Publiek beleid in Latijns Amerika: een spanningsveld tussen politiek, belangengroepen en maatschappijvisies (inleiding)

1. PUBLIEK BELEID IN
LATIJNS-AMERIKA
Políticas Públicas als
ontwikkelingsinstrument

2. Doel cursus:
• Kennis over specifieke initiatieven,
hedendaagse políticas públicas in Latijns-
Amerika
• Van theorie naar praktijk
• Kennis over hoe publieke en private instellingen
werken (arbeidsmarkt)
• Publiek beleid: de sociale en politieke context

3. Cursus structuur
• Hoorcolleges (met bijbehorende literatuur) over publiek
beleid in het algemeen en in specifieke gebieden
• Gastcolleges: inkijk op publiek beleid in de praktijk
• Individueel referaat opdracht (30% eindcijfer)
• Eindtentamen (70% eindcijfer)

4. Colleges
College nr. 1
(30 januari 2017)
Publiek beleid in Latijns-Amerika: een spanningsveld tussen politiek,
belangengroepen en maatschappijvisies (inleiding)
College 2
(7 februari 2017)
Historische contextualisering van Publiek beleid in Latijns-Amerika
College 3
(14 februari 2017)
Policy transfer: Internationalisering en homogenisering
van publiek beleid

5. Colleges
College 4
(21 februari 2017)
Top-down of Botton-up publiek beleid? Representatie, participatie en
democratie
College 5
(28 februari 2017)
Onderwijshervormingen, sociale empowerment en gelijke kansen
College 6
(7 maart 2017)
Publiek beleid en gender

6. Colleges
Let op: 14 maart 2017 geen college [examen week]
College 7
(21 maart 2017)
Gastcollege: De stad, geweld en ‘seguridad ciudadana’ (Dr. Havar
Solheim)
College 8
(28 maart 2017)
1e uur: Referaten studenten
2e uur: Gastcollege door een practitioner
College 9
(4 april 2017)
1e uur: Referaten studenten
2e uur: Gastcollege door een practitioner

7. Colleges
College 10
(11 april 2017)
1e uur: Referaten studenten
2e uur: Gastcollege door een practitioner
College 11
(18 april 2017)
1e uur: Referaten studenten
2e uur: College
Transparantie, corruptie en probidad (onkreukbaarheid)
College 12
(25 april 2017)
1e uur: Referaten studenten
2e uur: College
Multiculturalismo en Plurinationaliteit: beleidsinspanningen en
realiteit

8. Thema’s individuele referaten
• Armoedebestrijding en sociale ‘safety nets’
• Werkgelegenheid en toegang tot de arbeidsmarkt
• Bouwprogramma’s en assistentie op huisvestingsgebied
• Inheemse bevolking (onderwijs, culturele identiteit)
• Burgerparticipatie (participación ciudadana)
• Jeugd (vorming, training, werkgelegenheid)
• Publieke veiligheid en misdaadbestrijding
• Corruptiebestrijding en good governance
• Onderwijs (en alfabetiseringscampagnes)

9. Thema’s individuele referaten
• Onderwijs (en alfabetiseringscampagnes)
• ‘Cash-transfer’-programma’s
• Voedselprogramma’s
• Watervoorziening
• Volksgezondheid
• Microkrediet aan kleine ondernemers
• Public-Private Partnership (PPP)
• Gender en vrouwenemancipatie
• Landhervormingen en agrarische programma’s
• Milieu en bescherming van natuurlijke bronnen

10. Structuur Referaten
• Mondelinge presentatie tijdens colleges (5 a 10 minuten, afhankelijk van
aantal studenten).
• Een specifiek publiek beleid of programma analyseren:
• Contextualisering
• Officiële doelen en uitvoerende instanties
• Financiering en begroting
• Bereikte resultaten
• Weergeven van kritiek
• Discussievraag bedenken
• Bibliografie
• Vóór referaat korte samenvatting (1 A4) van Referaati nleveren bij docent
• Let op: niet voorlezen; je moet aan de groep iets vertellen

