Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (20)
Similar to Κάστρα των Δωδεκανήσων και των νήσων του ανατολικού Αιγαίου
Similar to Κάστρα των Δωδεκανήσων και των νήσων του ανατολικού Αιγαίου (20)
More from Peter Tzagarakis
More from Peter Tzagarakis (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (15)
Κάστρα των Δωδεκανήσων και των νήσων του ανατολικού Αιγαίου
- 1. Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης των μαθητών της Γ’ Τάξης του 53ου Γενικού Λυκείου Αθηνών για το σχολικό έτος 2015-16 με τίτλο: «Κάστρα – τα πέτρινα λουλούδια της φύσης» ΘΕΜΑ: Τα κάστρα των Δωδεκανήσων και των νήσων του ανατολικού Αιγαίου Εργασία των παρακάτω μαθητών και μαθητριών της Γ’ Τάξης: Δρομπούρα Γενοβέφα Καλδάνης Νικόλαος Καρπούζη Ξένια Κατσίπης Μάνος Λιβιτσάνος-Μπάρις Άρης Μπέρκοβιτς Αναστασία Μπούνταλη Γεωργία Ολντάσι Ελισάβετ Περδίος Ανδρέας Πυθαρούλιος Κωνσταντίνος Σέγκος Νικόλαος Σμύρης Βασίλης Αθήνα 2016
- 2. Εισαγωγή Τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου πέρα από την ζηλευτή φυσική ομορφιά τους όπως απλώνεται στα νερά του Αιγαίου, αποτέλεσαν και «νησίδες» πολιτισμού ανά τους αιώνες. Και η αλήθεια είναι ότι από την αρχαιότητα ήδη τα ίδια τα μνημεία πολιτισμού που σώζονται αποδεικνύουν πόσο δημιουργικοί ήταν οι άνθρωποι που ζούσαν σε αυτά και πόσο δίκαια θαυμάζονται ως σήμερα για τα έργα τους, πνευματικά και υλικά. Εστιάζοντας δε στο Μεσαίωνα και τους Νεότερους Χρόνους μπορούμε να ισχυριστούμε πως αφενός μεν τα νησιά αυτά δεν χαρακτηρίστηκαν από τέτοια πολιτιστική άνθηση όσο στην Αρχαιότητα, όμως δεν τους έλειψε κάποιος ιδιαίτερος ρόλος στα ιστορικά γεγονότα της ανατολικής Μεσόγειου. Πολλές, λοιπόν, από τις πληροφορίες για τα γεγονότα και τα έργα των ανθρώπων της εποχής που προαναφέρθηκε, λαμβάνουμε από τα οχυρά που έκτισαν οι κατά καιρούς κυρίαρχοι των νησιών, είτε οι Έλληνες (δια της Ρωμανίας), ως φυσικοί διάδοχοι των άλλοτε κυριάρχων Ρωμαίων, Μακεδόνων, Ιώνων, Αιολέων και Δωριέων, είτε οι Ιωαννίτες Ιππότες, οι Βενετοί, οι Γενοβέζοι και οι Τούρκοι ως αποτέλεσμα των εξελίξεων που πυροδότησαν οι Σταυροφορίες – και ιδίως η Δ’ Σταυροφορία – και η τουρκική επιθετικότητα. Μερικά από αυτά τα κάστρα ίστανται ως σήμερα σε ερειπιώδη μορφή, άλλα όμως σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση και στολίζουν με την γοητεία τους το φυσικό περιβάλλον που τα φιλοξενεί, άριστα προσαρμοσμένα σε αυτό με τέτοια επιτυχία, ώστε σήμερα να μην μπορούμε να φανταστούμε τη νησιωτική γη χωρίς αυτά.
- 3. Κάστρα των Δωδεκανήσων Αστυπάλαια Κάστρο της Αστυπάλαιας Πρόκειται για μοναδικό στο είδος του κάστρο στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου. Λέγεται και κάστρο της Αστροπλιάς ή Κάστρο των Κουιρίνι. Χτίστηκε από την οικογένεια των Querini τον 14ο αι. πάνω στην αρχαία ακρόπολη, ενώ την οριστική του μορφή πήρε τον 15ο αιώνα. Είναι δομημένο με παραδοσιακή τοπική σκούρα πέτρα και περιστοιχίζεται από άσπρα σπιτάκια, κυκλαδίτικου στυλ, οι εξωτερικοί τοίχοι των οποίων δημιουργούν ένα πραγματικό τείχος, με μικρά παράθυρα για πολεμίστρες. Με έντονο φρουριακό χαρακτήρα για να προστατεύσει τους κατακτητές από τους πειρατές, έχει ορατότητα στα δύο φυσικά λιμάνια του νησιού. Το κάστρο της Αστυπάλαιας
- 4. Το 1207 η Αστυπάλαια δόθηκε σαν φέουδο από το Μάρκο Σανούδο, Δούκα της Νάξου και Κύριο των Κυκλάδων, στον Κόμη Ιωάννη Κουερίνι ο οποίος αναγκάστηκε να εποικίσει την Αστυπάλαια, που είχε ερημωθεί από μια επιδρομή των Τούρκων, με κόσμο που έφερε από την Τήνο και την Μύκονο. To 1310 o Ιωάννης Κουερίνι o B’ ανοικοδόμησε εκ βάθρων το κάστρο και βασικά του έδωσε τη σημερινή του μορφή παρόλο που τροποποιήσεις και προσθήκες υπήρξαν πολλές τους επόμενους πέντε αιώνες. Την οριστική μορφή του την πήρε το 1413 με την ανακατασκευή του Ιωάννη Δ’ Κουερίνι. Τα επίσημα εγκαίνια του νέου κάστρου έγιναν το 1453. Το κάστρο της Αστυπάλαιας
- 5. Από το 16ο έως το 19ο αιώνα η Αστυπάλαια ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο Τουρκικός στόλος κατέβαινε μια φορά το χρόνο από την Κωνσταντινούπολη για να εισπράξει τους φόρους, αλλά τον υπόλοιπο καιρό άφηνε τους νησιώτες να τα βγάλουν μόνοι τους πέρα με τους πειρατές. Έτσι οι κάτοικοι της Αστυπάλαιας έπρεπε να συμβιώνουν με τους πειρατές, στη συνεργασία με τους οποίους έβρισκαν σχετική ασφάλεια, αλλά και οικονομικά οφέλη. Το κάστρο ήταν απόλυτα προσαρμοσμένο σε αυτόν τον τρόπο ζωής και φαίνεται ότι παρέμεινε το κύριο μέρος του οικισμού της χώρας μέχρι το 18ο αιώνα. Το κάστρο της Αστυπάλαιας
- 6. Το κάστρο βρίσκεται στην κορυφή υψώματος γύρω από το οποίο αργότερα αναπτύχθηκε η Χώρα, σε πλάτωμα με έκταση 4 στρέμματα. Η μοναδική είσοδος του κάστρου βρίσκεται στην Νοτιοδυτική πλευρά του και οδηγεί στο εσωτερικό του μέσα από ένα χαμηλό, στεγασμένο με σταυροθόλια, χώρο. Το κάστρο κατά καιρούς ήταν πυκνοκατοικημένο. Στα τέσσερα στρέμματά του ζούσαν κατά μέσο όρο 2.500 άτομα, ενώ φαίνεται ότι οι κάτοικοί του έφτασαν και τις 4.000. Η ύδρευση των σπιτιών γινόταν από στέρνες. Το «Σεράι», ένας τετράγωνος πύργος με περίμετρο 18 μ στο νοτιοανατολικό άκρο, ήταν κατά κάποιο τρόπο ο ακρόπυργος του κάστρου. Στο εσωτερικό του κάστρου βρίσκεται και ο αρχαιότερος ναός του Αϊ Γιώργη που κτίστηκε το 1790. Ο ελεύθερος χώρος μπροστά στην εκκλησία αποτελούσε τη πλατεία όπου γίνονταν τα πανηγύρια και οι χοροί της καστροπολιτείας. Το κάστρο της Αστυπάλαιας
- 7. Κάλυμνος Κάστρο της Χώρας Καλύμνου Το Κάστρο της Χώρας Καλύμνου απετέλεσε το κατεξοχήν οικιστικό κέντρο του νησιού κατά την περίοδο του Μεσαίωνα. Η σημερινή του μορφή με τα ψηλά τείχη που αγκαλιάζουν περιμετρικά την κορυφή του βραχώδους υψώματος χρονολογείται στα τέλη του 15ου αιώνα, μετά την ανακατασκευή της οχύρωσης από τους Ιωαννίτες ιππότες, οι οποίοι κατείχαν τα Δωδεκάνησα από το 1309 έως το 1522. Το Κάστρο, βέβαια, προϋπήρχε και, πιθανότατα, κατασκευάστηκε κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους . Υπολογίζεται ότι στο εσωτερικό ο οικισμός μπορούσε να φιλοξενήσει γύρω στους 1000 κατοίκους. Η κατοίκηση στο Κάστρο συνεχίστηκε έως τις αρχές του 18ου αιώνα οπότε σταδιακά εγκαταλείπεται η καστροπολιτεία και οι κάτοικοί της μετοικούν εκτός αυτής, στον χώρο του σημερινού οικισμού της Χώρας. Το κάστρο της Χώρας Καλύμνου πάνω από τη σημερινή πόλη.
- 8. Το Κάστρο της Χώρας Καλύμνου καλύπτει την ευρεία κορυφή ενός απότομου ορεινού υψώματος που ευρίσκεται σε μικρή απόσταση στα βορειοανατολικά του οικισμού της Χώρας, σε υψόμετρο 255 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα ισχυρά τείχη του Κάστρου αγκαλιάζουν περιμετρικά το χώρο περικλείοντας έκταση 30.500 τ.μ. Εδώ απλώνεται εσωτερικά ένας εκτεταμένος πυκνοδομημένος μεσαιωνικός οικισμός, ο οποίος εκμεταλλεύθηκε ολόκληρη την έκταση του διαθέσιμου χώρου. Τα σπίτια είναι κτισμένα το καθένα σε επαφή με τα γειτονικά του. Στην πλειοψηφία τους έχουν μικρές διαστάσεις, ενώ δεν λείπουν και μεγαλύτερα. Εντός της καστροπολιτείας υπάρχουν και δέκα εκκλησάκια σε καλή κατάσταση. Το κάστρο πρωτοκτίστηκε κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους. Κατά τη διάρκεια της Ιπποτοκρατίας διευρύνθηκε και ξανακτίστηκε στα τέλη του 15ου αιώνα. Τα τείχη είναι κατασκευασμένα από αργολιθοδομή και ισχυρό ασβεστοκονίαμα. Στο άνω μέρος τους διαθέτουν επάλξεις σχήματος διπλής χελιδονοουράς. Το κάστρο της Χώρας Καλύμνου πάνω από τη σημερινή πόλη.
- 9. Καστελόριζο Κάστρο του Καστελόριζου Το Καστελλόριζο ή Μεγίστη είναι ένα από τα Δωδεκάνησα, το ανατολικότερο από όλα και το πιο απομεμακρυσμένο σημείο της Ελλάδας προς ανατολάς. Απέχει 1,25 ναυτικά μίλια από τις τουρκικές ακτές και 72 ν.μ. από τη Ρόδο. Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους περιλαμβάνεται στο «Θέμα των Κυβυραιωτών», όπως και η Ρόδος. Το 1306 κατελήφθη από τους Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη υπό τον Μέγα Μάγιστρο Φουλκ ντε Βιλλαρέ. Αυτό συνέβη 3 χρόνια πριν την κατάκτηση της Ρόδου. Κατά κάποιο τρόπο, το Καστελλόριζο υπήρξε ο ενδιάμεσος σταθμός κατά τη μετακίνηση του τάγματος από την Κύπρο στη Ρόδο και πριν την οριστική εγκατάστασή τους στα Δωδεκάνησα, όπου παρέμειναν κυρίαρχοι για δυο αιώνες Το κάστρο του Καστελόριζου.
