Sunum nasıl yapılır

1. Doç.Dr. Ercan ÖZDEMİR 1

2. GİRİŞ
• Sunumlar eğitimin her düzeyinde ve
mesleki hayatta önemlidir
• İletişim tüm öğretim faaliyetlerinin
temelini oluşturur
• Düşünceler ve kişi iletişim kurabilme
yeteneğine göre değerlendirilir
2

3. GİRİŞ
• Okuma, yazma, dinleme, konuşma
ve araştırma becerilerinin tümünü
içererek, belirli bir amaca yönelik,
sözel ve görsel etkileşimin önemini
belirtirler
• Etkili bir sunum;
İstediğiniz sonucu elde etmenizi
ve
Düşüncelerinizin kabul görmesini
sağlar
3

4. Sunum Süreci
1) Sunum öncesi
2) Sunum
• Amaç
• Etkili Giriş
• Konu içeriği
• Özet
3) Sunum sonrası
4

5. Sunum Aşamaları
5

6. Sunuma Karar Verme
• Neden sunum yapacağız?
• Dinleyiciler kimler?
• Neleri öğrenmek isterler?
• Neleri biliyorlar?
• Eğitimin amaçları neler olmalıdır?
• Zaman, mekan, araç gereç...
6

7. Aksiyon Planı
• Program planlama
• Eğitim ihtiyacının belirlenmesi
• Eğitim yönteminin seçimi
• Eğitim ortamının belirlenmesi
• Destek materyallerinin
hazırlanması
• Ders akışının belirlenmesi
7

8. Sunum Öncesi
• Konuya hakim olmalı
• Literatür derlemeli ve okumalı
• Tekrar etmeli
• B planı olmalı
• Anksiyete giderilmeli:
Salona önceden gelin
Dinleyicilerle tanışın
Nefes egzersizi yapın
8

9. Giriş Teknikleri
• Toplantı amacını gözden geçirmek
• Konu hakkında sorular
• Konunun önceki konularla bağını
kurmak
• Kişisel deneyimleri paylaşmak
• Konuyu katılımcı deneyimleriyle
bağdaştırmak
• Vaka çalışması / problem çözme
9

10. Sunum Teknikleri
•Video/multimedya kullanımı
•Yaratıcı saydamlar
•Kışkırtıcı cümleler
•Maket vb gösterimi
•Uzman konuk
•Oyunlaştırma
10

11. İyi Sunum
• Az bilinen sözcüklerden kaçınma
• Argo, jargon tabirleri kullanmama
• Göz teması
• Ses tonu, şiddeti, vurgular, vücut dili
• Salonda dolaşma
• Enerjik sunum
• Özenli giyim, tebessüm
11

12. Kötü Sunum
•Tekrarlanan sözcükler
•Kürsüde hareketsiz oturma
•Tekdüze konuşma
•Elde sürekli sallanan kalem,
anahtarlık vb.
12

13. - Sunum Teknikleri -
Yazı Tahtası
•Beyin fırtınasında kullanışlı
• Ucuz
• Herkes kullanabilir
• Her sınıfta bulunur
13

14. Yazı Tahtası
•Yazmak zaman alır
• Hem yazıp hem konuşmak zor
• Her yazılan silinmeye mahkum
• Çok fazla şey yazılamaz
14

15. Yazı Tahtası
Nasıl kullanılmalı?
•Temiz tutulmalı
•Kontrast renkte kalem/tebeşir
•Yeterince büyük yazılmalı
•Karmaşık çizimler oturum öncesi
hazırlanmalı
•Yüz tahtaya dönük konuşulmamalı
•Görüş alanı kapanmamalı
•Tahtadakilerin yazımı için yeterli süre
verilmeli
15

16. Kağıt Tahtası (flip chart)
•Hazırlanmış not ve çizimler
•Hazırlıksız tartışmalar
•Beyin fırtınası
•Ucuz, kolay taşınabilir
•Yazılanlar kalıcı olabilir
16

17. Kağıt Tahtası (flip chart)
•Yazmak zaman alır
•Hem yazıp hem konuşmak zor
•Çok fazla şey yazılamaz
•Aynı anda hem yazmak hem
konuşmayı sürdürmek güç
17

18. Kağıt Tahtası (flip chart)
• Geniş uçlu kalemler
• İri ve aralıklı yazım
• Değişik renk kalemlerle kontrast
yaratılması
• Başlık, çerçeve, çizimler
• Madde imleri
• Yeterli boşluk bırakma
• Yazı alanının gelişigüzel kullanılmaması
• Bant bulundurma
18

