SlideShare a Scribd company logo
กาพย์เห่เรือ
กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม
กาพย์เห่เรือ
กาพย์เห่เรือ
ขับลานาเพื่อความพร้อมเพรียงของฝีพาย และเพื่อความ
เพลิดเพลิน บรรเทาความเหนื่อยไปในตัว
มี ๒ ประเภท
๑. เห่เรือหลวง
๒. เห่เรือเล่น
จุดประสงค์
ประเภทของการเห่เรือ
กาพย์เห่เรือ
ลานาการเห่
๑. สวะเห่ ใช้เห่เมื่อเรือเข้า เทียบท่าเมื่อถึงจุดหมาย
ปลายทาง
๒.ช้าลวะเห่ ใช้เห่เมื่อเรือเริ่มออกจากท่าและเมื่อพายเรือ
ตามกระแสน้า
๓. มูลเห่ เป็ นเห่เร็ว ใช้เห่ต่อจากช้าลวะเห่ ใช้พายเมื่อ
เรือทวนกระแสน้า
*การเห่โคลงนากาพย์เรียกว่า “เกริ่นโคลง”
กาพย์เห่เรือ
ประวัติความเป็ นมาของการเห่เรือ
 ๑. เป็ นกิจกรรมที่คนไทยคิดขึ้นเอง และน่าจะมีควบคู่มากับการ
ใช้
เรือยาวเป็ นพาหนะ
 ๒. เป็ นกิจกรรมที่ไทยได้รับอิทธิพล
มาจากอินเดีย
กาพย์เห่เรือ
กาพย์เห่เรือต่างยุคต่างสมัย
สมัยกรุงศรีอยุธยา
บทเห่เรือชมพยุหยาตราทางชลมารค
บทเห่เรื่องกากี
สมัยรัตนโกสินทร์
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า
นภาลัย
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
สมัยรัตนโกสินทร์ (ต่อ)
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า
เจ้าอยู่หัว
พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
เจ้าฟ้ ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์
พระนิพนธ์พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ (เปิ ดสะพาน
พุทธ)
กาพย์เห่เรือฉลอง ๒๕ พุทธศตวรรษ ของ นายฉันท์ ขาวิไล
กาพย์เห่เรือ ๒๕ พุทธศตวรรษ ของ นายหรีด เรืองฤทธิ์
พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ
สยามบรมมราชกุมารี
กาพย์เห่เรือ
กาพย์เห่เรือ
ลักษณะคาประพันธ์ของกาพย์เห่
เรือ
ขึ้นต้นด้วยโคลงสี่สุภาพ ๑ บท แล้วตามด้วยกาพย์ยานี ๑๑
บรรยายความไม่จากัดจานวนบทจนจบตอน แล้วจึงขึ้นบทใหม่ด้วย
โคลงสี่สุภาพ อีก ๑ บท ตามด้วยกาพย์ยานีบรรยายความเช่นเดิม
นิยมให้เนื้อความในโคลงและกาพย์บทแรกตรงกัน
กาพย์เห่เรือ
โคลง ปางเสด็จประเวศด้าว ชลาไลย
ทรงรัตนพิมานไชย กิ่งแก้ว
พรั่งพร้อมพวกพลไกร แหนแห่
เรือกระบวนต้นแพร้ว เพลิศพริ้งพายทอง
กาพย์ พระเสด็จโดยแดนชล ทรงเรือต้นงามเฉิดฉาย
กิ่งแก้วแพร้วพรรณราย พายอ่อนหยับจับงามงอน
นาวาแน่นเป็ นขนัด ล้วนรูปสัตว์แสนยากร
เรือลิ่วปลิวธงสลอน สาครสั่นครั้นครื้นฟอง
เรือครุฑยุดนาคหิ้ว ลิ่วลอยมาพาผันผยอง
พลพายกรายพายทอง ร้องโห่เห่โอ้เห่มา
ตัวอย่างคาประพันธ์กาพย์เห่เรือ
กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม
กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม
เป็ นกาพย์ที่ใช้ในราชสานักในสมัยโบราณ ใช้ขับร้องเห่กล่อม
พระราชโอรสและพระราชธิดา เป็ นบทกล่อมเพื่อให้เคลิ้มหลับ
แบบเดิมใช้กาพย์ยานี ๑๑ เป็นหลัก แต่วรรคหลังบางวรรค
มี
คาระหว่าง ๕-๗ คา
นิยมขึ้นต้นด้วยคาว่า เห่เอย ทุกบทไป แล้วแต่งต่อจนจบ
จบ
บทหนึ่ง ขึ้น เห่เอย แล้วแต่งต่อไป
“กาพย์เห่เอย หรือ กาพย์เห่กล่อม”
ลักษณะคาประพันธ์ของกาพย์เห่กล่อมพระ
บรรทม
กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม
กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม
ตัวอย่างคาประพันธ์กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม
เห่เอ๋ยนางเอก มณีเมขลา
ลอยเร่ในเมฆา ถือจินดาดังดวงดาว
โยนเล่นเห็นแก้ว สว่างแววงามวาว
ลอยฟ้ าเวหาหาว รูปราวกับกินรี
เห่จับระบำ : สุนทรภู่
ตัวอย่างคาประพันธ์กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม
เห่เอย พระโฉมเฉิด ดังแก้วเกิด
กลางปทุม
เทพชวนกันชุมนุม ประชุมเชิญจุติมา
จากทิพพิมานทอง อันเรืองรองรจนา
เอาเอกองค์ชายา นารีเลิศประเสริฐกรม
บทเห่กล่อมพระบรรทม พระนิพนธ์เจ้ำฟ้ ำธรรมธิเบศร์
กาพย์เห่กล่อมพระบรรทมที่ปรากฏในวรรณคดี
ไทย
บทเห่กล่อมพระบรรทม พระนิพนธ์ในเจ้ำฟ้ ำธรรมธิเบศร์
บทเห่กล่อมพระบรรทม ๔ เรื่อง ของสุนทรภู่
เห่จับระบำ
เห่เรื่องกำกี
เห่เรื่องพระอภัยมณี
เห่เรื่องโคบุตร
บรรณานุกรม
นพดล จันทร์เพ็ญ. กวีนิพนธ์ไทย. อุบลราชธานี:
มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลธานี, ๒๕๔๘
พรทิพย์ แฟงสุด. กวีนิพนธ์ไทย. กรุงเทพฯ:ฟิสิกส์เซ็นเตอร์, มปป.
_________. สารานุกรมไทยสาหรับเยาวชน เล่มที่ ๓๐. กรุงเทพฯ:
โครงการสารานุกรมไทยฯ
สุภาพร มากแจ้ง. กวีนิพนธ์ไทย ๒. กรุงเทพฯ:โอเดียนสโตร์, ๒๕๓๖
โอภาส จอมสายศร. เอกสารประกอบการสอน เรื่อง กาพย์เห่เรือ
เจ้าฟ้ าธรรมธิเบศร. กรุงเทพฯ:โรงเรียนมัธยมวัดมกุฏกษัตริย์,
มปป.
ผู้จัดทำ
นำงสำวอรทัย ธรรมนักสุข
หมู่เรียน ค.๕๗๐๔ รหัสนักศึกษำ ๕๗๘๐๑๐๑๑๔๑
นักศึกษำสำขำวิชำภำษำไทย คณะครุศำสตร์
มหำวิทยำลัยรำชภัฏเลย