- 10. Περίπου τότε, στις αρχές του 14ου αιώνα, οι Ιππότες έκτισαν το κάστρο, που σήμερα αποκαλείται και Κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη ή Κάστρο της Μεγίστης, πάνω σε θέση όπου προϋπήρχε αρχαία ακρόπολη και μικρό βυζαντινό φρούριο. Το κάστρο είναι κτισμένο σε κόκκινο βράχο που έδωσε το όνομά του στο κάστρο, “Castello Rosso”, και στη συνέχεια, εκ παραφθοράς, σε ολόκληρο το νησί. Το 1440 το Καστελόριζο καταλήφθηκε από τον Αιγύπτιο Σουλτάνο Τζεμάλ Ελ-Ντιν που κατέστρεψε το κάστρο και έσυρε όλους τους κατοίκους του στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Το 1450 το νησί καταλήφθηκε από τον Αλφόνσο E’ Ντ’ Αραγκόν (1396-1458), βασιλιά της Νάπολης ο οποίος ήταν σύμμαχος τότε των Ιπποτών και ο οποίος ξανάκτισε το κάστρο. Το 1480, το νησί ερημώνεται και πάλι από τους Τούρκους, ενώ το 1498 το ανακαταλαμβάνουν οι δυνάμεις του βασιλείου της Νάπολης. Το 1523 ακολούθησε τη μοίρα της Ρόδου και των υπόλοιπων Δωδεκανήσων και κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς υπό τον Σουλεϊμάν Α΄ τον Μεγαλοπρεπή. Το κάστρο του Καστελόριζου.
- 11. Στην κατασκευή του κάστρου χρησιμοποιήθηκε ευρέως υλικό από την αρχαία ακρόπολη (spolia). Δυστυχώς η κατάστασή του σήμερα δεν είναι πολύ καλή. Σώζεται σε χαμηλό ύψος και μόνο στο ανώτερο σημείο του. Δίπλα στα ερείπια βρίσκεται ένα χαμάμ και ένας αναστηλωμένος ανεμόμυλος, ενώ πιο κάτω Δωρικές κολόνες φανερώνουν το σημείο όπου βρίσκεται άριστα διατηρημένος αρχαίος ναόσχημος τάφος. Το κάστρο του Καστελόριζου.
- 12. Κως Κάστρο της Αντιμάχειας Κω Το κάστρο της Αντιμάχειας στην Κω το έχτισαν οι Ιωαννίτες Ιππότες, αφού κατέλαβαν όλα τα Δωδεκάνησα στις αρχές του 14ου αι. διωγμένοι από την Ουτρεμέρ, για να ενισχύσουν την άμυνα του νησιού στο εσωτερικό του καθώς ήταν ήδη απρόσβλητο από την θάλασσα. Το κάστρο ήρθε να συμπληρώσει τον 14ο αιώνα το δίκτυο των οχυρώσεων της Κω που περιλάμβανε το κάστρο της Νεραντζιάς στο λιμάνι της Κω, το κάστρο στο Πύλι και το κάστρο στην Κέφαλο Το κάστρο της Αντιμάχειας.
- 13. Σύμφωνα με τα χρονικά των Ιωαννιτών, το κάστρο χτίστηκε μεταξύ 1322 και 1346, κατά την διοίκηση του Χελιόν ντε Βιλνέβ. Είναι αξιοσημείωτο πως δεν υπάρχουν πύργοι στο κάστρο. Η πιο σημαντική ιστορική στιγμή για το κάστρο της Αντιμάχειας ήταν η πολιορκία τον Ιούνιο του 1457 από τους Οθωμανούς. 15 Ιππότες και 200 ντόπιοι αντιστάθηκαν αποτελεσματικά για 23 μέρες και ανάγκασαν ένα τούρκικο στρατό από 16000 να λύσει την πολιορκία και να φύγει από τη νησί. Το 1493 ισχυρός σεισμός κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά το κάστρο το οποίο αναστηλώθηκε πάλι από τους Ιωαννίτες κατά την ηγεσία του Μεγάλου Μάγιστρου Ντ' Ωμπουσόν. Αργότερα ο Μάγιστρος Ντελ Καρέττο (1513-1521) έχτισε έναν ογκώδη ημικυκλικό προμαχώνα -που σήμερα αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό του σημείο- γύρω από την κυρία είσοδο. Η πύλη του προμαχώνα βρίσκεται στο αριστερό άκρο του, κοντά στα τείχη του κάστρου, και έκλεινε με ανασηκωνόμενη γεφυρόπορτα. Το κάστρο της Αντιμάχειας.
- 14. Η περίμετρος του κάστρου είναι 970 μέτρα και καλύπτει συνολική επιφάνεια 26.250τμ.. Τα τείχη σώζονται σε μεγάλο ύψος γύρω από την κυρία είσοδο και σε μικρότερο στις απόκρημνες πλαγιές του λόφου, ενώ διαθέτουν και πολεμίστρες. Το κάστρο διέθετε εξαιρετική θέα προς το νότο ώστε να είναι εμφανή από πολύ μακριά τυχόν εχθρικά πλοία που θα προσέγγιζαν την Κω από το νότιο Αιγαίο ή και τα μικρασιατικά παράλια. Αξίζει να σημειωθεί πως όπως και σε άλλα ιπποτικά κάστρα, σώζονται πολλά ανάγλυφα οικόσημα ιπποτών και μεγάλων μαγίστρων στα τείχη. Το κάστρο της Αντιμάχειας.
- 15. Κάστρο της Νερατζιάς Κω Bρίσκεται στην είσοδο του λιμανιού της Kω, σε χώρο που στην αρχαιότητα ήταν νησί και συνδεόταν με την ξηρά μέσω γέφυρας, η οποία σώζεται μέχρι σήμερα . Κτίστηκε και αυτό από τους Ιωαννίτες Ιππότες αμέσως μετά την κατάκτηση του νησιού στα 1315 ως το βασικό οχυρωματικό έργο του νησιού, απέναντι ακριβώς από τα εχθρικά μικρασιατικά παράλια. Αποτελείται από δύο οχυρωματικούς περιβόλους, τον εσωτερικό και τον εξωτερικό. O εσωτερικός έχει τέσσερεις κυκλικούς πύργους στις γωνίες, από τους οποίους ο NA έχει ενσωματωθεί στο τείχος του εξωτερικού περιβόλου. O εξωτερικός περιβάλλει τον πρώτο, είναι μεγαλύτερος, με ογκώδεις προμαχώνες στις τέσσερις γωνίες, επάλξεις και κανονιοθυρίδες. Οι δύο περίβολοι χωρίζονται με πλατιά τάφρο και επικοινωνούν με επικλινή γέφυρα. Το κάστρο της Νερατζιάς.
- 16. Το κάστρο έχει κτισθεί από ντόπιους λίθους καθώς και πολλά αρχιτεκτονικά μέλη σε δεύτερη χρήση (κίονες, επιγραφές, επιστύλια, βάσεις κ.λ.π.), προερχόμενα από τα ερείπια της αρχαίας πόλης. Επίσης στην ανωδομή του είναι εντοιχισμένα πολλά ιπποτικά οικόσημα. Πάνω από την κεντρική πύλη υπάρχει ελληνιστική ζωφόρος με προσωπεία και γιρλάντες. Στην οροφή των εισόδων (κεντρική πύλη, πύλη Carmadino) έχουν τοποθετηθεί εγκάρσια κίονες από γρανίτη, προερχόμενοι πιθανότατα από την παλαιοχριστιανική βασιλική του Λιμένος. Το κάστρο της Νερατζιάς.
- 17. Από περιγραφές των περιηγητών γνωρίζουμε ότι ο εσωτερικός περίβολος πρέπει να κτίστηκε πριν τα τέλη του 14ου αιώνα, όταν οι επιθέσεις του σουλτάνου Bαγιαζίτ I΄ γίνονται εντονότερες. Πάντως το παλαιότερο χρονολογημένο σωζόμενο κτίσμα του κάστρου είναι ο κυκλικός πύργος αμέσως αριστερά από την επικλινή γέφυρα που συνδέει τους δύο περιβόλους και φέρει τα οικόσημα των Mεγάλων Mαγίστρων De Lastic (1437-1454) και De Milly (1454-1461). O εξωτερικός περίβολος είναι μεταγενέστερος, άρχισε να κτίζεται από τον Mεγάλο Mάγιστρο D'Aubusson γύρω στα 1495, συνεχίστηκε από τον D'Amboise και ολοκληρώθηκε από τον Del Carretto στα 1514. Το οικόσημο του Μεγάλου Μαγίστρου Pierre D’ Aubusson σε ανάγλυφο στο κάστρο της Νερατζιάς.
- 18. Κάστρο του Πυλίου Κω Κάστρο χτισμένο στο κέντρο του νησιού, 9 χλμ. από τη θάλασσα, σε λόφο ύψους 360 μ., ανάμεσα στο Λαγούδι και στο Πυλί. Πιθανολογείται ότι στο λόφο υπήρχε προϊστορική μυκηναϊκή τείχιση, ενώ μέχρι τώρα έχει καταγραφεί τμήμα τείχους στη ΒΔ πλαγιά και δείγματα κυκλώπειας τοιχοδομίας στη ΒΑ πλαγιά. Διακρίνονται επίσης άλλες δύο οικοδομικές φάσεις: η βυζαντινή (μάλλον του 10ου - 11ου αι.) που είναι και αυτή που κυρίως διαμόρφωσε το χώρο και η ιπποτική που απλώς βελτίωσε επί μέρους σημεία χωρίς να αλλοιώνει το βυζαντινό χαρακτήρα του Πυλίου. Το κάστρο του Πυλίου.
- 19. Στο κάστρο σώζονται τρεις περίβολοι, όπως συνηθιζόταν στις βυζαντινές καστροπολιτείες που κτίζονταν σε λόφους: O άνω περίβολος καλύπτει την κορυφή του λόφου, ενώ ο κάτω περίβολος περιλαμβάνει μεγαλύτερη έκταση στα Α, Δ και Ν του άνω περιβόλου .Ίχνη τειχών οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η περιοχή ήταν τειχισμένη και με εξωτερικό περίβολο. Σε τρία σημεία του κάστρου διακρίνονται διαμορφωμένες είσοδοι, ενώ στον άνω περίβολο διακρίνονται τέσσερις πύργοι και στον κάτω περίβολο τρεις. Tο τμήμα του κάστρου που ξεχωρίζει από το υπόλοιπο κτίσμα είναι η ορθογώνια πύλη του, την οποία περιέβαλλαν τέσσερις ημικυκλικές αψίδες. Το κάστρο του Πυλίου.
- 20. Eντός της οχύρωσης, στη ΒΔ γωνία του άνω περιβόλου , σώζεται ορθογώνιο κτήριο διαστάσεων 5,00x6,00 περίπου μ. Πρόκειται για το μοναδικό κτήριο του κάστρου που σώζεται ολόκληρο, με μεγάλες μετασκευές και χωρίς ενδείξεις χρονολόγησης. Tο εσωτερικό του καλύπτεται από χαμηλή, επίπεδη στέγη, ενώ μοναδικό του άνοιγμα αποτελεί μία είσοδος προς την πλευρά του άνω περιβόλου. Ως ιδρυτής του κάστρου αναφέρεται τον 11ο αι. ο όσιος Xριστόδουλος, ο οποίος ίδρυσε και τη μονή του Θεολόγου στην Πάτμο. Το κάστρο του Πυλίου.
- 21. Λέρος Κάστρο του Παντελίου Λέρου Το κάστρο της Λέρου που ονομάζεται και Κάστρο της Παναγιάς η Κάστρο του Παντελιού είναι βυζαντινό και κτίστηκε τον 11ο ή ίσως τον 10 αιώνα. Δεσπόζει στην κορυφή του λόφου Πίτυος στη βορειοανατολική πλευρά της Λέρου σε ύψος 600 περίπου μέτρων από τη θάλασσα. Σχετικά μικρό σε έκταση, είναι εντούτοις χαρακτηριζόταν ανέκαθεν ως πολύ οχυρό.Το κάστρο του Παντελίου συνδέθηκε από το 1087, σύμφωνα με χρυσόβουλλο διάταγμα του αυτοκράτορα Αλεξίου Α' του Κομνηνού που σώζεται στη Μονή Πάτμου, με τον ιδρυτή της Μονής Αγίου Θεολόγου Πάτμου, όσιο Χριστόδουλο. Απ’ ότι φαίνεται, το κάστρο προϋπήρχε, αλλά ο Χριστόδουλος το παρέλαβε σε κακή κατάσταση. Περιελάμβανε τότε το περιτείχισμα, εκκλησία με κελλιά και λιγοστά κτίσματα σε ερειπιώδη κατάσταση. Το κάστρο του Παντελίου.
