Γνωριμία με τα μνημεία του Ηρακλείου

1. Ταξιδεύοντας στον πολιτισμό …
ΗΡΑΚΛΕΙΟ

2. Το πρόγραμμα εκπονήθηκε από την
Δ΄ Τάξη
του 52ου Δημοτικού Σχολείου Ηρακλείου,
κατά το σχολικό έτος 2014 – 2015,
με τη συνεργασία και επίβλεψη
των εκπαιδευτικών:
Αλεξάκη Βαρβάρα
Τσατσαράκη Εύα

3. ΚΡΗΤΗ
Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και ένα από τα
μεγαλύτερα της Μεσογείου. Έχει έκταση 8336 τετραγωνικά
χιλιόμετρα και πληθυσμό περίπου 600.000 κατοίκους. Έχει
πρωτεύουσα το Ηράκλειο και χωρίζεται σε 4 νομούς: ν. Ηρακλείου,
ν. Λασιθίου, ν. Ρεθύμνης και ν. Χανίων. Τα ψηλότερα βουνά της είναι
ο Ψηλορείτης (Ίδη), τα Λευκά όρη, το όρος Δίκτη και τα Αστερούσια
όρη. Η Κρήτη είναι γνωστή για τα ανάκτορα της Κνωσού και της
Φαιστού, αλλά και για το ελαιόλαδο και το μέλι που παράγει καθώς
και για τις όμορφες παραλίες της.

4. Κνωσός
Το μινωικό παλάτι της Κνωσού βρίσκεται 5 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το Ηράκλειο. Ο
πρώτος οικισμός στην Κνωσό χρονολογείται γύρω στο 7000 π.Χ. στη νεολιθική εποχή. Ο
οικισμός αναπτύχθηκε οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά κατά τα τέλη της 2ης χιλιετίας π.Χ.
και έτσι χτίζεται το μεγαλοπρεπές ανάκτορο της Κνωσού, το οποίο αποτέλεσε έδρα του
μυθικού βασιλιά Μίνωα και το κυριότερο κέντρο εξουσίας στην Κρήτη.
Το πρώτο ανάκτορο καταστρέφεται από σεισμό το 1700 π.Χ. και χτίζεται νέο και
μεγαλοπρεπέστερο, το οποίο καταστρέφεται τελικά από φωτιά το 1350 π.Χ. και έτσι
παράκμασε ο μινωικός πολιτισμός. Το ανάκτορο αυτό αποτέλεσε το μνημειακό σύμβολο του
μινωικού πολιτισμού και προκαλεί εντύπωση το μέγεθός του, τα πολυτελή υλικά του, το
αρχιτεκτονικό του σχέδιο (σαν λαβύρινθος) και οι τεχνικές δόμησης της κατασκευής του!

5. Μάλια
Ο αρχαιολογικός χώρος των Μαλίων βρίσκεται περίπου 36 χιλιόμετρα ανατολικά του Ηρακλείου.
Το παλάτι χτίστηκε το 1900 π.Χ. και καταστράφηκε δύο φορές το 1700 και το 1450 π.Χ. και έτσι
χτίστηκε νέο παλάτι που καλύπτει 12.000 τ.μ. Το ανάκτορο των Μαλίων ήταν το τρίτο
σημαντικότερο μετά την Κνωσό και τη Φαιστό, στη μινωική εποχή. Η γύρω πόλη ήταν ένα σημαντικό
εμπορικό και οικονομικό κέντρο εκείνης της εποχής. Η δομή του παλατιού περιλαμβάνει
αποθηκευτικούς χώρους, το βωμό, την αυλή, τον τελετουργικό θάλαμο, εργαστήρια κ.ά. ενώ γύρω
από αυτό υπάρχουν ίχνη αρχαίου οικισμού και νεκροταφεία. Οι ανασκαφές στην περιοχή έφεραν
στο φως μια σειρά από οικιακά σκεύη και εργαλεία, τα οποία εκτίθενται στο αρχαιολογικό Μουσείο
Ηρακλείου. Σήμερα τα Μάλια είναι κωμόπολη, κοσμοπολίτικο τουριστικό κέντρο με 4000 κατοίκους
και είναι γνωστά για τα ξενοδοχεία τους, τα ευπρεπή εξοχικά κέντρα, καταστήματα τουριστικών
ειδών, κηπευτικά προϊόντα όπως μπανάνες, για τους γραφικούς ανεμόμυλους και την περίφημη
αμμουδιά στις παραλίες τους!

6. Γόρτυνα
Σύμφωνα με το μύθο, στη Γόρτυνα έφερε ο Δίας την Ευρώπη, αφότου την έκλεψε μεταμορφωμένος
σε άσπρο ταύρο. Υπάρχει ακόμα ο πλάτανος κάτω από τον οποίο έσμιξαν και απέκτησαν το Μίνωα!
Η Γόρτυνα, μινωική πόλη γνώρισε άνθηση κατά τη μινωική περίοδο, ενώ καταστράφηκε δύο φορές
από σεισμούς. Αργότερα κατά τη Ρωμαϊκή επικράτηση στην Κρήτη, 71π.Χ. η Γόρτυνα ήταν η
πρωτεύουσα του νησιού. Οι Ρωμαίοι κατασκευάζουν στη Γόρτυνα σημαντικά δημόσια έργα, όπως
δρόμους, υδραγωγεία, θέατρα, λουτρά, ωδεία, αγάλματα των οποίων λείψανα διασώζονται σήμερα!
Αργότερα, ο Τίτος, μαθητής του Αποστόλου Παύλου, διαδίδει το χριστιανισμό στην Κρήτη και
εγκαθίσταται στη Γόρτυνα ως πρώτος επίσκοπος της Κρήτης και γι’ αυτό χτίστηκε ο ομώνυμος
ναός αφιερωμένος στον Απόστολο Τίτο που διασώζεται έως σήμερα!

