ΣΤ - 3ο Δ.Σ. Παλλήνης 2018-2019

1. ΓΙΩΡΓΟΣ
ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΨΑΛΤΑΚΗΣ

2. Αδιάψευστοι μάρτυρες
της πλούσιας και μεγάλης
ιστορίας της Κύπρου είναι
οι αρχαιολογικοί της
χώροι που λειτουργούν
ως υπαίθρια μουσεία και
στολίζουν από άκρη σε
άκρη το νησί, που μόνο
τυχαία δεν επέλεξε για
πατρίδα της η θεά της
ομορφιάς και του έρωτα
Αφροδίτη

3. Πολύ κοντά στο Κάστρο Πάφου και στην καρδιά της τουριστικής
περιοχής υπάρχει μια τεράστια έκταση που περιλαμβάνει
πάμπολλα αξιοθέατα πολιτισμού και μνημεία από την
προϊστορική εποχή έως και το Μεσαίωνα (αν και τα περισσότερα
χρονολογούνται από τη ρωμαϊκή περίοδο). Το Αρχαιολογικό
Πάρκο Κάτω Πάφου είναι πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών
κάθε χρόνο και ένας από τους πιο επισκέψιμους και
σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου. Απόδειξη της
σπουδαιότητάς του, η συμπερίληψή του στον κατάλογο της
Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο από το
1980, αποτελώντας στο διηνεκές του χρόνου ζωντανό κομμάτι
της ιστορίας της μεγαλονήσου. Τα μνημεία τεράστιας
αρχαιολογικής σημασίας βρίσκονται διάσπαρτα είτε σε
υπαίθριους χώρους, είτε μέσα σε κτίρια, είτε κάτω από
υπόστεγα. Εδώ, συναντώνται τα περίφημα ψηφιδωτά της
Πάφου στις ρωμαϊκές επαύλεις Οικία του Διονύσου, Οικία του
Θησέα, Οικία του Ορφέα και Οικία του Αιώνα, όπου σε αυτά
απεικονίζονται σκηνές από την ελληνική μυθολογία. Σε άλλο
σημείο βρίσκονται η Αγορά, το Ασκληπιείο Πάφου, το Αρχαίο
Ωδείο Πάφου, το Φρούριο των Σαράντα Κολώνων, τα Τείχη, ο
Φάρος, ο Τούμπαλλος και οι εμβληματικοί Τάφοι των Βασιλέων.
Δίπλα σχεδόν από το πάρκο συναντώνται και τα ερείπια της
Βασιλικής Παναγίας Λιμενιώτισσας, τα οποία υπάγονται και αυτά
στο χώρο.

4. Το αρχαιολογικό πάρκο Πάφου περιλαμβάνει τους πιο κάτω αρχαιολογικούς χώρους:
 Τα περίφημα ψηφιδωτά της Πάφου στις ρωμαϊκές επαύλεις Οικία του Διονύσου, Οικία του Θησέα, Οικία του
Ορφέα και Οικία του Αιώνα, όπου σε αυτά απεικονίζονται σκηνές από την ελληνική μυθολογία.
 Η Αγορά
 Το Ασκληπιείο Πάφου
 Το Αρχαίο Ωδείο Πάφου
 Το Φρούριο των Σαράντα Κολώνων
 Τα Τείχη
 Ο Φάρος
 Ο Τούμπαλλος
 Οι εμβληματικοί Τάφοι των Βασιλέων
 Τα ερείπια της Βασιλικής Παναγίας Λιμενιώτισσας, τα οποία υπάγονται και αυτά στο χώρο

5.  Τα Ψηφιδωτά της Πάφου θεωρούνται από τα
καλύτερα στην ανατολική Μεσόγειο και αποτελούν
μέρος του Αρχαιολογικού Πάρκου της Κάτω
Πάφου, ο οποίος έχει συμπεριληφθεί στον
κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς
της ΟΥΝΕΣΚΟ από το 1980. Ανακαλύφθηκαν το
1962, όταν ένας γεωργός κατά το όργωμα του
χωραφιού του έφερε στο φως ένα απ΄ αυτά.
 Οι οικίες του Διόνυσου, του Θησέα, του Aιώνα και
του Ορφέα είναι οι επαύλεις τεσσάρων ρωμαίων
ευγενών και χρονολογούνται από τον 2ο έως τον
5ο αι. μ.Χ. Τα περίτεχνα ψηφιδωτά δάπεδά τους
απεικονίζουν σκηνές από την ελληνική μυθολογία.
 Το 556 τετραγωνικών μέτρων ψηφιδωτό στην Οικία
του Διόνυσου είναι διακοσμημένο με μυθολογικά
στοιχεία και σκηνές κυνηγιού. Υπάρχει επίσης ένα
ελληνιστικό ψηφιδωτό καμωμένο από βότσαλα
στην είσοδο, που απεικονίζει τη Σκύλλα, το μυθικό
τέρας της θάλασσας.
 Η Οικία του Θησέα πήρε την ονομασία της από το
παλαιότερο ψηφιδωτό του Θησέα που απεικονίζει
τον ομώνυμο αρχαίο Έλληνα ήρωα να κραδαίνει
ένα ρόπαλο κατά του Μινώταυρου. Τα νεότερα
ψηφιδωτά απεικονίζουν τον Ποσειδώνα και την
Αμφιτρίτη, όπως και το πρώτο μπάνιο του Αχιλλέα.
 Η Οικία του Ορφέα έχει ψηφιδωτά που
απεικονίζουν τον Ορφέα ανάμεσα σε τέρατα, τον
Ηρακλή και το Λιοντάρι της Νεμέας καθώς και μια
έφιππη Αμαζόνα.
 Η Οικία του Αιώνα έχει το πιο εντυπωσιακό
ψηφιδωτό, το οποίο αποτελείται από πέντε σκηνές
που απεικονίζουν: Τον νεογέννητο Διόνυσο, τη
Λήδα και τον Κύκνο, το διαγωνισμό ομορφιάς
μεταξύ Κασσιόπης και των Νηρηίδων, τον
Απόλλωνα και τον Μαρσύα, και τον θρίαμβο του
Διονύσου.

6. Η Αγορά βρίσκεται μέσα στον
απέραντο χώρο του Αρχαιολογικού
Πάρκου Κάτω Πάφου, μπροστά από
το Αρχαίο Ωδείο Πάφου και το φάρο.
Έχοντας τη μορφή τετράγωνης
εσωτερικής αυλής, διαστάσεων 95 x
95 μέτρων με προστώο από κίονες, η
Αγορά χρονολογείται από τα μέσα του
2ου αιώνα μ.Χ. και ήταν η κεντρική
πλατεία της πόλης που περίκλειαν
στοές με κίονες γρανίτη και μαρμάρινα
κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού αλλά
χωρίς ραβδώσεις.

7. Το Ασκληπιείο της Νέας Πάφου ήταν ναός αφιερωμένος στον Ασκληπιό, το θεό της ιατρικής, παράλληλα δε,
λειτουργούσε ως αναρρωτήριο για τους ασθενείς οι οποίοι κατέφευγαν εκεί. Το Ασκληπιείο αυτό ήταν ένα μεγάλο
οικοδομικό συγκρότημα που ήταν χωρισμένο σε τρία τμήματα. Το πρώτο τμήμα αποτελείται από δύο αίθουσες με
διάδρομο, το δεύτερο από τρεις αίθουσες που επικοινωνούν με ένα υπόγειο χώρο και το τρίτο τμήμα αποτελείται
από μια στεγασμένη τετράγωνη αυλή η οποία περιβάλλεται από τρεις αίθουσες. Το Ασκληπιείο οικοδομήθηκε το 2ο
αι. μ.Χ. Λειτούργησε μέχρι και τον 4ο αι., οπότε καταστράφηκε από σεισμούς, μαζί με άλλα γειτονικά κτήρια, όπως
το ωδείο και η αγορά της πόλης.Οι κατεξοχήν όμως θεοίτης ιατρικής ήταν ο Ασκληπιός και η κόρητου η υγεία. Η
πολιτισμική κληρονομιά της Πάφου, και η απήχησή της στους νέους. 74 Ο Ασκληπιός, όπως και στον υπόλοιπο
ελληνικό χώρο, λατρευόταν μαζί με την κόρη του στα ιερά-θεραπευτήρια, τα λεγόμενα Ασκληπιεία. Οι ασθενείς
έφταναν στο χώρο αυτό με σκοπό να θεραπευτούν από τον ιερέα ή ακόμα και τον ίδιο το Θεό. Ο πιο ευρέως
διαδεδομένος τρόπος θεραπείας των ασθενών ήταν η εγκοίμηση. Ο ασθενής κοιμόταν στο ιερό και ο θεός τον
θεράπευε ή παρουσιαζόταν στον ύπνο του και τον συμβούλευε τι να κάνει για να θεραπευτεί. Πιστεύεται ότι κτίριο
που έφερε στο φως ο Κ. Νικολάου τη δεκαετία του ΄70 στην Πάφο είναι Ασκληπιείο. Χρονολογείται το 2ον αιώνα
μ.Χ, αποτελεί μέρος που απαντούν σε ελληνικά Ασκληπιεία, δεξαμενές για ιαματικό νερό και τράπεζα για
συναντήσεις. Επίσης στη μεγάλη επιμήκης αίθουσα εικάζεται ότι εξασκείτο η ονειρομαντεία.

8. Το Θέατρο βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της αρχαίας πόλης, στην πλαγιά του λόφου «Φάπρικα». Κτίστηκε γύρω
στο 300 π.Χ., δηλαδή με την ίδρυση της πόλης της Νέας Πάφου. Κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο το θέατρο
υπέστη αρκετές μετατροπές. Φαίνεται ότι το θέατρο έπαψε να χρησιμοποιείται περί τα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ. Είναι ένα
μικρό Ωδείο που χτίστηκε αποκλειστικά από καλά λαξευμένα κομμάτια ασβεστόλιθου. Σήμερα, χρησιμοποιείται το
καλοκαίρι για μουσικές και θεατρικές παραστάσεις.
Κοντά του βρίσκονται τα ερείπια των τειχών της αρχαίας πόλης, η Ρωμαϊκή Αγορά και ένα κτίσμα αφιερωμένο στον
Ασκληπιό, θεό της ιατρικής.

9. Το Βυζαντινό κάστρο, γνωστό σαν Σαράντα Κολώνες, βρίσκεται στα βόρεια του λιμανιού της Πάφου.
Πήρε το όνομα του από το μεγάλο αριθμό γρανιτένιων κολώνων που βρέθηκαν στο χώρο και μάλλον
κάποτε αποτελούσαν μέρος της αρχαίας αγοράς. Εικάζεται ότι χτίστηκε στα τέλη του 7ου αιώνα μ.χ.
για να προστατέψει το λιμάνι και την πόλη της Νέας Πάφου από τις Αραβικές επιθέσεις και αργότερα
οι Λουζινιανοί το ανάπλασαν.
Το κάστρο το περιβάλλουν ένα τείχος με πάχος τριών μέτρων, οκτώ πύργοι και μια τάφρος. Η
πρόσβαση γινόταν από μια ξύλινη γέφυρα πάνω από την τάφρο. Η τετράγωνη αυλή είχε 35 μέτρα
πλάτος και 35 μέτρα μήκος, με έναν πύργο σε κάθε γωνιά. Η κύρια είσοδος περνούσε μέσα από τόν
πέμπτο πύργο, σε σχήμα πετάλου, στην ανατολική πλευρά. Το κάστρο καταστράφηκε από σεισμό το
1223 και τελικά εγκαταλείφθηκε.

10. Ο ΦΑΡΟΣ
ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΣΕ ΤΟΥΜΠΑΛΛΟ ΠΑΦΟΥ
ΤΕΙΧΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ
ΕΡΕΙΠΙΑ ΝΑΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΛΙΜΕΝΙΩΤΙΣΣΑΣ

11. Οι περίφημοι «Τάφοι των Βασιλέων» αποτελούν τμήμα του Αρχαιολογικού Πάρκου της Κάτω Πάφου. Οι
μνημειακοί υπόγειοι τάφοι είναι σκαλισμένοι από στερεό βράχο και χρονολογούνται στην Ελληνιστική και
Ρωμαϊκή Περίοδο.
Αντί για βασιλείς, στην πραγματικότητα θάφτηκαν εδώ υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι και μέλη της
αριστοκρατίας. Ωστόσο, το μέγεθος και το μεγαλείο των τάφων, μερικοί από τους οποίους είναι διακοσμημένοι
με δωρικούς κίονες, έδωσαν στην τοποθεσία το μεγαλοπρεπές όνομά της.
Μερικοί από τους τάφους μοιάζουν με τις κατοικίες των ζωντανών, με αίθουσες ενταφιασμών που ανοίγουν σ΄
ένα αίθριο με περιστύλιο. Είναι παρόμοιοι με τάφους που βρέθηκαν στην Αλεξάνδρεια, αποδεικνύοντας τις
στενές σχέσεις μεταξύ των δύο πόλεων κατά την Ελληνιστική Περίοδο.