2. Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
Ορισμός των Μουσείων
Προσφορά των Μουσείων
Βρετανικό Μουσείο
Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης Νέας Υόρκης
Μουσείο της Περγάμου
Μουσείο του Βατικανού
Μουσείο του Λούβρου
3. Ο Ρ Ι Σ Μ Ο Σ
Σύμφωνα με τον διεθνώς αποδεκτό ορισμό, το μουσείο είναι
ένας μόνιμος, μη κερδοσκοπικός οργανισμός στην υπηρεσία
της κοινωνίας και της ανάπτυξής της ,ανοιχτός στο κοινό.. Από
την δεκαετία του 1970 το κίνημα της νέας μουσειολογίας
πρότεινε τα μουσεία να μεταβάλλονται σε έναν ανοιχτό χώρο
πληροφόρησης και επικοινωνίας και από θεματοφύλακες της
πολιτιστικής κληρονομιάς μετατράπηκαν σε ζωντανούς
οργανισμούς που έγιναν συμμέτοχοι στις εξελίξεις και
συνέβαλαν καθοριστικά στις αλλαγές βοηθώντας το ευρύτερο
κοινό να γνωρίσει σε βάθος την εποχή του.
4. Προσφορά των Μουσείων
Προσφορά στο άτομο αναπτύσσει τη δημιουργικότητά
του, προσφέρει καλαισθησία, επίγνωση της ιστορίας, της τέχνης
της χώρας του άλλα και παγκοσμίως
Προσφορά στην εκπαίδευση πιο κατανοητή η
εκμάθηση της ιστορίας και άλλων μαθημάτων.
Είναι ένας ευχάριστος τρόπος με τον οποίο μαθαίνουν
πραγματικά και αποτυπώνεται στη μνήμη τους πολύ εύκολα ότι
βλέπουν και διαβάζουν . Προσφέρουν ένα πιο εξατομικευμένο
περιβάλλον μάθησης, που βασίζεται στην ιδέα της ελεύθερης
επιλογής και δεν περιορίζεται από τις, ως επί το πλείστον,
άκαμπτες δομές της τυπικής εκπαίδευσης.
5. Προσφορά στην κοινωνία βασισμένα στη διαλεκτική
σχέση ανθρώπου - περιβάλλοντος, προσπαθούν να αναδείξουν
την ιδιαίτερη ταυτότητα (φυσική, ιστορική, τεχνολογική) κάθε
τόπου και λαού, αντανακλούν διαχρονικά την συλλογική μνήμη
και αποβλέπουν στην τόνωση του πειραματισμού και της
σύγχρονης δημιουργίας.
Προσφορά των μουσείων στην οικονομία και τον τουρισμό
δημιουργούν πηγές εισοδήματος, δημιουργία καταναλωτικών
τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών, ύπαρξη πόλων έλξης για τους
τουρίστες, πηγές εργασίας για τους κατοίκους, αλλά και
δημιουργία κίνητρων για την ανάπτυξη ενδογενών και εξωγενών
επενδυτικών δραστηριοτήτων στις περιοχές που υπάρχουν
αρχαιολογικοί χώροι.
6. ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Στο Βρετανικό μουσείο βρίσκονται τα
περίφημα μάρμαρα του Παρθενώνα
που απέσπασε βίαια και μετέφερε το
1806 στην Αγγλία ο Λόρδος Έλγιν.
Η εν λόγω συλλογή γλυπτών
περιλαμβάνει μερικά από τα γλυπτά
των αετωμάτων, των μετόπων που
απεικονίζουν μάχες μεταξύ των
Λαπίθων και των Κενταύρων, αλλά
και της Ζωφόρου του Παρθενώνα που
κοσμούσε το ανώτερο τμήμα των
τοίχων του σηκού του ναού σε όλο
τους το μήκος.
