Dr. Ercan Özdemir

1. BİLİMSEL POSTER NASIL
HAZIRLANIR?
Dr. Ercan Özdemir 1

2. Bilimsel Bir Çalışmanın Sunumu
• Bilimsel çalışma 2 şekilde sunulur:
– 1) Bilimsel toplantılarda sunulur
• Poster sunumu
• Sözlü sunum
– 2)Bilimsel dergilerde yayınlanır
• Editöre mektup
• İlk sonuçların sunumu
• Makale olarak yayınlanma
2

3. Bilimsel Poster Nedir?
• Bilimsel poster, bilimsel içerikli sözel bir sunumu görsel bir destekle
birleştiren bir iletişim aracıdır
• Poster oturumları, ilk olarak 1970’’li yıllarda ABD’’de başlamıştır
• Daha sonra, kongrelerde sık başvurulan bilimsel araştırma sunum biçimi
olmuştur
3

4. Poster Sunumunun Amacı
• Posterler bilimsel toplantılarda
(seminer, sempozyum ve kongre)
sunulmak için hazırlanırlar
• Poster sunumunun amacı sözlü
olarak anlatılmak istenilen fikirlerin
şematik olarak aktarılmasıdır
4

5. Poster Özeti (Abstract) Yazımı
• 1979’da ANSI (Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü) özet
yazımını standardize etmiştir:
– Giriş: Çalışmanın neden yapıldığı ve neden sunulduğu bildirilir
– Yöntem: Çalışma nerede, ne zaman yapıldı, ne yapıldı ve nasıl yapıldı?
anlatılır
– Bulgular: Elde edilen kesin değerler verilir, veriler metin halinde yazılır
ve istatistiksel anlamlılık belirtilir
– Tartışma ve Sonuç: Elde edilen sonuçların nasıl kullanılacağı, öneminin
ne olduğu ve amaca ne denli yaklaşıldığı belirtilir. Spekülasyon
yapılmaz, gerekli yeni çalışmalara değinilir
5

6. 6
Örnek bir poster
özeti

7. İyi Bir Özet Nasıl Olmalı?
• Doğru
• Tarafsız
• Kısa
– Poster özeti ve makalede 250 kelime
– Tezde 350 kelime olmalıdır (7Xharf)
• Anlaşılır
• Cümleler tam cümle şeklinde ve kısa olmalı
• Kendi içinde bir bütün oluşturmalı
7

8. Nasıl Bir Anlatım Tarzı Seçilmeli?
• Anlatım açıklayıcı olmalı, geçişlerde fikirler arasında bağlantı kurulmalıdır
• Yeni bulgular vurgulanmalı, tekrarlardan kaçınılmalı
• Okuyucunun ilgisini kaçırmamak esastır, akıcı olmalı, sıkıcı olmamalı
• İyi bir özet dergi editörüne de iyi bir mesaj verir
8

9. Özette Olmaması Gerekenler
• Tablo
• Formül
• Şekil
• Diagram
• Referans
– Çok bilinen bir yöntemin modifikasyonu anlatılıyorsa
literatür verilebilir
• Kısaltma
– Çok sık tekrarlanan bir kavram kısaltılarak sonraki
geçişlerde kullanılabilir
9

10. Poster Sunum Çeşitleri
• Bilimsel poster sunumu 2 şekilde yapılabilir:
– A) Elektronik poster (e-poster): Poster sunumu
olarak kabul edilen dokümanlar, gerekli
düzeltmelerden sonra plazma vizyon veya video
projeksiyon perdesi ile uyumlu hale getirilir.
– Bir yazılımla, periyodik olarak ekranlarda
elektronik olarak sunulur
– Posterler otomatik geçişli veya arama opsiyonlu
olarak istasyonlarda izlenebilir
– B) Basılı poster
10

11. Poster Sunumunun Avantajları
 Benzeri araştırma yapanları dinlemek ve onlardan yeni
bilgiler elde etmek
 Çalışmanın bilimsel konumunu görmek
 Postere yöneltilen eleştirilere bakarak bunlardan
yararlanmak
 Çalışmayı sunmada, eleştirileri ve soruları
cevaplamada deneyim kazanmak
11

