2. Βιογραφία
• Ο Μάρκο Πόλο (περ. 1254 - 8
Ιανουαρίου 1324) ήταν ένας
Ενετός έμπορος και εξερευνητής
που ακολούθησε τα βήματα του
πατέρα και του θείου του. Τα
γραπτά του για την Κίνα και τη
Μογγολική Αυτοκρατορία στο "Τα
ταξίδια του Μάρκο Πόλο" είχαν
σημαντικό αντίκτυπο στις
ευρωπαϊκές πεποιθήσεις και τη
συμπεριφορά προς την Ανατολή
και ενέπνευσαν τα ταξίδια του
Κρίστοφερ Κολόμβου.
• Έμαθε για το εμπόριο κατά τη
διάρκεια των ετών που ο πατέρας
του, Νίκολο, και ο θείος του,
Μαφέο, ταξίδευαν στην Ασία όπου
και συνάντησαν τον Κουμπλάι Χαν.
Το 1269 επέστρεψαν στη Βενετία
και είδαν για πρώτη φορά τον
Μάρκο. Οι τρεις τους ξεκίνησαν
για ένα επικό ταξίδι στην Ασία και
επέστρεψαν μετά από 24 χρόνια
οπότε και βρήκαν τη Βενετία να
βρίσκεται σε πόλεμο με τη Γένοβα.
3. Το ταξίδι του στην Κίνα
• Οι Πόλο ξεκίνησαν από τη Βενετία το 1271 και, καθώς ο δρόμος της
Κωνσταντινούπολης έκρυβε κινδύνους η Πόλη είχε ήδη ανακαταληφθεί από
τους Βυζαντινούς και οι Γενοβέζοι είχαν πάρει τα ηνία του εμπορίου από τους
Βενετούς , ακολούθησαν μια διαδρομή που περνούσε από τη σημερινή νότια
Τουρκία. Κατευθύνθηκαν στην Περσία και αφού πέρασαν στο Αφγανιστάν και
διέσχισαν την έρημο Γκόμπι, έφτασαν στην αυλή του Κουμπλάι Χαν. Αυτός τους
υποδέχτηκε με μεγάλες τιμές και τους χορήγησε αξιώματα. Έκανε το Μάρκο
αντιπρόσωπό του και τον κράτησε κοντά του δεκαπέντε χρόνια. Ο Μάρκο, μέχρι
το 1295 που επέστρεψε στη Βενετία, ταξίδεψε σε όλες σχεδόν τις χώρες που
ήταν υπό την εξουσία των Μογγόλων, κάτι που κανείς άλλος άνθρωπος δεν είχε
κάνει μέχρι τότε, όπως φιλάρεσκα αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου του 'Τα
ταξίδια του Μάρκο Πόλο'
4. • Έπειτα ακολούθησαν βορειοανατολική πορεία, προσεγγίζοντας το
Λομπ Νορ, σημείο στο οποίο ξαναέφτασε ευρωπαίος, μόλις στα
1871, ο Ρώσος περιηγητής Πρεβόλσκι. Φτάνοντας στην απόλυτα
άνυδρη έρημο Γκόμπι, τη διέσχισαν και, 3,5 έτη μετά την αναχώρησή
τους, το 1275 έφτασαν τελικά στο Σαγκ Του ("Ζαν Αντού"), τη θερινή
πρωτεύουσα-πόλη του "Μεγάλου Κουμπλάι Χαν". Ο τελευταίος τους
υποδέχτηκε πολύ εγκάρδια, προσφέροντάς τους μεγάλες ανέσεις και
τιμές. Έχρισε, μάλιστα, το Μάρκο Πόλο, ως αυτοκρατορικό του
σύμβουλο, του απένειμε διάφορα υψηλά ακόμη αξιώματα, του
ανέθεσε ορισμένες επίσημες αποστολές και του έδωσε για σύζυγο
την κόρη του.
5.
6. Ο δρόμος του μεταξιού
• Ο δρόμος του μεταξιού ήταν ένα αρχαίο δίκτυο εμπορικών δρόμων,
επίσημα καθιερωμένο κατά την περίοδο της Δυναστείας των Χαν, το
οποίο συνέδεε εμπορικά τις περιοχές του αρχαίου κόσμου από το
130 π.Χ. έως το 1453 π.Χ.. Καθώς ο Δρόμος του Μεταξιού δεν ήταν
ένας ενιαίος δρόμος από την Ανατολή προς τη Δύση, ο όρος "Δρόμοι
του Μεταξιού" έγινε δημοφιλέστερος ανάμεσα στους ιστορικούς,
παρόλο που το πιο συνηθισμένο και αναγνωρίσιμο όνομα παρέμεινε
"Δρόμος του Μεταξιού".
