1. ՄԿՐՏՉՅԱՆ ԱՐԵՎԻԿ

2. "Ցողունային բջիջ" եզրույթն առաջին անգամ
գործածել է սանկտբետերբուրգցի հեմոտոլոգ
Ալեքսանդր Մաքսիմովը 1908 թ-ին:
Ցողունային բջիջների օգտագործումը
արդյունավետ է ավելի քան 50 ծանրագույն
հիվանդությունների բուժման համար, այդ
թվում` քրոնիկ լեյկեմիան, լիմֆատիկ եւ
իմունային համակարգերի
խանգարումները, ուղեղի եւ սրտի ծանր
հիվանդությունները: Բացի այդ, ցողունային
բջիջները լավ արդյունք են տալիս նաեւ
պրոթեզավորման, արյունատար անոթների եւ
այլ օրգանների աճեցման, ինչպես նաեւ
օրգանիզմի երիտասարդացման
գործընթացում:
Ի՞նչ է նշանակում "ցողունային
բջիջ", ինչո՞վ է այն տարբերվում մարդկային
օրգանիզմի մյուս բջիջներից:

3.  Ցողունային բջիջները մարդու բոլոր
օրգանների եւ հյուսվածքների բջիջների
նախատիպերն են, որոնցից կազմվում են
մնացած բոլոր տեսակի բջիջները`
անոթային համակարգի, էնդոկրին
օրգանների, ոսկրային, կռճիկային եւ
մկանային հյուսվածքների:
 Աճող օրգանիզմի միլիոնավոր բջիջներ
առաջանում են սոսկ մեկ բջիջից, որը
կազմավորվում է տղամարդկանց եւ
կանանց սեռական բջիջների միաձուլման
արդյունքում: Այդ բջիջը ոչ միայն
պարունակում է օրգանիզմի մասին
ամբողջ տեղեկատվությունը, այլեւ նրա
հաջորդական զարգացման համակարգը:

4. Այդ բջջի կիսման առաջին մի քանի
օրվա ընթացքում ստեղծվում է
միանգամայն նույնանման
չտեղայնացված բջիջների գունդ:
Մոտավորապես վեց-յոթ օր հետո այդ
գնդիկը կազմավորում է բլաստացիստ,
որը բաղկացած է բջիջների արտաքին
շերտից: Սա շրջապատում է հեղուկով
եւ ցողունային բջիջներով լցված
խոռոչը, որում եւ դրվում է օրգանիզմի
մնացած բոլոր բջիջների սկիզբը: Այդ
պատճառով էլ ցողունային բջիջներն
անվանում են նաեւ տոտիպոտենտ
կամ ամենազոր:

5.  Ցողունային բջիջներն ապահովում են
վնասված օրգանների եւ հյուսվածքների
վերականգնման գործընթացը:
 Օրգանիզմի կարգավորիչ
համակարգերից որեւէ "անսարքության"
մասին ազդանշան ստանալով`
ցողունային բջիջները արյան միջոցով
շտապում են դեպի վնասված օրգանը`
վերականգնելով ցանկացած տիպի
խնդիր` տեղում վերափոխվելով
օրգանիզմին անհրաժեշտ բջիջի
(ոսկորներում`
օստեոբլաստներ, մկաններում`
միոբլաստներ, երիկամներում`
մեզենհիմալական, սրտամկանում`
կարդիոմիոբլաստներ եւ նույնիսկ
ուղեղի բջիջներ` նեյրոններ):

6. Իրենց բնույթով ցողունային բջիջները օրգանիզմի
յուրատեսակ վերանորոգման բրիգադի են
նման, որոնք շտապում են օրգանիզմի "անսարք"
հատվածը եւ փոխարինում այս կամ այն օրգանի
հիվանդ եւ վնասվ ած բջիջներին:
Ցողունային բջիջներով երիտասարդացումը
օրգանիզմի այս յուրահատուկ "նորոգիչների"
գործածության եւս մեկ տարբերակ է:
"Եթե նրանք կարող են փոխարինել վնասված
բջիջները, ինչո՞ւ չեն կարող փոխարինել նաեւ
ծերացած բջիջները",- արդարացիորեն մտածեցին
գիտնականները:
Այո՛, այդպես, իրոք, կարելի է հասնել օրգանիզմի
տեսանելի երիտասարդացման` ռեվիտալիզացիայի: