«Η Φόνισσα» Α.Παπαδιαμάντης

Παπαδνπνύινπ Παγώλα
Πεηζή Δέζπνηλα
Σύξνπ Χξηζηίλα
Χαηδετσάλλνπ Μαξία
Φόληζζα», ζθνηώλεη ηέζζεξα κηθξά θνξίηζηα, ζέινληαο έηζη λα ηα
απαιιάμεη απ’ ηηο δπζθνιίεο θαη ηα πάζε πνπ ζα ηνπο έθεξλε ε δσή όπσο ζε
όιεο ηηο γπλαίθεο ηεο επνρήο ηεο.
1ν ηεο έγθιεκα : θαζώο ήηαλ παξαινγηζκέλε θαη ζπιινγίδεηαη ηνλ «αλώθειν,
κάηαην θαη βαξύ» βίν ηεο, ζθνηώλεη ηε λενγέλλεηε εγγνλή ηεο, πνπ ήηαλ
άξξσζηε.
2ν ηεο έγθιεκα : βξίζθεη κόλα ηνπο ηα δύν κηθξά θνξίηζηα ηνπο λα παίδνπλ
δίπια ζηε ζηέξλα. Εθεί, ζπξώρλνληάο ηα κέζα ζην λεξό, ηα πλίγεη θαη όηαλ νη
γνλείο ηνπο εκθαλίδνληαη πξνζπνηείηαη όηη πξνζπαζεί λα ηα ζώζεη ελώ είλαη
ήδε λεθξά.
3ν ηεο έγθιεκα: πλίγεη ην λενγέλλεην ελόο βνζθνύ, ζηε ζηάλε ηνπ νπνίνπ
θξπβόηαλ απ’ ηνπο ρσξνθύιαθεο.
•Καηαδηώθεηε από ηνπο ρσξνθύιαθεο θαη απνθαζίδεη λα πάεη ζην εξεκεηήξην
ηνπ Αγίνπ Σώζηε, λα εμνκνινγεζεί ηα πάζε ηεο ζηνλ πλεπκαηηθό θαη
κεηαλνώληαο, κε ηελ βνήζεηα ηνπ, λα μεληηεπηεί κέζσ θάπνηνπ δηεξρόκελνπ
πινίνπ.
• Η βξεθνθηόλνο, δελ πξνθηαίλεη λα πεξάζεη θαη πλίγεηαη απ` ηα νξκεηηθά
λεξά ηεο παιίξξνηαο.
•«ε


Αθήγηζη



γ’ πξόζσπν
κεδεληθή εζηίαζε
εηεξνδηεγεηηθόο αθεγεηήο
Πεξηγξαθέο, παξαζηαηηθόηεηα, δσληάληα
ζθελνζεηηθή
παξνπζίαζε ηνπ ρώξνπ θαη ζπληέιεζε ζεαηξηθόηεηαο
Αμηόινγν ζηνηρείν ηερληθήο
Δ΢ΩΣΔΡΙΚΟΙ ΜΟΝΟΛΟΓΟΙ



Χρόνος

i.

Ύπαξμε αλαδξνκηθώλ αθεγήζεσλ

i.
ii.
iii.


απεηθόληζε ηξόπνπ
ιεηηνπξγίαο ηεο κλήκεο ηεο Φξαγθνγηαλνύ

i.
ii.

iii.



Γλώζζα
Κξάκα από πνηθίια γισζζηθά ζηνηρεία
Γηα ηελ πεξηγξαθή θαη ηελ αθήγεζε : εκπινπηηζκέλε
θαζαξεύνπζα κε ζηνηρεία ηεο αξραηνειιεληθήο γιώζζαο
Γηα ηνπο δηαιόγνπο : ρξήζε δεκνηηθήο κε ιέμεηο θαη
εθθξάζεηο ηνπ γισζζηθνύ ηδηώκαηνο ηεο Σθηάζνπ

Ύθος

Ζσληαλό θαη παξαζηαηηθό θαηάιιειν γηα λα απνηππσζεί ε
πνιύπινθε πξνζσπηθόηεηα ηεο εξσίδαο ελώ ζηηο
πεξηγξαθέο ηδηαίηεξα ησλ ηνπίσλ γίλεηαη ιπξηθό

i.
ii.
iii.
iv.

