1. ТЕЛЕВИЗИЙН ХӨГЖЛИЙН ЧИГ ХАНДЛАГА
Ваанчигсүрэнгийн Даваадорж
ШУТИС, КТМС, Мэдээллийн системийн менежмент IV курс
Davaa_2269@yahoo.com
Хураангуй
Õ¿í òºðºëõòºí íèéãýìøèæ, õºãæèõèéí õиðýýð ò¿¿íèéã äàãàí òåõíèê òåõíîëîãèéí äýâøèë
õóðäàöòàéãààð áèé áîëæ ýõýëñýí. Мэдээлэл холбооны хэрэгслэл болох олон нийтийн
телевизийн хувьд ч гэсэн энэ байдал мөн адил өрнөж байна. Олон нийтийн телевиз
нь анх үүсч хөгжсөн цагаасаа л текст мэдээлэл, аудио, видео мэдээллийг дамжуулах
болсон ба одоо бусад янз бүрийн технологи, үйлчилгээний шийдлүүд нь бий болсоор
байна.
Мэдээлэл Холбооний Технологи өндөр хурдтайгаар хөгжиж, дэлхий улам бүр
глобальчлагдаж буй өнөө үед интернэтийн сүлжээнд суурилсан үзвэр үйлчилгээ асар
их болсон.
Сүүлийн жилүүдэд мэдээлэл холбооны нэгдсэн сүлжээг интернэт протокол
( IP) суурьтай болгох чиглэл бий болж мэдээлэл холбооны бүх үйлчилгээг хамтад нь
өндөр хурдтайгаар дамжуулах боломжтой төхөөрөмжүүдийг үйлдвэрлэж амьдралд
нэвтрүүлж эхлээд байна.
Манай улсын хүн амын нягтрал бага бөгөөд сийрэг таруу байрладаг учир
мэдээлэл холбооны олон төрлийн сүлжээг давхардуулан байгуулах нь эдийн засгийн
хувьд үр ашиггүй бөгөөд IP суурьтай сүлжээ байгуулсан тохиолдолд энэ сүлжээгээр
бүх төрлийн мэдээлэл, холбооны үйлчилгээг нэгтгэн явуулах бололцоо бий болгох
юм. Энэ утгаараа манай улс цаашид мэдээлэл холбооны нэгдсэн сүлжээгээ IP
суурьтай болгох чиглэлийг баримтлах нь илүү ач холбогдолтой байх болно.
Ýíýõ¿¿ ýðäýì øèíæèëãýýíèé ºã¿¿ëýëäýý телевизийн хөгжлийн чиг хандлага буюу
интернэт протоколд ( IP ) дээр суурилсан тоон телевизийн бүтэц зохион байгуулалт,
түүний бүрэлдэхүүн хэсэг, давуу болон сул тал, судалгаа, үр дүнг танилцуулах,
гадаадын улс орнуудын жишээ, цаашид юун дээр анхаарах ёстой талаар үзүүлэхийг
зорив.
Түлхүүр үг
Интернэт протоколд суурилсан тоон телевиз ( IPTV ), Интернэт протокол ( IP )

