Performer H2 2019

3
4
6
8
9
10
12
14
16
18
20
22
ÖNSÖZ
HABERLER
REKLAMVEREN RÖPORTAJI /
ADDAX - ÇAĞDAŞ YILDIZ – ERENTÜFEK
BUYIN.SOCIAL
PUBISTA
DİJİTAL REKLAMCILIKTA 2019’UN İLK ÇEYREK
DEĞERLENDİRMESİ
DİJİTAL PAZARLAMA HAKKINDA
MERAK EDİLENLER VE YANITLARI
PUSH NOTIFICATION İSTATİSTİKLERİ
RETRO BİLGİSAYARTARİHİNE BİR BAKIŞ
GELİŞENTEKNOLOJİ DEĞİŞEN PAZARLAMA
YÖNTEMLERİ VE DİJİTAL PAZARLAMA / OYLUM BABA
SESLE ARAMA NEDİR VE NEDEN
BU KADAR ÖNEMLİ?
MOBİL PROGRAMATİK
REKLAM VERMENİN 7 SEBEBİ
YAYINCI RÖPORTAJI /
CUMHURİYET - CAN SERPİL
GLOBAL ARENADA REKLAMSTORE
SELLERS.JSON
HAKANTOĞUÇ / DİJİTAL REKLAMCILIKTA
CİHAZLAR ARASI HEDEFLEME
İYİ BİR REKLAM NASIL OLUŞTURULUR?/
GÜÇKAN ÇAN
NETFLIX’TE SIRADA NE VAR?
REKLAMLAR MI?
#lifeatreklamstore
24
26
27
28
30
32
34

MERHABA
Global düzeyde gerilimin tırmandığı, finansal savaşlarınyaşanmaya başladı-
ğı 2019’un ilk yarısında teknoloji dünyası tüm bu değişimden fazlasıyla pa-
yını aldı. Ülkeler arasında yaşanan gerilim, teknoloji devi şirketlerin iş yapış
şekillerini değiştirdi.
Kullanıcı verisinin daha da değer kazandığı bu ortamda gündeme mahre-
miyet sorunları da geldi. Şirketler daha fazla kullanıcı verisi toplarken ve bu
veriyi daha anlamlı bir şekilde analiz etmeye çalışırken uluslararası kuruluş-
ların,yerel hükümetlerin ve son kullanıcıların baskılarıyla karşılaştılar. Bunun
sonucu olarak, kullanıcı verisi mahremiyetini daha fazla düşünmek zorunda
kaldılar.
2019 yılının ilk yarısı, dijital reklamcılık dünyasında da önemli değişimlerin
yaşandığı bir dönem oldu. Bu dönemde Facebook reklam gelirleri beklenile-
nin altında kaldı. İnternet reklamcılığının gizli devi Amazon, büyüme trendini
sürdürdü.
Dönem içinde ReklamStore’da da önemli gelişmeler yaşandı. Fenomenlerin
ve markaların ürünlerini Instagram’dan direkt satışa sunmalarını sağlayan
Buyin.Social kullanıcılarına sunduğu yeni özellikleriyle daha popüler hale
geldi. ReklamStore olarak bizi heyecanlandıran diğer bir proje de Pubista
oldu. Pubista sayesinde artık birkaç dakika içinde web sitesi kurulabilecek ve
üretilen içerikten gelir elde etmek oldukça kolay hale gelecek.
SİU 2019 Kurultayı, yılın ilk yarısında bizi heyecanlandıran olaylardan biri
oldu. Bu kurultayda “Dijital Reklamcılıkta Cihazlar Arası Hedefleme” başlı-
ğına sahip makalemizi sunduk. Sesimizi sadece Türkiye’de değil, Türkiye’nin
bir markası olarak global ölçekte de duyurmayı başardık. Mart ayında Liz-
bon’da TES Affiliate Conference’da ve Yeni Delhi’deki Ad:tech India’da; Ni-
san’da Moskova’daki MAC Affiliate Conference’da ve Mayıs’ta Kiev’deki Ad
Summit’te stantlarımızı açtık.
Şimdi de her altı ayda bir olduğu gibi Performer dergimizle karşınızdayız. Di-
jital pazarlama dünyasında radarımıza takılan gelişmeleri sizinle paylaştığı-
mız bu sayımızda, çalışanlarımızın uzmanlık alanlarındaki görüşlerine de yer
verdik. Ayrıca ekosistemimiz içinde yer alan reklamverenler ve yayıncıların
vizyonlarını yaptığımız röportajlar aracılığıyla aktarmak istedik.
Umarım dergimizin içeriği sayesinde sektördeki gelişmeleri biraz dahayakın-
dan takip edebilir, en önemlisi hoşça vakit geçirebilirsiniz.
İyi okumalar!
3
2019/H2

HABERLER
Google, 15 Saniyelik Atlanamaz
Reklamlara Erişim Verdi
YouTube’un ilk günlerinden beri anahtar
parçalarından biri olan 15 saniyelik atlana-
maz reklam formatı, açık artırma reklam
kampanyaları düzenleyen reklamverenle-
rin de erişimine açıldı. Daha önce bu video
reklam formatı, sadece Google Preferred
gibi YouTube rezervasyon kampanyaları
düzenleyen reklamverenlere açıktı.
YouTube, açık artırma reklam kampanyaları
düzenleyen reklamverenlerin pazarlama
hedeflerine ulaşmak için kullanabilecekleri
kreatif formatlarının sayısını artırıyor. 15
saniyelik atlanamaz video reklam forma-
tının Google Ads, Display & Video 360,
YouTube ve Google video partnerlerinde
tüm reklamverenlere açılıyor. Bu durum da
reklamverenlerin elini güçlendiriyor.
Diğer taraftan YouTube, reklamverenlere
daha sezgisel bir medya satın alma sistemi
sunarken, son kullanıcının YouTube izle-
me tecrübesini iyileştiren düzenlemelerini
de koruyor. Kullanıcıya gösterilen reklam
sayısına getirilen kısıtlama sayesinde
YouTube’un bir video reklam platformuna
dönüşmesinin önüne geçiliyor.
Televizyon Seyrederken %59, Yatakta %51
Mobil teknolojilerin hayatın bir parçası ol-
masıyla birlikte tüketiciler uyku haricindeki
zamanlarının neredeyse tamamında online
durumdalar. Ancak tüketicilerin mobil rek-
lamlara verdikleri tepki, içinde bulundukları
bağlama göre değişiklik gösteriyor.
Aki Technologies’in 1.000 Amerikalı yetiş-
kinle yaptığı araştırma, tüketicilerin mobil
reklamlara hangi durumlarda ne kadar
açık olduklarına dair önemli veriler sundu.
Araştırmaya fiziksel durumlarına göre tü-
keticilerin %74’ü dinlenirken, %68’i yapa-
cak bir şey ararken, %34’ü enerji doluyken
ve %26’sı uykuya hazırlanırken mobil rek-
lamlara karşı daha dikkatliler.
Tüketicilerin yaptıkları aktivitelere göre
mobil reklamlara ne kadar açık oldukları-
na bakıldığında da en çok evde televizyon
seyredilen zamanda mobil reklamların fark
edildiği ortaya çıkıyor (%59). Tüketicilerin
%51’i yatakta, yatmadan önce, %36’sı ye-
mek yerken, %25’i bir mağazada alışveriş
yaparken, %24’ü sporyaparken ve %21’i de
gündelik işleri hallederken mobil reklamla-
ra daha açıklar.
Mobil Uygulama Reklam Harcamaları
Artıyor
AppsFlyer’ın öngörülerine göre, dünya ça-
pında mobil uygulamalar üzerinden yapı-
lan reklam harcamaları 2020 yılı itibariyle
64 milyar doları bulacak. Bu rakam 2018’e
göre %65’lik bir artışa işaret ediyor. Mobil
reklam harcamalarında en büyük pay,
mobil oyun ve alışveriş uygulamalarının.
Ayrıca dünya genelinde 4G ve 5G altyapı-
sının yaygınlaşmasıyla Spotify gibi uygu-
lamaların daha fazla kullanılması mobil
reklam pazarını büyütüyor.
Amazon Reklam Gelirlerini Artırıyor
eMarketer’ın 2019 öngörülerini yansıttığı
son raporuna göre, e-ticaret sitesi Amazon
buyıl ABD genelinde reklam gelirlerini %50
artırarak, Facebook ve Google ikilisiyle ara-
sındaki mesafeyi azaltacak. Bu yıl dijital
reklam pazarındaki %8,8’lik payıyla ikili-
nin hâlâ çok gerisinde olsa da Amazon’un
yükseliş trendi gelecek yıl da devam ederek
%10’a çıkacak. Diğer bir yandan Google
ve Facebook’un dijital reklam pastasın-
daki payı bu yıl ilk kez düşüş göstere-
cek. Google’ın pazardaki payı %38,2’den
%37,2’ye düşecek. Facebook ise kendi ba-
4
2019/H2

şına bir düşüşyaşarken Instagram sayesin-
de bu düşüşün etkileri hafifleterek geçen
yıl %21,8 olan pazar payını %22,1 seviye-
sine çıkaracak. Bünyesinde LinkedIn’i bu-
lunduran Microsoft için de haberler pek iyi
değil. Microsoft’un da pazar payı %3,4’ten
%2,9’a gerileyecek.
