Σενάριο διδασκαλίας Πολιτική Παιδεία, Β' Λυκείου

1. Η Εκτελεστική λειτουργία - Κυβέρνηση
(σελ. 60-61)
Πολιτική Παιδεία, Β’ Λυκείου
Κριπαροπούλου Αντιγόνη

2. Προσόντα εκλογιμότητας Προέδρου
Δημοκρατίας
 Να είναι Έλληνας
πολίτης πριν από πέντε
τουλάχιστον έτη,
 Να έχει από πατέρα ή
μητέρα ελληνική
καταγωγή,
 Να έχει συμπληρώσει
το τεσσαρακοστό έτος
της ηλικίας του και
 Να έχει τη νόμιμη
ικανότητα του εκλέγειν.

3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ρυθμιστής του πολιτεύματος
 O Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι
ρυθμιστής του Πολιτεύματος (πρέπει
να πράττει έτσι ώστε να
αποφεύγονται οι πράξεις που θα
μπορούσαν να βλάψουν το
πολίτευμα).
 Εκλέγεται από τη Bουλή για περίοδο
πέντε ετών και επανεκλογή του ίδιου
προσώπου επιτρέπεται μία φορά
μόνο.
 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ο
ανώτατος άρχων της χώρας (το
ανώτατο όργανο είναι ο λαός),
συμβολίζει τον λαό και το έθνος.
 Πρέπει να είναι πρότυπο του Έλληνα,
να είναι υπεράνω κομμάτων και
συμφερόντων, να ενοποιεί τον λαό
και να κινείται μέσα στα πλαίσια της
νομιμότητας.

4. Ευθύνη του προέδρου της Δημοκρατίας
 Κατ’ εξαίρεση ευθύνεται για
εσχάτη προδοσία και για
παραβίαση του
Συντάγματος.
 Οι αρμοδιότητές του
περιορίζονται σε όσα
αναφέρει το Σύνταγμα.
 Μετέχει στη νομοθετική και
εκτελεστική εξουσία αλλά
καμία πράξη του προέδρου
δεν ισχύει χωρίς την
προσυπογραφή του
αρμόδιου υπουργού.

5. Ανάδειξη (εκλογή) του Προέδρου
 H εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Bουλή
γίνεται με ονομαστική ψηφοφορία και σε ειδική
συνεδρίαση.
 Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται εκείνος που
συγκέντρωσε την πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού
αριθμού των βουλευτών (200 ψήφοι).
 Aν δεν συγκεντρωθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία
επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες.
 Aν δεν επιτευχθεί ούτε στη δεύτερη ψηφοφορία η
οριζόμενη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται
ακόμη μία φορά ύστερα από πέντε ημέρες, οπότε εκλέγεται
Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την
πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των
βουλευτών.
 Aν δεν επιτευχθεί ούτε και στην τρίτη ψηφοφορία η
αυξημένη αυτή πλειοψηφία, η Bουλή διαλύεται μέσα σε
δέκα ημέρες από την ψηφοφορία, και προκηρύσσεται
εκλογή για ανάδειξη νέας Bουλής.
 H Bουλή που αναδεικνύεται από τις νέες εκλογές, αμέσως
μόλις συγκροτηθεί σε σώμα, εκλέγει με ονομαστική
ψηφοφορία Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την πλειοψηφία
των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών.

6. Πρόεδροι Δημοκρατίας από το 1975
έως σήμερα…

7. Κωνσταντίνος
Τσάτσος
19 Ιουλίου 1975 έως
10 Μαΐου 1980

8. Κωνσταντίνος
Καραμανλής
Πρώτη εκλογή
15 Μαΐου 1980 έως
10 Μαρτίου 1985

9. Ιωάννης Αλευράς
Προσωρινός Πρόεδρος
10 Μαρτίου 1985 έως
30 Μαρτίου 1985

10. Χρήστος Σαρτζετάκης
30 Μαρτίου 1985 έως
4 Μαΐου 1990

11. Κωνσταντίνος
Καραμανλής
5 Μαΐου 1990 έως
10 Μαρτίου 1995

12. Κωνσταντίνος
Στεφανόπουλος
10 Μαρτίου 1995 έως
12 Μαρτίου 2005

13. Κάρολος Παπούλιας
12 Μαρτίου 2005 έως
2015

14. Κυβέρνηση-Αρμοδιότητες
 Η Κυβέρνηση ασκεί την εκτελεστική εξουσία.
 Tην Κυβέρνηση αποτελεί το Υπουργικό
Συμβούλιο που απαρτίζεται από τον
Πρωθυπουργό και τους Yπουργούς.
 Kανένας δεν μπορεί να διοριστεί μέλος της
Κυβέρνησης ή Yφυπουργός, αν δεν
συγκεντρώνει τα προσόντα που ορίζονται για το
βουλευτή.
 H Kυβέρνηση καθορίζει και κατευθύνει τη
γενική πολιτική της Xώρας.
 Προτείνει και προσυπογράφει τα Προεδρικά
διατάγματα.
 Διοικεί τις ένοπλες δυνάμεις και αναπληρώνει
τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (σε περίπτωση
που δεν υπάρχει ή αρνείται ο Πρόεδρος της
Βουλής).
 O Πρωθυπουργός εξασφαλίζει την ενότητα της
Κυβέρνησης και κατευθύνει τις ενέργειές της,
καθώς και των δημόσιων γενικά υπηρεσιών για
την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής μέσα
στο πλαίσιο των νόμων.

15. Διερευνητικές εντολές
 Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του
κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την
απόλυτη πλειοψηφία των εδρών.
 Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη
πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που
διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική
εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα
σχηματισμού Κυβέρνησης που να
απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
 Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο
Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει
διερευνητική εντολή στον αρχηγό του
δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη
κόμματος κ.λπ..
 Aν οι διερευνητικές εντολές δεν
τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της
Δημοκρατίας με άλλες ενέργειες βεβαιώνεται
για την αδυναμία σχηματισμού Κυβέρνησης
που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, και
προβαίνει σε ενέργειες ώστε να διενεργηθούν
εκλογές.