2. Оршил
1990-ээд оны эхэн үед эрх чөлөөт хараат бус радио хөгжүүлэх зорилго бүхий,
хуулийн хэмжээнд боловсруулсан анхны гэж хэлж болох "Yндэсний Радио" болон
"Yндэсний Телевиз"-ийн төслийг боловсруулсан. Үүнээс хойш îëîí òîîíû телевизүүд
áàéãóóëàãäàæ, çàðèì íü ºðñºë人íä òýñýëã¿é áóðóó áîäëîãûí óëìààñ äàìïóóð÷ ýõýëñýí. Õàðèí
1998 îíîîñ телевизийн ñàëáàðûí èðýýä¿é ººäðºãººð õàðàãäàõ áîëñîí áà ýíý ¿åýñ телевизүүд
õîîðîíäîî øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýý, ò¿¿íèé ÷àíàð çýðãýýð ºðñºëäºõ áîëñîí.
Åð íü ÿìàð ÷ ¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷èääýý õýðõýí ÿàæ îéðòîõ òàëààð áîääîã.
Òýãâýë өнөөдөр гадаад улс орнууд телевизийн үйлчилгээг интернэт протоколд
ашиглан түгээх боллоо. Энэхүү Интернэт протоколд суурилсан телевиз (IPTV)-ийг
Мэдээлэл Холбооны Технологи өндөр хурдтайгаар хөгжиж буй өнөө үед
õýðýãëýã÷äýä телевизийн нэвтрүүлэгийг ò¿ãýýõ àðãà çàìóóäаас õàìãèéí çºâ àëõàì ãýæ
¿çñýí. Òèéìäýý ÷ улс орнууд ýíý òàëûí ¿éë÷èëãýýã èäýâõèòýé судалж, íýâòð¿¿ëæ байна.
Үндсэн хэсэг
Олон нийтийн телевизийн талаар ерөнхий ойлголт
Олон нийтийн телевиз гэдэг нь “Төрөөс үзүүлдэг санхүүгийн дэмжлэгийн үр дүнд
зах зээлийн өрсөлдөөнөөс тулгарч болох элдэв дарамт хийгээд ашгийн сонирхлоос
ангид байж, улмаар олон түмнийг гэгээрүүлэх, мэдээллэх, мөн зугаацуулах зорилго
бүхий чанартай, чөлөөт агуулга бүхий мэдээлэл, нэвтрүүлгээр нийгэмд үйлчлэх
үүрэг хүлээсэн мэдээллийн хэрэгслийг хэлнэ”. [1]
Зөвхөн телевиз ч бус, ер нь аливаа мэдээллийн хэрэгслийг төр засгаас хараат
болгодог гол хүчин зүйлүүд гэвэл 1-рт, тухайн мэдээллийн хэрэгслийн удирдах
албан тушаал нь улс төрийн томилгоогоор эзэнтэй болох явдал, 2-рт, санхүүгийн
хувьд зах зээл дээр амьдрах чадвар нь төрөөс өгдөг төсөв дэмжлэгээс ихээхэн
хамааралтай байх явдал зэргийг дурьдаж болох юм.
Манай төрийн зүгээс, телевиз бол олон нийтийн статустай байх ёстой гэсэн бодлого
баримталж ирсэн. Энэхүү бодлого нь дараах үзэл баримтлалаас үүддэг:
1. Телевиз бол сонин хэвлэлийг бодвол хувь хүн, нийгмийн оюун санаанд илүү
хүчтэй нөлөөлөх чадвартай. Иймээс энэхүү хүчтэй зэвсгийг хувь хүн, хэсэг бүлэг
хүмүүсийн ашиг сонирхлоос ангид байлгаж, нийгмийн эрх ашигт нийцүүлэн
ашиглах
хэрэгтэй.
2. Телевиз бол юуны өмнө гэгээрүүлэх, соён гийгүүлэх үүрэгтэй, телевизийн үйл

