History of the ancient world (lyceum) vi.2.1 ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

1. Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου
Α’ Λυκείου
Κεφάλαιο VI.2.1-2.3: Η κρίση

2. Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού

3. Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού
Το πολίτευμα του Principatus (ιδιότυπη συγκυβέρνηση
αυτοκράτορα και Συγκλήτου με ασαφείς αρμοδιότητες)
διατηρήθηκε ως τα τέλη του 2ου αι..

4. Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού
Προβλήματα που οδηγούν στην
πολιτική κρίση:
• Ο Princeps, αυτοκράτορας
(Imperator) στην πραγματικότητα,
επιδίωκε να επιβάλει τη θέλησή του
• Η Σύγκλητος (Senatus) προσπαθούσε
να περιορίσει την εξουσία του
αυτοκράτορα και να διατηρήσει το
ρυθμιστικό ρόλο που είχε την εποχή
της Res Publica.
• Ο στρατός πρωταγωνιστεί στην
ενθρόνιση αυτοκρατόρων.

5. Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού
Αναμειγνύεται στην πολιτική.
Επιβάλλει ή δολοφονεί
αυτοκράτορες (συχνά από το
στράτευμα).
Εμπλέκεται σε πολέμους
μεταξύ επίδοξων αυτοκρατόρων
που υποστηρίζει.
Ο ρόλος του στρατού κατά τον 3ο αι. μ.Χ.:

6. Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού
Αποτελέσματα της ανάμειξης
του στρατού στην πολιτική ζωή
και του ανταγωνισμού
αυτοκρατόρων-Συγκλήτου κατά
τον 3ο αι. μ.Χ.:
Το αυτοκρατορικό αξίωμα
διεκδικείται από αρκετούς
επίδοξους ηγέτες ταυτόχρονα
με την υποστήριξη
διαφορετικών στρατιωτικών
σωμάτων.

7. Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού
Επικρατεί η λεγόμενη
«στρατιωτική αναρχία» (235-284
μ.Χ.) με τουλάχιστον 26
επίδοξους αυτοκράτορες -
επίσημους ή ανεπίσημους- να
εναλλάσσονται στο θρόνο ή να
κυβερνούν συγχρόνως μέσα σε
50 χρόνια με τη βοήθεια του
στρατού και όλοι, πλην ενός, να
δολοφονούνται.

8. Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού
Μεγάλες περιοχές της αυτοκρατορίας αυτονομούνται για
λίγα χρόνια (βασίλειο της Παλμύρας, βασίλειο της Γαλατίας).

9. Η οικονομική κρίση

10. Η οικονομική κρίση
Τον 3ο αι. μ.Χ. εκδηλώνεται
μεγάλη οικονομική κρίση
στην αυτοκρατορία η οποία
τροφοδοτείται και από την
πολιτική κρίση.

11. Η οικονομική κρίση
Αιτίες της οικονομικής κρίσης:
Εξεγέρσεις και διαρκείς συγκρούσεις για την εξουσία.
Επιδρομές από εξωτερικούς εχθρούς που διασπούν την
άμυνα λόγω της αναρχίας στο εσωτερικό.

12. Η οικονομική κρίση
Συνέπειες της οικονομικής κρίσης:
Η γη συγκεντρώνεται στα χέρια λίγων γαιοκτημόνων
που κατέχουν τεράστιες εκτάσεις (latifundia) και μικρούς
ιδιωτικούς στρατούς.

13. Η οικονομική κρίση
Συνέπειες της οικονομικής
κρίσης:
Μεγάλες εκτάσεις γης
ερημώνονται λόγω των
πολέμων, λόγω των
λατιφούντιων και λόγω της
εγκατάλειψής τους από τους
μικροκαλλιεργητές που
αναζητούν καλύτερη τύχη ως
επαγγελματίες στρατιώτες
στους ταραγμένους καιρούς.

14. Η οικονομική κρίση
Συνέπειες της οικονομικής
κρίσης:
Οι κάτοικοι των πόλεων
επιστρέφουν στην επαρχία
για να καλλιεργήσουν τη γη
για βιοπορισμό, διότι η
αστική οικονομία έχει δεχθεί
πλήγματα. Οι πόλεις
φτωχαίνουν.

15. Η οικονομική κρίση
Συνέπειες της
οικονομικής κρίσης:
Οι εναπομείναντες
μικροκαλλιεργητές
μετατρέπονται σε
δουλοπαροίκους στα
latifundia.

16. Η κοινωνική κρίση

17. Η κοινωνική κρίση
Η πολιτική και οικονομική κρίση προκαλεί κοινωνική κρίση
και μεγάλες μεταβολές στη ρωμαϊκή κοινωνία.

18. Η κοινωνική κρίση
Συνέπειες της κοινωνικής κρίσης:
Οι μικροκαλλιεργητές αναζητούν προστασία από τους
ισχυρούς μεγαλογαιοκτήμονες.

19. Η κοινωνική κρίση
Συνέπειες της κοινωνικής κρίσης:
Οι άλλοτε ελεύθεροι
μικροκαλλιεργητές μετατρέπονται
σταδιακά σε δουλοπαροίκους και
είναι εξαρτημένοι από τον
μεγαλογαιοκτήμονα στον οποίον
έχουν παραχωρήσει τη γη τους
έναντι προστασίας.

20. Η κοινωνική κρίση
Συνέπειες της κοινωνικής κρίσης:
Οι μεγαλογαιοκτήμονες δημιουργούν μικρούς
ιδιωτικούς στρατούς και αποκτούν τεράστια περιουσία. Οι
επαύλεις τους μετατρέπονται σε πύργους.

21. Η κοινωνική κρίση
Συνέπειες της κοινωνικής
κρίσης:
Η δουλεία περιορίζεται
και οι απελεύθεροι δούλοι
γίνονται, κι αυτοί,
δουλοπάροικοι που
εργάζονται για τον
μεγαλογαιοκτήμονα έναντι
μέρους από το εισόδημά
τους.

22. Η κοινωνική κρίση
Συνέπειες της κοινωνικής κρίσης:
 Οι απελεύθεροι δούλοι και οι
εξαρτημένοι ελεύθεροι
καλλιεργητές είναι οι κολώνοι
(coloni), αγρότες προσκολλημένοι
ισόβια στη γη που καλλιεργούν
για λογαριασμό των
μεγαλοκτηματιών έναντι μικρού
εισοδήματος.

23. Η κοινωνική κρίση
Συνέπειες της κοινωνικής
κρίσης:
 Στις πόλεις η οικονομική ζωή
μαραζώνει και οι
επαγγελματικές ομάδες
οργανώνονται σε συντεχνίες, οι
οποίες είχαν κλειστό και
κληρονομικό χαρακτήρα.

24. Περισσότερο οπτικοακουστικό υλικό και
υλικό μελέτης στις ψηφιακές τάξεις μας
η-τάξη
Google Classroom