More Related Content

What's hot

พิธีมอบตัวเป็นศิษย์
พิธีมอบตัวเป็นศิษย์พิธีมอบตัวเป็นศิษย์
พิธีมอบตัวเป็นศิษย์
niralai
 
หัวใจชายหนุ่ม
หัวใจชายหนุ่มหัวใจชายหนุ่ม
หัวใจชายหนุ่ม
kkrunuch
 
โวหารการเขียน ม.6
โวหารการเขียน ม.6โวหารการเขียน ม.6
โวหารการเขียน ม.6
WijittraSreepraram
 
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์บุษรากร ขนันทอง
 
โตฎก ฉันท์ 12
โตฎก ฉันท์ 12โตฎก ฉันท์ 12
โตฎก ฉันท์ 12MilkOrapun
 
คำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรม
คำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรมคำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรม
คำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรม
niralai
 
บทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdf
บทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdfบทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdf
บทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdfakke1881
 
วันออกพรรษา
วันออกพรรษาวันออกพรรษา
วันออกพรรษาsuchinmam
 
แบบฝึกทักษะเรื่อง การแต่งโคลงสี่สุภาพ ชุดที่ ๑๐ เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...
แบบฝึกทักษะเรื่อง  การแต่งโคลงสี่สุภาพ  ชุดที่ ๑๐  เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...แบบฝึกทักษะเรื่อง  การแต่งโคลงสี่สุภาพ  ชุดที่ ๑๐  เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...
แบบฝึกทักษะเรื่อง การแต่งโคลงสี่สุภาพ ชุดที่ ๑๐ เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...
Decha Sirigulwiriya
 
ใบงานเสียงในภาษาไทย
ใบงานเสียงในภาษาไทยใบงานเสียงในภาษาไทย
ใบงานเสียงในภาษาไทย
ssuser456899
 
โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มด
โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มดโครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มด
โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มดพัน พัน
 
สมุดเล่มเล็ก
สมุดเล่มเล็กสมุดเล่มเล็ก
สมุดเล่มเล็ก
Ged Gis
 
PPTออมไว้ใส่ถุงแดง
PPTออมไว้ใส่ถุงแดง PPTออมไว้ใส่ถุงแดง
PPTออมไว้ใส่ถุงแดง KruBowbaro
 
บันทึกท่องโลก
บันทึกท่องโลกบันทึกท่องโลก
บันทึกท่องโลกKruBowbaro
 
บทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะ
บทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะบทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะ
บทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะKittichai Pinlert
 
มงคลสูตรคำฉันท์
มงคลสูตรคำฉันท์มงคลสูตรคำฉันท์
มงคลสูตรคำฉันท์
Krawchai Santadwattana
 