Δκθραζηικά μέζα
Πιήζνο εηθόλσλ
Μεηαθνξέο
Παξνκνηώζεηο
Πξνζσπνπνηήζεηο










Γλσζηόο θαη σο «ν άγηνο ησλ ειιεληθώλ γξακκάησλ», ν
Παπαδηακάληεο έγξαςε θπξίσο δηεγήκαηα, ηα νπνία
θαηέρνπλ πεξίνπηε ζέζε ζηε λενειιεληθή ινγνηερλία
θηώρεηα, ην πνηό θαη ε αζπιιόγηζηε απινρεξηά ηνπ
θηάλεη ζε απειπηζηηθή θαηάζηαζε θαη παξάιιεια
ρεηξνηεξεύεη ε πγεία ηνπ
Σηα ηέιε ηνπ Μαξηίνπ ηνπ 1908 έθπγε γηα ην λεζί ηνπ, κε
ζθνπό λα κελ μαλαγπξίζεη ζηελ πόιε «ηεο δνπινπαξνηθίαο
θαη ησλ πινπηνθξαηώλ».
Τν εκεξήζην πξόγξακκά ηνπ ήηαλ αξθεηά θνπξαζηηθό γηα
ηνλ ίδην.
Ο Παπαδηακάληεο πέζαλε ηνλ Θαλνπάξην ηνπ 1911, ύζηεξα
από επηδείλσζε ηεο πγείαο ηνπ.
Μεγαιύηεξν αξηζηνύξγεκά ηνπ
«η Φόνιζζα»
 Οη ζπλζήθεο δσήο ηνπ Παπαδηακάληε έξρνληαη ζε πιήξε
νκνίσζε κε απηέο ηεο Φόληζζαο, θαη ε πινθή ηνπ
δηεγήκαηνο εθηπιίζζεηαη ζηελ παηξίδα ηνπ, ηε Σθηάζν.
ΣΔΛΟ΢..
Ο βίνο ηνπ ζπγγξαθέα κνηάδεη λα έρεη αξθεηά θνηλά ζηνηρεία κε
ην θείκελν, γη’ απηό θαη ε πινθή ηνπ έξγνπ θαλεξώλεη
θηώρεηα, δύζθνιεο ζπλζήθεο δσήο, εξγαζία από κηθξή
ειηθία.

Κενηρικό πρόζωπο



γξηά Χαδνύια ή Φξαγθνγηαλνύ

– «Φόνιζζα»

είλαη ζθιεξή, αλαίζζεηε, έρεη ππάξμεη ζύκα ηεο
αλδξνθξαηνύκελεο θνηλσλίαο ζηελ νπνία δεη
Πέξαζε δύζθνια ρξόληα, αδηθήζεθε από ηνπο γνλείο ηεο
Καιόςπρε αιιά θαη άκπαιε : ζέιεη λα βνεζήζεη ηα κηθξά
θνξίηζηα ηεο θνηλσλίαο αιιά κε ην ιάζνο ηξόπν
i.

ii.
iii.



Γεσηερεύονηα πρόζωπα

γνλείο, Νηαληήο, ζύκαηα

ii.

Μηηέρα : θαθηά θαη βιάζθεκε
Παηέρας : εξγαηηθόο θαη θξόληκνο

iii.

Νηανηής : άβνπινο θαη θησρόο

i.


Σο ζπίηι
Από ηελ αξρή ηνπ δηεγήκαηνο, πεξηγξάθεηαη θάζε γσληά ηνπ
ζπηηηνύ, ην νπνίν θαίλεηαη λα έρεη κεγάιε ζεκαζία θαζώο από
απηό πξνζηαηεπόληνπζαλ ηηο θξύεο λύρηεο ηνπ ρεηκώλα ε
νηθνγέλεηα. Τν ζπίηη εθηόο από κέζν πξνζηαζίαο, είλαη θαη
ζεκαληηθό ζηνηρείν πεξηνπζίαο. Η πιεζώξα ζπηηηώλ δήισλε θαη
ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηαο νηθνγέλεηαο.