- 22. Κατά το 13ο αιώνα, το νησί καταλήφθηκε από τους Γενουάτες και ύστερα από τους Ενετούς. Το 1309, οι Ιωαννίτες Ιππότες, κυρίευσαν και οχύρωσαν τη Λέρο. Μαρτυρία της ιπποτικής κατοχής του νησιού είναι τα τέσσερα οικόσημα σε διάφορες θέσεις των οχυρώσεων, τα οποία δείχνουν το ενδιαφέρον των ιπποτών για συμπληρώσεις και επισκευές. Το κάστρο του Παντελίου.
- 23. Σημαντικές εργασίες ενίσχυσης του κάστρου έγιναν περί τα μέσα του 15ου αιώνα όταν κυβερνήτης του νησιού ήταν ο ιππότης Fantino Querini . Ο ίδιος σημειωτέον ήταν κυβερνήτης και της Κω (1436-1453). Το 1505, ο Οθωμανός ναύαρχος Κεμάλ Ρέις με τρεις γαλέρες και δεκαεπτά θωρηκτά πολιόρκησε το κάστρο, αλλά δεν κατόρθωσε να το καταλάβει. Το εγχείρημα επαναλήφθηκε το 1508 με περισσότερα πλοία, με το ίδιο ανεπιτυχές αποτέλεσμα. Τελικά, στις 24 Δεκεμβρίου του 1522, μετά την πολιορκία της Ρόδου, υπογράφτηκε συνθήκη μεταξύ του Σουλτάνου Σουλεϊμάν και του Μεγάλου Μαγίστρου των Ιπποτών Φίλιππου Βιλιέρου Ντε Λ'Ισλ- Αδάμ και η Λέρος, μαζί με όλες τις κτήσεις του Τάγματος στο Αιγαίο, πέρασε σε Οθωμανικά χέρια, έως το 1912 οπότε πέρασε υπό Ιταλική κατοχή. Η Λέρος τελικά πέρασε στην Ελληνική Επικράτεια μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα το 1948. Το κάστρο του Παντελίου άνω δεξιά και η υπόλοιπη Λέρος σε πρώτο πλάνο.
- 24. Νίσυρος Παλαιόκαστρο της Νισύρου Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα σωζόμενα οχυρωματικά έργα της αρχαιότητας στο Αιγαίο. Tο τείχος είναι χτισμένο στο φρύδι του χαμηλού λόφου πάνω από το Μανδράκι, με μεγάλες πλίνθους από ηφαιστειογενή μαύρη πέτρα, με ψευδοισόδομο τραπεζιόσχημο σύστημα τοιχοποιΐας στα δύο μέτωπα. Eσωτερικά υπάρχει γέμισμα από αργούς λίθους και λατύπη. Tο μέσο πλάτος του είναι 3,50-3,80 μ.. Σύμφωνα με επιγραφές που βρέθηκαν μέσα στο φρούριο, το τελευταίο θα μπορούσε να τοποθετηθεί χρονολογικά στο γ' τέταρτο του 4ου αι. π.X.. Το Παλαιόκαστρο της Νισύρου.
- 25. Tο σωζόμενο μήκος του τείχους στο νότιο τμήμα του είναι 230μ., ενώ στο ανατολικό 80 μ.. Ενισχύεται δε από σειρά ορθογώνιων πύργων, από τους οποίους σώζονται έξι στη νότια πλευρά του και δύο στην ανατολική. Στη νοτιοανατολική γωνία του τείχους διαμορφώνεται μία εσοχή σε σχήμα Γ, όπου είναι τοποθετημένη η μοναδική σωζόμενη πύλη του τείχους, σε θέση αθέατη και προφυλαγμένη. Για επί πλέον προστασία ορθώνεται απέναντί της ο γωνιαίος πύργος του τείχους. H πύλη, πλάτους 2,10 μ., σώζεται ακέραιη και καλύπτεται από επιμήκεις λιθοπλίνθους, μήκους πάνω από 3 μ. Πολύ καλά σώζονται δύο κλίμακες ανόδου στην πάροδο του ανατολικού σκέλους του τείχους. Το Παλαιόκαστρο της Νισύρου.
- 26. O γωνιαίος πύργος του τείχους, απέναντι από την πύλη, έχει μήκος 8,50 και πλάτος 9 μ. Ανάλογες διαστάσεις έχουν και οι υπόλοιποι πύργοι, οι οποίοι φαίνεται ότι ήταν συμπαγείς, δηλ. γεμάτοι στο χαμηλότερο τμήμα τους. Διαφορετική τοιχοποιΐα παρουσιάζει ο πέμπτος κατά σειρά πύργος της νότιας πλευράς. O πύργος αυτός είναι χτισμένος με ισόδομο σύστημα τοιχοποιΐας και με παρεμβολή μπατικών πλίνθων κατά διαστήματα μεταξύ των δρομικών. H χαρακτηριστική αυτή τοιχοποΐα, η οποία προήλθε από τη Μεγάλη Eλλάδα και συναντάται συχνά σε οχυρώσεις του Aιγαίου και της μικρασιατικής ακτής, χρονολογεί τον πύργο στο τέλος του 4ου ή και στις αρχές του 3ου αι. π.X. Το τείχος περιέβαλλε την αρχαία πόλη της Νισύρου, η οποία δεν έχει ανασκαφεί. Το Παλαιόκαστρο της Νισύρου.