Pinterest Popülaritesini Artırıyor
Pinterest, sunduğu düşük CPM’lerle reklam
verenler için yeni bir cazibe alanı haline
geliyor. Bu yıl, geçen yıla oranla çekişmenin
artmasına rağmen rekabetçi fiyatlarıyla
pazarın yükselen oyuncularından biri hali-
ne geldi.
Pinterest’in reklam verenlerin gözündeki
cazibesini artırması, 25-54 yaş arası ka-
dınların heveslerini yansıtan bir site ima-
jından sıyrılması. Pinterest, artık herkesin
ilham almak ve keşfetmek üzere baktığı
popüler bir platform. eMarketer verilerine
göre, Pinterest 2018 reklam gelirlerini 700
milyon dolara çıkardı ve bir önceki yılı ikiye
katladı.
Google Sahtekarlığa Savaş Açtı
Google, 2018 yılında 31 maddelik reklam
politikasını uygulamaya koyarak sahtekar-
lık ve yanıltıcı içeriğe sahip 2,3 milyar “kötü
reklam”ı yayından kaldırdı. Çalışma dahili-
ne yaklaşık bir milyon AdWords hesabını
sildi ve yaklaşık 734 bin yayıncıyı reklam
ağından attı.
Google ayrıca ABD 2018 ara seçimleri ön-
cesinde siyasi ilan politikasını da yürürlüğe
koydu. ABD’deki yaklaşık 143 bin seçim ila-
nını denetleyen Google, siyasi ilan şeffaflık
raporunu yayınladı. Google benzer araçları
2019’da Hindistan ve AB seçimlerinden
önce de uygulamaya koyacak.
PepsiCo ve Mindshare, Blockchain
Teknolojisiyle Programatik Verimini %25
Artırdı
Mindshare tarafından prototip olarak ge-
liştirilen “Project Proton” Pepsi’nin bir test
kampanyasında kullanıldı. Zilliqa blokc-
hain platformunu kullanan kampanyayla
sonunda umut verici sonuçlara ulaşıldı.
Önceden bir iş akışının planlanıp prog-
ramlandığı “akıllı sözleşmeler” kullanılan
kampanya sonucunda PepsiCo, progra-
matik verimliliğini %25 oranında artırdı.
Kampanya sonuçları blockchain teknoloji-
sinin programatik reklamcılıkta kullanımı-
na dair umut verici olsa da sistemin farklı
markalarla test edilmeye devam edileceği
açıklandı.
Google, Chrome İçin Gizlilik Güncellemesi
Yapacağını Açıkladı
Google, tarayıcı pazarının yaklaşık üçte
ikisini elinde tutan Chrome’a kullanıcı
verisini koruma amaçlı birkaç özellik ek-
leyeceğini açıkladı. Bu güncelleme içinde
reklam verenlerin kullanıcı datasına eri-
şimini sınırlandıracak bir cookie yönetim
sistemi olacak. Bunun yanı sıra kullanıcı-
ların internetteki parmak izlerini silmeleri-
ni sağlayacak bir özellik de yer alacak. Bu
güncellemeden sonra, özellikle kullanıcı
rızası alınmadan farklı web sitelerindeki
cookie’ler reklam ağları tarafından izle-
nemeyecek. Ayrıca, kullanıcının internete
bağlanırken kullandığı cihaz hakkında
önemli bilgiler sağlayan “parmak izi” data-
sına da erişim sınırı getirilecek.
5
2019/H2

Bize biraz kendinizden bahsedebilir misi-
niz? Addax’ta çalışmaya başlamadan önce
nasıl bir mesleki serüveniniz oldu. Dijital
pazarlama alanını tercih etmenizdeki ne-
den neydi?
Eren Tüfek - Anadolu Üniversitesi İşletme
bölümünden mezun olduktan sonra
Otokoç, Enerjisa, YKM, Pınar Süt gibi mar-
kalarda farklı pozisyonlarda görev aldım.
Bunlar İnsan Kaynakları, Muhasebe ağırlık-
lıydı. Fakat bu pozisyonlarda pek de mutlu
olduğumu ve keyif aldığımı söyleyemem.
Dijital dünyaya adım atmamın en büyük
etkisi Addax markası oldu. Dijital fotoğraf
çekimleriyle ilgilenmem ve sosyal med-
yasını yönetmemle başlayıp tüm e-tica-
ret sürecini yönetmemle 4 yılı devirdik
diyebilirim.
Çağdaş Yıldız - İstanbul üniversitesi en-
düstri mühendisliği bölümünü bitirdikten
sonra Türk Telekom operasyon biriminde
çalıştım. İnternete ve programlamaya olan
merakım beni zamanla dijital pazarlamaya
doğru itti. Yaklaşık 2 senedir e ticaret sek-
töründe dijital pazarlama alanında sürekli
öğreniyor ve öğrendiklerimi uyguluyorum.
Addax markası Eskişehir’den tüm
Türkiye’ye yayılan bir başarı öyküsü ya-
zıyor. Bize biraz Addax’tan ve markanın
bu başarıyı kazanmak için yaptıklarından
bahsedebilir misiniz?
2005’te başlayan bu macera Türkiye’nin
belirli noktalarında, büyük şehirlerde 54
mağazaya ulaştı. 2012 senesinde kurulan
online yapımız şu anda Türkiye’nin kadın
hazır giyim sektöründe önemli bir yere
sahip. Son 2 senede dijital medyaya yaptı-
ğımız yatırımlarla büyük gelişme gösteren
addax.com.tr Türkiye’nin öncü markala-
rından ve sitelerinden biri oldu. En büyük
stratejilerimizden bir tanesi dijital kanallar-
da olabildiğince var olmak, her dijital kanalı
kullanmak ve her kanalda uzun süreli var
olmak da diyebiliriz. Google reklamları,
sosyal medya kullanımı ve reklamları, af-
filiate marketing, email marketing, remar-
keting, native gibi kanallarda uzun soluklu
yaptığımız çalışmalar hem site trafiğimizi
hem de satışımızı çok yukarılara taşıdı
diyebiliriz.
Addax markası için dijital kanalları sa-
tış haricinde de kullanıyor musunuz? Bu
alanda neler yapıyorsunuz?
Reklam bütçelerimizin bir kısmını marka-
mızın tanınırlığı ve rakiplerimizden farkla-
rımızın müşterilerimiz tarafından farkında-
lığının sağlanması için kullanıyoruz. Görsel
reklamlara daha çok ağırlık verirken mailing
ve anlık bildirimlerden de faydalanıyoruz.
Ayrıca site içi segmentasyonlarımızla ki-
şiselleştirme çalışmaları da yaparak, yeni
ve yeniden gelen kullanıcılarımıza fırsatlar
sunarak bizi tanımalarını sağlıyoruz.
Giyim ürünlerinin online satışı e-ticaretin
ilk zamanlarında oldukça kuşkuyla yak-
laşılan bir konuydu. Ancak günümüzde
giyim kategorisindeki ürünler, genel e-ti-
caret pastasından büyük bir dilim alıyor.
Sizce değişimin nedeni ne? Addax olarak
e-ticarete bakış açınızı öğrenebilir miyiz?
Aslında
bakar-
sınız
böyle
o l -
ması
çok nor-
m a l .
B a ş t a
biz de
ADDAX DİJİTAL PAZARLAMA EKİBİNDEN
ÇAĞDAŞYILDIZ VE ERENTÜFEK İLE KEYİFLİ
BİR SÖYLEŞİ GERÇEKLEŞTİRDİK
Çağdaş Yıldız
Digital Marketing Specialist
ErenTüfek
E-Commerce Manager
6
2019/H2

Addax olarak sitemizin açılmasından sü-
rekliliğini korumasına kadar büyük sorunlar
yaşadık. Öncelikle kullanıcının ürüne, site-
ye, müşteri ilişkilerine, şartlarınıza güveni
çok önemli. Kırılma noktalarından bir tane-
siTürkiye kullanıcılarının güvenini kazanma
dönemiydi. Tabi diğer etmenlerse özellikle
giyimde yüksek rekabetin olmasıyla ürün
fiyatlarının internet sitelerinde daha dü-
şük olması. Fırsatların, ürün çeşitliliğinin
daha fazla olması, sunulan imkânların bü-
yük bir kısmı müşterilere daha fazla cazip
gelmesi, anında her ürüne ulaşması, off-
line mağazaların uzaklığı ve ulaşılabilirliği
gibi etmenler okları tamamen e-ticarete
yönlendirdi.