Γσναίκα
Η ζέζε ηεο γπλαίθαο ηελ επνρή απηή απνηειεί ηε βάζε γηα ηελ
εμέιημε ηνπ έξγνπ. Τν θόζηνο πνπ ηελ επηβαξύλεη δελ είλαη
ηίπνηα άιιν παξά ε πξνίθα. Η γπλαίθα ηεο επνρήο πθίζηαηαη
βάζαλα ηα νπνία δελ δηαξθνύλ ιίγν,αιιά κία νιόθιεξε δσή θαη
θπξίσο βξίζθνληαη ζηε δπζθνιία πνπ θαηέρεη ε απνθαηάζηαζή
ηνπο.


Προίκα

ε ''θηλεηήξηνο δύλακε'' γηα ηελ εμέιημε
ηνπ έξγνπ θαη απνηειεί ηε βάζε πάλσ ζηελ νπνία ρηίδεηαη ε
πινθή.
Η πξνίθα θαζόξηδε ηνλ έγγακν βίν ηνπο. Γηα ηε
Φξαγθνγηαλλνύ,ε πξνίθα είρε πνιιαπιή ζεκαζία. Φπζηθά ε
ίδηα έγηλε ζύκα ηνπ ζεζκνύ απηνύ.

i.
ii.

iii.

Βόηανα – Γειζιδαιμονίες
Οη δεηζηδαηκνλίεο δελ ιείπνπλ από ηελ θνηλσλία.
Οη άλζξσπνη απνδέρνληαη ηελ ύπαξμε θάπνηαο αλώηεξεο
δύλακεο
H Φξαγθνγηαλλνύ αζρνιείηαη κε βόηαλα πνπ έρνπλ
«καγηθέο» ηδηόηεηεο
ζπρλό θαηλόκελν γηα ηελ επνρή