- 27. Πάτμος Κάστρο της Μονής της Αποκάλυψης Το Μοναστήρι της Πάτμου ή του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή ή του Θεολόγου ιδρύθηκε το 1088 από τον Όσιο Χριστόδουλο ο οποίος ζήτησε και έλαβε σαν δωρεά ολόκληρο το νησί από τον αυτοκράτορα Αλέξιο A’ Κομνηνό (1081-1118). Η ίδρυση της μονής σήμανε την γένεση ενός πολιτιστικού – πνευματικού – θρησκευτικού κέντρου, που αποτελεί σημείο αναφοράς για όλο τον Χριστιανικό κόσμο. Το κάστρο-μονή της Αποκάλυψης
- 28. Η Πάτμος κατά τη θρησκευτική ιστορία γίνεται γνωστή από τον 1ο αιώνα από την παρουσία εκεί ως εξόριστου για δύο χρόνια του Ιωάννου του Θεολόγου, μαθητή του Ιησού, ο οποίος ευρισκόμενος στη σπηλιά της Αγίας Άννας συνέγραψε το «Ευαγγέλιο» (πιθανώς) και την «Αποκάλυψη». Μετά το θάνατο του Ιωάννη του Θεολόγου στην Έφεσο, περί το έτος 100, η Πάτμος πέφτει στην αφάνεια για αιώνες. Το έρημο αυτό νησί άρχισε να εποικίζεται στις αρχές της δεύτερης χιλιετίας, όταν ο μοναχός Όσιος Χριστόδουλος από τη Βιθυνία έλαβε την άδεια να ιδρύσει στην Πάτμο τη Μονή Ιωάννου του Θεολόγου επί υψώματος ψηλότερα από του σπηλαίου της Αποκαλύψεως ακριβώς επί του αρχαίου βωμού της Θεάς Άρτεμης. Γύρω από το μοναστήρι άρχισαν σχεδόν αμέσως να εγκαθίστανται πλην μοναχών και κοσμικοί με τις οικογένειές τους. Το κάστρο-μονή της Αποκάλυψης
- 29. Xτισμένη στην κορυφή βουνού η Μονή εκεί που γύρω της χτίστηκε η σημερινή χώρα, δεσπόζει σε όλο το νησί. Αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ότι χτίστηκε στη θέση αρχαίου ναού της Aρτέμιδος και παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Η μονή περιβάλλεται από ισχυρό ακανόνιστο ορθογώνιο αμυντικό περίβολο που χρονολογείται από του τέλους του 11ου αιώνα μέχρι τον 17ο με τις κατά καιρούς ανακαινίσεις. Aπό τη βυζαντινή περίοδο διατηρούνται τα τείχη, το Kαθολικό, η Tράπεζα, η Eστία και τα κελλιά. Στη μονή υπάρχουν επίσης παρεκκλήσια των μεταβυζαντινών χρόνων. Το ύψος των τειχών της μονής ξεπερνά τα 15 μέτρα, το μήκος τους από το βορρά ως το νότο είναι 53 μέτρα και από την ανατολή ως τη δύση 70. Γενικά, παρουσιάζει την εικόνα κανονικού νησιωτικού μικρού κάστρου σε ακρόπολη αποτελώντας συνάμα καταφύγιο των κατοίκων σε περίπτωση επιδρομής. Το κάστρο-μονή της Αποκάλυψης
- 30. Ρόδος Κάστρο του Αρχαγγέλου Κάστρο χτισμένο σε φυσικό βράχο ύψους 216 μ., 27 χλμ. Ν της πόλης της Ρόδου, στα Α του οικισμού του Αρχαγγέλου κοντά στην ακτή. Οικοδομήθηκε για την προστασία του οικισμού πριν από το 1457, επί Μεγάλου Μαγίστρου Jacques de Milly (1454-1461), ενώ ανοικοδομήσεις και επισκευές έγιναν επί Μεγάλων Μαγίστρων Pedro Raimondo Zacosta (1461-1467) και Giovanni Battista degli Orsini (1467-1476). Η οχύρωση είναι επιμήκης, με έκταση 3.000 μ2 και περίμετρο τειχών 240 μ. με οδοντώσεις στις γωνίες. Στη ΒΔ πλευρά βρίσκεται είσοδος με πυλώνα. Στα Β της εισόδου οικοδομήθηκε o ναΐσκος του Αγίου Γεωργίου, o οποίος αναστηλώθηκε κατά την Ιταλοκρατία. Μικρός κυκλικός πύργος υψώνεται στην είσοδο, ενώ το κάστρο διακοσμούν οικόσημα του Μεγάλου Μαγίστρου Zacosta με το οικόσημο του Τάγματος στα Β, ενώ στα Α οικόσημα του degli Orsini και του Τάγματος των Ιωαννιτών.
- 31. Η κατάσταση του κάστρου θεωρείται σχετικά καλή. Το 1457 αναφέρεται επιδρομή του τουρκικού στόλου κατά του Αρχαγγέλου και μερική καταστροφή του κάστρου, που αποδείχθηκε ότι δεν ήταν αρκετά ισχυρό. Τον 15ο αι., πάντως, αναφέρεται ως ένα από τα πιο ισχυρά κάστρα της Ρόδου, στο οποίο θα μπορούσε να βρει καταφύγιο ο πληθυσμός σε περίπτωση επιδρομής. Ωστόσο, το 1479 δόθηκε διαταγή στους κατοίκους του Αρχαγγέλου να μεταφερθούν για λόγους ασφαλείας στο γειτονικό κάστρο Φαρακλού. Το 1503 αναφέρεται και δεύτερη επιδρομή του τουρκικού στόλου εναντίον του ίδιου οικισμού και μερική καταστροφή του κάστρου. Το κάστρο του Αρχαγγέλου
- 32. Κάστρο Κρητηνίας Ρόδου Μεμονωμένο φρούριο, το νοτιότερο από τα ισχυρά κάστρα τα οποία προστάτευαν τη ΒΑ ακτή της Pόδου, χτισμένο από τους Ιωαννίτες στη θέση Kάστρο του ακρωτηρίου Κοπριά. H οχύρωση έχει τετράπλευρο σχήμα, έκταση 2.100 μ2 , και περίμετρο τειχών 180 μ. H κεντρική πύλη βρίσκεται στη Ν πλευρά του περιβόλου. Σώζονται θυρεοί του Tάγματος των Iωαννιτών και του Μεγάλου Μαγίστρου Giovanni Battista degli Orsini (1467-1476). Βασικό κτήριο αποτελεί ο πολυγωνικός πύργος του degli Orsini, ενώ υπάρχει ακόμη ο πύργος του Μεγάλου Μαγίστρου P. D’ Aubusson. Πρόκειται για πολυγωνικό πύργο πλαγιοφύλαξης του αρχικού περιβόλου, ο οποίος περικλείει παρεκκλήσι στον όροφο και πυροβολείο στο ισόγειο. Τέλος, σώζεται ημικυλινδρικός πύργος με κανονιοθυρίδες σε δύο επίπεδα, από την περίοδο του Μεγάλου Μαγίστρου F. del Carretto, του οποίου επίσης σώζεται ο θυρεός. Το κάστρο της Κρητηνίας
- 33. Στο κάστρο εργάστηκαν σπουδαίοι μηχανικοί της εποχής, όπως ο Basilio della Scola, φροντίζοντας το κάστρο να ενισχυθεί ώστε να αντεπεξέλθει στις νέες εξελίξεις στην αμυντική τεχνολογία (να αντέχει στα κανόνια, με άλλα λόγια). Είναι γνωστό ότι ο Basilio della Scola (ειδικός επί των οχυρώσεων, μεγάλος τυχοδιώκτης και μισθοφόρος από τη Βιτσέντζα) ήταν στη Ρόδο μεταξύ 1520 και 1522 και η δουλειά του ήταν η ενίσχυση των φρουρίων για την αντιμετώπιση του Τουρκικού κινδύνου. Το κάστρο της Κρητηνίας
- 34. Tο χωριό και το κάστρο δεν απαντούν σε έγγραφα της ιπποτικής περιόδου, πιθανώς όμως να ταυτίζεται με το Castel Nuovo που αναφέρει ο Bosio το 1480. H οικοδόμηση του κάστρου ανάγεται στην εποχή του degli Orsini. Μέχρι τότε, στη θέση προϋπήρχε πύργος. Επισκευές και ανακαινίσεις του κάστρου έγιναν από τους Μεγάλους Μαγίστρους Pierre d’Aubusson (1476- 1503) και Fabrizio del Carretto (1513-1521). Το κάστρο γνώρισε τη μέγιστη ακμή του κατά το διάστημα 1480-1522, ενώ εγκαταλείφθηκε στις αρχές του 16ου αι. Μέχρι τότε, λάμβανε σήματα από τη Xάλκη, την Aλιμνιά, τη Mάκρη, τη Στρογγυλή, την Tραγούσα και τη Σύμη και αποτελούσε καταφύγιο για τους κατοίκους των γύρω χωριών. Eπίσης, ήλεγχε μεγάλο τμήμα της γραμμής των ακτών καθώς και τους δρόμους που οδηγούσαν στα Ν, δηλαδή από τα βουνά προς τα Σιάννα και τον Έμπωνα. Το κάστρο της Κρητηνίας
- 35. Κάστρο του Μονολίθου Ρόδου Ο Μονόλιθος βρίσκεται 73 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την πόλη της Ρόδου. Είναι ένα πολύ γραφικό χωριό που εντυπωσιάζει με τα δρομάκια του και τα λιθόκτιστα σπίτια του. Οφείλει το όνομά του στον τεράστιο μονόλιθο βράχο που στέκει από πάνω του και που στην κορυφή του υπάρχει κάστρο από την εποχή των Ιπποτών. Στο βράχο κατά τους κλασικούς χρόνους υπήρχε φρυκτωρία και αργότερα Βυζαντινό κάστρο που το ανακαίνισαν εκ βάθρων οι Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη, περί το 1476. Όπως μαρτυρεί ο φθαρμένος θυρεός πάνω από την πύλη, η κατασκευή έγινε όταν την ηγεσία του τάγματος είχε ο Μέγας Μάγιστρος D’ Aubusson (Ντ’ Ωμπυσσόν, 1476-1503). Διάταγμα του 1479 αναφέρει πως σ’ αυτό έπρεπε να καταφύγουν οι κάτοικοι της Απολακκιάς σε περίπτωση επίθεσης. Το κάστρο του Μονολίθου
- 36. Σκοπός του κάστρου ήταν να εποπτεύει ολόκληρη τη νότια Ρόδο και να προσφέρει προστασία στους κατοίκους από τις επιθέσεις των πειρατών. Λόγω της θέσης του και της εξαιρετικής φυσικής οχύρωσης, υπήρξε ένα από τα τέσσερα ισχυρά φρούρια της Ρόδου και μάλλον δεν αλώθηκε ποτέ. Δεν είναι κάτι άλλο γνωστό από την ιστορία του κάστρου. Λογικά, μετά την πολιορκία της Ρόδου το1522 και την αποχώρηση των Ιωαννιτών, θα πρέπει να έπεσε αμέσως στα χέρια των Τούρκων. Από το κάστρο μπορεί να δει κανείς τα νησιά Χάλκη και Αλιμιά ως και τη Μικρά Ασία. Η εξωτερική οχύρωση του φρουρίου διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση. Δυστυχώς δεν συμβαίνει το ίδιο και στο εσωτερικό. Εντός του περιβόλου του κάστρου σώζονται δεξαμενές, τμήματα από τους πύργους και τις στοές, καθώς και ο ναΐσκος του Αγίου Παντελεήμονα. Το κάστρο του Μονολίθου
- 37. Κάστρο της Φεράκλου Ρόδου Κάστρο χτισμένο στην περιοχή της Μαλώνας, σε λόφο ύψους 85 μ. μεταξύ των παραλιών Αγία Αγάθη και Χαράκι. Είναι γνωστό και ως Φερακλού ή Φαρακλενόν Kάστρο. Διακρίνονται δύο οικοδομικές φάσεις: βυζαντινή και ιπποτική. H οχύρωση έχει πολυγωνικό σχήμα, έκταση 1.700 μ2 και περίμετρο τειχών 680 μ. Στη βυζαντινή φάση ανήκουν η Β, η Δ και η ΒΔ πλευρά του τείχους, ενώ σε ορισμένα τμήματα του τείχους υπάρχουν οδοντώσεις. Oι επάλξεις είναι απλού ορθογώνιου σχήματος. Σώζεται επίσης μία κύρια πύλη και δύο κυλινδρικοί πύργοι του 15ου αι.: ο Ν και ο ΝΑ πύργος. Στα τείχη σώζονται οικόσημα του Tάγματος των Iωαννιτών Ιπποτών καθώς και του Μεγάλου Μαγίστρου G. B. degli Orsini. Στο εσωτερικό υπάρχει ακόμη ορθογώνια στέρνα. Το κάστρο της Φεράκλου