3. ажиллагаа
нь
эдийн
засгийн
ашиг
сонирхлоос
ангид
байх
ёстой.
3. Телевизийн нэвтрүүлэг дамжуулах техникийн боломж, тухайлбал долгионы
хуваарилалт хязгаарлагдмал учир, байгаа долгионыг ашиглан нэвтрүүлэг явуулах
эрх бүхий этгээд хувийн ашиг сонирхолд бус олон нийтэд үйлчлэх үүрэг хүлээх
ёстой.
Манай улсад IPTV-г хэрэгжүүлэх шаардлага
•
Өнөөдөр бид Дэлхийн хөгжлийн түвшинг болон Улс орныхоо эдийн засгийн
түвшинг бодсон ч Өргөн нэвтрүүлгийн шинэ технологид шилжих шаардлага
гарч ирнэ.
•
Өргөн нэвтрүүлгийн системүүдийн ирээдүйн хөгжил чиг хандлага нь
интернэт протокол ( IP ) сүлжээ болж байна.
•
Бидний үзэж буй нэвтрүүлэгүүд мэдээллийн ангилал болон сувгийн тоо бага
•
Мэдээллийн хэмжээ хязгаарлагдмал
•
Монгол орны хөдөө орон нутгуудад уламжлалт кабелийн телевизийг хүргэхэд
зардал өндөр
•
Нэг айл өрхрүү орж буй кабелийн шугам олон. (Утас, Интернэт, Телевизийн
кабель) Энэ бүгдийн байгуулага тус тусдаа байдаг. Байгуулага бүрт төлбөр
төлөх ёстой болдог.
IPTV гэж юу вэ?
IPTV (Internet Protocol Television) бол тоон (digital) телевизийн үйлчилгээг интернет
ашиглан дамжуулан хүргэх гэсэн утга бөгөөд гол нь IP сүлжээний дэд бүтцийг
ашиглан хэрэглэгчдэд өргөн зурвасын сүлжээгээр хүргэдэг. IP телевизийн ерөнхий
тодорхойлолт нь: Телевизийн сувгуудыг уламжлалт кабель шугамыг ашиглаж бус
компьютерийн сүлжээг ашиглан дамжуулах явдал юм.
IPTV нь хязгаарлагдмал хүрээнд байсан телевизийн нэвтрүүлгийг интернэт ашиглан
дэлхий даяар үзүүлэх боломжийг олгож байгаа шинэ дэвшилтэт технологи юм.
Олон улсын тодорхойлолт нь: Үйлчилгээний чанар, аюулгүй байдал, интерактив
болон найдваржилтыг шаардлагатай өндөр түвшинд хангах Интернет протоколд (IP)
суурилсан сүлжээгээр телевиз, дуу, текст, график, өгөгдлийг дамжуулахад
зориулагдсан мультимедиа үйлчилгээг IP - ТВ гэнэ.[2]

4. IPTV үндсэн онцлог
 Тоон телевизийн өргөн нэвтрүүлэг (DVB, ATSC, ISDB)
 Дүрсийн захиалгат үйлчилгээ (VOD)
 Бусад үйлчилгээ:

Дууны захиалгат үйлчилгээ (MOD)
 Тоглоом
 Фото альбом
 VoIP
 Интернет
Жирийн телефон үйлчилгээ нь өөрийн эзэмшиж байгаа шугамаасаа хамааран
үйлчилгээний хvрээ хязгаарлагдмал байсан бол интернэт протоколд суурилсан дуу
дамжуулах (VoIP) үйлчилгээ үзүүлж эхэлснээр сүлжээг ашиглан дэлхий даяар
үйлчилгээ
үзүүлэх
боломжийг олгосон. Яг
үүнтэй ижил IPTV нь
хязгаарлагдмал хүрээнд
байсан TV нэвтрүүлгийг
сүлжээг ашиглан дэлхий
даяар
үзүүлэх
боломжийг олгож байгаа
шинэ
дэвшилтэт
технологи юм.. Улмаар
IPTV
агуулсан
нь
VoIP-ийг
холбооны
болон TV үйлчилгээг хамтад нь хvргэх боломж олгоод зогсохгүй кино, дуу, клип,
интернет видео хурал, интернет радио, интернет худалдаа болон бусад интернетээр
хүргэж болох бvхий л мэдээллийг хамтад нь хүргэх бололцоо олгосон хамгийн
дэвшилтэт үйлчилгээ болсон.
Ашигтай болон давуу талууд:

5. Орон сууцны хэрэглэгчдэд IPTV-г ашиглан ихэвчлэн “Захиалгат нэвтрүүлэг”,
Интернет үйлчилгээ, веб хандалт, интернэт протоколд суурилсан дуу дамжуулах
(VoIP) зэрэгийг хамтад нь авах, өндөр хурдтай сүлжээнд холбогдох боломжтой.
IPTV-гээр дамжин хэрэглэгчид гэртээ сууж компьютэр, телевизээрээ телевизийн
нэвтрүүлэг сонгон үзэж өндөр хурдтай сүлжээнд холбогдох, интернэтээр дэлхийн
алдартай TV сувгуудыг үзэх зэрэг боломжтой юм. Энэхүү салбарт телевизийн
нэвтрүүлэгээр ч зогсохгүй үг яриа, хянан удирдах(хадгалах сэргээх зогсоох),
сүлжээний тоглоом, харилцаа холбооны үйлчилгээ зэргийг IPTV-тай уялдуулж
өгсөн.
IPTV нь шууд телевизийн сувгийг дамжуулах болон хадгалсан файлаас үзүүлэх зэрэг
үйлчилгээг хийх боломжтой. IPTV-г тоглуулахдаа энгийн персонал компьютер,
телевизтэй холбогдон санах ой бүхий box-ийн тусламжтайгаар тоглуулах стриймэн
серверлүү илгээгдэх ба уг серверээс цааш IP форматаар хэрэглэгчидрүү цацагддаг.
Энэ сервер нь зэрэг олон хэрэглэгчрүү цацах чадвартай.
IPTV технологи нь илүү өргөн мэдээллийг олон боломжит хэлбэрээр хэрэглэгчдэд
хүргэх боломжтой. Энгийн сансарын антенна ашигласан TV нь тогтмол ижил
төрлийн мэдээллийг бүх хэрэглэгчдэд дамжуулж байдаг. Хэрэглэгч өөрөө төрөл
бүрийн сонголт ашиглан ижил төрлийн мэдээллийг сонгодог. Харин IPTV нь бол
ялгаатай. Хэрэглэгч өөрийн хүссэн мэдээллийг гэртээ өөрийн хүссэн холболтыг
ашиглан үзэх боломжтой.
IPTV-гийн хүндрэлтэй асуудал:
 Бодит хугацааны агшинд мэдээллийг дамжуулж байдаг учраас сүлжээний
хоцрогдол байхгүй байх
 Холбогдох хурдны зурвас өндөр байх шаардлагатай байдаг.
IPTV-г хэрэгжүүлэх үндэслэл
 Эхэн үе IP сүлжээний хурд дуу, дүрсийн үйлчилгээг явуулах боломжгүй
байсан.

Өнөө үед IP cүлжээний хурд болон зурвасын өргөн мэдэгдэхүйц нэмэгдэж
IPTV хэрэгжүүлэх боломж бүрдсэн.