12. Bilgisayarda Poster Hazırlama
• Poster hazırlama programları:
– Microsoft PowerPoint (%95)
– Microsoft Publisher,
– Word,
– Adobe Acrobat
• Powerpoint ile poster hazırlarken
öncelikle poster boyutları
ayarlanmalıdır
12

13. Poster Sunumunda Önemli Noktalar
• Hazırlanan poster üzerindeki yazılar
izleyiciler tarafından 2 metre
mesafeden rahatlıkla okunabilmeli
• Bunun için 18 - 30 punto aralığı
tercih edilmelidir
13

14. Poster kağıdının ebatları
• Poster kağıdının ebatları kongre
düzenleme kurulu tarafından bidirilir
• Buna göre Powerpoint sayfasında
poster boyutları ayarlanabilir (90x70
cm gibi)
14

15. Poster kağıdının ebatları
15

16. Poster Tabelası
• Poster içeriğin tasarımında ilk aşama posterin tabelasıdır
• Bu kısım posterin üst kısmında ortalanmalıdır
• Posterin tabelasına;
– Yazının başlığı, Yazarların isim listesi, Yazarların kurumlarının listesi, Yazarın
internet adresi ve logo girilmelidir
16

17. Poster Başlığı
• Başlık için 48 - 70 punto büyük harfler kullanmak gerekir
• Başlık; izleyicilerin poster ile karşılaştıkları anda göz temasının sağlandığı
en etkili kısımdır
• Başlık kısmı en az 3 metreden rahatlıkla okunabilmeli ve 2 satırdan fazla yer
kaplamamalıdır.
17

18. Yazı İçeriği
• Yazı içeriğinde satırlar arasında 1,5
veya 2 satır boşluğu kullanarak
okuma kolaylığı sağlanır
• Yazı karakteri olarak Helvetica veya
Arial gibi fontlarının kullanılması ile
poster yazıları rahat okunabilir
18

19. Yazı İçeriği
• Kullanılan yazı karakterleri yazının
sonuna kadar sabit tutulmalıdır
• Vurgulanmak istenen kısımlar ise ya
kalın ya da altı çizili olarak
yazılmalıdır
• Okumayı zorlaştıran italik yazı
tercihinden kaçınmak gereklidir
• Poster üzerindeki kelime sayısının
800’den az olması idealdir
19

20. Yazı İçeriği
• Salonundaki izleyiciler yaklaşık 1 dk’da
poster içeriğinin ana hatlarını çözmüş
olmalıdırlar
• Bu yüzden sadelik esastır
• En fazla üç farklı renk kullanmaya dikkat
edilmelidir
• Tercih edilen renklerin birbirleriyle uyumu
çok önemlidir
20

21. Renk Tercihi
• Benzer renkler yan yana kullanılmamalı
• Zıt renklerin kullanılması vurgulanmak
istenen noktaları ön plana çıkarır
• Yazıların tümü tek bir renk kullanılmalı
• Arka plan için açık renkler tercih edilmeli
• Gri tonları bu iş için idealdir
21

22. Renk Tercihi
22

23. Renk Tercihi
• Eğer vurgulanmak istenen tablo veya
grafik varsa etrafına zıt renkli bir şerit
eklenebilir
• Gri tonlamalı arka plan kullanımı ile
renkli fotoğraflar vurgulanabilir
• Arka planda beyaz rengin kullanılması
renkli fotoğrafların etkisini azaltır
23

24. Renk Tercihi
• Fotoğraf eklenecekse, fotoğrafın durumuna göre arka plan rengi belirlenmelidir
• Açık tonlu fotoğraflar koyu zemin, koyu tonlu fotoğraflar ise açık zeminde
sunulmalıdır
24

25. Grafik- Tablo
• Üç boyutlu grafiklerin kullanıl-
masından kaçınılmalıdır
• Çünkü grafik ayrıntılarından
dolayı poster içeriğinin
anlaşılması zorlaşır
• Bu yüzden tablo ve grafikler sade
şekilde hazırlanmalıdır
25