7. Τα επιβλητικά τείχη του Ηρακλείου είναι από την περίοδο της
Ενετοκρατίας. Οι Ενετοί ανοικοδόμησαν τα παλιά τείχη που υπήρχαν ήδη
από την περίοδο των Αράβων το 1462 και η οικοδόμησή τους διήρκησε
ενάμιση αιώνα. Ήταν τόσο ισχυρά που άντεξαν αλώβητα 22 χρόνια
πολιορκίας από το στρατό των Τούρκων και αν δεν υπήρχε προδοσία δεν
θα είχαν πέσει ποτέ.
Το κάστρο είχε 4 πύλες στα 4 σημεία του ορίζοντα. Οι τρεις χερσαίες
πύλες έκλειναν εσωτερικά και εξωτερικά με βαριές και στέρεες πόρτες
κάθε βράδυ την ώρα της Δύσης του ηλίου και άνοιγαν το πρωί με την
ανατολή του. Όσοι δεν προλάβαιναν να μπουν μέσα διανυχτέρευαν σε
ειδικά θολωτά κτίρια γι αυτό το σκοπό.
Τείχη Ηρακλείου

8. Είναι μια από τις παλαιότερες πύλες του Χάνδακα η οποία εξασφάλιζε την
επικοινωνία της πόλης με το λιμάνι της. Βρισκόταν στη βόρια μεριά, στο
τέρμα της σημερινής 25ης Αυγούστου.
Κατά την βυζαντινή περίοδο είχε κατασκευαστεί ακριβώς μπροστά στη
θάλασσα. Αργότερα οι Ενετοί επιχωμάτωσαν αυτή την υδάτινη λωρίδα και
δημιούργησαν το δυτικό μόλο που οδηγούσε στο φρούριο στη θάλασσα, τον
μετέπειτα Κούλε.
Η πύλη το 1566 ενισχύεται προς το εσωτερικό της πόλης με θολοσκεπή
κατασκευή. Έτσι μετατράπηκε σε μεγάλη πύλη την οποία έκλειναν και
ασφάλιζαν τρία θυρόφυλλα. Κοντά της υπήρχε ένα φυλάκιο όπου υπήρχαν
εγκαταστάσεις του τελωνείου. Εκεί γινόταν η πληρωμή των φόρων.
Κατά την τουρκοκρατία η πύλη ήταν ακόμη εκεί για να εξυπηρετεί την
πόλη και το λιμάνι της. Καταστράφηκε όμως κατά τη διάρκεια των
τραγικών γεγονότων της 25ης Αυγούστου του 1898.
Πύλη του Μόλου

9. Μια από τις σπουδαιότερες πόρτες του παλιού Κάστρου ήταν η πύλη του
Ιησού, η σημερινή γνωστή Καινούργια Πόρτα, γιατί ήταν η τελευταία που
κτίστηκε, το 1587. Η πύλη αυτή άνοιγε την πόλη προς τις νότιες επαρχίες
του νομού. Από εδώ επίσης έμπαινε στο Ηράκλειο, ο αγωγός που
τροφοδοτούσε με νερό την πόλη.
Το όνομά της οφείλεται στην εκκλησία του Ιησού Χριστού που βρισκόταν
προς την εξωτερική πλευρά της οχύρωσης. Πάνω από την έξοδο της
πύλης έχει εντοιχιστεί πλάκα με χαραγμένη τη χρονολογία αποπεράτωσης
, καθώς και ανάγλυφες πλάκες με το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου,
το έμβλημα της παντοκρατορίας των Ενετών.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, έγινε μελέτη για τη γεφύρωση του
ρήγματος της Καινούριας Πόρτας, ανατολικά της πύλης του Ιησού. Τα
επόμενα χρόνια η μελέτη αυτή πραγματοποιήθηκε και κατασκευάστηκε
διπλή συνεχόμενη γέφυρα, τα τμήματα της οποίας επικοινωνούν με τοξωτά
ανοίγματα. Στα ακριανά σημεία του εσωτερικού της γέφυρας φτιάχτηκαν
μαγαζιά. Η σημερινή Καινούργια Πόρτα δεν μοιάζει καθόλου με την πύλη
της εποχής.
Πύλη Ιησού

10. Κατσαμάνη Ηλέκτρα
Πύλη Ιησού

11. Η Πύλη του Αγίου Γεωργίου στο Ηράκλειο βρίσκονταν θαμμένη κάτω από την
Πλατεία Ελευθερίας για πολλές δεκαετίες. Πρόσφατα αποκαλύφθηκε και
ανακαινίστηκε φέρνοντας στο φως μια άγνωστη εικόνα από την ιστορία του
Ηρακλείου.
Η Πύλη του Αγίου Γεωργίου χτίστηκε το 1565 επί ενετοκρατίας και συνέδεε το
περιτειχισμένο Ηράκλειο με την Ανατολική Κρήτη. Αλλιώς ονομαζόταν Πύλη
Λαζαρέτο γιατί οδηγούσε στο Λαζαρέτο, δηλαδή το λοιμοκαθαρτήριο, που βρισκόταν
στα ανατολικά παράλια έξω από τα τείχη του Ηρακλείου. Η πύλη του Αγίου Γεωργίου
αποτελούσε σπίτι για πάρα πολλούς λεπρούς, οι οποίοι διώχτηκαν από τα χωριά τους
λόγω της αρρώστιας. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της αρρώστιας ήταν κυρίως η
παραμόρφωση στα άκρα τους σώματος, καθώς και το πολύ πρήξιμο. Όσοι ήταν εκεί
εκλιπαρούσαν ελεημοσύνη από τους περαστικούς. Λεπροί δεν ήταν μόνο άνθρωποι
μεγάλης ηλικίας αλλά και πολλά νέα παιδιά που είχαν όλη τη ζωή μπροστά τους.
Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια οι τουρκικές αρχές έδιναν μισή οκά ψωμί την ημέρα σε
κάθε λεπρό. Ακόμα και αυτό το μικρό πράγμα φαινόταν σε αυτούς σαν ένα θείο δώρο.
Η αρχική πρόσοψη της πύλης Αγίου Γεωργίου ήταν μνημειακή, διακοσμημένη με
μετάλλια, οικόσημα, ανάγλυφους λέοντες και επιγραφή με την χρονολογία
κατασκευής, 1565, και το όνομα του αρχιστράτηγου Παύλου Τζώρτζη. Ψηλά, πάνω
από το άνοιγμα της εισόδου δέσποζε η ανάγλυφη εικόνα του Αγίου Γεωργίου πάνω
στο άλογο του.
Η επιβλητική πρόσοψη της πύλης γκρεμίστηκε με βάρβαρο τρόπο με δυναμίτες μία
νύχτα του 1917, για τη διάνοιξη του δρόμου. Διασώζεται ωστόσο η πλάκα με τον Άγιο
Γεώργιο, η οποία φυλάσσεται στο Ιστορικό Μουσείο Ηρακλείου.
Πύλη Αγίου
Γεωργίου

