edukimi global .
Ditari tradicional .
Ditari sipas modelit A-9.
Ditari --ERR .
Ditari---PNP .
9. Edukimi global: 1919-1920
.Gatim,
.Qellim,
.Te paraqitun,
.Te permbledhun,
.Ushtrim
• struktura e ores se mesimit qe paraqet
Gasper Beltoja eshte sipas shkallese
formale te Herbartit dhe paraqitet ne
pese hapa .
10. Ditari tradicional !
Formati
• Qëllimi edukativ.
• Qëllimi mësimor
• Mjetet mësimore.
• Metoda
• Organizimi i mësimit (5 min)
• Kontrolli frontal i dijes (5
min)
• Kontrolli individual (10 min)
• Lënda e re (20 min)
• Përcaktimi i lëndës, detyrë
shtëpie (5 min)
REALIZIMI
• Mesuesi kontrollon detyrat e
shtepise, ben nje kontroll
frontal “te klases”, kontrollon
dy nxenes per note gjate gati
gjysmes se ores se mesimit,
pastaj shpjegon materialin e ri
dhe nese ky nuk eshte shume i
gjere, del koha per te bere
ndonje demostrim, per te
zgjidhur se bashku me
nxenesit ndonje shembull dhe
nese ende nuk ka rene zilja,
mesuesi ben mbylljen dhe jep
detyrat e shtepise.”
•
11. Modeli A-94
• Eshte teresia e rekomandimeve te
dhena ne fillim te vitit mesimor 1993-
1994 qe perfshijne tre pjese:
• Rekomandimi R1:
per planin vjetor dhe semestral.
• Rekomandimi R2:
per vleresimin e nxenesve.
• Rekomandimi R3:
per formatin e planit te ores se mesimit
dhe per zhvillimin e saj.
12. (R1): Hartimi i planit vjetor
simestral (mundesite )
Ne krye te planit vjetor shkruan shenimin A-94
Ne fund te cdo 3-4 javeve do te planifikoni ne plan nje ose dy
ore per te bere vleresimin permbledhes.
Nese shikoni te domosdoshme dhe te mundshme, para
vleresimit permbledhes mund te planifikoni nje seance
perseritjeje dhe perforcim
Nga totali vjetor, rezervoni disa ore qe mund t’i shenoni ne fund
te planit vjetor si “Rezerve”, per t’i perdorur per perforcime ne
ato raste kur nga vleresimi permbledhes nxenesit dalin te
dobet.
Oret e tjera qe mund te kini, shperndajini ne periudha te
ndryshme tre-kater javore te planit vjetor.
Pasi e hartoni kete plan vjetor, jepjani drejtorit te shkolles q eta
miratoje, ashtu sic beni edhe per te gjitha planet e tjera.
13. (R1): Hartimi i planit vjetor
simestral (detyrimet )
Te zhvilloni te gjitha temat e programit.
Te mos ndryshoni numrin total te oreve te
mesimit.
Te realizoni te gjitha oret e mesimit, si numer
edhe ne rast se perfundoni temat e
programit.
Kur shpenzoni gjate vitit rezerven, ne
regjistrin e klases duhet te shenoni nga
“rezerva”.
14. (R2):Vleresimi i nxenesve.
Informimi i nxenesve dhe prinderve se ne fund te cdo tre-kater
javeve, do t’u beni nje vleresim permbledhes me provim me
shkrim, bashkebisedim me goje gjate nje apo dy oreve dhe se keto
nota ju do ti vini ne regjister, pasi te jene pare njehere edhe nga vete
nxenesit, te cilet kane te drejte te thone mendimet e tyre rreth notes
se vene.
Do t’u thoni nxenesve, gjithashtu, se edhe gjate oreve te tjera, ju do
t’i vleresoni ata me fjale te mira, me falenderime ose edhe me nota,
per ceshtjet kryesore te mesimit
detyrat e shtepise
aftesite per te kryer punet praktike
aftesite qe do te demostrojne, vleresimi formues
Pune te shkurtra me shkrim
15. Notat e vleresimit formues mund t’i shenoni ose jo
ne regjistrin e klases, mjafton qe t’i mbani ne fletoren tuaj.