Dijital pazarlama alanında sizin için 2019
yılındaki en önemli trendler hangileri?
Bizim dikkatimizi en çok çeken trendlerin
başında kişiselleştirmeler geliyor. E-ticaret
siteleri bu konuda ciddi çalışmalar yapıyor
müşterileri platformlarına gelince tıpkı
mağaza kapısında karşılar gibi karşılıyor-
lar. Sayfaları açıldığında cinsiyetinize göre
ürünler, ilgilendiğiniz ürünleri ön plana çıkı-
yor. Bunun dışında chatbotlar ve sesli ara-
malar dikkat çeken büyük gelişmelerden.
Sizce dijital pazarlama alanında yakın ge-
lecekte nelerden bahsedeceğiz?
Özellikle yapay zekâ alanındaki gelişmeler
tüm teknolojiye olduğu gibi dijital pazarla-
ma alanına da etki edecek. IoT teknolojileri
ile kullanıcılar çok kanallı internet erişimine
sahip olacak ve dolayısıyla bu gelişmeler
dijital pazarlamanın geleceğini şekillen-
diriyor olacak. Ayrıca artırılmış gerçeklik
teknolojisi ile anlık ürünün üzerinizde nasıl
göründüğünü görebildiğiniz platformlar
üzerinde çalışıldığını görüyoruz. Yandaki
karekodda konu ile ilgili bir video paylaştık.
Bir süredir ReklamStore ile affiliate mar-
keting alanında çalışmalar yapıyorsunuz
ve ReklamStore tarafından sağlanan araç-
ları kullanıyorsunuz. ReklamStore’un mar-
kanıza neler kattığını düşünüyorsunuz?
Affiliate Marketing alanında bir süredir
ReklamStore ile iş birliği içindeyiz. Bu sü-
reçte hem trafik anlamında hem de satış
anlamında büyük katkıları oldu diyebiliriz.
Özellikle yayıncı ortaklarıyla yaptığımız
çalışmalar satış konusunda büyük katkı
sağladı. Yakın zamanda da başlattığımız
display reklamlar ve retargeting çalışmaları
çok az maliyetle, çok yüksek dönüşümler
sağlamakta. Kısacası ReklamStore ile yap-
tığımız çalışmalarda özellikle satış tarafın-
da ciddi katkıları, trafiğe ek olarak getirisi,
az maliyetle çok iş başarmaları bizim için
önemli bir yere sahiptir.
7
2019/H2

REKLAMIN DOĞAL HALİ:
NATIVE
BUYIN.SOCIAL: INSTAGRAM’DAN
MAĞAZAYA EN KISAYOL
“Ürün linki bio’da”. Markaların ve influ-
encer’ların Instagram gönderilerinde bu
cümleyi son zamanlarda çok sık görmeye
başladık. Böyle bir açıklamayla biten gön-
derilerin ne kadar efektif olduğu tartışmalı,
profesyonel gözükmediği de kesin.
Instagram’ın markaları ve influencer’ları en
çok zorlayan özelliklerinin başında gönde-
rilere link eklenememesi geliyor. Özellikle
ürün tanıtımı yapan Instagram hesapları
için bu durum büyük bir potansiyelin kulla-
nılamamasına neden oluyor. Son kullanıcı
için de durum pek pratik değil. Bir marka-
nın hesabında görüp beğendiğiniz bir ayak-
kabıyı almak için önce markanın web site-
sine gitmeniz, sonrasında da Instagram’da
görüp beğendiğiniz ayakkabıyı bulmanız
gerekiyor. Bu uzun yolculuk, çoğu kulla-
nıcıyı satın alma kararından vazgeçirecek
kadar zahmetli.
Instagram hesapları ile onli-
ne mağazalar arasında güç-
lü bir bağ kurmak isteyen
markalar ve influencer’lar
için bir ReklamStore servisi
olan Buyin.Social platformu
kolay ve etkili bir çözüm
sunuyor.
Buyin.Social platformu-
nun sunduğu potansiyel-
den yararlanmak için bir
Instagram hesabına sahip
olmanız yeterli. Kısa sürede
gerçekleşen kurulumdan
sonra ürünlerinizi Instagram
hesabınızdan tanıtıp, kullanıcılarınızı
web sitenizdeki ürün satış sayfalarına
yönlendirebilirsiniz.
Buyin.Social platformu markalar kadar
influencer’lara da büyük bir potansiyel
vadediyor. Buyin.Social sayesinde influ-
encer’ların Instagram hesaplarını affiliate
marketing çalışmaları için kullanıp, affiliate
gelirlerini artırmaları mümkün hale geliyor.
