Η γυναίκα που για χάρη της εξουσίας σκότωσε το παιδί της, η εικονολάτρισσα που επανέφερε για λίγο τις εικόνες με την τελευταία οικουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.).
Η γυναίκα που συγκλόνισε το λαό της με την άσπλαχνη δολοφονία του ίδιου του γιου της, μόνο για χάρη της αυτοκρατορικής εξουσίας. Θάμπωσε με την ομορφιά της, πλήρωσε το τίμημα των αμαρτιών της.
Οι σχέσεις του Βυζαντινού, ή αλλιώς Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους, με το γένος και κράτος των Ρως ή Ρώσων. Σχέσεις , κατά κανόνα, φιλικές που βοήθησαν το βόρειο λαό να εκχριστιανισθεί και να εκπολιτισθεί με τη συμπαράσταση των ισχυρών, τότε, Βυζαντινών.
Η γυναίκα που για χάρη της εξουσίας σκότωσε το παιδί της, η εικονολάτρισσα που επανέφερε για λίγο τις εικόνες με την τελευταία οικουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.).
Η γυναίκα που συγκλόνισε το λαό της με την άσπλαχνη δολοφονία του ίδιου του γιου της, μόνο για χάρη της αυτοκρατορικής εξουσίας. Θάμπωσε με την ομορφιά της, πλήρωσε το τίμημα των αμαρτιών της.
Οι σχέσεις του Βυζαντινού, ή αλλιώς Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους, με το γένος και κράτος των Ρως ή Ρώσων. Σχέσεις , κατά κανόνα, φιλικές που βοήθησαν το βόρειο λαό να εκχριστιανισθεί και να εκπολιτισθεί με τη συμπαράσταση των ισχυρών, τότε, Βυζαντινών.
Οι μακρόχρονες και φιλικές σχέσεις του Βυζαντινού Κράτους με τη Ρωσική Αυτοκρατορία υπήρξαν πάντοτε θερμές, όπως αποδεικνύεται από τον εκχριστιανισμό των Ρώσων και τη δημιουργία του κυριλλικού αλφαβήτου.
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας - Το γραπτό των πανελλαδικών εξετάσεωνPanagiotis Prentzas
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ): Τι πρέπει να προσέξουν οι υποψήφιοι κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων στη δομή των απαντήσεών τους, αλλά και στην εμφάνιση του γραπτού τους.
Μπορείτε να δείτε και τη διαδραστική παρουσίαση στο www.study4economy.edu.gr.
2. Με την άφιξη της
Μακεδονικής Δυναστείας
στον αυτοκρατορικό θρόνο, η
Βυζαντινή Αυτοκρατορία
άκμαζε σε πολιτικό και
πολιτιστικό επίπεδο. Η
εξάπλωση της αυτοκρατορίας
και η δημιουργία φιλικών
σχέσεων με γειτονικές
περιοχές έγινε με το
πάντρεμα Βυζαντινών
πριγκιπισσών με μέλη άλλων
αυτοκρατοριών.
4. Η Θεοφανώ υπήρξε σύζυγος
δύο αυτοκρατόρων, αρχικά του
Ρωμανού αυτοκράτορα
Ρωμαίων και του Νικηφόρου
Φωκά αυτοκράτορα Καισάρειας
αργότερα. Γεννήθηκε στην
Πελοπόννησο και ήταν κόρη
ενός ταπεινού ταβερνιάρη. Το
956 ο διάδοχος Ρωμανός και η
Θεοφανώ παντρεύτηκαν. Πολύ
σύντομα, η Θεοφανώ έμεινε
έγκυος και ο Ρωμανός, παρά
την αδυναμία που της είχε,
επέστρεψε στις ερωμένες του.
5. Όταν πέθανε ο Αυτοκράτορας το 959, οι αυλικοί
«κατασπάραξαν» τη νύφη του. Την κατηγόρησαν
ότι τον δηλητηρίασε γιατί ο Αυτοκράτορας
συνέχιζε να τη δυσφημεί στον γιο του. Η ενοχή της
δεν αποδείχτηκε ποτέ και η Θεοφανώ έγινε
αυτοκράτειρα, στο πλάι του Ρωμανού που
στέφθηκε ελέω Θεού, αυτοκράτορας των Ρωμαίων.
6. Μεγαλύτερος ανταγωνιστής της ήταν ο Ιωσήφ
Μπρίκας που τον αντιμετώπισε με την
επαναφορά του στρατηγού Νικηφόρου Φωκά.
Ο Φωκάς στέφθηκε αυτοκράτορας στην
Καισάρεια και μπήκε θριαμβευτής στην
Κωνσταντινούπολη, όπου κυβερνούσε άτυπα ο
Ιωσήφ Μπρίκας. Μετά από αιματηρές
οδομαχίες, ο Φωκάς εδραίωσε την κυριαρχία
του και νυμφεύτηκε την αυτοκράτειρα
Θεοφανώ.