11. Eindtentamen
• Stof: Colleges en bijbehorende literatuur (ook college 7!)
• Gastcolleges zijn geen tentamenstof
• 6 open vragen waarvan 4 moeten worden beantwoord
• Datum, tijd en plaats: Maandag 15 Mei, 11.45 – 14.00
Van Wijkplaats 2, zaal 002

12. ‘Publiek beleid als spanningsveld tussen
politiek, belangengroepen en
maatschappijvisies’

13. • Sinds jaren 1990s; overal in Latijns-
Amerika toename van ‘políticas públicas’
• Publiek beleid: bundel van initiatieven,
gericht op de oplossing van een specifiek
(sociaal) probleem.
• Langtermijn / nationaal beleid / políticas de
Estado
• Dit wordt geformuleerd en uitgevoerd
door de overheid.

14. Políticas
públicas
Overheid
(regering / bureaucratie)
Civiele
maatschappij
NGO’s
Privé sector
Public-Private
Partnership (PPP)
spanningsveld
Politieke
partijen /
think tanks

15. Interne en externe dynamiek
• Interne dynamiek:
Staat, regering, parlement, publieke instellingen,
politieke partijen en sociale bewegingen, lokale NGO’s,
private sector, etc.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Externe dynamiek:
Buitenlandse regeringen en, foreign aid agencies,
internationale financiële instellingen (ifi’s), internationale
NGO’s, etc.

16. Políticas públicas als nieuwe
studieveld
(mix politicologie met bestuurskunde)
• Sinds 1990s:
academisering, professionalisering en
institutionalisering [modernisering] van
publiek beleid
[bloei M.A. en PhD programma’s in public policy studies]

17. Factoren versterking rol van beleid:
• 1950s, 1960s en 1970s: Public
Administration (bestuurkunde)
• 1980s en 1990s: management studies
• Professionalisering bureaucratie en diensten
• Sinds 1990s: technocratisering policy-making

18. Publiek beleid in Latijns-Amerika
vóór jaren 1980s
• Zelden langtermijn, nationaal (políticas de
Estado)
• Hoge mate van improvisatie
• Publiek beleid: zwak, gefragmenteerd en
onsamenhangend (incremental / aggregation)
• Gebrekkig bureaucratisch/ institutionele
capaciteit (personeel + installaties)
• Ontoereikend budget

19. Neoliberale hervormingen;
impact op beleid:
• 1980s: Wereldbank, IMF ‘structural adjusment
programs’ (SAPs)
• Minder staat; meer markt
• Minder institutionele overlapping (bezuinigingen)
• Samenwerking staat / privé sector / civil society
• Privatisering sociale functies staat

20. Neoliberale hervormingen: Tweede
fase (sinds jaren 90s)
• Noodprogramma's (armoedebestrijding,
kindersterfte, werkgelegenheid,
gezondheidszorg, etc.).
• Van tijdelijke naar structurele programma’s.
• Toenemende nationale controle op políticas
públicas.

21. Post-Neoliberale hervormingen:
2000-2016
• Ontstaan van ‘Pink Tide’-regeringen hebben een
duidelijk impact op publiek beleid.
• Paradox: kritiek op IFI’s op focalisering (tegenover
universalisering) komt in de praktijk toch neer op
focalisering: ditmaal, niet ‘armen’ per se maar
(vooral) politieke achterban.
• Meer sprake van ‘programma’s’ dan op ‘publiek
beleid’ (als het niet echt bedoeld is voor alle
inwoners van het land).

22. Wat nu?
• Crisis Venezuela
• Pink Tide?
• Terugkomst Neo-liberalisme?

24. Discussiepunt
• Is het mogelijk lange-termijn beleid in
Latijns-Amerikaanse landen te voeren?
• En zo ja: wat moet bereikt worden om dat
mogelijk te maken (politieke,
maatschappelijke en administratieve
voorwaarden)?

25. Ranking Good
Governance en Publiek
Beleid Argentina
• http://www.conexionbrando.com/1632419-
ranking-del-buen-gobierno-las-10-
politicas-publicas-que-mejoraron-
ciudades-argentinas