12. Δασκαλάκης Στέφανος
Πύλη Αγίου Γεωργίου

13. Η πύλη Παντοκράτορα είναι γνωστή και ως Πύλη των Χανίων ή Χανιόπορτα. Από
αυτήν την πύλη επικοινωνούσε η πόλη με τη δυτική Κρήτη. Πήρε το όνομά της από
μια εκκλησία του Παντοκράτορα που ήταν χτισμένη μέσα στα τείχη. Στο πάνω μέρος
της εξόδου είχε εντοιχισμένες ανάγλυφες πλάκες με το φτερωτό Λέοντα του Αγίου
Μάρκου, τη μορφή του Παντοκράτορα με την επιγραφή στα ελληνικά
"ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ' και το στέμμα του δόγη της Βενετίας.
Στο εσωτερικό της πύλης, από έναν ενιαίο χώρο, ξεκινούσαν δυο θολοσκεπείς
μακριοί διάδρομοι με διαφορετικές εισόδους. Ο ένας ένωνε την πόλη με τις δυτικές
επαρχίες της βοηθώντας στη μετακίνηση των πολιτών και ο άλλος είχε καθαρά
στρατιωτικό χαρακτήρα, και οδηγούσε στο χώρο του προμαχώνα.
Η πύλη χρησιμοποιήθηκε μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα και κατά τη διάρκεια
Τουρκοκρατίας. Οι βαριές θύρες της έκλειναν με τη δύση του ηλίου και όποιος δεν
προλάβανε να μπει, περνούσε τη νύχτα του έξω από το Ηράκλειο, και περίμενε την
ανατολή του ηλίου που άνοιγαν και πάλι.
Με την πάροδο των χρόνων, την αύξηση του πληθυσμού και της εμπορικής κίνησης
που σημειωνόταν στην περιοχή, διαπιστώθηκε ότι η πύλη δεν μπορούσε να καλύψει
τις ανάγκες διακίνησης των ανθρώπων, και έτσι αποφασίστηκε να διανοιχθεί μια
δεύτερη είσοδος από ένα ρήγμα που είχε σημειωθεί στο γειτονικό τμήμα του τείχους,
το οποίο τελικά διανοίχθηκε, και έτσι διαμορφώθηκε η είσοδος που μέχρι και σήμερα
όλοι γνωρίζουμε ως Χανιώπορτα, η οποία τελικά και αντικατέστησε την παλιά πύλη.
Δυστυχώς όμως σήμερα ο κίνδυνος κατάρρευσης της πύλης του Παντοκράτορα είναι
ιδιαίτερα μεγάλος, σε περίπτωση σεισμού.
Πύλη Παντοκράτορα

14. Κοτούπας Ηλίας
Πύλη Παντοκράτορα

15. Προμαχώνας Σαμπιονάρα
Στην αρχή ονομαζόταν Μικρός Μαρτινένγκο και αργότερα επικράτησε
το όνομα Σαμπιονάρα. Ένα μεγάλο μέρος ανακατασκευάστηκε από τους
Τούρκους. Έχει μόνο ένα ημικύκλιο τμήμα και μια χαμηλή πλατεία στη
νότια πλευρά, ενώ βορειοδυτικά έχει κατασκευαστεί κάθετα. Το
ισόπεδο του Προμαχώνα είχε κλιμακωτή διάταξη. Πάνω από το ΝΑ
μέτωπο διαμορφώθηκε ένα ισχυρό parapeto.

16. Προμαχώνας Βιτούρι
Στην αρχή ονομάστηκε γωνιά Καλλέργη. Έπειτα του Αγίου Ελευθερίου, από
την μικρή παλιά εκκλησία που βρισκόταν κοντά. Και τέλος, επικράτησε
Προμαχώνας Βιτούρι προς τιμήν του Giovvani Vitouri. Τα δύο μέτωπά του
είναι άνισα μεταξύ τους. Το ανατολικό μέτωπο είναι υπερδιπλάσιο από το
ΝΔ και βρίσκεται κάτω από τις επιχωματώσεις με τις οποίες έγινε η
πλήρωση της τάφρου και σχηματίστηκε το επίπεδο στο οποίο
διαμορφώθηκε η λεωφόρος Δημοκρατίας και το πάρκο Γεωργιάδη.

17. Προμαχώνας Μαρτινένγκο
Βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο του οχυρού περιβόλου και έχει συμμετρική διάταξη
με ίσες τις πλευρές των μετώπων του. Έχει δύο ημικύκλια τμήματα και δύο χαμηλές
πλατείες. Σύμφωνα με την πρώτη σχεδίαση προς τις δύο χαμηλές πλατείες
οδηγούσε θολοσκεπής στρατιωτική πύλη. Κατά τον 16ο αιώνα αυξήθηκε με νέες
επιχωματώσεις ώστε να κατασκευαστεί επάνω σε αυτόν ο τεράστιος επιπρομαχώνας
Μαρτινένγκο. Επάνω εκεί βρίσκεται σήμερα ο τάφος του συγγραφέα Νίκου
Καζαντζάκη, ενώ στον προμαχώνα λειτουργούν αθλητικές εγκαταστάσεις.

18. Προμαχώνας Ιησού
Πήρε το όνομά του από τη
μικρή εκκλησία του Ιησού
Χριστού. Έχει δύο
ημικυκλικά τμήματα και δύο
χαμηλές πλατείες με
κανονιοθυρίδες. Στο
ισόπεδο του Προμαχώνα
κατασκευάστηκαν δύο
επιπρομαχώνες. Σήμερα ο
χώρος της τάφρου είναι το
κηποθέατρο Ν.
Καζαντζάκης. Ο χώρος που
βρισκόταν οι κανονιοθυρίδες
είναι σήμερα το μικρό
θέατρο Μ. Χατζιδάκις.

19. Προμαχώνας Βηθλεέμ
O προμαχώνας Βηθλεέμ πήρε το όνομά του από τη μικρή εκκλησία της
Παναγίας της Βηθλεέμ που βρισκόταν κοντά. Έχει τα ίδια χαρακτηριστικά
και των άλλων προμαχώνων του Χάνδακα, δύο ημικυκλικά τμήματα, δύο
χαμηλές πλατείες, στις οποίες οδηγούν δυο θολοσκεπείς στρατιωτικές
πύλες. Στις χαμηλές πλατείες υπάρχουν χτιστές κανονιοθυρίδες και στοές
εξόδου προς την τάφρο.

20. Προμαχώνας Αγίου Ανδρέα
Ο προμαχώνας Αγίου Ανδρέα στην αρχή ονομάστηκε προμαχώνας του Αγίου
Πνεύματος από την ομώνυμη μικρή εκκλησία που βρισκόταν στην εξωτερική πλευρά
της οχύρωσης. Το 17ο αι. επικράτησε να λέγεται προμαχώνας Αγίου Ανδρέα από
την εκκλησία που βρισκόταν στο εσωτερικό της οχύρωσης. Ο ενετικός
προμαχώνας είχε ένα μόνο ημικυκλικό τμήμα και μια χαμηλή πλατεία. Η βόρεια
πλευρά του ήταν ευθύγραμμη και σ αυτήν υπήρχε η πύλη Αγίου Ανδρέα. Οι Τούρκοι
ανακατασκεύασαν ολόκληρο τον προμαχώνα. Πρέπει να αναφέρουμε ότι από τον
συγκεκριμένο Προμαχώνα έγιναν οι κρίσιμοι έφοδοι των Τούρκων για την
κατάληψη του Χάνδακα..
O προμαχώνας του Αγίου
Ανδρέα βρίσκεται μεταξύ της
σημερινής παραλιακής οδού και
της Λεωφόρου Εθνάρχου
Μακαρίου, είναι θεμελιωμένος
πάνω σε σκληρό βράχο, έχει
ύψος τριάντα πόδια.