7. • Ο ευρωπαίος εξερευνητής Μάρκο Πόλο (1254-1324 μ.Χ.) ταξίδεψε σε
αυτούς τους δρόμους και τους περιέγραψε αναλυτικά στο διάσημο
έργο του, αλλά δεν ήταν αυτός που τους έδωσε το όνομα. Και οι δύο
όροι γι' αυτό το δίκτυο πιστώνονται στον Γερμανό γεωγράφο και
περιηγητή Φέρντιναντ Φον Ριχτχόφεν, που, το 1877 μ.Χ., τους
ονόμασε "Seidenstrasse" (Δρόμο του Μεταξιού) ή "Seidenstrassen"
(Δρόμοι του Μεταξιού). Ο Μάρκο Πόλο και, αργότερα, ο Φον
Ριχτχόφεν αναφέρθηκαν στα αγαθά που μεταφέρονταν μέσω του
Δρόμου του Μεταξιού:
8. • Από τη Δύση στην Ανατολή μεταξύ άλλων
μεταφέρονταν:
• Άλογα
• Σέλες και ιπποσκευή
• Το αμπέλι και σταφύλια
• Σκυλιά και άλλα ζώα, άγρια ή εξημερωμένα
• Μέλι
• Φρούτα
• Γυάλινα σκεύη
• Μάλλινες κουβέρτες, χαλιά, τάπητες
• Υφάσματα και κουρτίνες
• Χρυσός και ασήμι
• Καμήλες
• Σκλάβοι
• Όπλα και πανοπλίες
• Από την Ανατολή στη Δύση μεταξύ άλλων
μεταφέρονταν :
• Μετάξι
• Τσάι
• Βαφές
• Πολύτιμοι λίθοι
• Πορσελάνη (πιάτα, κούπες, κύπελλα, βάζα)
• μπαχαρικά (όπως κανέλλα και πιπερόριζα)
• Χρυσά και χάλκινα αντικείμενα
• Φάρμακα
• Αρώματα
• Ελεφαντόδοντο
• Ρύζι
• Χαρτί
• πυρίτιδα
9. • Το εμπορικό αυτό δίκτυο χρησιμοποιήθηκε τακτικά από το 130 π.Χ.,
όταν η δυναστεία των Χαν, επίσημα, εγκαινίασε το εμπόριο με τη
Δύση, έως το 1453 μ.Χ. όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία απέκλεισε
το εμπόριο με τη Δύση και έκλεισε τους εμπορικούς δρόμους. Μέχρι
αυτήν την περίοδο τα αγαθά της Ανατολής ήταν περιζήτητα στην
Ευρώπη και, όταν έκλεισε ο Δρόμος του Μεταξιού, οι έμποροι
έπρεπε να βρουν νέους δρόμους για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση γι'
αυτά τα αγαθά.
10. • Η αποκοπή του Δρόμου του Μεταξιού σήμανε την έναρξη της Εποχής των
Ανακαλύψεων (1453-1660 μ.Χ.), η οποία χαρακτηρίζεται από τα ταξίδια των
Ευρωπαίων εξερευνητών στη θάλασσα και από τη χαρτογράφηση νέων
θαλάσσιων διαδρομών προκειμένου να αντικαταστήσουν το εμπόριο μέσω των
χερσαίων οδών. Η Εποχή των Ανακαλύψεων επηρέασε όλο τον κόσμο, καθώς τα
ευρωπαϊκά πλοία διεκδίκησαν ορισμένα εδάφη στο όνομα του θεού τους και της
χώρας τους, εισήγαγαν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και τη χριστιανική θρησκεία
αλλά, την ίδια στιγμή, επηρεάστηκε και η ευρωπαϊκή κουλτούρα. Ο Δρόμος του
Μεταξιού - από το ξεκίνημα ως το τέλος του - είχε τόσο μεγάλη επίδραση στην
ανάπτυξη του παγκόσμιου πολιτισμού που είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς
τον σύγχρονο κόσμο χωρίς αυτόν.
12. Ο θάνατός του
• Το 1323, ο Μάρκο Πόλο καθηλώθηκε στο κρεβάτι λόγω ασθενείας. Παρά τις
προσπάθειες των γιατρών να τον θεραπεύσουν, στις 8 Ιανουαρίου 1324 ήταν στο
νεκροκρέβατό του. Τότε η οικογένειά του ζήτησε από έναν ιερέα να γράψει και να
πιστοποιήσει τη διαθήκη. Η σύζυγος και οι τρεις κόρες του Μάρκο Πόλο ορίστηκαν ως
εκτελεστές της διαθήκης. Η εκκλησία είχε το δικαίωμα από το νόμο σε ένα μέρος της
περιουσίας του και ο Μάρκο Πόλο το ενέκρινε και διέταξε να καταβληθεί ένα επιπλέον
ποσό στο μοναστήρι του Σαν Λορέντζο, όπου ήθελε να ταφεί. Επίσης έδωσε την
ελευθερία σ' έναν Τάταρο δούλο, ο οποίος μάλλον τον συνόδευε από την Ασία.
• Χώρισε το υπόλοιπο των περιουσιακών στοιχείων του, μεταξύ των οποίων αρκετά
ακίνητα, σε πρόσωπα, σε θρησκευτικά ιδρύματα και σε κάθε συντεχνία και αδελφότητα
στην οποία ανήκε. Επίσης διέγραψε πολλά χρέη προς το πρόσωπό του, που του
όφειλαν συγγενείς, κληρικοί και μοναστήρια, και διέταξε να δοθούν 200 σόλιδοι στον
ιερέα που εκτέλεσε χρέη συμβολαιογράφου. Η διαθήκη, η οποία δεν υπογράφτηκε από
τον Μάρκο Πόλο, φέρει ημερομηνία 9 Ιανουαρίου 1324. Λόγω του βενετικού νόμου που
όριζε ότι η ημέρα τελείωνε με τη δύση του ηλίου, δεν μπορεί να προσδιοριστεί η
ακριβής ημερομηνία θανάτου του Μάρκο Πόλο, αλλά ήταν μεταξύ των δύσεων του
ηλίου της 8ης και 9ης Ιανουαρίου του 1324.