ομαδικη αντίγραφο

  • 1.
    «Η Φόνισσα» Α.Παπαδιαμάντης ΠαπαδνπνύινπΠαγώλα Πεηζή Δέζπνηλα Σύξνπ Χξηζηίλα Χαηδετσάλλνπ Μαξία
  • 2.
    Φόληζζα», ζθνηώλεη ηέζζεξακηθξά θνξίηζηα, ζέινληαο έηζη λα ηα απαιιάμεη απ’ ηηο δπζθνιίεο θαη ηα πάζε πνπ ζα ηνπο έθεξλε ε δσή όπσο ζε όιεο ηηο γπλαίθεο ηεο επνρήο ηεο. 1ν ηεο έγθιεκα : θαζώο ήηαλ παξαινγηζκέλε θαη ζπιινγίδεηαη ηνλ «αλώθειν, κάηαην θαη βαξύ» βίν ηεο, ζθνηώλεη ηε λενγέλλεηε εγγνλή ηεο, πνπ ήηαλ άξξσζηε. 2ν ηεο έγθιεκα : βξίζθεη κόλα ηνπο ηα δύν κηθξά θνξίηζηα ηνπο λα παίδνπλ δίπια ζηε ζηέξλα. Εθεί, ζπξώρλνληάο ηα κέζα ζην λεξό, ηα πλίγεη θαη όηαλ νη γνλείο ηνπο εκθαλίδνληαη πξνζπνηείηαη όηη πξνζπαζεί λα ηα ζώζεη ελώ είλαη ήδε λεθξά. 3ν ηεο έγθιεκα: πλίγεη ην λενγέλλεην ελόο βνζθνύ, ζηε ζηάλε ηνπ νπνίνπ θξπβόηαλ απ’ ηνπο ρσξνθύιαθεο. •Καηαδηώθεηε από ηνπο ρσξνθύιαθεο θαη απνθαζίδεη λα πάεη ζην εξεκεηήξην ηνπ Αγίνπ Σώζηε, λα εμνκνινγεζεί ηα πάζε ηεο ζηνλ πλεπκαηηθό θαη κεηαλνώληαο, κε ηελ βνήζεηα ηνπ, λα μεληηεπηεί κέζσ θάπνηνπ δηεξρόκελνπ πινίνπ. • Η βξεθνθηόλνο, δελ πξνθηαίλεη λα πεξάζεη θαη πλίγεηαη απ` ηα νξκεηηθά λεξά ηεο παιίξξνηαο. •«ε
  • 3.
     Αθήγηζη  γ’ πξόζσπν κεδεληθή εζηίαζε εηεξνδηεγεηηθόοαθεγεηήο Πεξηγξαθέο, παξαζηαηηθόηεηα, δσληάληα ζθελνζεηηθή παξνπζίαζε ηνπ ρώξνπ θαη ζπληέιεζε ζεαηξηθόηεηαο Αμηόινγν ζηνηρείν ηερληθήο Δ΢ΩΣΔΡΙΚΟΙ ΜΟΝΟΛΟΓΟΙ  Χρόνος i. Ύπαξμε αλαδξνκηθώλ αθεγήζεσλ i. ii. iii.  απεηθόληζε ηξόπνπ ιεηηνπξγίαο ηεο κλήκεο ηεο Φξαγθνγηαλνύ
  • 4.
     i. ii. iii.  Γλώζζα Κξάκα από πνηθίιαγισζζηθά ζηνηρεία Γηα ηελ πεξηγξαθή θαη ηελ αθήγεζε : εκπινπηηζκέλε θαζαξεύνπζα κε ζηνηρεία ηεο αξραηνειιεληθήο γιώζζαο Γηα ηνπο δηαιόγνπο : ρξήζε δεκνηηθήο κε ιέμεηο θαη εθθξάζεηο ηνπ γισζζηθνύ ηδηώκαηνο ηεο Σθηάζνπ Ύθος Ζσληαλό θαη παξαζηαηηθό θαηάιιειν γηα λα απνηππσζεί ε πνιύπινθε πξνζσπηθόηεηα ηεο εξσίδαο ελώ ζηηο πεξηγξαθέο ηδηαίηεξα ησλ ηνπίσλ γίλεηαη ιπξηθό  i. ii. iii. iv. Δκθραζηικά μέζα Πιήζνο εηθόλσλ Μεηαθνξέο Παξνκνηώζεηο Πξνζσπνπνηήζεηο
  • 5.
         Γλσζηόο θαη σο«ν άγηνο ησλ ειιεληθώλ γξακκάησλ», ν Παπαδηακάληεο έγξαςε θπξίσο δηεγήκαηα, ηα νπνία θαηέρνπλ πεξίνπηε ζέζε ζηε λενειιεληθή ινγνηερλία θηώρεηα, ην πνηό θαη ε αζπιιόγηζηε απινρεξηά ηνπ θηάλεη ζε απειπηζηηθή θαηάζηαζε θαη παξάιιεια ρεηξνηεξεύεη ε πγεία ηνπ Σηα ηέιε ηνπ Μαξηίνπ ηνπ 1908 έθπγε γηα ην λεζί ηνπ, κε ζθνπό λα κελ μαλαγπξίζεη ζηελ πόιε «ηεο δνπινπαξνηθίαο θαη ησλ πινπηνθξαηώλ». Τν εκεξήζην πξόγξακκά ηνπ ήηαλ αξθεηά θνπξαζηηθό γηα ηνλ ίδην. Ο Παπαδηακάληεο πέζαλε ηνλ Θαλνπάξην ηνπ 1911, ύζηεξα από επηδείλσζε ηεο πγείαο ηνπ.