21. Προμαχώνας Παντοκράτορα
Ο Προμαχώνας Παντοκράτορα στην αρχή ονομαζόταν προμαχώνας του
Αγίου Αντωνίου από την ομώνυμη εκκλησία που βρισκόταν στην εξωτερική
πλευρά της οχύρωσης. Μετά το 1562 επικράτησε να λέγεται προμαχώνας
του Παντοκράτορα από τη μικρή ομώνυμη εκκλησία που βρισκόταν κοντά στο
εσωτερικό της οχύρωσης. Η στρατιωτική πύλη προς την ανατολική χαμηλή
πλατεία είχε την ιδιομορφία να αποτελεί το ένα σκέλος της μιας από τις
τρεις κύριες πύλες εισόδου - εξόδου των πολιτών στο φρούριο, δηλαδή της
πύλη Παντοκράτορα. Στα χρόνια που ακολούθησαν επικράτησε η
ονομασία Χανιόπορτα, λόγω της εξόδου των Ηρακλειωτών προς τα Χανιά.

22. Είναι το θαλάσσιο φρούριο που χτίστηκε από τους Ενετούς. Στο ίδιο σημείο υπήρχε
φρούριο από τη Βʼ Βυζαντινή περίοδο και αναφέρεται από τα πρώτα χρόνια της
Βενετοκρατίας. Το φρούριο που βλέπουμε σήμερα κτίστηκε το 1523-40, η κατασκευή
του δηλαδή διήρκησε 17 ολόκληρα χρόνια.
Βρίσκεται στην είσοδο του ενετικού λιμανιού ώστε να προστατεύει την πόλη από τις
εισβολές και τις αποβάσεις άλλων κατακτητών.
Κατασκευάστηκε με ογκώδεις πέτρες που μεταφέρθηκαν από τα Φρασκιά και την
Ντία. Για την είσοδο στο φρούριο υπήρχαν τρεις πύλες πάνω από τις οποίες
απεικονίζεται το φτερωτό λιοντάρι, σύμβολο της Βενετίας
Είναι διώροφο και καλύπτει περίπου 3.600 τ.μ. Το ισόγειο χωρίζεται σε 26
διαμερίσματα που χρησίμευαν κυρίως ως αποθήκες τροφίμων και πολεμοφοδίων.
Στον όροφο υπήρχαν δωμάτια για αξιωματικούς μαζί κα φούρνος, μύλος και μια
μικρή εκκλησία.
Κατά την τουρκοκρατία στους σκοτεινούς και υγρούς χώρους του βασανίστηκαν και
φυλακίστηκαν οι κρητικοί επαναστάτες. . Εκεί φυλάκισαν και τον αρχηγό της
επανάστασης του 1770, Δασκαλογιάννη και τους συνεργάτες του. Οι Τούρκοι το
ονόμασαν Κούλε και με το τούρκικο αυτό όνομα είναι γνωστό ακόμη και σήμερα.
Επίσης έχτισαν κι ένα μικρότερο φρούριο απέναντι από τον Κούλε που δυστυχώς
κατεδαφίστηκε το 1936 για χάρη της ανάπτυξης της πόλης.
Κούλες

23. Μόκας Νίκος
Κούλες

24. Τα Νεώρια είναι στεγασμένοι στενόμακροι χώροι για την κατασκευή και
επισκευή των καραβιών του βενετσιάνικου στόλου. Ο στόλος των Ενετών
ήταν κυρίαρχος της Μεσογείου. Οι Ενετοί με τα Νεώρια που έχτιζαν σε
κάθε λιμάνι είχαν τα πλοία τους, εμπορικά και πολεμικά, έτοιμα να
ταξιδέψουν.
Συνολικά χτίστηκαν 19 Νεώρια στο Ηράκλειο, σε 3 οικοδομικά
συγκροτήματα. Μεταξύ τους επικοινωνούσαν από τοξωτά ανοίγματα και η
οροφή τους ήταν ανοιχτή για να μπαίνει αέρας και φως. Είχαν μήκος 50μ.,
πλάτος 9μ.,και ύψος 10μ.
Σήμερα διατηρούνται 5 με 6 Νεώρια από τα 19. Μεγάλο μέρος τους
κατεδαφίστηκε για να φτιαχτεί η παραλιακή λεωφόρος.
Ανάμεσα στα Νεώρια υπήρχε αποθήκη άλατος και μια μεγάλη δεξαμενή
νερού που χωρούσε 20.000 βαρέλια. Αρχικά ήταν ανοιχτά προς τη μεριά
της Θάλασσας, η ποία έμπαινε στο εσωτερικό τους έως ένα σημείο, ώστε
να ήταν εύκολο το τράβηγμα του πλοίου στη θάλασσα.
Νεώρια

25. Λυγεράκης Κωνσταντίνος
Νεώρια

26. Ο ναός αυτός χτίστηκε από τους πρώτους χρόνους της Ενετοκρατίας και
ανήκε στο τάγμα των Δομινικανών.Υπήρξε από τις σημαντικότερους ναούς
της πόλης. Στη διάρκεια της ενετικής κυριαρχίας γίνονταν ταφές
πλούσιων ηγετών της Κάντια. Ότι σώζεται σήμερα ανήκει στο δεύτερο ναό
που χτίστηκε στη θέση του αρχικού, μετά την κατάρρευσή του από σεισμό
το 1508.
Επί τουρκοκρατίας μετατράπηκε σε τζαμί του Σουλτάνου Ιμπραήμ.
Βρίσκεται δίπλα στο θαλάσσιο τείχος, μεταξύ του ενετικού λιμανιού και
της Πύλης Δερματά, στη σημερινή παραλιακή λεωφόρο Σοφοκλή
Βενιζέλου.
Σήμερα αναστυλώνεται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία προκειμένου να
χρησιμοποιηθεί ως επετειακός ναός και Συνεδριακό Κέντρο.
Ναός Πέτρου και Πάυλου
Δομινικανών

27. Λεονταράκη Χρύσα
Ναός Πέτρου και Παύλου

28. Είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία στο κέντρο της πόλης.
Χτίστηκε όταν ο Νικηφόρος Φωκάς έδιωξε τους Άραβες από την Κρήτη
και η έδρα της επισκοπής μεταφέρθηκε από τη Γόρτυνα στο Χάνδακα που
έγινε και πρωτεύουσα του νησιού. Ο νέος μητροπολιτικός ναός ήταν και ο
επισημότερος και μεγαλύτερος της πόλης και αφιερώθηκε στον Άγιο Τίτο.
Ο Άγιος Τίτος ήταν μαθητής του Αποστόλου Παύλου και πρώτος
επίσκοπος της Κρήτης.
Στο νέο ναό μετέφεραν την κάρα του Αγίου Τίτου, τη θαυματουργή εικόνα
της Παναγίας Μεσοπαντίτισσας και άλλα ιερά κειμήλια από το ναό της
Γόρτυνας. Όλα αυτά με την πτώση του Ηρακλείου στους Τούρκους
μεταφέρθηκαν στη Βενετία, όπου υπάρχουν και σήμερα, με εξαίρεση την
κάρα του Αγίου Τίτου που επιστράφηκε στο Ηράκλειο και βρίσκεται
σήμερα στο ναό.
Ο μεγάλος σεισμός του 1856 κατάστρεψε το ναό ο οποίος χτίστηκε πάλι
από την αρχή.
Την περίοδο της τουρκικής κατάκτησης, ο ναός παραχωρήθηκε στο
βεζίρη, ο οποίος το μετέτρεψε σε τζαμί , γνωστό με το όνομα Βεζίρ τζαμί.
Ναός Αγίου Τίτου

29. Μπεάκη Τόνια
Ναός Αγίου Τίτου

30. Ο άγιος Μηνάς είναι ο προστάτης άγιος (πολιούχος) του Ηρακλείου
και η μνήμη του γιορτάζεται στις 11 Νοεμβρίου, μέρα αργίας στο
Ηράκλειο. Μπροστά από το ναό του Αγίου Μηνά υπάρχει μια μεγάλη
πλακόστρωτη πλατεία. Δεξιά είναι το κτήριο της Αρχιεπισκοπής
Κρήτης, ενώ αριστερά βρίσκεται η πρώτη (μικρή) εκκλησία του Αγίου
Μηνά, ο μικρός Άγιος Μηνάς, όπως λένε οι ντόπιοι σήμερα. Χτίστηκε
το 1735 και στέγασε για πρώτη φορά μετά την τουρκική κατάκτηση
την άστεγη, μέχρι τότε, μητρόπολη της Κρήτης.
Άγιος Μηνάς

31. Αγία Αικατερίνη
Ο ναός της Σιναϊτικής μονής της Αγίας Αικατερίνης, βορειο-ανατολικά του Αγ. Μηνά, ήταν
παλιότερα μετόχι της ομώνυμης Μονής του Σινά, που τον παραχώρησε στο Μητροπολιτικό
ναό του Αγίου Μηνά το 1924.
Η μονή της Αγίας Αικατερίνης ιδρύθηκε γύρω στον 10ο μ.Χ. αιώνα, και το κτίριο που σώζεται
σήμερα ήταν ο κεντρικός ναός της μονής. Ο ναός χτίστηκε τον 16ο μ.Χ. αιώνα με εμφανείς
επιρροές της ενετικής αρχιτεκτονικής.
Σήμερα ο ναός της Αγίας
Αικατερίνης λειτουργεί ως
εκθεσιακός χώρος της Ιεράς
Αρχιεπισκοπής Κρήτης με
αντιπροσωπευτικά έργα της
Κρητικής Αναγέννησης ανάμεσα
στα οποία ξεχωριστή θέση
κατέχουν οι φορητές εικόνες του
Μιχαήλ Δαμασκηνού. Επίσης
εκτίθενται συλλογές με
εκκλησιαστικά σκεύη, βιβλία,
άμφια και αποτοιχισμένες
τοιχογραφίες.

32. Είναι ο δρόμος με τα ομορφότερα νεοκλασικά κτίρια στο Ηράκλειο και
σήμερα είναι πεζόδρομος. Τα κτίρια αυτά χτίστηκαν μετά την καταστροφή
του 1898 για να δώσουν στο Ηράκλειο την όψη μοντέρνας μεγαλούπολης.
Ο δρόμος αυτός πριν τη σφαγή από τους Τούρκους, ονομαζόταν «Οδός
Πλάνης» μιας και παραπλανούσε τους επισκέπτες που ερχόταν από το
λιμάνι και έβλεπαν αυτά τα κτίρια, σχηματίζοντας μια πρώτη εικόνα για
την πόλη που δυστυχώς τους διέψευδε στη συνέχεια με την άσχημη εικόνα
της φτώχιας και τα ασήμαντα κτίρια που υπήρχαν στην ενδοχώρα.
Χαράχθηκε από τους Άραβες και υπήρξε ανέκαθεν ο κυριότερος δρόμος
στο Ηράκλειο. Ήταν ο δρόμος που ένωνε το κέντρο της πόλης με το
λιμάνι. Στην ενετική περίοδο ονομαζόταν Ρούγα Μαΐστρα ( Ruga maistra),
ενώ επί τουρκοκρατίας μετονομάστηκε Βεζίρ Τσαρσί από το Βεζίρ τζαμί
που βρισκόταν σ’ αυτό το δρόμο.
Η ονομασία της οδού οφείλεται σε ένα τραγικό γεγονός που έγινε στις 25
Αυγούστου του 1898, ημέρα εορτής του Αγίου Τίτου, όπου εξαγριωμένος
όχλος Τούρκων κατέσφαξε 700 άμαχους χριστιανούς μαζί με 17
Άγγλους Στρατιώτες και τον πρόξενό τους. Η άλογη αυτή πράξη βίας
ευαισθητοποίησε τις Μεγάλες Δυνάμεις ώστε να πραγματοποιηθεί μερικά
χρόνια αργότερα η ένωση της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα.
Οδός 25ης Αυγούστου

33. Βενιανάκη Μαρίνα
Οδός 25η Αυγούστου

34. Η Λότζια βρίσκεται στο κέντρο του Ηρακλείου, στην οδό 25ης Αυγούστου, λίγα
μέτρα παρακάτω από τη Βασιλική του Αγίου Μάρκου και τα Λιοντάρια. Είναι ένα
κομψότατο οικοδόμημα, από τα ομορφότερα μνημεία που έχει να αναδείξει η ενετική
αρχιτεκτονική στην Κρήτη.
Η Λότζια που σώζεται σήμερα στο Ηράκλειο, χτίστηκε το 1626-28 από τον
Φραγκίσκο Μοροζίνι, αυτόν που επίσης έχτισε την κρήνη με τα λιοντάρια, που
πρόσθεσε μάλιστα ένα νέο κτίσμα για τη φύλαξη των όπλων , την οπλαποθήκη .
Πρόκειται για την τέταρτη και τελευταία Λότζια που χτίστηκε στην περίοδο της
ενετοκρατίας, ενώ για τις προηγούμενες τρεις ελάχιστες πληροφορίες σώζονται.
Κατά την ενετοκρατία ήταν ο επίσημος χώρος συγκέντρωσης ευγενών και αρχόντων
που συζητούσαν για διάφορα θέματα οικονομικά, εμπορικά, πολιτικά που
απασχολούσαν την πόλη . Παράλληλα λειτουργούσε και ως χώρος συναντήσεως και
ψυχαγωγίας. Από τους εξώστες της ανακοινώνονταν τα διάφορα διατάγματα και από
εκεί παρακολουθούσε ο δούκας τις λιτανείες και τις παρελάσεις.
Η Λότζια αποτελούσε το κέντρο της διοικητικής και κοινωνικής ζωής της πόλης.
Πρόκειται για ένα ορθογώνιο, διώροφο οικοδόμημα, με ανοιχτή στοά στο ισόγειο, που
χαρακτηρίζεται από πολυάριθμα τοξωτά ανοίγματα.
Όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν την Κρήτη εγκατέστησαν στη Λότζια την οικονομική
αρχή του τόπου. Με την αυτονόμηση της Κρήτης το 1898, το κτίριο της Λότζια ήταν
σε κακή κατάσταση και κινδύνευε να καταρρεύσει. Το 1905 παραχωρήθηκε στο Δήμο
Ηρακλείου για να οικοδομηθεί Δημαρχείο στο χώρο. Σήμερα η Λότζια έχει
αποκατασταθεί στην αρχική της μορφή και στεγάζει το Δημαρχείο της πόλης.
Λότζια

35. Παπαδογιαννάκης Αλέξανδρος
Λότζια

36. Τα χρόνια της Βενετοκρατίας απέναντι από τη Λότζια βρισκόταν το
Μέγαρο του Αντιναύαρχου των Βενετών.
Αργότερα, κατά την Τουρκοκρατία αρχικά υπήρξε κατοικία του Τούρκου
κατακτητή του Χάνδακα Κιουπρουλή κι έπειτα μετατράπηκε σε Ιεροδικείο
και τούρκικο δικαστήριο όπου γίνονταν όλες οι δίκες, η «πόρτα του πασά»
όπως ακουγόταν τότε. Στο σεισμό του 1856 έπαθε σοβαρές ζημιές και
στην ίδια θέση οι Τούρκοι έχτισαν διοικητικό μέγαρο.
Μετά την Κρητική Πολιτεία στέγασε την πρώτη Νομαρχία, τα δικαστήρια,
διοικητικές και οικονομικές υπηρεσίες, φυλακές και την Βικελαία
βιβλιοθήκη.
Κατά τους βομβαρδισμούς από τους Γερμανούς το Μάιο του 1941 έπαθε
μεγάλες ζημιές και κατεδαφίστηκε .
Σήμερα στη θέση του βρίσκεται το Πάρκο του Θεοτοκόπουλου που είναι
αφιερωμένο στον παγκοσμίου φήμης Ηρακλειώτη ζωγράφο Δομίνικο
Θεοτοκόπουλο .
Πάρκο Θεοτοκόπουλου

37. Βαρδάκης Βαρδής
Πάρκο Θεοτοκόπουλου

38. Είναι από τα σημαντικότερα ενετικά μνημεία στο Ηράκλειο. Βρίσκεται
ακριβώς απέναντι από τα Λιοντάρια. Ο Άγιος Μάρκος ήταν ο προστάτης
των Βενετών και επομένως άρχισε να χτίζεται ο μητροπολιτικός ναός του
από τα πρώτα χρόνια της Βενετοκρατίας, το 1239. . Το κομψό του κτίριο
ήταν μία τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική . Στο υψηλό καμπαναριό του, όπου
υπήρχε το ρολόι της πόλης, κυμάτιζε η σημαία της Βενετίας με το σύμβολο
της κυριαρχίας της Γαληνοτάτης, τον φτερωτό Λέοντα του Αγίου Μάρκου.
Στο δάπεδο του ναού ήταν θαμμένοι δούκες και άλλοι σημαντικοί ευγενείς
του «Βασιλείου της Κρήτης», που πέθαναν στον Χάνδακα, και σ’ αυτό
γίνονταν όλες οι επίσημες τελετές της ενετικής διοίκησης.
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας μετατράπηκε σε τζαμί. Οι Τούρκοι
γκρέμισαν το κωδωνοστάσιο της Βασιλικής και στη θέση του ύψωσαν
μιναρέ.
Μετά την απελευθέρωση του νησιού οι κάτοικοι του Ηρακλείου γκρέμισαν
το μιναρέ θέλοντας να σβήσουν δυσάρεστες μνήμες και σύμβολα της
τουρκικής κατοχής. Σήμερα το μνημείο χρησιμοποιείται ως Δημοτική
Πινακοθήκη.
Βασιλική Αγίου
Μάρκου

39. Η περίφημη κρήνη Μοροζίνη, είναι ένα από τα ωραιότερα μνημεία της βενετοκρατούμενης Κρήτης.
Ο Χάνδακας υπέφερε πάντοτε από έλλειψη νερού. Ο πρώτος που έλυσε ριζικά για την εποχή του
το πρόβλημα της ύδρευσης του Χάντακα ήταν ο γενικός προβλεπτής Φραντζέσκο Μοροζίνι που
κατασκεύασε την κρήνη το 1628. Ο Μοροζίνη κατάφερε να φέρει νερό στη διψασμένη πόλη του
Χάνδακα από τις πηγές των Αρχανών στους πρόποδες του Γιούχτα. Ο αγωγός αυτός, μήκους 15
χιλιομέτρων, διέτρεχε το ενετικό τείχος φτάνοντας, περίπου απέναντι από το σημερινό ξενοδοχείο
Αστόρια και στηριζόμενος σε μια τρίλοβη γέφυρα, τις περίφημες Τρεις Καμάρες, κατέληγε στην
κρήνη. Το έργο χρειάστηκε 14 μήνες για να ολοκληρωθεί και εγκαινιάστηκε στις 25 Απριλίου 1628,
ημέρα γιορτής του Αγ. Μάρκου, προστάτη της Βενετίας. Έτσι, οι κάτοικοι της διψασμένης πολιτείας
χαίρονταν καθώς έβλεπαν να τρέχει άφθονο νερό στην πλατεία του Χάνδακα.
Η δεξαμενή του σιντριβανιού βρίσκεται πάνω σε κυκλική βάση και αποτελείται από οκτώ λοβούς,
σχήμα το οποίο διευκόλυνε περισσότερους ανθρώπους να γεμίζουν τα σταμνιά τους ταυτόχρονα. Σε
κάθε λοβό μπορούσαν να βουτήξουν τα δοχεία τους περίπου πέντε άνθρωποι.
Οι λοβοί του σιντριβανιού εξωτερικά είναι διακοσμημένοι με ανάγλυφα θέματα παρμένα από την
ελληνική μυθολογία, κυρίως τρίτωνες, δελφίνια και νύμφες, μυθικά όντα που σχετίζονταν με το
υγρό στοιχείο. Στο κέντρο του σιντριβανιού κάθονται τέσσερα περήφανα λιοντάρια, που από τα
στόματά τους τρέχει νερό. Το λιοντάρι δεν συνηθίζεται σε κρήνες, καθώς είναι ζώο που δεν
σχετίζεται με το νερό, αλλά στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιήθηκε σαν το σύμβολο της δύναμης
των Ενετών.
Στην κορυφή της κρήνης είχε τοποθετηθεί ένα υπερφυσικού μεγέθους μαρμάρινο άγαλμα του
Ποσειδώνα. Το άγαλμα αυτό δεν σώζεται σήμερα και μας είναι άγνωστο αν καταστράφηκε από
σεισμό ή από κακοποίηση των Τούρκων.
Την περίοδο της τουρκοκρατίας ανοίχθηκαν τρύπες στους λωβούς της κρήνης για το συμβολικό
πλύσιμο των χεριών και του προσώπου των μουσουλμάνων πριν μπουν στο απέναντι τζαμί για να
προσευχηθούν. Επίσης με απόφαση της τουρκικής διοίκησης προστέθηκαν στην κρήνη μαρμάρινες
κολόνες περικλείοντάς την, ενώ στην κορυφή τοποθετήθηκε μία μαρμάρινη ταινία με την επιγραφή
με επίχρυσα γράμματα «Συντριβάνι του Αμπνούλ Μετζίτ» προς τιμήν του σουλτάνου. Επίσης, η
κρήνη έγινε μάρτυρας αποτρόπαιων πράξεων, καθώς στον πλάτανο δίπλα κρέμαγαν οι πασάδες
τους επαναστάτες κρητικούς.
Kρήνη Μοροζίνι

40. Αγιομυργιαννάκη Μαριάννα
Κρήνη Μοροζίνη

41. Βρίσκεται στα ΒΔ της πόλης του Ηρακλείου και είναι φτιαγμένη από
ντόπιο ασβεστόλιθο. Χρησιμοποιούνταν σαν δεξαμενή αποθήκευσης νερού.
Στο κέντρο της πρόσοψης της κρήνης υπάρχει λατινική επιγραφή που
γράφει ότι οικοδομήθηκε το 1666 από το στρατηγό Antonio Priuli.
Με την έναρξη της πολιορκίας οι Τούρκοι αποκόψαν το υδραγωγείο
Μοροζίνη και η πολιτεία υπόφερε από έλλειψη νερού. Το 1666 ο τότε
Γενικός Προβλεπτής Αντ. Πρίουλι βρήκε μια φλέγα νερό μέσα στην τάφρο,
απέναντι στον προμαχώνα Βηθλεέμ, (Πανάνειο Νοσοκομείο) και το
διοχέτευσε σε αυτή τη κρήνη από τη Χανιώπορτα. Αποτελεί μνημείο
ιστορικό και καλλιτεχνικό.
Κρήνη Ντελιμάκου

42. Βρίσκεται στην πλατεία Κορνάρου.
Κατασκευάστηκε από τον Ματθαίο Μπέμπο το 1554, ο οποίος ήταν ο
πρώτος που κατόρθωσε να διοχετεύσει νερό στο διψασμένο Χάνδακα.
Χαρακτηριστικό στολίδι της είναι το ακέφαλο άγαλμα ενός Ρωμαίου
αξιωματικού που μεταφέρθηκε από την Ιεράπετρα. Το άγαλμα αυτό κατά
την Τουρκοκρατία οι Αραπάδες του Χάντακα το έβαψαν και το λάτρευαν με
χορούς και τραγούδια, άγνωστο γιατί.
Κρήνη Μπέμπο

43. Σκουρέλλου
Κάλλια
Κρήνη Μπέμπο

44. Πήρε το όνομά της από το μεγάλο κρητικό καλλιτέχνη Βιτσέντζο Κορνάρο,
ο οποίος ήταν ένας μεγάλος ποιητής της Κρητικής Αναγέννησης. Το
γνωστότερο έργο του ήταν ο «Ερωτόκριτος» που αποτελείται από χιλιάδες
στίχους με θέμα τον έρωτα του Ερωτόκριτου με την Αρετούσα. Το έργο
αυτό παραμένει ζωντανό στις καρδιές των Κρητικών μέχρι και σήμερα. Η
πλατεία αυτή κοσμείται με ένα σιντριβάνι και το άγαλμα του έφιππου
Ερωτόκριτου να αποχαιρετά την αγαπημένη του Αρετούσα.
Στην πλατεία Κορνάρου υπήρχε ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, που
κτίστηκε στο τέλος του 13ου αιώνα. Ο σεισμός του 1508 τον κατέστρεψε,
αλλά στη θέση του ανεγέρθηκε ξανά νέος. Στην Τουρκοκρατία, του
πρόσθεσαν μιναρέ και ο ναός μετατράπηκε σε τέμενος της Βασιλομήτορος
Βαλιδέ Σουλτάνας, το λεγόμενο Βαλιδέ Τζαμί απ' όπου πήρε την ονομασία
της όλη η περιοχή μέχρι και σήμερα.(συνεχίζεται)
Πλατεία Κορνάρου

45. Ο Ναός του Σωτήρος στέγασε τους Έλληνες πρόσφυγες μετά την ανταλλαγή των
πληθυσμών το 1922 και φιλοξένησε το πρώτο γυμνάσιο θηλέων στο Ηράκλειο
μέχρι τη δεκαετία του 1960, οπότε γκρεμίστηκε από τον χουντικό Στυλιανό
Παττακό σαν δήθεν "ετοιμόρροπο" κτίριο. Η αλήθεια είναι διαφορετική και άλλο
ένα περίφημο μνημείο του Χάνδακα θυσιάστηκε για οικονομικούς λόγους, για χάρη
της "ανάπτυξης".
Στην πλατεία Κορνάρου επίσης κατά την Τουρκοκρατία υπήρχε και η
Φιλανθρωπική κρήνη (σεμπίλ), που κτίστηκε το 1776 από τον Χατζή Ιμπραχίμ
Αγά, ο οποίος μάλιστα αφιέρωσε σχεδόν όλη του την περιουσία για τη συντήρησή
της. Είναι το μοναδικό στο είδος του σεμπίλι που διασώζεται σήμερα. Πρόκειται
για ένα κυκλικό θολωτό κτίριο με ημικυκλικά καγκελωτά παράθυρα ολόγυρα.
Μπροστά από κάθε παράθυρο υπάρχει μια βρύση με μια πέτρινη λεκάνη όπου
παλαιότερα συγκεντρωνόταν το νερό. Η πλατεία αυτή αποτελούσε ένα σημαντικό
χώρο συνάθροισης των μουσουλμάνων, καθώς υπήρχαν τριγύρω αρκετά καφενεία
με ναργιλέδες. Στον ίδιο χώρο γιόρταζαν το Ραμαζάνι και τη μεγάλη τριήμερη
γιορτή του μπαϊραμιού.
Η κρήνη αυτή κινδύνευσε να κατεδαφιστεί, όπως συνέβη δυστυχώς με το Ναό του
Σωτήρος. Σήμερα λειτουργεί ως καφενείο, συνεχίζοντας μια χρήση που είχε
ξεκινήσει από την οθωμανική περίοδο.
Πλατεία Κορνάρου
(συνέχεια)

46. Γεωργιάδη Ναταλία
Πλατεία Κορνάρου

47. Είναι η κεντρική πλατεία στο Ηράκλειο. Εκεί βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο,
η Νομαρχεία και η πύλη του Αγίου Γεωργίου. Ο ελεύθερος χώρος στον οποίο
σήμερα έχει διαμορφωθεί η πλατεία, επί Ενετοκρατίας χρησίμευε για την άσκηση
του στρατού των Βενετών. Αργότερα όταν χτίστηκε η πύλη του Αγίου Γεωργίου η
πλατεία μετονομάστηκε σε πλατεία Αγίου Γεωργίου.
Επίσης στο χώρο αυτό υπήρχαν υπόγειες κυκλικές σιταποθήκες των Ενετών,
όπου αποθηκεύονταν σιτηρά για καταστάσεις ανάγκης καθώς και μια μεγάλη
υπόγεια λιθόκτιστη δεξαμενή νερού.
Το 1628 στα πλαίσια υδροδότησης του Ηρακλείου με την κρήνη Λιονταριών,
χτίστηκε απέναντι από το σημερινό ξενοδοχείο Αστόρια μια υδατογέφυρα
στηριζόμενη σε τρία τόξα, πάνω στην οποία περνούσε αγωγός νερού για την κρήνη.
Από τότε η πλατεία αυτή ονομάστηκε «Τρεις Καμάρες» , ονομασία που
εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και σήμερα από τους Ηρακλειώτες. Οι καμάρες
αυτές γκρεμίστηκαν από τους Τούρκους το 19ο μ.Χ αιώνα.
Η πλατεία σήμερα, μοναδική από άποψη έκτασης, είναι ο κυριότερος τόπος
αναψυχής των Ηρακλειωτών, συγκεντρώσεων και γενικά κοινωνικών εκδηλώσεων.
Τις βραδινές ώρες και τις γιορτές η κυκλοφορία οχημάτων διακόπτεται στην
περιοχή αυτή, γιατί γεμίζει από κόσμο.
Πλατεία
Ελευθερίας

48. Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου είναι το μουσείο στο οποίο παρουσιάζεται σχεδόν στο
σύνολό του ο μινωικό πολιτισμός. Είναι από τα μεγαλύτερα και πιο αξιόλογα μουσεία στην
Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη!
Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αντιπροσωπευτικά δείγματα από όλες τις περιόδους της
κρητικής προϊστορίας. Καλύπτουν περίπου 5500 χρόνια, από τη νεολιθική εποχή μέχρι τους
ρωμαϊκούς χρόνους. Κυρίαρχη θέση στις συλλογές του κατέχουν τα μοναδικά
αριστουργήματα της μινωικής τέχνης. Η συλλογή με τις αρχαιότητες είναι η σημαντικότερη
στον κόσμο και το μουσείο θεωρείται το κατ’ εξοχήν μουσείο του μινωικού πολιτισμού.

49. Ιστορικό Μουσείο
Το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης στεγάζεται στο Ηράκλειο και
ιδρύθηκε το 1953 από την εταιρεία Κρητικών Ιστορικών
Μελετών. Το Μουσείο παρουσιάζει μια συνολική εικόνα της
ιστορίας της Κρήτης από τους πρώτους χριστιανικούς
αιώνες έως την σύγχρονη εποχή.

50. Παγκρήτιο στάδιο
Το Παγκρήτιο στάδιο κατασκευάστηκε για τις ανάγκες των Ολυμπιακών αγώνων του 2004.
Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Ηρακλείου, 50 μέτρα από την ακτή. Είναι χωρητικότητας
26.000 θέσεων, έχει διαστάσεις 105 x 68 μέτρα και είναι από τα πιο σύγχρονα της Ελλάδας.
Περιλαμβάνει γήπεδο ποδοσφαίρου, στίβο με 8 λωρίδες, πισίνα κι αίθουσες πολλαπλών
χρήσεων κάτω από τις κερκίδες. Έξω από το κύριο στάδιο υπάρχει και βοηθητικό στάδιο.
Χρησιμοποιήθηκε στους προκριματικούς αγώνες ποδοσφαίρου για το τουρνουά των Ολυμπιακών
αγώνων Αθήνα 2014. Σήμερα χρησιμοποιείται από την ομάδα ποδοσφαίρου Εργοτέλης.

51. Δ1
Αγιομυργιαννάκη Μαριάννα
Αλεξανδράκης Μιχάλης
Βαρδάκης Βαρδής
Βενιανάκη Μαρίνα
Γεωργιάδη Ναταλία
Δασκαλάκης Στέφανος
Κατσαμάνη Ηλέκτρα
Κοτούπας Ηλίας
Λεονταράκη Χρύσα
Λυγεράκης Κωνσταντίνος
Μόκας Νίκος
Μπεάκη Τόνια
Παπαδογιαννάκης Αλέξανδρος
Σκουρέλλου Κάλλια
Τζουλιαδάκης Διομήδης
Τσακαλάκης Γιάννης
Φραγκιαδάκη Ανδριάνα
Για την πραγματοποίηση της παρουσίασης
«Ηράκλειο – Ταξιδεύοντας στον πολιτισμό»
εργάστηκαν οι παρακάτω μαθητές της Τετάρτης τάξης
του 52ου Δημοτικού Σχολείου Ηρακλείου :
Δ2
Αναστασάκη Μαριάνθη
Βαρδάκης Εμμανουήλ
Δασκαλάκης Ραφαήλ
Καλογεράκη Νίκη
Λεονταράκης Γεώργιος
Μανουσάκη Ξένια
Μαργαριτάκης Εμμανουήλ
Μπαϊρακτάρης Παναγιώτης
Σαράντου Χριστίνα
Συσκάκης Γεώργιος
Σφακιωτάκη Μαριέλενα
Τσακαλάκης Μηνάς
Φτενού Μαρία
Χαιρέτης Ευδόκιμος
Χαλκιαδάκης Μιχαήλ
Χριστοδουλάκη Ελευθερία