6.  Олон компани өргөн зурвасын холбооны үйлчилгээ үзүүлж байна.
 Хэрэглэгчийн хэрэгцээ нэмэгдсэн.
 Интернэт авсан айл өрхийн тоо 20000 мянгад хүрсэн.
Уламжлалт телевиз, IPTV-н харьцуулалт
Харьцуулалт
Сувгийн цар хүрээ
Сувгийн сонголт
Хамрах хүрээ
Дүрсний чанар
IPTV
(Интернэт протоколд
суурилсан телевиз)
Хэрэглэгч өөрийн хүссэн
мэдээллийг гэртээ өөрийн
хүссэн үедээ ашиглан үзэх
боломжтой
Илүү өргөн мэдээллийг олон
боломжит хэлбэрээр
хэрэглэгдэд хүргэдэг
Телевизийн нэвтрvvлгийг
Уламжлалт TV
(Энгийн сансрын антенна)
Тогтмол ижил төрлийн
мэдээллийг бүх хэрэглэгчдэд
дамжуулж байдаг
Хэрэглэгч өөрөө төрөл бүрийн
сонголт ашиглан ижил төрлийн
мэдээллийг сонгодог
интернэтийг ашиглан дэлхий
Хязгаарлагдмал хүрээнд
даяар үзүүлэх боломжийг
байдаг
олгож байгаа
Тоон сигналь ( Дижитал )
Аналог сигналь
Интернэт телевиз, IPTV-н харьцуулалт
Харьцуулалт
Хамрах хүрээ
Хэрэглэгч
Дүрсийн чанар
Дамжуулал хийх
зурвас
Дүрсийн формат
Хүлээн авах
төхөөрөмж
Дүрсийн хэмжээ
Найдвартай байдал
Нууцлал
IPTV
Тодорхой газар нутаг, Олон улс
Байршил, IP хаяг нь тодорхой
хэрэглэгч
Өргөн нэвтрүүлгийн чанартай
QoS – хангасан байна
1Мбит/с – 9Мбит/с
Интернет ТВ
Бүх дэлхий
Дурын хэрэглэгч
MPEG - 2, MPEG - 4part 2,
AVC,
VC – 1
Set Top Box- той телевизор
Windos media, Real Networks,
QuickTime, Flash, Sorensen гэх
мэт
PC
Бүрэн ТВ дэлгэц
(720x576,720x480,1920x1080,
1280x720 гэх мэт)
Тогтвортой
Хэрэглэгч найдвартай
хамгаалагдсан
QCIF/CIF
(704x576, 352x288)
QoS – ийн баталгаагүй
1Мбит/с бага
Хүндрэлтэй
Баталгаагүй

7. Зохиогчийн эрх
Бусад үйлчилгээ
Бүрэн хамгаалагдсан
EPG, PVR
Хамгаалалтгүй
IPTV системийн бүтэц
 IPTV системийн сүлжээний бүтэц нь үйлчилгээ эрхлэгчийн төрөл, сүлжээний
дизайн, үйлчилгээ эрхлэгчийн өөрийн нөөц, чадавхи зэргээс хамааран
ялгаатай байна.
IPTV системийн бүтэц1 эх үүсвэрийг Магистр Х. Загарзүсэм
 Толгой станц: Видео контентыг бүрдүүлж тэдгээрийг IP сүлжээгээр
 Толгой станц: Видео контентыг бүрдүүлж тэдгээрийг IP сүлжээгээр
дамжуулаж болох кодлол шахалт зэрэг бүхий шаардлагатай боловсруулалтыг
хийнэ.

Контент үүсгүүр: Видео контентыг үйлдвэрлэгч болон бусад
үүсгүүрээс хүлээн авах функционал хэсэг

IPTV үйлчилгээний төв: Ялгаатай форматтай видео урсгалуудыг
хүлээн авах
функционал хэсэг. Үйлчилгээний удирдлага, хяналт
зохион байгуулалт мэтийн
функцуудыг гүйцэтгэнэ.
IPTV үйлчилгээтэй холбоотой бүхий л

8.  Гол түгээх сүлжээ: Тодорхой хэмжээний газар нутгийг хамарсан өгөгдлийг
түгээх боломжтой багтаамж, үйлчилгээний чанартай сүлжээ байна.

Хэрэглэгчийн хандалтын сүлжээ: IPTV үйлчилгээ эрхлэгч, хэрэглэгчийн
гэр хоорондын холболтыг хангана.
 xDSL
 WiMAX (WiBro)
 FTTH
 PLC
 Хэрэглэгчийн төхөөрөмж: IPTV хэрэглэгчийн төхөөрөмж (CPE) нь
хэрэглэгчийн гэрт байрлах ба өргөн зурвасын сүлжээний төгсгөлийн
функцийг гүйцэтгэнэ.
IPTV Системийн бүтэц 2
IPTV түгээх үйлчилгээ нь үндсэн 2 бүтэцтэй. Үнэгүй болон үнэтэй. 2006 оны 6
сар гэхэд нийт 1300-н үнэгүй суваг бий болсон байсан. Энэ салбар маш хурдацтай
хөгжиж байгаа бөгөөд энэ нь уламжлалт телевизүүдийн цацалтаас ч давах
хандлагатай байгаа. Эдгээр үнэгүй сувгууд нь зөвхөн интернет холболт, интернетэд

