SlideShare a Scribd company logo
Պյութագորաս
  <<Թվերի հայր>>



Պյութագորասի թեորեմ
Ուղղանկյուն
   եռանկյան ներքնաձիգի
քառակուսին հավասար է էջերի
 քառակուսիների գումարին:
Պյութագորասի
  հակադարձ թեորեմ
Եթե եռանկյան մի կողմի քառակուսին
հավասար է մյուս երկու կողմերի քառակուսիների
գումարին, ապա այդ
եռանկյունը ուղղանկյուն եռանկյուն է:
      A

                  c
      a


          C           B
              b
Ապացույց 1.
            Եռանկյանը լրացնենք մինչև a+b կողմերով
            քառակուսի այնպես,ինչպես ցույց է տրված
            նկարում:Այս քառակուսու մակերեսը հավասար
            է    2
            (a+b) :Մյուս կողմից,այդ քառակուսին
            կազմված է չորս հավասար
            եռանկյուններից,որոնցից յուրաքանչյուրի
            մակերեսը հավասար է 1:2*ab,և c կողմով
            քառակուսուց,ուստի
                           2       2
            S=4*(1:2)*ab+c=2ab+c
            Այսպիսով c քառակուսին հավասար է aքառակուսի + b
        c   քառակուսի:
b                 Թեորեմը ապացուցված է


    a
Ապացույց 2.
    Դիցուք CD-ն ABC եռանկյան բարձրությունն է

            2
          AC = AB*AD ,հանգունորեն BC2=BD*AB:Անդամ առ անդամ
          գումարելով այս հավասարությունները և հաշվի առնելով,որ
          AD+DB=AB,ստանում ենք
           C

            2 2                          2
          AC+BC=AD*AB+BD*AB=(AD+DB)AB=AB


      C




A     D        B
Ապացույց 3.


Դիցուք ABC-ն տրված ուղղանկյուն եռանկյունն է C ուղիղ անկյունով:C
ուղիղ անկյան գագաթից տանենք CD բարձրություն:
  Ըստ անկյան կոսինուսի սահմանման ` cosA=AD =AC
                                          AC AB

                                  cosB=BD=BC
                                        BC AB
2 2            2
Գումարելով ստացված հավասարությունները և հաշվի առնելով,որ
AD+DB=AB կստանանք

AC+BC=AB(AD+DB)=AB
Ա




                          Ապացուցում 3.
                     Թեորեմը կարելի է ապացուցել՝
                     օգտվելով վեկտորների գումարման կանոնից և
                     վեկտորների սկալյար արտադրյալի բանաձևից:




    Նկարից երևում է, որ

     Հաշվի
     առնելով դա՝



    Այսպիսով, ստացանք

                            որը համարժեք է կոսինուսների թեորեմի
                            հավասարմանը։
Ապացույց 4.
                 c կողմին
                 ուղղահայ տարեք
                 նկարում․ այդ
                 դեպքում
                 Երկու կողմերը բազմապատկելով c-
                 ով՝, կստանաք
Մյուս ուղղահայցները տանելով՝
կստանաք
Վերջին երկու հավասարությունները
գումարելով՝ կստանաք
Առաջին հավասարումը
եկրկորդ հավասարումից
հանելով՝ կստանանք
Որը կարելի է
պարզեցնել
հետևյալ
տեսքի․
Ապացույց 5.
Եռանկյան ցանկացած կողմի քառակուսին հավասար
է մյուս երկու կողմերի քառակուսիների գումարին՝
հանած այդ կողմերի և նրանցով կազմված անկյան
կոսինուսի կրկնապատիկ արտադրյալը՝
Այն հանդիսանում է Պյութագորասի
թեորեմի ընդհանրացված տարբերակը։
Երբ γ անկյունը ուղիղ է (90° կամ π/2
ռադիան), կոսինուսների թեորեմը վերածվում է
Պյութագորասի թեորեմին․

 Եռանկյան տարբեր կողմերի միջև ընկած
 անկյունները ընտրելիս՝ այն կստանա
 հետևյալ տեսքը
3


10

More Related Content

More from Sona8

Magna Carta
Magna CartaMagna Carta
Magna Carta
Sona8
 
Magna carta
Magna cartaMagna carta
Magna carta
Sona8
 
Magna carta 12-3
Magna carta 12-3 Magna carta 12-3
Magna carta 12-3
Sona8
 
Washington
WashingtonWashington
Washington
Sona8
 
Сказки о животных 11-2 класс
Сказки  о  животных  11-2  классСказки  о  животных  11-2  класс
Сказки о животных 11-2 классSona8
 
волшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 классволшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 классSona8
 
Сказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 классСказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 классSona8
 
Бытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 классБытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 классSona8
 
Himnakan
HimnakanHimnakan
HimnakanSona8
 
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներSona8
 
русские и армянские сказки
русские и армянские сказкирусские и армянские сказки
русские и армянские сказкиSona8
 
презентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power pointпрезентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power pointSona8
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
Sona8
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
Sona8
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
Sona8
 