Vleresimet permbledhese korrigjohen menjehere dhe u
jepen nxenesve per t’i pare qe ne oren tjeter te mesimit.
( Kjo ishte mbingarkesa me e madhe qe do t’u shkaktonte mesuesve gjate
javeve 3 dhe 4 aplikimi i modelit A-94. Kjo mbingarkese vinte edhe nga
mosdisponimi i testeve te gatshme. Por ne shume vende te botes,
mesuesit, ashtu si tek ne, pak i aplikojne testet, sepse pelqejne me shume
test-provimet, kurse testet i aplikojne ne fund te simestrave, ne kontrollet e
jashtme etj. Mirepo, puna eshte se qe kur behet kontrata e punes,
mesuesit e pranojne mbingarkesen qe sjell korigjimi i qindra provimeve ne
cdo jave. Madje, ne disa raste at ate gjitha provimet i quajne formuese,
me perjashtim te atyre ne fund te simestrit dhe te vitit )
Per nxjerrjen e notes simestrale dhe vjetore, mesuesi
merr parasysh vleresimet permbledhese dhe formuese.
16. R3: Formati i ditarit te ores se
mesimit dhe zhvillimi i saj
Tema
Objektivat.
Motivimi.
Zhvillimi i përmbajtjes.
Informacioni i ri.
Kontrolli për të kuptuarit.
Praktikë e udhëhequr
Praktika e pavarur.
Materialet që do të përdoren.
Mbyllja.
Rekomandime, detyra shtëpie
17. PERPARESITE !
Perfshirje me te madhe te nxenesve ne mesim.
Kuptueshmeri me te larte.
Klime me demokratike, me te ngrohte e me te sigurt
ne nderveprimet mesues-nxenes, nxenes-nxenes
dhe nxenes-mesues.
Motivim me te mire te nxenesve.
Aplikueshmeri te metodave efektive.
Aftesim me te mire te nxenesve dhe verifikueshmeri
te arritjeve, vleresim dhe vetvleresim me te mire.
Liri akademike me te madhe te mesuesve dhe
pergjegjesi dhe angazhim me te madh te tyre per
mesimin.
Shkembim me te mire te pervojave te mesuesve dhe
formatoreve.
18. Mundesi me te medha per Drejtorite Arsimore dhe
Drejtorite e shkollave qe te bejne trajtime kolegjiale
me personelet e tyre, mbi nje baze te perbashket dhe
te kuptueshme nga te gjithe.
Hapjen e fushave kerkimore per te gjithe mesuesit
dhe drejtuesit qe kane shpirt krijues dhe nuk mund
te perserisin veten nga nje vit ne tjetrin.
Te gjithe, me sakte shumica e punonjesve po ndjejne
veten bashkeautore te ndertimit te se rese, avancimit
te arritjeve te deritanishme ne oren e mesimit,
ruajtjes se pervojes se mire dhe heqjes se
vjetersinave.
Pervetesim te rolit te mesuesit si menaxher i ores se
mesimit.
19. Modeli - ERR
Faza e evokimit:
• shpjegimi duhet të fillojë aty ku është nxënësi, pra të
njejtën temë duhet të shpjegojë ndryshe në tri klasa
paralele me nivele të ndryshme.
Faza e realizim kuptimit:
është faza ku mësuesi jep njohuri të reja, realizim
kuptimi është vijimësi e evokimit.
Faza e reflektimit:
është faza më e rëndësishme. Reflektimi është matja
e përfitimit të njohurive, pra reflektimi është
përforcimi i njohurive të mëparshme dhe njohurive të
reja
20. Evokimi :
• Eshte ajo faze ne te cilen pasqyrohet .
Informacioni qe sjell nxenesi;
Aftesia per t’u shprehur;
Burimet e shfrytezuara per te marre
informacionin;
Menyrat dhe metodat me te cilat
paraqiten njohurite qe kerkohen etj.
21. Realizimi i kuptimit pasqyron:
Kategorizimi i informacionit.
