Aναφορικές προτάσεις της Νέας Ελληνικής: Σχεδιάγραμμα
Β. Κορνάρος, Ερωτόκριτος
1. ΒΙΤΣΕΝΤΣΟΣ ΚΟΡΝΆΡΟΣ, ΕΡΩΤΌΚΡΙΤΟΣ [ΔΙΑΓΟΓΟΣ ΗΡΑΚΛΗ ΠΕΖΟΣΤΡΑΤΟΥ]
Δομη-πλαγιοτιτλοι Αφηγηματικες τεχνικες Ιδεες-ηθη-αντιληψεις Προσωπα-ηθος-συναισθήματα Εκφραστικά σχήματα
1η ενότητα Ποιητής = παντογνώστης Η πατρική αγάπη Πεζόστρατος: στοργικός πατέρας, Μεταφορές: γλυκαίνει, με ξόμπλια
(στ. 891-898) αφηγητής, γ΄πρόσωπος, παρακάμπτει τις ήπιος και διαλλακτικός, να τον πιάσει
διαβάζει τις σκέψεις, δυσκολίες και τα εμπόδια παρακάμπτει τους ενδοιασμούς του Δραματικός ενεστώτας:
Σκέψεις του πληροφορεί για τα κίνητρα- Η επιτυχία του σκοπού για χάρη της ευτυχίας του γιου του, ξημερώνει, γλυκαίνει, μερώνει, δε
Πεζόστρατου πριν τακτική του ήρωά του, προϋποθέτει τη αποκτά το ψυχικό σθένος που απαιτεί θέλει, αθιβολήν αλλοτινή του φέρνει
μιλήσει στο βασιλιά φωτίζει την προσωπικότητά δημιουργία ευνοϊκού το τολμηρό εγχείρημα, προνοητικός
για το προξενιό του, προετοιμάζει τον κλίματος, κατάλληλη και συνετός, σχεδιάζει την
αναγνώστη για την εξέλιξη ψυχολογική κατάλληλη τακτική (έμμεσος
των γεγονότων προετοιμασία χαρακτηρισμός)
2η ενότητα Μονόλογος με διακριτική την Οι ψυχικές αρετές είναι Πεζόστρατος:επιστρατεύει Ασύνδετο σχήμα: στ 902
(στ. 899-910) παρουσία του ποιητή- αξίες ακατάλυτες και επιχειρήματα-παραδείγματα από το Πολυσύνδετο σχήμα: στ. 905-906
αφηγητή πίσω από το ρήμα διαχρονικές παρελθόν, συνήθειες σπουδαίων Περίφραση: τσ’ευγενιάς τα δώρα
Τα επιχείρηματα λέγει και τα εισωγωγικά που Πλούτος και εξουσία ανθρώπων και γνωμικές ρήσεις Μεταφορές: τροχός, τσ’ευγενιάς τα
του Πεζόστρατου- μεταφέρουν αυτούσια τα έχουν εφήμερο αντλημένες από τη λαϊκή σοφία και δώρα, τα πλούτη κι οι αφεντιές
η αξία της γνώσης λόγια του Πεζόστρατου χαρακτήρα την πείρα της ζωής, προκειμένου να σβήνουν
και της αρετής Το ευμετάβολο της τύχης στηρίξει το αίτημά του Γνωμικός ενεστώτας: στ. 905-910
3η ενότητα Ποιητής -αφηγητής, Γάμος με προξενιό- Πεζόστρατος:διστάζει, Προσωποποίηση: οπίσω τον
(στ. 911-919) γ΄πρόσωπος: αφηγείται μεσολαβητής ο πατέρας αμφιταλαντεύεται, τον συγκρατεί η εγιάγερνε κι εκράτειε τον η γνώση
παραστατικά την εσωτερική του υποψήφιου γαμπρού εσωτερική φωνή της σύνεσης, νικά η Δραματικός ενεστώτας:
Ο Πεζόστρατος πάλη του πατέρα και έμμεσα πατρική αγάπη και τολμά φανερώνει
αποτολμά την την πρόταση γάμου, που τόσο υπερνικώντας το φόβο της
πρόταση γάμου τον δυσκόλεψε αντίδρασης του βασιλιά
η
4 ενότητα Μονόλογος σε εισαγωγικά Η κοινωνική διαφορά ως Βασιλιάς: σκληρός, αυταρχικός, Κυριαρχεί η προστακτική
(στ. 920-936) που προμηνύεται από τον ίδιο εμπόδιο στο γάμο εξοργίζεται, αντιδρά σπασμωδικά και έγκλιση:πήγαινε, φύγε, απόβγαλ’τον
τον ποιητή-αφηγητή: του Η οικογενειακή ευτυχία αψυχολόγητα, με ωμότητα και και η υποτακτική που δηλώνει
Η οργισμένη λέγει ο ρήγας υποταγμένη στα κρατικά κυνισμό. Κάνει επίδειξη ισχύος, απαγόρευση: μην πατήσεις, μην
αντίδραση του συμφέροντα-πολιτικές υβρίζει, απαγορεύει, απαξιώνει, πατήσει, μη γροικηθεί, μην ακουστεί
βασιλιά σκοπιμότητες υποτιμά, εκφοβίζει. Εγωιστής, ή διαταγή: ας πάγει
Η δύναμη της βασιλικής αδιαφορεί για τα συναισθήματα, τα Επανάληψη: μην πατήσεις, μην
βίας όνειρα και τις επιθυμίες της κόρης πατήσει, μην πατήσει
του και υποτάσσει την ευτυχία της
στο κρατικό συμφέρον .
Γλώσσα: δημοτική με κρητικά ιδιώματα της Ανατολικής κρήτης: πλιο, ξόμπλια, αθιβολήν, λογάρι, χαλούσι, ξάζου, εξάν, τσ’ευγενιάς, τσι χώρες
Στίχος: ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος, καταληκτικός παροξύτονος, χωρίς διασκελισμούς, με πολλές συνιζήσεις που δένουν το λόγο αποφεύγοντας τις χασμωδίες
Ομοιοκαταληξία: ζευγαρωτή, πλούσια, αποπνέει μουσικότητα