7.
8. Η δολοφονία του Νικηφόρου
Φωκά με συνεργό τον εραστή
της Θεοφανούς, Ιωάννη
Τσιμισκή.
Όταν η κατάσταση εξομαλύνθηκε, η
Θεοφανώ άρχισε να παρατηρεί τα
ελαττώματα του νέου συζύγου της.
Ήταν πολύ μεγαλύτερός της,
υπερβολικά σοβαρός και τραχύς
χαρακτήρας. Ο στρατηγός
αποδείχτηκε ακατάλληλος
αυτοκράτορας και η Θεοφανώ, για
να μη φθείρεται ο θρόνος των
παιδιών της, αποφάσισε να τον
αντικαταστήσει με τον ανιψιό του,
Ιωάννη Τσιμισκή, που ήταν και
εραστής της. Ο Φωκάς που κάτι είχε
υποψιαστεί, είχε απομακρύνει τον
Τσιμισκή, αλλά τελικά τον επανέφερε
στη Βασιλεύουσα. Προφανώς, η
επιείκειά του αποδείχθηκε μοιραία.
9. Το βράδυ της 10ης Δεκεμβρίου του 969, η
Θεοφανώ έφυγε νωρίς από την
κρεβατοκάμαρα και άφησε την πόρτα
ξεκλείδωτη. Λίγες ώρες μετά, μπήκε
κρυφά στο δωμάτιο ο Τσιμισκής με τους
άντρες του και σκότωσαν τον
Αυτοκράτορα. Η Θεοφανώ συμμετείχε στη
δολοφονία, υπό την προϋπόθεση ότι ο
νέος αυτοκράτορας Τσιμισκής θα την
παντρευόταν για να συνεχίσει τη βασιλεία
της. Όμως ο μεγάλος εχθρός της, ο
Πατριάρχης Πολύευκτος, επανήλθε
δριμύτερος. Αρνήθηκε να στέψει τον
Τσιμισκή αυτοκράτορα, εκτός αν την
έδιωχνε από την Κωνσταντινούπολη. Ο
εραστής της αυτοκράτειρας επιθυμούσε
την εξουσία πιο πολύ από τη Θεοφανώ
και την εξόρισε στα Πριγκιπόννησα. Τον
επόμενο χρόνο, ο Τσιμισκής παντρεύτηκε
την κόρη του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου
Ζ’, Θεοδώρα.
10.
11. Το 975, ο γιος της Θεοφανούς, Βασίλειος, διαδέχτηκε
τον Τσιμισκή και επανέφερε τη μητέρα του στην αυλή,
η οποία υποσχέθηκε να μείνει μακριά από την
πολιτική ζωή του παλατιού. Άλλωστε δεν μπορούσε
να κάνει και διαφορετικά. Ο Βασίλειος σύντομα
απέκτησε το προσωνύμιο Βουλγαροκτόνος και δεν
έμοιαζε με τους αδύναμους ηγέτες του παρελθόντος.
Στην πολυετή βασιλεία του, δεν κοίταξε ποτέ τα
συμφέροντα μιας γυναίκας, αλλά υπηρέτησε με
αφοσίωση και επιτυχία την αυτοκρατορία.
13. Η Ζωή ή Σοφία Παλαιολογίνα,
γεννήθηκε το 1455 και απεβίωσε
στις 7 Απριλίου του 1503. Μεγάλη
Δούκισσα της Μόσχας, ήταν ανιψιά
του τελευταίου Αυτοκράτορα του
Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ” και
δεύτερη σύζυγος του Ιβάν Γ” της
Ρωσίας. Κόρη του Θωμά
Παλαιολόγου, του νεωτέρου, από τα
έξι παιδιά του Μανουήλ Β΄
Παλαιολόγου και της Αικατερίνης
Ζακκαρία, κόρης του πρίγκιπα
Κεντυρίωνα Ζακκαρία της Αχαΐας,
βαφτίσθηκε στο Μυστρά και πήρε το
όνομα Ζωή.
14. Η Ζωή παντρεύτηκε τον μεγάλο
πρίγκιπα της Μόσχας, τον Ιβάν Γ΄, ο
οποίος ήταν στην πραγματικότητα
ηγεμόνας της Μοσχοβίας. Έτσι η Ζωή
αναχώρησε για το μεγάλο ταξίδι προς
τη Μόσχα, που διαρκούσε την εποχή
εκείνη περίπου έξι μήνες και με την
άφιξή της στην πρώτη ρωσική πόλη, το
Πσκοφ, διακήρυξε ότι επανέρχεται στην
Ορθοδοξία και ξαναβαπτίσθηκε σε
Σοφία, που θύμιζε περισσότερο
Βυζάντιο. Παντρεύτηκε τον Ιβάν Γ΄ στις
12 Νοεμβρίου του 1472 στο Κρεμλίνο.