7. Προσπάθειες για την επιστροφή τους στην Ελλάδα
Για τα Ελγίνεια μάρμαρα έχουν γίνει
οι πιο πολλές προσπάθειες για
επαναπατρισμό από κάθε άλλη
ελληνική συλλογή αρχαιοτήτων µε
σημαντικότερο το αίτημα που
ανέπτυξε κατά τη δεκαετία του '80
ως Υπουργός Πολιτισμού η Μελίνα
Μερκούρη. Σε ανακοίνωση που
εξέδωσε το Βρετανικό Μουσείο τον
Απρίλιο του 2007, αναφέρεται ότι
δεν προτίθεται να παραχωρήσει την
κυριότητα των Γλυπτών του
Παρθενώνα σε ελληνικό μουσείο.
8. Μελανόμορφος Αμφορέας
Ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΦΟΝΕΥΕΙ ΤΗΝ
ΠΕΝΘΕΣΙΛΕΙΑ (540-530 π. Χ.)
Ζωγράφος και κεραμέας, ο Εξηκίας
έδρασε ανάμεσα στο 550 και το 525
π. Χ... Στα αριστουργήματά του
συγκαταλέγεται το αγγείο με την
μονομαχία του Αχιλλέα και της
Πενθεσίλειας. Ο Αχιλλέας είναι
ακλόνητος πίσω από το κράνος του,
και η σκηνή παγώνει τη στιγμή που
το δόρυ του είναι έτοιμο να
καθορίσει τη μοίρα της αμαζόνας.
Το λευκό σώμα, εντελώς
ανυπεράσπιστο, έχει χάσει την
ισορροπία του προς τα δεξιά
προμηνύοντας την πτώση η αίσθηση
του αναπόφευκτου της μοίρας
περιβάλλει τους δύο πρωταγωνιστές,
ερμηνεύοντας τον μύθο με όρους
τραγωδίας.
9. Λεπτομέρεια από την πομπή των Παναθηναίων
Ο ΕΡΜΗΣ, Η ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΙ Ο ΑΡΗΣ
(440-432 π. Χ.) Η ζωοφόρος του
Παρθενώνα, διέτρεχε και τις τέσσερις
πλευρές του εξωτερικού του σηκού στο
ανώτερο τμήμα του. Το Βρετανικό
Μουσείο έχει στην κατοχή του σχεδόν
τη μισή. Αναπαρίσταται η πομπή των
Μεγάλων Παναθηναίων, μιας γιορτής
που επαναλαμβανόταν κάθε τέσσερα
χρόνια για να θυμίζει την ίδρυση της
Αθήνας, στην οποία έπαιρναν μέρος
αξιωματούχοι, άνθρωποι που έφερναν
προσφορές, μουσικοί, ιππείς και
εκπρόσωποι όλων των κοινωνικών
τάξεων. Η σύνθεση εξελίσσεται αργά
και επίσημα, χωρίς δράματα, και
κορυφώνεται με την απρόσμενη
εμφάνιση των θεών, που κάθονται σαν
κοινοί θνητοί, με την αυτοπεποίθηση
των ανθρώπων που αισθάνονται μέτοχοι
ενός ανώτερου πολιτισμού.
10. Έφιππος πολεμιστής
Στην αρχαϊκή συλλογή του
Βρετανικού Μουσείου εκτί θενται
με αριθμό καταλόγου ειδώλιο
έφιππου πολεμιστή που
κατασκευάστηκε από κάποιον
Κορίνθιο το 560 – 550 π.Χ.
Θεωρείται ως ένα από τα πιο
αξιόλογα δείγματα Ελληνικής
χαλκογλυπτικής τέχνης του 6ου
αιώνα π.Χ.
Έχει ύψος 23, 6 εκατοστά και
αποτελείται από δύο μέλη, το
άλογο και τον ιππέα, τα οποία
κατασκευάστηκαν ξεχωριστά,
εφαρμόζουν απόλυτα
σχηματίζοντας ένα ενιαίο
σύνολο. .
11. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας
Υόρκης
Το Μητροπολιτικό Μουσείο
Τέχνης της Νέας Υορκης είναι ένα
από τα μεγαλύτερα και
σημαντικότερα μουσεία τέχνης
στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 1872 και
βρίσκεται στην 5η Λεωφόρο στο
Μανχάταν. Οι συλλογές του
περιέχουν περισσότερα από δύο
εκατομμύρια έργα τέχνης και
περιλαμβάνουν ξεχωριστούς
τομείς Ελληνορωμαϊκής,
Μεσαιωνικής, Ισλαμικής,
Ασιατικής και σύγχρονης τέχνης
12. ΤΑΝΑΓΡΑΙΕΣ ΚΟΡΕΣ
Οι Ταναγραίες κόρες παρουσιάζουν ως
επί το πλείστον ευγενείς κυρίες,
πρότυπα ιδανικής ομορφιάς και μόδας
της εποχής τους. Η ενδυμασία είναι
πολυτελής και περίτεχνα διπλωμένη,
ενώ τονίζουν τις ωραίες γραμμές του
σώματος. Η κεφαλή και κόμη έχει όλα
τα αριστοκρατικά χαρακτηριστικά,
ακόμη και όταν είναι καλυμμένη με
μαντήλι. Συνοδεύονται δε και με
καλαίσθητα και πολύτιμα αξεσουάρ,
όπως σκουλαρίκια, βεντάλιες, καπέλα
και άλλα.
13. Χάλκινος καθρέπτης
Στην συλλογή του Μητροπολιτικού
Μουσείου Τέχνης στην Νέα Υόρκη
εκτίθενται χάλκινος καθρέφτης
εξαιρετικής καλλιτεχνικής αξίας που
αγοράστηκε το 1907. Βρέθηκε στην
Πελοπόννησο, ίσως στην Ήλιδα. Το
πίσω μέρος του καθρέφτη είναι
διακοσμημένο με ανάγλυφη
παράσταση δύο Πανών που
μαλώνουν ενώ επεμβαίνει ο Έρωτας.
Οι δύο Πάνες μαλώνουν σαν μικρά
παιδιά, αφού ο ένας (στα αριστερά)
κρατάει τον άλλο από το χέρι, ενώ
αυτός προσπαθεί να του ξεφύγει.
Αντικείμενο της διαμάχης είναι ένα
μικρό πουγκί με γκαζάκια. Η σκηνή
διαδραματίζεται σε κάποιο βουνίσιο
δάσος.
14. Στήλη μικρής κορασίδος
Η επιτύμβια στήλη μικρής
κορασίδος που φιλοξενείται στη
συλλογή του Μητροπολιτικού
Μουσείου Τέχνης στην Νέα
Υόρκη λέγεται ότι βρέθηκε
στην Πάρο το έτος 1785 και
πέρασε στην συλλογή του Σερ
Ρίτσαρντ Γουόρσλεϋ (Sir
Richard Worsley) για να
αγοραστεί από το Μουσείο στις
21 Φεβρουαρίου του έτους
1927. Είναι από μάρμαρο της
Πάρου.
15. Κούρος
Ο Κούρος που φιλοξενείται
στη συλλογή του
Μητροπολιτικού Μουσείου
Τέχνης στην Νέα Υόρκη
λέγεται ότι βρέθηκε στην
Αττική και μεταπουλήθηκε
από κάποιον Γιάκομπ Χιρς
στις 6 Οκτωβρίου 1931.Είναι
από μάρμαρο της Νάξου και
διατηρείται ακέραιος σε
άριστη κατάσταση. Λείπουν η
μύτη και μικρά τμήματα του
πηγουνιού. Εικονίζεται νεαρός
άνδρας που κάνει ένα βήμα με
το αριστερό πόδι μπροστά.
16. ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΡΓΑΜΟΥ
Το μουσείο της Περγάμου αποτελεί ένα
από τα μεγαλύτερα μουσεία της Ευρώπης
και βρίσκεται σε μια από τις σπουδαιότερες
ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, το Βερολίνο στη
Γερμανία. Είναι ένα από τα σημαντικότερα
μουσεία παγκοσμίως και περιέχει συλλογές
εκθεμάτων από διάφορους πολιτισμούς
ένας εκ των οποίων και ο ελληνικός.