ศาสนาเชน
ศาสนาเชนศาสนาเชน
ศาสนาเชน
Padvee Academy
 
การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1
การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1
การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1Princess Chulabhorn's College, Chiang Rai Thailand
 

What's hot (20)

พิธีมอบตัวเป็นศิษย์
พิธีมอบตัวเป็นศิษย์พิธีมอบตัวเป็นศิษย์
พิธีมอบตัวเป็นศิษย์
 
คัมภีร์ฉันทศาสตร์ Ppt[1]
คัมภีร์ฉันทศาสตร์ Ppt[1]คัมภีร์ฉันทศาสตร์ Ppt[1]
คัมภีร์ฉันทศาสตร์ Ppt[1]
 
หัวใจชายหนุ่ม
หัวใจชายหนุ่มหัวใจชายหนุ่ม
หัวใจชายหนุ่ม
 
โวหารการเขียน ม.6
โวหารการเขียน ม.6โวหารการเขียน ม.6
โวหารการเขียน ม.6
 
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
 
โตฎก ฉันท์ 12
โตฎก ฉันท์ 12โตฎก ฉันท์ 12
โตฎก ฉันท์ 12
 
คำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรม
คำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรมคำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรม
คำกล่าวเปิดค่ายจริยธรรม
 
บทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdf
บทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdfบทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdf
บทเรียนสำเร็จรูปธนาคาร ป.5pdf
 
วันออกพรรษา
วันออกพรรษาวันออกพรรษา
วันออกพรรษา
 
แบบฝึกทักษะเรื่อง การแต่งโคลงสี่สุภาพ ชุดที่ ๑๐ เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...
แบบฝึกทักษะเรื่อง  การแต่งโคลงสี่สุภาพ  ชุดที่ ๑๐  เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...แบบฝึกทักษะเรื่อง  การแต่งโคลงสี่สุภาพ  ชุดที่ ๑๐  เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...
แบบฝึกทักษะเรื่อง การแต่งโคลงสี่สุภาพ ชุดที่ ๑๐ เรื่อง กลวิธีในการแต่งโคลง...
 
ใบงานเสียงในภาษาไทย
ใบงานเสียงในภาษาไทยใบงานเสียงในภาษาไทย
ใบงานเสียงในภาษาไทย
 
โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มด
โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มดโครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มด
โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เปลือกไข่ไล่มด
 
สมุดเล่มเล็ก
สมุดเล่มเล็กสมุดเล่มเล็ก
สมุดเล่มเล็ก
 
PPTออมไว้ใส่ถุงแดง
PPTออมไว้ใส่ถุงแดง PPTออมไว้ใส่ถุงแดง
PPTออมไว้ใส่ถุงแดง
 
บันทึกท่องโลก
บันทึกท่องโลกบันทึกท่องโลก
บันทึกท่องโลก
 
บทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะ
บทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะบทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะ
บทที่ 5 สรุปผล และข้อเสนอแนะ
 
มงคลสูตรคำฉันท์
มงคลสูตรคำฉันท์มงคลสูตรคำฉันท์
มงคลสูตรคำฉันท์
 
ไทย
ไทยไทย
ไทย
 
ศาสนาเชน
ศาสนาเชนศาสนาเชน
ศาสนาเชน
 
การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1
การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1
การฟื้นฟูเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 1
 

Recently uploaded

Artificial Intelligence in Education2.pdf
Artificial Intelligence in Education2.pdfArtificial Intelligence in Education2.pdf
Artificial Intelligence in Education2.pdf
Prachyanun Nilsook
 
ส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docx
ส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docxส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docx
ส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docx
ArnonTonsaipet
 
ภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติ
ภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติ
ภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติ
Faculty of BuddhismMahachulalongkornrajavidyalaya Roi Et Buddhist College
 
bio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกัน
bio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกันbio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกัน
bio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกัน
CholapruekSangkamane1
 
เรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdf
เรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdfเรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdf
เรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdf
ssuser0ffe4b
 
ความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdf
ความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdfความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdf
ความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdf
Pattie Pattie
 

Recently uploaded (6)

Artificial Intelligence in Education2.pdf
Artificial Intelligence in Education2.pdfArtificial Intelligence in Education2.pdf
Artificial Intelligence in Education2.pdf
 
ส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docx
ส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docxส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docx
ส่วนหน้า สมฐ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1.docx
 
ภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติ
ภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติ
ภาษาอังกฤษ สำหรับนักวิปัสสนา เพื่อฝึกปฎิบัติ
 
bio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกัน
bio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกันbio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกัน
bio62สอวน.ชีววิทยา-ชีววิทยาปี62-ข้อสอบแข่งกัน
 
เรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdf
เรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdfเรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdf
เรียนภาษาจีนด้วยตนเอง ฟรี ๒๔ ชั่วโมง.pdf
 
ความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdf
ความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdfความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdf
ความสุจริตทางวิชาการ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก”.pdf
 

กาพย์เห่เรือ กาพย์เห่กล่อมพระบรรทม