15. Απέκτησε ένδεκα παιδιά, εκ των οποίων
μόνο τα επτά επέζησαν. Ο πρωτότοκος
Βασίλι Γ΄ έμελλε να γίνει ο διάδοχος του
Ιβάν μετά από σκληρό αγώνα της
μητέρας του Σοφίας, προκειμένου να
αποκλείσει από το θρόνο τον εγγονό του
συζύγου της από προηγούμενο γάμο
του, τον Ντμίτρι.
16. Ο σύζυγός της Ιβάν Γ΄ ήταν ο πρώτος
στη ρωσική ιστορία που ονομάσθηκε
Μέγας, λόγω του έργου που
πραγματοποίησε συνεπικουρούμενος
από τη Σοφία Παλαιολογίνα.
17.
18.
19. Η γυναίκα αυτή σφράγισε τη
μεσαιωνική πολιτική και πολιτιστική
Ιστορία της Ρωσίας, γεγονός που
αναγνωρίζουν ακόμη και σήμερα οι
Ρώσοι. Ενέπνευσε τον σύζυγο της στη
δημιουργία της ισχυρής Ρωσίας, ενώ
ως τσαρίνα η ίδια σφράγισε τον
θεσμό της μοναρχίας στη χώρα της
απολαμβάνοντας το σεβασμό ακόμη
και του Στάλιν, σχεδόν πέντε αιώνες
μετά το θάνατο της.
20. Καθώς η Σοφία ήταν η μοναδική διάδοχος
του Βυζαντίου, ο Ιβάν θεώρησε ότι
κληρονομεί τον θρόνο του, έτσι, υιοθέτησε
το κίτρινο χρώμα των Παλαιολόγων και τον
δικέφαλο αετό του Βυζαντίου, ο οποίος
υπήρχε μέχρι την επανάσταση του 1917 και
επανήλθε μετά την κατάρρευση του
σοβιετικού καθεστώτος.
21. Ο Ιβάν ονόμασε την Μόσχα, Τρίτη Ρώμη.
Επίσης, επειδή οι γιοι των βυζαντινών
αυτοκρατόρων λάμβαναν το όνομα του
Καίσαρα, έτσι και ο Ιβάν πήρε τον αυτόν τον
τίτλο, που στα ρωσικά είναι Τσαρ (τσάρος).
Χάρις επίσης στην βυζαντινή κληρονομιά της
Σοφίας, ο Ιβάν προβίβασε την αρχιεπισκοπή
της Μόσχας σε Πατριαρχείο, με το σκεπτικό
οτι πρώτο Πατριαρχείο δεν είναι η
τουρκοκρατούμενη πλέον
Κωνσταντινούπολη, αλλά η Μόσχa.
22. Στη Σοφία οφείλεται η αλλαγή της όψης της
Μόσχας, καθώς εκείνη έφερε Ιταλούς και
βυζαντινούς τεχνίτες, οι οποίοι έχτιζαν
πέτρινα πλέον κτήρια, ναούς, όπως τον ναό
του Αρχάγγελου Μιχαήλ, μέσα στο Κρεμλίνο,
αλλά και τα τείχη του Κρεμλίνου, όπως
υπάρχουν και σήμερα. Η Σοφία μάλιστα
ανοικοδόμησε το ανάκτορο, στο οποίο και
σήμερα υποδέχονται οι Ρώσοι πρόεδροι
τους ξένους ηγέτες που επισκέπτονται την
Μόσχα, την περίφημη Χρυσή Αίθουσα. Στα
πρότυπα επίσης του Βυζαντίου, έβαλε και
έσκαψαν από κάτω όλο το Κρεμλίνο, ώστε
να υπάρχει δρόμος διαφυγής.
23.
24. Η Σοφία Παλαιολογίνα άφησε την
τελευταία της πνοή στις 7 Απριλίου
του 1503, σε ηλικία 48 ετών. Για
πρώτη φορά στα χρονικά της
ρωσικής κοινωνίας αποδόθηκαν τιμές
σε μία γυναίκα, έστω και σύζυγο
τσάρου. Μεταλαμπάδευσε τη
Βυζαντινή αυτοκρατορία σε μία
αναδυόμενη αυτοκρατορία, τη
Ρωσική. Ήταν εκείνη που έχτισε το
ρωσικό κράτος, μετέφερε το
βυζαντινό τυπικό, και γενικά
εμπλούτισε τη ρωσική δομή και
κοινωνία. Ακόμα και σήμερα
υπάρχουν στη Ρωσία ονόματα που
παραπέμπουν στο Βυζάντιο, συνήθως
τελειώνουν σε —οφ.