Σχεδιάστηκε από τον Άλφρεντ Μέσελ και
τον Λούντβιχ Χόφμαν και χτίστηκε κατά
τη διάρκεια των ετών 1912-1930 στη νήσο
των μουσείων στο Βερολίνο.
Οφείλει το όνομα του στον επιβλητικό
Βωμό του ναού του Δία της Περγάμου που
αποτελεί το κυριότερο έκθεμα και σήμα
κατατεθέν του μουσείου.
17. ΒΩΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ
Ο Βωμός της Περγάμου, το πιο σημαντικό
και εντυπωσιακό έκθεμα του μουσείου
κατασκευάστηκε κατά το 180-160 π.χ.
στην ακρόπολη της αρχαίας Περγάμου
στη Μικρά Ασία. Ο Βωμός ήταν
αφιερωμένος στο Θεό Δία και αποτελεί το
καλύτερα σωζόμενο γλυπτό σύνολο, της
Ελληνιστικής περιόδου. Πρόκειται
βασικά για ένα αυτοτελές οικοδόμημα
χτισμένο σε πόδιο, με πρόσβαση από μία
μνημειακή κλίμακα. Οι τοίχοι με τις
κιονοστοιχίες και τις ανάγλυφες
παραστάσεις που περιέβαλλαν το
οικοδόμημα έδιναν τελικά την εντύπωση
ενός κλειστού υπαίθριου χώρου .
18. Η πύλη της Αγοράς της Μιλήτου
Το δεύτερο εντυπωσιακό έκθεμα που
αντικρίζει ο επισκέπτης είναι η αγορά
της Μιλήτου, ένα κτίσμα ύψους 17
μέτρων και πλάτος 29 μέτρων.
αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα
και πιο γνωστά μνημεία της ρωμαϊκής
αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για ένα
μνημειακό κτήριο εισόδου του οποίου
η αρχιτεκτονική ακολουθεί τη
μορφολογία των πολυτελών
προσόψεων που κοσμούνταν με
πλήθος αγαλμάτων και
αρχιτεκτονικών διακοσμητικών
στοιχείων. Χτίστηκε στα χρόνια του
αυτοκράτορα Aδριανού (117-138
μ.X.) .
19. Το πορτρέτο του Αττάλου του Α’
Το πορτρέτο του Αττάλου Α΄ κατασκευάστηκε
στις αρχές του 2ου αιώνα π .χ. στην Πέργαμο.
Την κατασκευή του είχε αναλάβει καλλιτέχνης
του οποίου το όνομα δεν μας είναι γνωστό.
Είναι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά
πορτρέτα ηγεμόνα της ελληνιστικής τέχνης και
αποτελεί μέρος ενός σχετικά μεγάλου μεγέθους
αγάλματος που βρισκόταν στην ακρόπολη της
Περγάμου. Έχει ύψος 39,5 εκατοστά. Ο
Άτταλος Α΄, σαν ένα είδος προσωπογραφίας,
απεικονίζεται με ορθάνοιχτα μάτια και βαθύ
βλέμμα κοιτάζοντας ονειροπόλα μακριά,
προβληματισμένο μέτωπο με πυκνούς
βοστρύχους και ελαφριά σύσφιξη στα μάγουλα
που υποδηλώνουν την ιδιοσυγκρασία και το
δυναμισμό του Περγαμηνού ηγεμόνα
20. ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ
Βρίσκεται στη ευρύτερη περιοχή του
Βατικανού τα οποίο αποτελεί ένα
ανεξάρτητο κρατίδιο στην δυτική Ρώμη
της Ιταλίας .Ιδρύθηκε στις 11
Φεβρουαρίου το 1929.Το μουσείο του
Βατικανού είναι ένα συγκρότημα μερικών
εκ των κορυφαίων μουσείων του κόσμου
,με ετήσια επισκεψιμότητα άνω από 4,3
εκατομμύρια τουριστών.