9. холбогдох боломжтой компьютер, HDTV мөн зарим гар утаснуудын тусламжтайгаар
хэрэглэгч үзэх боломжтой. Үүнийг ерөнхийд нь интернет телевиз, Mobile TV гэх нь
бас байдаг.
Монгол улсын BIB компаний IPTV системийн бүтэц
Монгол улсын IPTV систем
Солонгос улсын нэгэн компаний IPTV системийн бүтэц
IPTV дэлхий нийтийн судалгаа

10. IPTV дэлхий нийтийн хөгжил [3]
Тиз
Ази
Европ
Америк
Бусад
Нийт
Улс
6
19
2
6
33
IPTV дэлхий нийт хэрэглэгчийн тоо [4]
Компани
38
57
173
14
282

11. IP – ТВ хэрэглэгчийн тоо
IPTV дэлхий нийт үйлчилгээний орлого

12. IP – ТВ үйлчилгээний орлого
IPTV дэлхий нийтийн системийн орлого

13. IP – ТВ системийн орлого
IPTV үйлчилгээний хэрэглэгчийн төхөөрөмж
IPTV үйлчилгээний технологийг авч үзвэл улс орон пүүс компаниудын гаргасан
олон дэвшилтэд технологи байдаг. Энэ технологиуд нь өөрсдийн гэсэн давуу тал
болон сул талтай бөгөөд энэ нь хэрэглэгчийн сонголтоос л хамаардаг.
Ерөнхийдөө IPTV үйлчилгээг 2 арга замаар хэрэглэгчдэд хүргэдэг.
1. Телевизор
2. Компьютер

14. Телевизор-т IPTV үйлчилгээг хүргэхийн тулд танд IPTV-ийн технологи хэрэгтэй.
Та тэр технологийн тусламжтай өөрийн телевиздээ IPTV үйлчилгээг авна. Өөрөөр
хэлбэл технологио өөрийн телевизтэй холбосноор IPTV үйлчилгээг авна.
Компьютер-д IPTV үйлчилгээг хүргэхийн тулд танд IPTV-ийн програм хангамж
хэрэгтэй. Та тэр проргам хангамжийг өөрийн компьютерт суулгаснаар IPTV
үйлчилгээг авна. Компьютер нь интернэтэд холбогдсон байх ёстой.
Би Tornado байгуулагаас гаргасан бүтээгдэхүүн дээр судалгаа шинжилгээ хийхээр
зорилоо. Энэхүү байгууллагын санал болгож буй технологи нь олон улсын мэдээлэл
технологийн үзэсгэлэнд олны анхаарлыг их татсан болно.
1. Tornado DMC -ийг өөрийн компьютер дээр суулган ТV сувгуудыг vзэж болно
2. Tornado M10-ыг худалдан авч өөрийн телевиз дээрээ ТV сувгуудыг vзэж
болно.
IPTV үйлчилгээг телевиздээ авах нь (Tornado M10 технологи)
IPTV vйлчилгээг өөрийн телевиз дээрээ vзэхийн тулд M10 технологи
Зураг 10 - Tornado M10 [5]
Tornado M10 Digital Media Center нь аудио болон
видео урсгалыг худалдан авагчдад TVset болон Home
Entertainment System-д нь шууд дамжуулах IPTV төхөөрөмж юм. Tornado M10 нь
MPEG4 видео, MP3 аудио шахалтын алгоритмыг дэмждэг ба энэ нь хэдий bandwidth
хязгаарлагдмал байсан ч видео болон аудио урсгалыг чанарын өндөр түвшинд
дамжуулдаг. Tornado M10 нь мөн VoIP-г дэмждэг ба энэ нь худалдан авагчид
интернэтээр дамжуулан бага үнээр утсаар ярих боломжийг олгоно.
нь