19. Tepegöz
• Aydınlık ortamda kullanılabilir
• Ucuzdur
• Teknik bilgi gerekmez
• Voltaj değişimlerinden az
etkilenir
• Materyal hazırlamak ucuz ve
kolaydır
19

20. Tepegöz
• Olumsuz yönleri
Sadece saydam kullanılabilir
Basılı materyal gösterilemez
• Saydam hazırlığı
Asetat kalemi
Isıya dayanıklı saydama fotokopi
Termal saydam makinesi
Lazer yazıcı
20

21. Tepegöz
•Saydam içeriği
•Her saydamda tek konu
•5-8 satır yazı, 18 punto ve
üzeri
•El yazısı yerine basılı metin
•Saydam korunması
•Çerçeveli dosyada saklama
•Numaralama
•Kapalı kutu/zarfta koruma
21

22. Tepegöz
•Kullanım:
−Oturum öncesi düğme kontrolü
−Yedek ampul
−Oturum öncesi odak ayarı
−Saydam koy-aç-kapa-saydam al
−Saydam yokken açık kalmamalı
22

23. Slayt projektörü
•Yaygın
•Ucuz
•Hazır setler de bulunabilir
•Loş ortamda kullanılabilir
•Olumsuz yönleri
• Tepegözden pahalı
• Slayt üzerinde değişiklik yapmak
zor
23

24. Slayt projektörü
• Her slaytta tek konu
• 5 satır x 5 sözcük/satır, max.35
kelime
• Çıplak gözle okunabilir olmalı
• Slaytlar numaralandırılmalı, düzgün
yerleştirilmeli
• Önemsiz slayt gösterime konmamalı,
“bunu geçelim” dememeli
24

25. Powerpoint Sunumu
• Günümüzün en popüler sunum aracıdır
• Fotoğraf, grafik, animasyon, ses ve video
uygulamalarını destekler
• Düşük sistem gereksimi sayesinde yaygın bir
kullanım alanına sahiptir
• Diğer ofis uygulamaları (Word, Excel) ile veri
alışverişi yapabilmektedir
• Web tarayıcıları tarafından görüntülenebilir
25

26. Powerpoint Sunumu
• Slaytların tüm avantajlarına sahip
• Slaytlar kolayca hazırlanıp
değiştirilebilir
• Görüntü ve ses dosyaları ile entegre
sunumlar yapılabilir
• Notebook PC+projektör<5 kg
• Projektörler artık çoğu ortamda
standart
26

27. Powerpoint Sunum Düzeni
• En fazla 7 satır ve her satırda 5-6 sözcük
• Yazı puntosu: Başlık 36-44, yazı 24-32
• Her ekranda 1 konu (paragraf kuralı)
• İşaretleyici (Pointer) kullanımı
• Mesajı kutu içerisine alma
• Uygun seçimi
27

28. Anlatımı Güçlendiren Görseller
• Diyagramlar, Tablo ve Haritalar, resimler
• İstatistikler/ Ölçümler
• Posterler/ Resim kartları
• Filmlerden kesitler/ müzik
• Denek nesneler
28

29. Dinleyici Algılaması
29

30. Powerpoint Sunum Düzeni
• Font (yazı tipi) büyüklüğünüzü dikkatli bir şekilde seçin.
• Microsoft Powerpoint font (yazı tipi) büyüklüklerini aşağıdaki gibi seçmenizi tavsiye etmektedir.
• Başlıklar için 44 font (Yazı Tipi)
• Alt başlıklar veya altbaşlık kullanılmıyorsa metin için 32 font (Yazı Tipi)
• Alt başlık kullanılıyorsa metin için 28 font (Yazı Tipi).
• Zemin rengi koyu, yazılar açık veya tam tersi olmalıdır
• Sıra önemli olmadıkça, numaralı liste olmamalıdır
• Her slayt tek konu içermelidir
• 666 kuralı uygulanmalıdır.
•Her slaytta en fazla 6 satır,
•Her satırda en fazla 6 kelime olmalı,
•6 slayttan sonra mutlaka grafik veya
resim içermelidir
30