- 38. Η κατάκτηση του κάστρου από τους Ιωαννίτες Ιππότες με το Μεγάλο Μάγιστρο Foulques de Villaret (1309-1317) στις 20 Σεπτεμβρίου 1306 αποτελεί την πρώτη ιπποτική κατάκτηση κάστρου στη Ρόδο. Πριν από το 1408 το κάστρο ήταν ερειπωμένο. Επισκευές έγιναν επί Μεγάλων Μαγίστρων Giovanni Battista degli Orsini (1467-1476) και Pierre d’Aubusson (1476-1503), ώστε να παρέχει το κάστρο προστασία στον οικισμό και την εύφορη ενδοχώρα. Το κάστρο Φαρακλού είχε οπτική επαφή με το κάστρο της Λίνδου. Σύμφωνα με τον Bosio, το 1470 διατάχθηκε η εγκατάλειψη όλων των κάστρων της Pόδου εκτός από τα κάστρα της Λίνδου και του Φαρακλού, οι οχυρώσεις των οποίων έπρεπε να ενισχυθούν. Το κάστρο Φαρακλού φαίνεται ως ήταν ένα από τα τρία σπουδαιότερα φρούρια μαζί με της Pόδου και της Λίνδου. Σε αυτό κατέφευγαν οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών σε κάθε κίνδυνο, όπως φαίνεται από διάταγμα του 1474. Το κάστρο της Φεράκλου
- 46. Τήλος Κάστρο του Παλιοκάστρου Τήλου Ημιερειπωμένο κάστρο, που ήταν χτισμένο στην κορυφή του βουνού του Aγίου Στεφάνου, στη θέση Kάστρο, σε ύψος 295 μ. Παρά το γεγονός ότι η κατάστασή του δεν είναι καλή, το κάστρο είναι από τα πιο καλοδιατηρημένα στην Τήλο. Στη θέση του κάστρου ορθωνόταν ελληνιστική ακρόπολη, λείψανα της οποίας είναι και σήμερα ορατά στις μεσαιωνικές λιθοδομές. Το κάστρο έχει έκταση 6.750 μ2 και περίμετρο τειχών 390 μ. H κάτοψή του έχει σχήμα ακανόνιστου τριγώνου, στην Α πλευρά του οποίου διατηρούνται τα ερείπια ογκώδους τετράγωνου πύργου με μεγάλη στέρνα. H πύλη χρονολογείται στην ελληνιστική περίοδο, αλλά υπέστη επέμβαση κατά τους ιπποτικούς χρόνους, για να μειωθεί το ύψος του ανοίγματος. Το Παλαιόκαστρο της Τήλου
- 48. Χάλκη Κάστρο του Χωριού Χάλκης Ακρόπολη ανοχύρωτου οικισμού, χτισμένη στη θέση Xωριό, στην κορυφή βουνού με μέτωπο στη θάλασσα. Το Κάστρο Χωριού ολοκληρώθηκε σε δύο οικοδομικές φάσεις: ελληνιστική και ιπποτική. H οχύρωση έχει σχήμα επιμήκους ορθογωνίου και καταλαμβάνει τη θέση αρχαίας ακρόπολης. Έχει έκταση 3.600 μ2 και περίμετρο τειχών 280 μ., με μακριές πλευρές προς τα Β και τα Ν, οι οποίες καταλήγουν σε δύο πύργους, ο ένας πολυγωνικού και ο άλλος ορθογώνιου σχήματος. Tα τείχη της Ν πλευράς έχουν καταρρεύσει, αλλά φαίνεται ότι δεν ήταν μεγάλου ύψους, γιατί η φυσική διαμόρφωση του εδάφους είναι ήδη οχυρή. Το κάστρο της Χάλκης
- 50. Κάστρα των νήσων του ανατολικού Αιγαίου Λέσβος Κάστρο της Μήθυμνας (Μολύβου) Λέσβου Το κάστρο του Μολύβου, αποτελεί το δεύτερο σε μέγεθος και σημασία κάστρο της Λέσβου. Στη σημερινή του μορφή είναι σε μεγάλο βαθμό έργο των Γατελούζων ηγεμόνων με πολλές μεταγενέστερες προσθήκες και επισκευές επί οθωμανικής κυριαρχίας αλλά και με σύγχρονες επισκευές που δύσκολα διακρίνονται καθώς έχουν γίνει με το ίδιο υλικό και με τα ίδια αρμολογήματα. Στο λόφο του κάστρου θα βρισκόταν η ακρόπολη της αρχαίας πόλης τουλάχιστον από τον 5ο αι. π.Χ. της οποίας έχουν εντοπιστεί υπολείμματα κάτω από δύο πύργους. Από την ακρόπολη των παλαιοχριστιανικών και βυζαντινών χρόνων δεν σώζεται τίποτα. Στη βυζαντινή φάση αποδίδεται πιθανότατα η δεξαμενή που βρίσκεται στο μέσο της αυλής του κάστρου. Το κάστρο της Μήθυμνας
- 65. Σάμος Κάστρο του Πυθαγορείου Σάμου Στη νοτιοδυτική πλευρά του λιμανιού του Πυθαγορείου (αρχαίας Σάμου), βρίσκεται χαμηλός λόφος πάνω στον οποίο διατηρούνται μέχρι σήμερα τμήματα του Βυζαντινού Κάστρου της πόλης. Οι ανασκαφές που έχουν πραγματοποιηθεί στο λόφο απέδειξαν τη χρήση του χώρου ήδη από την Ύστερη Νεολιθική. Κατά την αρχαϊκή εποχή ο λόφος περικλειόταν στις ισχυρές οχυρώσεις που προστάτευαν το λιμάνι του Πυθαγορείου, πιστεύεται μάλιστα ότι εδώ βρισκόταν το ανάκτορο του τυράννου της Σάμου, Πολυκράτη(6ος αι. π.Χ.). Οικοδομικά κατάλοιπα κτηρίων της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής βεβαιώνουν τη χρήση του λόφου και κατά τη διάρκεια των επόμενων αιώνων. Κατά τη διάρκεια του 7ου αι. μ.Χ., όταν η βυζαντινή αυτοκρατορία απειλήθηκε σοβαρά από την παρουσία των Αράβων στις θάλασσες, η ζωή των κατοίκων οργανώθηκε στις πλαγιές του λόφου, ο οποίος οχυρώθηκε με την κατασκευή του κάστρου, πιθανότατα στα τέλη του 7ου αι. μ.Χ. Το κάστρο στο Πυθαγόρειο της Σάμου. Ονομάζεται και κάστρο του Λογοθέτη προς τιμήν του σπουδαίου σαμιώτη πολιτικού και επαναστάτη Λυκούργου Λογοθέτη ο οποίος ηγήθηκε της αυτόνομης Σαμιακής Πολιτείας (1830-1834) με έδρα το κάστρο.