  • 6.
    Μεγαιύηεξν αξηζηνύξγεκά ηνπ «ηΦόνιζζα»  Οη ζπλζήθεο δσήο ηνπ Παπαδηακάληε έξρνληαη ζε πιήξε νκνίσζε κε απηέο ηεο Φόληζζαο, θαη ε πινθή ηνπ δηεγήκαηνο εθηπιίζζεηαη ζηελ παηξίδα ηνπ, ηε Σθηάζν. ΣΔΛΟ΢.. Ο βίνο ηνπ ζπγγξαθέα κνηάδεη λα έρεη αξθεηά θνηλά ζηνηρεία κε ην θείκελν, γη’ απηό θαη ε πινθή ηνπ έξγνπ θαλεξώλεη θηώρεηα, δύζθνιεο ζπλζήθεο δσήο, εξγαζία από κηθξή ειηθία. 
  • 7.
    Κενηρικό πρόζωπο  γξηά Χαδνύιαή Φξαγθνγηαλνύ – «Φόνιζζα» είλαη ζθιεξή, αλαίζζεηε, έρεη ππάξμεη ζύκα ηεο αλδξνθξαηνύκελεο θνηλσλίαο ζηελ νπνία δεη Πέξαζε δύζθνια ρξόληα, αδηθήζεθε από ηνπο γνλείο ηεο Καιόςπρε αιιά θαη άκπαιε : ζέιεη λα βνεζήζεη ηα κηθξά θνξίηζηα ηεο θνηλσλίαο αιιά κε ην ιάζνο ηξόπν i. ii. iii.  Γεσηερεύονηα πρόζωπα γνλείο, Νηαληήο, ζύκαηα ii. Μηηέρα : θαθηά θαη βιάζθεκε Παηέρας : εξγαηηθόο θαη θξόληκνο iii. Νηανηής : άβνπινο θαη θησρόο i.
  • 8.
     Σο ζπίηι Από ηελαξρή ηνπ δηεγήκαηνο, πεξηγξάθεηαη θάζε γσληά ηνπ ζπηηηνύ, ην νπνίν θαίλεηαη λα έρεη κεγάιε ζεκαζία θαζώο από απηό πξνζηαηεπόληνπζαλ ηηο θξύεο λύρηεο ηνπ ρεηκώλα ε νηθνγέλεηα. Τν ζπίηη εθηόο από κέζν πξνζηαζίαο, είλαη θαη ζεκαληηθό ζηνηρείν πεξηνπζίαο. Η πιεζώξα ζπηηηώλ δήισλε θαη ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηαο νηθνγέλεηαο.  Γσναίκα Η ζέζε ηεο γπλαίθαο ηελ επνρή απηή απνηειεί ηε βάζε γηα ηελ εμέιημε ηνπ έξγνπ. Τν θόζηνο πνπ ηελ επηβαξύλεη δελ είλαη ηίπνηα άιιν παξά ε πξνίθα. Η γπλαίθα ηεο επνρήο πθίζηαηαη βάζαλα ηα νπνία δελ δηαξθνύλ ιίγν,αιιά κία νιόθιεξε δσή θαη θπξίσο βξίζθνληαη ζηε δπζθνιία πνπ θαηέρεη ε απνθαηάζηαζή ηνπο.
  • 9.
     Προίκα ε ''θηλεηήξηνο δύλακε''γηα ηελ εμέιημε ηνπ έξγνπ θαη απνηειεί ηε βάζε πάλσ ζηελ νπνία ρηίδεηαη ε πινθή. Η πξνίθα θαζόξηδε ηνλ έγγακν βίν ηνπο. Γηα ηε Φξαγθνγηαλλνύ,ε πξνίθα είρε πνιιαπιή ζεκαζία. Φπζηθά ε ίδηα έγηλε ζύκα ηνπ ζεζκνύ απηνύ.  i. ii. iii. Βόηανα – Γειζιδαιμονίες Οη δεηζηδαηκνλίεο δελ ιείπνπλ από ηελ θνηλσλία. Οη άλζξσπνη απνδέρνληαη ηελ ύπαξμε θάπνηαο αλώηεξεο δύλακεο H Φξαγθνγηαλλνύ αζρνιείηαη κε βόηαλα πνπ έρνπλ «καγηθέο» ηδηόηεηεο ζπρλό θαηλόκελν γηα ηελ επνρή