Drejtimi i pyjeve;
Shfrytezimi i njohurive dhe shprehive te
meparshme per te kuptuar me mire njohurite e reja,
Bashkepunimi me te tjeret per te kuptuar me mire;
Aktivizimi dhe pjesmarrja ne diskutime;
Organizimi i informacionit ne menyre skematike
apo grafike;
Gjetja e ideve dhe çeshtjeve kryesore;
Nxjerrja e perfundimeve dhe konkluzioneve;
Metodat e perdorura per te kuptuar njohurite e reja
22. Reflektimi pasqyron:
• Zhvillimi i drejtave te ngjashme me ato te
sapo mesuara;
• Pyetje dhe ceshtje te ngritura pas perpunimit
te informacionit;
• Argumentat
• Lidhja e njohurive te meparshme me ato te
reja dhe zbatimi ne situate te re;
• Mbresa dhe pervoja te fituara;
• Pergjithsime,perfundime etj.
23. Teknikat e reja ne strukturen
ERR
Brainstorming
Diagrami i venit
Kllaster
Kubimi
Shkrimi i lire
Pema e mendimit
Pese vargeshi
24. Modeli - PNP
• Parashikimi
• Nxenesve u kerkohet te mendojne dhe te bejne
pyetje per temen qe do te studjojne
• Ndertimi i njohurive
• Mesuesi udhezon dhe drejton nxenesit te bejne
pyetje ,te zbulojne ,te kuptojne materialin ,t’u
pergjigjen pyetjeve te meparshme dhe pyetjve te
reja
• Perforcimi
• Nxenesit duhet te reflektojne per ato qe kane
mesuar ,te verejne si kane ndryshuar mendimet e
tyre te mendojne se ç’fare kuptimi ka mesimi per ta.
25. Parshikimi /evokimi
Nxit nxenesit te sjellin ne mend njohurite
ekzistuese qe zoterojne
Per te kryer vleresim sa me te plote ne lidhje
me ate cka dine nxenesit ,perfshire edhe
konceptet e gabuara
Percakton qellimet e nxenies
Perqendron vemendjen tek tema
Perfitohet nje kontekst ne te cilin vendosen
njohurite e reja
26. NDERTIMI I NJOHURIVE
krahason ate qe pritej te ndodhte a
ekzistonte, me ate qe po mesohet
- rishikon parashikimin dhe krijon
parashikime te reja
- identifikon dhe njetrajteson pikat kryesore
- disiplinon dhe shqyrton te menduarit vetjak
- gjen lidhje vetjake me mesimin
- ngren pyetjet e metejshme per mesimin
27. PERFORCIMI
Permbledh idete kryesore
- Interpreton idete
- Diskuton mendimet
- Ben reagime vetjake
- Ve ne prove idete
- Vlereson te nxenet
- Ben pyetje te metejshme
28. Teknika te tjera te PNP
- Permbledhje e strukturuar :
(shpjegim i shkurter per ngjallur kureshtje)
- Harta semantike :
(koncept-fjale nga teksti)
- Diskutimi i njohurive paraprake:
(vlereson njohurite ekzistuese te nxenesve)
- Leviz/Ndalo/Krijo dyshe :
(menyra e gjalle per bere nx te punojne me partner te
rinj 2-5 min)
• Parashikim me terma paraprak:
• (jepen 3-4 fjale kyce dhe ne baze te tyre ndertohet nje
paragraf)
29. -D.D.M .
(nxit nx qe te mendojne cfare dine per temen, te
bejne pyetje per te dhe te gjejne pergjigje per
keto pyetje)
-Lexim permbledhje dyshe .
(synon leximin me kujdes te tekstit qe nx ta
kuptojne ate)
-Ç’fare, e çfare. po tani çfare .
(ndihmon nx te gjejne lidhje midis ideve te
mesuara ne shkolle dhe veprimtarive ne jete)
Veprimtari me Lexim te Drejtuar.
(nxit te kuptuarit e nx gjate leximit, duke drejtuar
vemendjen tek pikat kyce te tekstit)
-Ditar dy pjesesh.
-Diagrama piramidale.