Buyin.Social, sadece markalarla iş birliği
yapan influencer’lar için değil, kendi ürün-
lerini online mecralarda satan influencer’ın
da iş hacimlerini büyütecek bir platform.
Platformu kullanmak isten influencer’ın
bir online satış sitesine sahip olmasına da
gerek yok. Buyin.Social platformu sadece
online web siteleriyle değil, GittiGidiyor
mağazalarıyla da entegre bir şekilde
çalışabiliyor.
Buyin.Social platformunu sade-
ce Instagram’da değil, aynı zamanda
Facebook’ta da kullanmak mümkün.
Facebook marka sayfanızda açacağınız bir
sekmeyle mağaza vitrininizi Facebook’a
taşıyabilirsiniz.
Birçok ileri seviye pazarlama uygulamasına
Buyin.Social aracılığıyla doğrudan erişmek
mümkün. Buyin.Social’ı Google Analytics’e
bağlayarak online mağazanıza Instagram
hesabınızdan gelen trafiği görüntüleye-
bilir ve bu trafiğin dönüşüm oranlarını
izleyebilirsiniz.
Buyin.Social sayesinde Facebook ve
Google reklam ağları içinde kullanıcılarını-
zı takip ederek remarketing çalışmaları da
yapabilirsiniz.
Platformun seveceğiniz diğer bir özelliği
de çoklu ürün sunumlarını destekleme-
si. Bu sayede tek bir post altında birbi-
rini tamamlayan birden fazla ürüne yer
verebilir, kullanıcılarınızı postta yer alan
ürünlerin olduğu online satış sayfalarına
yönlendirebilirsiniz.
Kullanıcılarınızla olan ilişkilerinizi geliştir-
mek ve Instagram kullanıcılarınızı uzun so-
luklu müşterileriniz haline getirmek Buyin.
Social’la oldukça kolay. Platform sayesinde
sayfanıza kampanya görseli yerleştirebilir,
özel kuponlar ve indirimler tanımlayabilir
ve bu uygulamalar sayesinde toplayacağı-
nız kullanıcı verisiyle takipçilerinizi müşteri
haline getirebilirsiniz.
www.buyinsocial.com
8
2019/H2

PUBISTA İLE WEB SİTENİZİ KOLAYLIKLA
KURUN VE ÜRETTİĞİNİZ İÇERİKTEN
PARA KAZANMAYA BAŞLAYIN!
Bir internet sitesi kurmak eskiye oranla çok
daha kolay. İnternet profesyoneli olmayan
kişilerin kolaylıkla web sitesi kurabilmesi
için birçok açık kaynaklı içerik yönetim sis-
temi var. Bunun yanı sıra kişisel web site-
lerinin oluşturulabildiği online platformlar
da bulunuyor.
Bir web sitesini güncel tutabilmek ve bura-
dayayınlananiçeriğigenişkitlelereyaymak
emek isteyen bir iş. İnternet üzerinden ki-
şisel yayıncılık yapan meraklıların çoğu da
bu emeklerinin maddi karşılığını görmek
istiyorlar. Ürettikleri içerik için harcadıkları
zamanı göz önüne alırsak, pek de haksız
sayılmazlar. Bu noktada açık kaynaklı içerik
yönetim sistemlerinin ve kişisel site yayın-
lama platformlarının en büyük dezavanta-
jı, site sahiplerine maddi gelir sağlamakta
pek de yardımcı olmamaları.
Açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemi
kullandığınızda, ancak web sitenizin trafi-
ğini belirli bir seviyeye getirdikten
sonra bir reklam ağına dahil
olup para kazanmaya baş-
layabilirsiniz. Ağdan gelen
reklamları web sitenize
yerleştirebilmeniz için de
kod yazmayı biraz bilmeniz
gerekiyor. Bu, pek de pratik
olmayan bir yöntem.
Kişisel web sitesi yayın platformla-
rından gelir elde etmeniz daha da güç. Bu
platformların çoğu size sağladıkları web
alanı ve yazılıma karşılık, tüm reklam ge-
lirlerinize sahip oluyorlar. Özgün
içeriğin altın değerinde olduğu
günümüz internet dünyasın-
da bu hiç de adil olmayan bir
alışveriş.
ReklamStore tarafından gelişti-
rilen Pubista kendi web sitesine
kolaylıkla sahip olmak ve bu si-
teden hızlı bir şekilde gelir elde
etmek isteyenlerin tüm ihtiyaç-
larını karşılıyor.