26. Grafik- Tablo
• Grafik üzerinde mümkün olduğunca az
yazı kullanılmalıdır
• Daha çok semboller ve şekillerle
kodlanmalıdır
• Grafik elemanları ortalama 2 metreden
net olarak görülebilmelidir
• Grafikler içerisinde 2 veya 3 renk
kullanımı ile ideal vurgu elde edilebilir
26

27. Poster İçeriğinin Başlıkları
• Posterler de, makaleler gibi IMRAD
planına uyarlar;
• I: Introduction (Giriş)
• M: Method (Gereç ve Yöntem)
• R: Result; (Bulgular)
• A: And
• D: Discussion (Tartışma ve Sunuç)
27

28. Poster İçeriğinin Başlıkları
28

29. GİRİŞ (Introduction)
• Posterdeki araştırma metninin girişine, geçmişteki yapılmış
araştırmaları özetleyen sadece en temel literatürlerin
konması gerekir
29

30. GİRİŞ
Bundan sonra poster çalışmasının;
- Amacı nedir?
- Hipotezi nedir?
- Önceki araştırmalardan farkı nedir?
Kullanılabilir mi?
- Orjinal ve zaman harcamaya değer
mi?
- Alanında önemli bir katkısı var mı?
sorularına cevap arayan ‘Amaç'
bölümü şekillendirilir
30

31. Amaç
• Amacı oluşturacak fikirleri bir
veya iki cümlede tamamlamak,
deneyime bağlıdır
• Genellikle, posterde amaç bir
cümle içerisinde belirtilir
31

32. Gereç ve Yöntem
• Posterin yöntem bölümü yazılırken,
uygulanan teknikler özetlenir
• Yeni bir yöntem uygulandıysa,
ayrıntılı açıklaması verilir
• Kısaltmalardan kaçınılmalıdır. Çünkü
bunlar, okuyucuyu şaşırtabilir
• Kullanılan istatistik yöntemler belirtilir
32

33. Bulgular
• Posterde bulguların sunumu hem
önceliklidir, hem de görsel titizlik
gerektirir
• Bulgular bölümü, arka arkaya
dizilmiş bir sayılar karmaşası değil
de, tablo veya şekiller biçiminde
verilmelidir
• Bir posterin bulgu bölümünün
hazırlanmasında, denek bulguları
ilk önce verilir
33

34. Bulgular
• Üzerinde çalışılan deneklerin sayısı,
cinsiyeti, yaş dağılımı ve ne kadar süre
izlendikleri yazılmalıdır.
• Daha sonra esas bulgular özetlenirken,
dört-beş cümle ile pozitif bulgular
tanımlanmalıdır
• Bir araştırmacı için beklenmedik olan bir
bulgu, bir başka araştırmacıya beklenen bir
bulgu görünebilir
34

35. Tartışma ve Sonuç
• Tartışma bölümü, kavram olarak
bulgulardan çıkartılarak apayrı
anlatılır
• Varsayımlar verilmez
• Posterin tartışmasında, yapılan
araştırmanın daha önceki bulgulara
ne eklediği sorusuna cevap
verilmelidir
35

36. Tartışma ve Sonuç
• Elde edilen bulgular hangi açıdan önemlidir?
• Çalışma neden önemli?
• Çalışmayı daha ileri götürmek için ne gibi
adımlar atılmalı?...
• Gibi sorularla tartışmaya açıklık getirmelidir
36

37. Tartışma ve Sonuç
• Araştırmanın hipotezi, tartışmada ispatlanır ve yenilikler açıklanır
• Ulaşılan sonucun açık bir dille ifadesi önemlidir
• Sonuç bölümü özenle ifade edilmelidir
• Birçok ziyaretçi sonuçtaki mesajın tutarlılığına bakarak, postere
değer biçer.
37

38. Kaynaklar ve Teşekkür
• Posterin referans listesinde
yer alacak periyodik makaleler
ve varsa kitaplar alfabetik
düzende sunulur
• Yardımlar için postere
teşekkür konacaksa,
olabildiğince kısa tutulmalıdır
38

39. 39
Poster Örnekleri

40. 40
Poster Örnekleri

41. 41
Poster Örnekleri

42. 42Teşekkürler