15. Энэхүү М10 нь таны телевизэд холбогдоод дараах байдалтай харагдана.
Video хэсэгрүү орж IPTV телевизийн шууд нэвтрүүлэг үзэх, site-аас кино, клип,
хошин шог сонгож үзэх эсвэл өөрийн компьютерээс видео болон зургийн файлаа
өөрийн
TV
дээр
татаж
үзэх
боломжтой.
Audio,
Telephony,
Information,
Communication, Services хэсгүүд нь тус тусын онцлог тус тусын үүрэгтэй.
IPTV-г монгол улсад хэрэгжүүлэхэд гол анхаарах зүйл
IPTV-г амжилттай хэрэгжүүлэх асуудал гарч ирж байна. Иймд бид доорх гурван
асуудалдыг анхаарч үзэх нь зүйтэй.
1. IPTV-г хэрэгжүүлэх Менежментийн асуудлууд
2. IPTV-г санхүүжүүлэх арга зам
3. IPTV-н бүх ард түмнийхээ өмнө хүлээх үүрэг хариуцлагын тухай ерөнхий зарчим

16. IPTV-г монгол улсад судалж буй байгууллагууд
•
CITINET
•
BIB ХХК
•
ШУТИС-Холбоо мэдээллийн сургууль / Магистр Х. Загарзүсэм /
•
TV9 телевиз
•
AJAX.BB ХХК
•
FSCO ХХК гэх мэт. /Миний судалснаар/
Дүгнэлт
Энэхүү эрдэм шинжилгээний өгүүллэгээр Монгол улсад IPTV-г нэвтрүүлэх,
өнөөгийн радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг шинэ технологи ашиглан чанарын
өндөр түвшинд хэрэгжүүлэх боломжийг судалсан.

Өнөөгийн радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг түгээхэд тулгамдсан
асуудлуудыг IPTV - г хэрэгжүүлэх замаар шийдвэрлэх боломжтой.

IPTV-г хэрэгжүүлснээр радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг аналог
технологиос тоон технологид шилжүүлэх замаар чанарын дэвшилд хүргэнэ.
 Мэдээллийн технологийн чиг хандлага IP үйлчилгээрүү хандсан.
 Дэлхий даяар IPTV байгуулах нь нэн тэргүүний зорилт болж байна.

Манай орны хувьд ч энэ системийг өөрийн орны онцлогт тохируулан
хэрэгжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай.
 Åð íü äýëõèé íèéòèéí õàíäëàãààð á¿õèé ë òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýý íü
интернэттэй холбоотой болж байна.
Ашигласан материал
1. http://bibmn.com/
2. www.crc.gov.mn
3. ШУТИС-Холбоо мэдээллийн сургууль

17. “Интернет протоколд суурилсан тоон телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг
Монгол улсад нэвтрүүлэх асуудалд” илтгэлээс Магистр Х. Загарзүсэм
4. www.wisegeek.com/what-is-iptv.htm
5. www.tech-faq.com/iptv.shtml
6. http://searchtelecom.techtarget.com/sDefinition/0,,sid103_gci1112181,00.ht
ml
7. http://www.tvtimeless.com/
8. http://www.cisco.com/en/US/products/ps6602/products_ios_protocol_group
_home.html
9. http://www.lib.berkeley.edu/BIOS/lips.html
10. http://www.fcc.gov/voip/
11. http://en.wikipedia.org/wiki/Voice_over_Internet_Protocol
[1] Сэтгүүлч Д.Ганхуяг нийтлэлээс
[2] www.tech-faq.com/iptv.shtml
[3] [Source : MIC(2007)]
[4] Source: MRG ,March 2006
[5] http://bibmn.com/
Зохиогчийн тухай
Будар овогтой Ваанчигсүрэнгийн Даваадорж нь ØÓÒÈÑ, ÊÒÌÑ, Мэдээллийн
системийн Ìåíåæìåíòèéí IV ангийн оюутан