Τα κτήρια τον στεγάζουν μερικές από τις
ωραιότερες συλλογές έργων από όλο τον
κόσμο. Περιλαμβάνουν 1.400 αίθουσες
,τα εκθέματα του ξεπερνούν τις 70.000
ενώ φυλάσσονται αλλά 50.000 στις
αποθήκες του.
21. Ο Λαοκόων και οι γιοί του
Το άγαλμα ο Λαοκόων και οι γιοί του είναι
μνημειακό σύμπλεγμα ρωμαϊκής εποχής, Το
γλυπτό παριστάνει τον Τρώα ιερέα
Λαοκόοντα και τους γιούς του Αντιφάτη και
Θυμβραίο να στραγγαλίζονται από φίδια . Ο
μύθος του Λαοκόοντα έχει γίνει θέμα
χαμένης τραγωδίας του Σοφοκλή.
Αναφέρεται επίσης από άλλους Έλληνες
συγγραφείς. Ο Λαοκόων θανατώθηκε, μετά
την απόπειρά του να αποκαλύψει, με χτύπημα
ακοντίου, το τέχνασμα του Δούρειου Ίππου.
Τα φίδια που έπνιξαν αυτόν και τους γιούς
του είχαν σταλεί από τη θεά Αθηνά και η
επέμβασή τους ερμηνεύτηκε από τους Τρώες
ως απόδειξη της ιερότητας του Δουρείου
Ίππου.
22. Λακωνική κύλικα
Η λακωνική κύλικα του
550π.Χ απεικονίζει τον
Άτλαντα να σηκώνει στους
ώμους του τον ουρανό και
τον Προμηθέα που
αιμορραγεί από τον αετό
του Δία που του σπαράσσει
το σώμα
23. ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΛΟΥΒΡΟΥ
Το Λούβρο βρίσκεται στο κέντρο
του Παρισιού στη δεξιά όχθη του
ποταμού Σηκουάνα .Είναι ένα
από τα μεγαλύτερα και
παλαιότερα μουσεία τέχνης στον
κόσμο. Eκθέτει 35.000 έργα
τέχνης . Το Λούβρο έγινε μουσείο
μετά την Γαλλική επανάσταση.
Μέχρι τότε ήταν ανάκτορο των
βασιλέων της Γαλλίας και πιο
πριν απλώς φρούριο. Τα πιο
σημαντικά εκθέματα ανήκουν σε
διαφόρους λαούς ανά τον κόσμο
τα οποία έχουν αποσπαστεί από
τον τόπο καταγωγής τους με
διάφορους τρόπους
24. Η Αφροδίτη της Μήλου είναι ένα πολύ γνωστό μαρμάρινο άγαλμα, της
ελληνιστικής εποχής, το οποίο βρέθηκε την άνοιξη του 1820 σε
αγροτική περιοχή της Μήλου Χρονολογείται γύρω στον 1ο αιώνα π.Χ.
από τον γλύπτη Αγήσανδρο ή ο Αλέξανδρο, γιο του Μηνίδη από
την Αντιόχεια του Μαιάνδρου. Το άγαλμα, που βρέθηκε σε πάνω από 6
χωριστά κομμάτια, κατέληξε ένα χρόνο αργότερα στο Μουσείο του
Λούβρου, όπου και εκτίθεται μέχρι σήμερα
Η Αφροδίτη της Μήλου είναι από Παριανό μάρμαρο
και έχει ύψος 2,02 μ. Χρονολογείται γύρω στο 100
π.Χ. και παριστάνει την Αφροδίτη παρότι αρχικά
κάποιοι θεωρούσαν ότι μπορεί να παριστάνει και
την Αμφιτρίτη. Βρέθηκε ακρωτηριασμένο και
εικάζεται πως η θεά στο αριστερό της χέρι κρατούσε
μήλο ή καθρέφτη ή ότι με τα δύο χέρια της κρατούσε
την ασπίδα του Άρη. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι δεν
έκανε τίποτε από αυτά και ότι ήταν έτοιμη να λουστεί.
Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ
25. Η Νίκη της Σαμοθράκης είναι μαρμάρινο γλυπτό
άγνωστου καλλιτέχνη της ελληνιστικής εποχής που
βρέθηκε στο ναό των «Μεγάλων Θεών» ή Καβείρων στη
Σαμοθράκη, παριστάνει φτερωτή τη θεά Νίκη Το άγαλμα
έχει ύψος 3,28 μ (με τα φτερά) και 5,58 με την πλώρη του
πλοίου πάνω στην οποία είναι τοποθετημένο σήμερα.
Φιλοτεχνήθηκε σε λευκό παριανό μάρμαρο για να τιμήσει
τη θεά Νίκη αλλά και μια ναυμαχία. Ήταν αφιερωμένο σε
ναό της Σαμοθράκης και χρονολογείται μεταξύ και 220
και 190 π.Χ Το άγαλμα στο ελληνιστικό σύμπλεγμα ήταν
στερεωμένο στην επίσης μαρμάρινη πλώρη ενός πλοίου
και έδινε την αίσθηση ότι μόλις είχε «προσγειωθεί» σε
αυτό και πατούσε φευγαλέα ανεύρεση άρχισε το 1863
από μια αρχαιολογική αποστολή στην οποία επικεφαλής
ήταν ο Κάρολος Σαμπουαζό Από ελληνικής πλευράς
έχουν γίνει διάφορες κινήσεις και προσπάθειες για την
επάνοδο της Νίκης της Σαμοθράκης στην πατρίδα της,
αλλά αυτό δεν στάθηκε δυνατό.
Η ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ
26. Ο ΙΠΠΕΑΣ ΤΟΥ RAMPIN
Ο ιππέας του Rampin είναι ο
μεγαλύτερος και ο πιο φημισμένος από
τους αρχαϊκούς ιππείς, που αφιερώθηκε
στο ιερό της Αθηνάς γύρω στα μέσα του
6ου αι. π.Χ .Το πρωτότυπο σήμερα
βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρο
προερχόμενο από τη συλλογή του G.
Rampin. Μεγαλύτερο βάρος δόθηκε από
το γλύπτη στην απόδοση της κεφαλής ,το
στεφάνι που φορεί ο ιππέας, από φύλλα
δρυός ή αγριοσέληνου, υποδηλώνει
νικητή σε αγώνες. Το σύμπλεγμα
αποδίδεται σε κάποιο σημαντικό, αλλά
άγνωστο γλύπτη, που συμβατικά
ονομάστηκε ''Καλλιτέχνης του Ιππέα
Rampin''
27. Τμήμα από τη ζωφόρο του Παρθενώνα
με την πομπή των Παναθηναίων
Έργο του Φειδία που το βρήκε ο Faurel το 1789. . Προέρχεται από το ναό της
Αθηνάς . Απεικονίζει έξι νεαρές γυναίκες, έξι «εργαστίνες» που αποτελούν μέρος
της πομπής των Παναθηναίων, της πιο ιερής γιορτής της πόλης των Αθηνών που
ήταν αφιερωμένη στη θεά Αθηνά. Στο ανάγλυφο ,επίσης ,υπάρχουν και δύο
ακέφαλες ανδρικές μορφές, που πλαισιώνουν τις δύο πρώτες κοπέλες και
κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
28. Ο Ηρακλής και το λιοντάρι της Νεμέας
Ο Ηρακλής και το λιοντάρι της Νεμέας είναι
αρχαιολογικό εύρημα που αγοράστηκε για το Μουσείο
του Λούβρου το 1870 απο την Αθήνα. Προέρχεται ίσως
από εργαστήριο Ταναγραίου καλλιτέχνη και
χρονολογείται το 500 - 475 π.Χ. Η λήκυθος
παρουσιάζει τον Ηρακλή γυμνό, γονατιστό να παλεύει
με το λιοντάρι της Νεμέας.