123
123123
123
Sona8
 
Martirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecologyMartirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecology
Sona8
 
Water pollution
Water pollutionWater pollution
Water pollution
Sona8
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքըիմ ընտանիքը
իմ ընտանիքըSona8
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը Sona8
 

More from Sona8 (20)

Magna Carta
Magna CartaMagna Carta
Magna Carta
 
Magna carta
Magna cartaMagna carta
Magna carta
 
Magna carta 12-3
Magna carta 12-3 Magna carta 12-3
Magna carta 12-3
 
Washington
WashingtonWashington
Washington
 
Сказки о животных 11-2 класс
Сказки  о  животных  11-2  классСказки  о  животных  11-2  класс
Сказки о животных 11-2 класс
 
волшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 классволшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 класс
 
Сказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 классСказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 класс
 
Бытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 классБытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 класс
 
Himnakan
HimnakanHimnakan
Himnakan
 
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներ
 
русские и армянские сказки
русские и армянские сказкирусские и армянские сказки
русские и армянские сказки
 
презентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power pointпрезентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power point
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
 
123
123123
123
 
Martirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecologyMartirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecology
 
Water pollution
Water pollutionWater pollution
Water pollution
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքըիմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը
 

Pyutagoras 10 3

  • 1. Պյութագորաս <<Թվերի հայր>> Պյութագորասի թեորեմ
  • 2. Ուղղանկյուն եռանկյան ներքնաձիգի քառակուսին հավասար է էջերի քառակուսիների գումարին:
  • 3. Պյութագորասի հակադարձ թեորեմ Եթե եռանկյան մի կողմի քառակուսին հավասար է մյուս երկու կողմերի քառակուսիների գումարին, ապա այդ եռանկյունը ուղղանկյուն եռանկյուն է: A c a C B b
  • 4. Ապացույց 1. Եռանկյանը լրացնենք մինչև a+b կողմերով քառակուսի այնպես,ինչպես ցույց է տրված նկարում:Այս քառակուսու մակերեսը հավասար է 2 (a+b) :Մյուս կողմից,այդ քառակուսին կազմված է չորս հավասար եռանկյուններից,որոնցից յուրաքանչյուրի մակերեսը հավասար է 1:2*ab,և c կողմով քառակուսուց,ուստի 2 2 S=4*(1:2)*ab+c=2ab+c Այսպիսով c քառակուսին հավասար է aքառակուսի + b c քառակուսի: b Թեորեմը ապացուցված է a
  • 5. Ապացույց 2. Դիցուք CD-ն ABC եռանկյան բարձրությունն է 2 AC = AB*AD ,հանգունորեն BC2=BD*AB:Անդամ առ անդամ գումարելով այս հավասարությունները և հաշվի առնելով,որ AD+DB=AB,ստանում ենք C 2 2 2 AC+BC=AD*AB+BD*AB=(AD+DB)AB=AB C A D B
  • 6. Ապացույց 3. Դիցուք ABC-ն տրված ուղղանկյուն եռանկյունն է C ուղիղ անկյունով:C ուղիղ անկյան գագաթից տանենք CD բարձրություն: Ըստ անկյան կոսինուսի սահմանման ` cosA=AD =AC AC AB cosB=BD=BC BC AB 2 2 2 Գումարելով ստացված հավասարությունները և հաշվի առնելով,որ AD+DB=AB կստանանք AC+BC=AB(AD+DB)=AB
  • 7. Ա Ապացուցում 3. Թեորեմը կարելի է ապացուցել՝ օգտվելով վեկտորների գումարման կանոնից և վեկտորների սկալյար արտադրյալի բանաձևից: Նկարից երևում է, որ Հաշվի առնելով դա՝ Այսպիսով, ստացանք որը համարժեք է կոսինուսների թեորեմի հավասարմանը։
  • 8. Ապացույց 4. c կողմին ուղղահայ տարեք նկարում․ այդ դեպքում Երկու կողմերը բազմապատկելով c- ով՝, կստանաք Մյուս ուղղահայցները տանելով՝ կստանաք Վերջին երկու հավասարությունները գումարելով՝ կստանաք Առաջին հավասարումը եկրկորդ հավասարումից հանելով՝ կստանանք Որը կարելի է պարզեցնել հետևյալ տեսքի․
  • 9. Ապացույց 5. Եռանկյան ցանկացած կողմի քառակուսին հավասար է մյուս երկու կողմերի քառակուսիների գումարին՝ հանած այդ կողմերի և նրանցով կազմված անկյան կոսինուսի կրկնապատիկ արտադրյալը՝ Այն հանդիսանում է Պյութագորասի թեորեմի ընդհանրացված տարբերակը։ Երբ γ անկյունը ուղիղ է (90° կամ π/2 ռադիան), կոսինուսների թեորեմը վերածվում է Պյութագորասի թեորեմին․ Եռանկյան տարբեր կողմերի միջև ընկած անկյունները ընտրելիս՝ այն կստանա հետևյալ տեսքը
  • 10. 3 10