εργασία στο μάθημα της Τεχνολογίας της Α΄τάξης του 1ου Γυμνασίου Νέου Ψυχικού

1. Αεροπλανοφόρα
Υπάρχουν πολλά είδη πλοίων και άλλων μέσων με τα οποία μπορούμε
να ταξιδέψουμε στην θάλασσα. Υπάρχουν ταξιδιωτικά,
μεταφορικά, αλλά και πολεμικά. Ένα πολεμικό είδος πλοίου
είναι το αεροπλανοφόρο.
Το αεροπλανοφόρο είναι σχετικά ένας σύγχρονος τύπος
πολεμικού πλοίου, ειδικά κατασκευασμένο για τη μεταφορά,
απογείωση και προσγείωση πολεμικών αεροπλάνων.
Ουσιαστικά είναι ένα πλωτό στρατιωτικό αεροδρόμιο, που
προσφέρει επίσης και επισκευές επιπέδου πίστας (επιπέδου 1)
στα αεροσκάφη που μεταφέρει.
Ανάμεσα στο 1939 και στο 1945, το αεροπλανοφόρο αντικατέστησε το
θωρηκτό ως ο πιο ισχυρός τύπος πολεμικού πλοίου. Από το πλωτό και με
ταχύτητα μετακινούμενο αεροδρόμιο, καλύπτοντας χιλιάδες μιλίων
θάλασσας με κάθε επιθετική εξόρμηση, το σμήνος των μαχητικών του
αεροπλανοφόρου, τα βομβαρδιστικά καθέτου εφόρμησης και τα
βομβαρδιστικά εκτόξευσης τορπιλών, συνιστούσαν πολύ μεγαλύτερη
καταστρεπτική δύναμη, από εκείνη των βαρύτερων θωρηκτών.
Περιγραφή
Το αεροπλανοφόρο αποτελεί σήμερα επιχειρησιακά τη ναυαρχίδα ενός
στόλου. Οι ανάγκες για φιλοξενία αεροσκαφών οδήγησαν ναυπηγικά τα
πλοία αυτά να είναι συνήθως δυσανάλογα μεγάλα σε σχέση με τις
υπόλοιπες ναυτικές μονάδες (πολεμικά πλοία). Ένα αεροπλανοφόρο
μπορεί να έχει από 180 έως 300+ μέτρα μέγιστο μήκος, πλάτος 30 έως 70
μέτρα (μέγιστο πλάτος καταστρώματος πτήσης), και εκτόπισμα από
15.000 έως 100.000 τόνους.
Τα κύρια μέρη που ξεχωρίζουν ένα αεροπλανοφόρο από άλλο πλοίο
επιφανείας είναι:

2. • Το μεγάλο, επίπεδο και κατάλληλα εξοπλισμένο κατάστρωμα
πτήσης, που χρησιμεύει στις επιχειρήσεις και για σύντομη
στάθμευση των αεροσκαφών πριν και μετά την πτήση τους.
• Το επίσης μεγάλο κατάστρωμα υπόστεγου, ακριβώς κάτω από το
κατάστρωμα πτήσης, το οποίο χρησιμεύει στις επισκευές,
επιθεωρήσεις, τη μακροχρόνια στάθμευση και τον αρχικό
εξοπλισμό των αεροσκαφών.
• Τη μοναδική, μικρή υπερυψωμένη υπερκατασκευή,
επονομαζόμενη και "νησί", στο οποίο βρίσκονται μόνο ελάχιστα
κρίσιμα κέντρα για τις επιχειρήσεις του πλοίου (γέφυρα,
τηλεπικοινωνίες κλπ.)
• Το αεροπλανοφόρο χωρίζεται σε 3 είδη: Το μεγάλο, επίπεδο και
κατάλληλα εξοπλισμένο κατάστρωμα πτήσης, που χρησιμεύει στις
επιχειρήσεις και για σύντομη στάθμευση των αεροσκαφών πριν
και μετά την πτήση τους.
• Το επίσης μεγάλο κατάστρωμα υπόστεγου, ακριβώς κάτω από το
κατάστρωμα πτήσης, το οποίο χρησιμεύει στις επισκευές,
επιθεωρήσεις, τη μακροχρόνια στάθμευση και τον αρχικό
εξοπλισμό των αεροσκαφών.
• Τη μοναδική, μικρή υπερυψωμένη υπερκατασκευή, ονομαζόμενη και
"νησί", στο οποίο βρίσκονται μόνο ελάχιστα κρίσιμα κέντρα για τις
επιχειρήσεις του πλοίου (γέφυρα, τηλεπικοινωνίες κλπ.)
Το αεροπλανοφόρο χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες: Στο CATOBAR, στο
STOBAR και στο STOVL
Κατηγορία CATOBAR
Στον ριναίο τροχό διακρίνεται συνδεδεμένος ο ατμοκίνητος καταπέλτης
Τα αεροπλανοφόρα τύπου CATOBAR (Catapult Assisted Take-Off But
ARrested landing) χρησιμοποιούν ένα σύστημα ατμοπροωθούμενων ή
ηλεκτρικών καταπελτών τα οποία υποβοηθούν το αεροσκάφος να φτάσει
στην απαραίτητη ταχύτητα απογείωσης. Για την προσγείωση,
χρησιμοποιείται ένα σύστημα σύλληψης των αεροσκαφών, τα οποία φέρουν

3. γάντζους, και οι οποίοι συγκρατούνται κατά την προσγείωση από
συρματόσχοινα απλωμένα στο κατάστρωμα πτήσης.
Κατηγορία STOBAR
Το STOBAR σημαίνει Short Take=Off But ARrested landing και
χρησιμοποιείται μόνο σε ένα αεροπλανοφόρο στον κόσμο, το ρωσικό
"Ναύαρχος Κουζνέτσοφ". Εδώ δεν γίνεται χρήση καταπελτών, αλλά τα
αεροσκάφη αφήνονται να απογειωθούν με την ώση μόνο των κινητήρων
τους, και με τη βοήθεια μιας ναυπηγικής ανύψωσης του πρωραίου άκρου
του καταστρώματος πτήσης (ski-jump). Η μέθοδος angled flight deck
χρησιμοποιείται και σε αυτόν τον σχεδιασμό, όμως λιγότερο
αποτελεσματικά καθώς η διαδρομή για απογείωση είναι μεγαλύτερη. Η
προσγείωση γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως στα αεροπλανοφόρα τύπου
CATOBAR.
Κατηγορία STOVL
Τα αεροπλανοφόρα τύπου STOVL (Short Take-Off and Vertical Landing)
είναι κυρίως μικρότερης κλίμακας αεροπλανοφόρα που θυμίζουν
περισσότερο ελικοπτεροφόρα σε σχήμα και δυνατότητες. Είναι μια μέση
κατηγορία, που φέρει ένα μείγμα ειδικών αεροσκαφών (πχ. BAe Harrier II)

4. και κανονικών ελικοπτέρων. Τυπικό παράδειγμα αποτελεί η κλάση
Invincible του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως επίσης και τα αεροπλανοφόρα
της Ιταλίας, της Ινδίας και της Ταϊλάνδης.
Ιστορία
To A/C "Κονστελέσιον" πλήρες φόρτου Α/Φ. "ον ντεκ"
Στα πρώτα αεροπλανοφόρα η ασφαλής απογείωση αεροσκαφών, που
απαιτούσε αρκετό μήκος διαδρόμου, γινόταν πάντα με ταχύτητα πλοίου τη
μεγίστη δυνατή και "κόντρα" στον άνεμο προκειμένου να δημιουργηθούν οι
κατάλληλες αεροδυναμικές συνθήκες. Τα πρώτα πλοία της κατηγορίας
αυτής κατασκευάστηκαν (στη πραγματικότητα μετασκευάστηκαν) από το
βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό καθώς και από το Αμερικανικό αμέσως μετά
τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν συνήθως πλοία θωρηκτά ή μεγάλα
εύδρομα που τους είχε αφαιρεθεί μεγάλο μέρος των υπερκατασκευών με το
υφιστάμενο σ΄ αυτά βαρύ πυροβολικό τους φέροντας αντί αυτών νέο
"κατάστρωμα πτήσεων" υπεράνω του κυρίου καταστρώματος. Αργότερα
λόγω της αυξανόμενης σημασίας του αεροπλάνου ως πολεμικό όπλο στον
κατά θάλασσα πόλεμο άρχισαν και οι μεγάλοι ναυτικοί στόλοι
(σχηματισμοί) να ενισχύονται με αεροπλανοφόρα από αρχική κατασκευή
(ναυπήγηση) αφού θα έπρεπε να εξυπηρετούν ανάγκες ναυτικών
αεροπορικών βάσεων με επαρκή μέσα συντήρησης, επισκευής, εφοδιασμού,
ενδιαίτησης προσωπικού κ.λ.π.
Η σημασία του αεροπλανοφόρου καταδείχθηκε κυρίως στον Β΄ Παγκόσμιο
Πόλεμο και κυρίως σ' εκείνον του Ειρηνικού Ωκεανού όπου και
αναδείχθηκε ανώτερο του θωρηκτού, με αποτέλεσμα βαθμηδόν να το
υποσκελίσει. Έτσι στη ναυτική τακτική ενώ μέχρι τον Α΄ Π.Π. οι στόλοι

5. παρουσίαζαν πολυάριθμες μοίρες θωρηκτών που αποτελούσαν και τον
"πυρήνα" των πλοίων μάχης, στο Β, Π.Π. (1939-1945) η ναυτική τακτική
διαμορφώνεται σε παράταξη μικρότερων ομάδων πλοίων που ονομάσθηκαν
"δυνάμεις επιχειρήσεων" (ναυτικές). Κάθε τέτοια δύναμη συγκροτούνταν
και με κάποιο αριθμό αεροπλανοφόρων καθώς και με κάποια θωρηκτά ή
καταδρομικά που ουσιαστικά αποτελούσαν τους φρουρούς «επιφανείας»
αυτών των αεροπλανοφόρων. Έτσι η αύξηση της επιχειρησιακής σημασίας
αυτών (στην περίοδο Β΄ Π.Π.) οδήγησε σε επιμέρους κατηγορίας αυτού του
τύπου όπως κατά αρχικές ονομασίες:
• Βαρέα αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος 30.000 τόνων με
δυνατότητα μεταφοράς 130 Α/Φ. (Οι ΗΠΑ διέθεταν 3 τύπου
"Ρούσβελτ" και η Αγγλία ένα (το "Αρκ Ρόαγιαλ").
• Μέσα αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος 20.000 - 27.000 τόνων,
με 90 Α/Φ
• Ελαφρά αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος λιγότερο από 20.000
τόνων και δυνατότητα μεταφοράς μέχρι 50 Α/Φ
• Αεροπλανοφόρα συνοδείας: Που ήταν κυρίως μετασκευασμένα
φορτηγά περιορισμένων δυνατοτήτων για κάλυψη νηοπομπών.
Μετασκευάσθηκαν περίπου 100.
Το αεροπλανοφόρο ήταν μια πλήρης εξοπλισμένη αεροπορική βάση, με υπόστεγα
αεροπλάνων και εργαστήρια για τη συντήρηση και την επιδιόρθωση των
σκαφών. Το πλήρωμα ενός αεροπλανοφόρου κατηγορίας <<Έσσεξ>>
(Essex) αριθμούσε 3.500 άνδρες. Εδώ, ένα τμήμα του αεροπλανοφόρου
έχει αφαιρεθεί πλαγίως για να φανούν τα διαμερίσματα κάτω από τα
καταστρώματα.
• Για πρώτη φορά στην ιστορία τα αεροπλανοφόρα δημιούργησαν συνθήκες για
τη σύναψη ναυμαχίας χωρίς να βλέπει ο ένας στόλος τον άλλο στην επιφάνεια
την θάλασσας. Αν και πάντα τρωτά σε επιθέσεις τορπιλών σε υποβρύχια, τα
αεροπλανοφόρα προσφέρουν ακόμα πιο σύγχρονο στόλο την καλύτερη
εγγύηση ασφάλειας από εχθρική επίθεση από τον αέρα και την θάλασσα. Τα
σύγχρονα αεροπλανοφόρα, όπως τα USS Νίμιτς (Nimitz) (με πλήρες φορτίο
91.400 τόνων), είναι τα μεγαλύτερα πολεμικά όλων των εποχών. Έχουν
πληρώματα 3.000 που στηρίζουν την αεροπορική ομάδα.
Ενεργά αεροπλανοφόρα
Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής
Κλάση Kitty Hawk

6. • USS Kitty Hawk (CV 63)
Κλάση Enterprise
• USS Enterprise (CVN 65)
Κλάση Nimitz
• USS Nimitz (CVN 68)
• USS Dwight D. Eisenhower (CVN 69)
• USS Carl Vinson (CVN 70)
• USS Theodore Roosevelt (CVN 71)
• USS Abraham Lincoln (CVN 72)
• USS George Washington (CVN 73)
• USS John C. Stennis (CVN 74)
• USS Harry S. Truman (CVN 75)
• USS Ronald Reagan (CVN 76)
• USS George H. W. Bush (CVN 77) (υπό κατασκευή)
Κλάση Gerald R. Ford (μελλοντικά)
• USS Gerald R. Ford (CVN-78) (υπό μελέτη)
• CVN-79 (υπό μελέτη - αναμένεται το 2018)
• CVN-80 (υπό μελέτη - αναμένεται το 2021)
Ηνωμένο Βασίλειο
Κλάση Invincible
• HMS Invincible (RO5)
• HMS Illustrius (R06)
• HMS Ark Royal (R07)
Κλάση Queen Elizabeth' (μελλοντικά)
• HMS Queen Elizabeth (υπό μελέτη - αναμένεται το 2014)
• HMS Prince of Wales (υπό μελέτη - αναμένεται το 2016)
Λοιπά κράτη:
• Charles de Gaulle (R 91) - Γαλλία
• Giussepe Garibaldi (551) - Ιταλία
• Principe de Asturias (R-11) - Ισπανία
• Juan Carlos I (LHD1) - Ισπανία (υπό κατασκευή)
• Адмирал флота Советского Союза Кузнецов - Ρωσία
• INS Vikramaditya - Ινδία (υπό κατασκευή)
• HTMS Chakri Naruebet - Ταϊλάνδη

7. Ακολουθούν κάποιες εικόνες αεροπλανοφόρων:

9. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

10. Αεροπλανοφόρο - Βικιπαίδεια
Η ιστορία του αεροπλανοφόρου - Αεροπλάνο - Pame.gr
TIMELINES – ΠΛΟΙΑ
Αεροπλανοφόρα | Προέλαση
Αεροπλανοφόρο : Η φωνή της Ρωσίας
Images - Αεροπλανοφόρα
Δανόπουλος Φοίβος Α’ 1