ΥΛΙΚΟ

1. «Τα μέτρα των αξιών της δημοκρατίας
είναι το πνεύμα και η αρετή.
Δίχως αυτά δεν υπάρχει δημοκρατία…»
Ι. Ν. ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
ΘΕΜΑ: Σε μία ομιλία προς τους συμμαθητές σας να τους επιδείξετε το πώς η πνευματική
καλλιέργεια μπορεί να συμβάλει στην εδραίωση της δημοκρατίας και στη διάπλαση
δημοκρατικών προσωπικοτήτων (400-500 λέξεις).
ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αγαπητοί συμμαθητές και συμμαθήτριες,
Όπως όλοι γνωρίζουμε, η πνευματική καλλιέργεια αποτελεί το θεμέλιο μιας υγιούς
προσωπικότητας, συντελώντας στην πνευματική ωρίμανση του ατόμου, αλλά και στην ηθική και
ψυχική συγκρότησή του. Πέραν όμως αυτών, η πνευματική καλλιέργεια συνδράμει και στον
εκδημοκρατισμό των κοινωνιών και των μελών τους, ευνοώντας την ορθή και διαρκή λειτουργία
του δημοκρατικού πολιτεύματος.
ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ
Πώς η πνευματική καλλιέργεια συντελεί στην εδραίωση δημοκρατιών / διάπλαση
δημοκρατικών προσωπικοτήτων;
Πνευματική καλλιέργεια =
 γνώσεις, κριτική σκέψη, πνευματικές ικανότητες.. = αυτενέργεια, απουσία παθητικότητας =
αυτοδιάθεση, αυτονομία = διαμόρφωση ανεξάρτητων ατόμων, πολιτών δηλαδή με έντονη τη
βούληση της ελευθερίας, που προσιδιάζουν μόνο σε δημοκρατικά καθεστώτα..
 απομάκρυνση από φανατισμούς, δόγματα, στερεότυπες αντιλήψεις, προκαταλήψεις.. =
ανεκτικότητα, διαλλακτικότητα = διάλογος και σεβασμός στις απόψεις των αντιπάλων = βασικό
γνώρισμα δημοκρατίας..
 ηθικοποίηση = εντιμότητα, σεβασμός συνανθρώπου, πνεύμα συνεργασίας, υπευθυνότητα,
κυριαρχία σε πάθη.. = δημοκρατικός τρόπος ζωής..
 πολιτικοποίηση = ενεργός συμμετοχή στα κοινά (ο πνευματικά καλλιεργημένος γνωρίζει τις
εξελίξεις και τις διαμορφώνει / δεν είναι ουραγός των γεγονότων) = λαϊκή κυριαρχία = εξ ορισμού
εδραίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος (ετυμολογία δημοκρατίας: κυριαρχεί ο δήμος)..
 εντοπισμός της όποιας προπαγάνδας, λαϊκισμού, αποπροσανατολιστικής προσπάθειας.. =
αποφυγή της χειραγώγησης και ανατροπή των σχεδίων των κέντρων ετεροκατεύθυνσης του πολίτη
= η εξουσία και οι αποφάσεις δεν ελέγχονται από τους λίγους = στερέωση της δημοκρατίας..
 δυνατότητα άσκησης ελέγχου στους πολιτικούς ιθύνοντες = αποτροπή τους από αυθαιρεσίες και
καταχρήσεις εξουσίας.. = προστασία των δημοκρατικών θεσμών..
 αγωνιστικότητα κατά ανισοτήτων, αδικιών, ρατσισμών, φαινομένων κοινωνικής παθογένειας.. =
κατανόηση της αξίας των δημοκρατικών αρχών της ισότητας, της ισονομίας, της δικαιοσύνης, της
αξιοκρατίας…και ανάληψη δράσης υπέρ της επίτευξής τους.. = όραμα της δημοκρατίας..
 νομιμοφροσύνη = τήρηση ατομικών και κοινωνικών υποχρεώσεων = εύρυθμη λειτουργία της
κοινωνίας και προστασία των θεμελιωδών αρχών του ανθρωπισμού.. = δημοκρατική στάση ζωής..
 συνειδητοποίηση των αρνητικών συνεπειών των αυταρχικών καθεστώτων και αφιέρωση όλων
των δυνάμεων για αποτροπή / ανατροπή τους = διασφάλιση των δημοκρατιών από την όποια
επιβουλή..
 επιθυμία επικράτησης της ειρήνης, η οποία υφίσταται μόνο υπό το φως δημοκρατικών
πολιτευμάτων..
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

2. 2
ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Γίνεται λοιπόν εύκολα αντιληπτό πως η διάπλαση δημοκρατικών συνειδήσεων και η
θεμελίωση της δημοκρατίας προϋποθέτουν την ύπαρξη πνευματικής καλλιέργειας. Χωρίς αυτή
μάλλον το μέλλον φαντάζει δυσοίωνο και η πορεία των κρατών συγκεντρωτική και ολοκληρωτική.
Να επομένως το χρέος του ανθρώπου: η πνευματική του καλλιέργεια προς διατήρηση και
προστασία των αξιών της δημοκρατίας..
Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.