31. Powerpoint Sunum Düzeni
• Font (yazı tipi) büyüklüğünüzü dikkatli bir şekilde seçin.
• Microsoft Powerpoint font (yazı tipi) büyüklüklerini aşağıdaki gibi seçmenizi tavsiye etmektedir.
• Başlıklar için 44 font (Yazı Tipi)
• Alt başlıklar veya altbaşlık kullanılmıyorsa metin için 32 font (Yazı Tipi)
• Alt başlık kullanılıyorsa metin için 24-32 font (Yazı Tipi).
• Zemin rengi koyu, yazılar açık veya tam tersi olmalıdır
• Sıra önemli olmadıkça, numaralı liste olmamalıdır
• Her slayt tek konu içermelidir
• 666 kuralı uygulanmalıdır.
• her slaytta en fazla altı satır,
• her satırda en fazla altı kelime olmalı,
• altı slayttan sonra mutlaka grafik veya resim içermelidir
• Yazım ve dilbilgisi hatası olmamalıdır
• Geriye dönmek gerekirse aynı slayt tekrar konmalıdır
• Slaytlara numara konmalıdır.
• Her bölümün başlığının yeterince açıklayıcı olmasına dikkat edin.
• Kolay okunmayan görsel malzeme kullanmayın.
• Görsel malzemeyi çok fazla yazılı metinle, resimlerle veya çok farklı renklerle doldurmayın.
31

32. Powerpoint Sunum Düzeni
• El yazısı yerine basılı metin kullanılmalıdır
• HARFLERİN TÜMÜ BÜYÜK veya italik yazı karakterinde
olmamalıdır
• Vurgulanması istenen noktalar için italik, alt çizgi, farklı renk,
yanıp sönme vb. dikkat çekici özelliklere yer verilmelidir.
• Tüm slaytlarda aynı yazı karakteri kullanılmalıdır
32

33. Powerpoint Sunum Düzeni
• Aynı ekranda, çok sayıda dikkat çekici özellikler kullanılmamalı
• Başlık, sayfanın içeriği ile uyumlu olarak tasarlanmalı
• Zemin rengi koyu, yazılar açık veya tam tersi olmalı
• Grafikler basit ve anlaşılır olmalıdır, en fazla 3 adet kullanmalı
• Kolay okunmayan görsel malzemeden kaçınmalıdır
33

34. Powerpoint Sunum Düzeni
•Gerektiğinde konuların
anlatılmasında canlandırılmış
resim (animasyon) kullanılmalı
 Görsel materyaller sayfada
rasgele dağıtılmamalı
34

35. Powerpoint Sunum Düzeni
RENK KULLANIMI
 Basitlik ve tutarlılık esastır
 Slaytlardaki ifadeler, her mesafeden
okunabilmeli
 Zemin rengi, ancak anlatılan konuya
açıklık getirmek istenildiğinde
kullanılmalı
 Verilmek istenilen mesajlara uygun
renkler seçilmeli
35

36. Etkili Sunumun Öğeleri
36

37. Korkularımız
37

38. Etkili Sunum
• Zamanınızı iyi kullanın
• Dinleyicilere sırtınızı dönmeyin
• Çok hızlı, çok yavaş, ya da okuma biçiminde monoton bir şekilde
konuşmayın
• Sunum boyunca kartlar üzerindeki notlarınızdan okumayın
• Yansıtılan slaytta yazılı olan metindeki cümlelerin tıpa tıp aynısını
kullanmayın
38

39. Etkili Sunum
•Yeterli kaynak gösterin
•Sunumda ad ve adres
bulundurun
•Süre: 30 dk sunum, 15 dk sorular
için kullanın
39

40. Etkili Sunum Grafiği
40

41. Kötü Görseller
41

42. Özetleme
• Katılımcıların soru sormasını istemek
• Katılımcılara soru yöneltmek
 Ortaya soru
 Kişiye soru
 Soruya kişi
• Konuyla ilgili alıştırmalar
42

43. Etkin Sunum
• Kalifiye eğitici
• Güçlü giriş
• Etkileşimli ve görsel-işitsel
destekli sunum
• Katılımcı işbirliği
• Etkili özet
• KONUYA HAKİM OLMAK
• TEKRAR, TEKRAR, TEKRAR!
43

44. Sunum Sonrası
• Sunumla ilgili materyaller verilir
• Öğrenmeye devam etmek için
kaynaklar önerilir
• Dinleyicilerle iletişimi devam ettirilir
• Öğrenilenlerin pekiştirilmesi için
fırsatlar oluşturulur
• Değerlendirme: Katılımcılar, kendiniz
44

45. Sonuç
•Sunum günlük hayatımızın her
safhasında yer alan bir iletişim
aracıdır
•Bilinçli ve etkili kullanıldığı
zaman istenilen hedeflere daha
kolay ulaşılmasını sağlar
45

46. Kaynakça
1) The Sunday Times- Değişen Dinamikleri Yakalamak İçin Başarılı Sunum
Teknikleri-Andrew Bradbury
2) Etkili Sunuş – Jeff Olson – ISBN 975-8243-53-5
3) Başarılı Prezantasyonun 101 Yolu – Elizabeth Tierney – ISBN 975-316-850-0
46

47. Teşekkürler47