Pubista ile web sitesi kurmak
oldukça kolay. Uygulamaya üye
olduktan 3 dakika sonra web
sitenizi online hale getirebilir-
siniz. Web sitenizin tasarımını
kolaylıkla değiştirebilir ve her formattaki
içeriğinizi web sitenize hızlı bir şekilde gi-
rebilirsiniz. Tüm bunları yapmak için hiçbir
kodlama bilgisine sahip olmanıza da gerek
yok. Tüm bu işlemleri Pubista’nın
kullanıcı dostu ara yüzüyle
kolaylıkla yapabilirsiniz.
Bir web sitesi sahibi
olduktan sonra doğal
olarak web sitenizdeki
içeriğin geniş kitlelere
yayılmasını isteyecek-
siniz. Bunun için de en
önemli kaynağınız arama
motorları olacak. Pubista’nın
öne çıkan en önemli özelliklerinden biri
arama motoru optimizasyonuna sahip bir
yapısının olması.
Pubista’nın diğer önemli özelliklerinden biri
de web sitenizin mobil cihazlarda da en az
masaüstü platformlarda olduğu kadar iyi
gözükmesi. Web sitelerinin mobil görünü-
münün Google sıralamalarında önemli bir
kriter olduğunu hatırlatalım.
Pubista sadece web sitesi sahibi olmak is-
teyenlerin değil, ajans ve reklamverenlerin
de işini kolaylaştırıyor. Pubista sayesinde
ajansların ve freelancer’ların müşterileri
için web siteleri oluşturması oldukça kolay
hale geliyor. Medya satın alma operas-
yonları yapanlar için de Pubista, arbitrajı
kolaylaştırıyor.
Güzel bir fikiriniz varsa ve içeriği dünya-
ya yayarak gelir elde etmeyi istiyorsanız,
Pubista amacınıza en kısa yoldan ulaşma-
nız için yanınızda!
www.pubista.com
9
2019/H2

NATIVE
DİJİTAL REKLAMCILIKTA 2019’UN
İLK ÇEYREK DEĞERLENDİRMESİ
Arama ağı reklamlarında büyüme oranın-
daki düşüş, art arda beşinci çeyrekte de
devam ediyor. Google harcamalarındaki bü-
yüme yıl bazında %16 seviyesine gerilerken
Bing ve Yahoo genelindeki büyüme sadece
%3 oldu. Google’ın büyüme hızındaki bu
gerilemenin en büyük nedenlerinden biri
tıklama başına maliyetteki (CPC) büyüme
oranının azalması. Ancak Google 2018’in 2.
çeyreğinden buyana tıklama sayısını artıra-
rak büyüme grafiğini pozitif yönde tutmayı
başardı. Google’ın tıklama sayısını artırma-
sındaki en büyük etken Google Shopping
oldu. Uygulama yıllık %40 oranında bü-
yüme kaydetti. 2018’in 2. çeyreğinde bü-
yüme oranının %31’e düşmesinin ardından
Google’ın alışveriş uygulamasını daha fazla
açık artırmaya çıkarması sayesinde büyüme
oranı toparlandı. Özellikle mobil cihazlar-
dan alınan trafik sayesinde büyüme oranı
istenilen seviyeye geldi.
Google Shopping tıklama ve harcama ta-
rafında hızlı bir büyüme kaydetti. Ancak
metin reklamları tarafında tam tersi bir du-
rum yaşandı. 2019’un 1. çeyreğinde metin
reklam harcamaları %12 oranında geriledi.
Hem alışveriş hem de metin reklamı trend-
lerini değerlendirecek olursak, önceden me-
tin reklamları kullanılan bazı durumlar için
Google’ın Google Shopping reklamlarına
öncelik verdiğini görebiliyoruz. Shopping
reklamlarının, daha önce metin reklamları-
na giden trafiğin büyük bir bölümünü aldı-
ğını söylememiz mümkün.
Google Shopping reklamlarındaki büyüme-
nin önemli nedenlerinden biri bu format
getirilen çeşitlilik. Showcase Shopping Ads
ve Local Inventory Ads gibi yeni formatlar
sayesinde Google daha geniş bir arama
yelpazesine cevap verebilir hale geldi. Diğer
biryandanYahoo’nun Gemini ve Google Ads
platformlarından gelen reklamları göster-
meme kararı, Google Shopping’in büyü-
mesini yavaşlatma tehlikesi yaratıyor. Bu
kararla Yahoo sadece Bing Ads envanterin-
de yer alan reklamları göstermeye başladı.
Ancak kararın uygulamaya geçmesi mart
ayının ortalarını bulduğundan rakamlara
etkisi sınırlı düzeyde oldu.
2019 yılının ilk çeyreğinde dijital reklamcılık dünyası hareket-
li bir dönem yaşadı. Ücretli aramalardaki büyüme oranında
yavaşlama olması ve Facebook platformundaki reklam har-
camalarının düşüşe geçmesi bu çeyreğin kayda değer olayla-
rıydı. Bir diğer önemli gelişme de kullanıcı verilerini işlemeyen
DuckDuckGo arama motorunun Google’dan küçük de olsa pay
çalması oldu.
10
2019/H2

Bu kararın Google’ı çok da fazla etkileme-
yeceğini söyleyebiliriz. Zira Google’ın Yahoo
sayesinde yarattığı trafik, toplam trafiğinin
yalnızca %6’sını oluşturuyor. Ancak bu yeni
durumun Bing Ads tarafında büyük bir ivme
yaratacağı kesin.
Yakın zamanda yapılan ve Google’ın reklam
işine etki etmesi değerlendirilen başka bir
duyuru ise Safari kullanıcılarının çerez takibi
kullanımını daha da fazla kısıtlayan Apple
ITP 2.1’in mart ayında piyasaya çıkarılması
oldu. Bu geçişin Google’ın kitle hedefleme-
sine yönelik etkisinin çapını nicelik olarak
tam anlamıyla belirlemek güç. Ancak çerez
tabanına sahip arama ağı reklamlarında,
Apple’ın bu değişikliğinin ardından gerileme
yaşandı.
Organik tarafa bakacak olursak, Google
özellikle mobil cihazlardaki ziyaret payı
egemenliğini sürdürüyor. Ancak diğer bir
yandan DuckDuckGo, 2019’un 1. çeyreğin-
de genelde %54, mobilde %78’lik bir bü-
yümeyle büyük bir ivme kazandı. Özellikle
çoğu mobil cihazda Google’ın varsayılan
arama motoru sağlayıcısı olduğunu düşü-
nürsek, DuckDuckGo’nun ne kadar büyük bir
başarıya imza attığını görebiliriz.
Geleneksel aramanın dışına çıkacak olur-
sak, Amazon’un reklamverenleri Sponsored
Products ve Sponsored Brands reklam
formatlarıyla büyük satış başarıları elde
ettiler. Sponsored Products formatı
%19,Sponsored Brands formatı ise %77
büyüyerek Amazon’un reklam gelirlerinin
%85’ini oluşturdu.
Instagram hariç tutulduğunda Facebook
reklam gelirleri %2 düşerek tarihte ilk
defa negatif alana girdi. İşlerin pek de yo-
lunda gitmediği bu dönemde Instagram,
Facebook’un can simidi oldu.Yıllık %44 bü-
yüme kaydeden Instagram, Facebook’un bu
yıl büyük kayıplar yaşamasının önüne geçti.
Ücretli sosyal medya reklam harcamala-
rındaki büyüme oranı, geleneksel display
reklamlarının büyüme oranını geride bı-
rakmaya devam etti. Sosyal medya reklam
harcamaları yıllık %24 artarken, geleneksel
display reklamlarda bu oran %12’de kal-
dı. Instagram ve Facebook, sosyal medya
reklam pastasının büyük dilimini alırken
Pinterest gibi alternatif sayılabilecek plat-
formlar pastadaki paylarını büyüttüler.
• Toplam ücretli arama reklamlarının gelir büyüme oranındaki yavaşlama üst üste 5.
çeyrekte de devam etti. Ancak tıklama sayılarının 2017’nin 3. çeyreğinden bu yana en
üst düzeyde olması sayesinde bu düşüşün etkileri azaldı.
• Google Shopping, Google’ın reklam gelirlerinin artmasındaki en büyük etken oldu.
Geçen yıla oranla %41 gelir artışı sağlayan bu format sayesinde metin reklamlarında
yaşanan %12’lik düşüşün etkisi daha az hissedildi.
• Google’ın masaüstü ve tablet platformlarındaki yıllık reklam gelirleri yalnızca %2
büyürken telefonlardaki oran %46 oldu.
• Ücretliaramareklamlarının%65’itelefonvetabletlerdegösterildi.Ancakreklamge-
lirlerinin sadece %44’ü bu cihazlardan elde edildi. Bu oran masaüstü platformlardaki
dönüşüm oranlarının hâlâ yüksek olduğunu gösteriyor.
• Organik arama sonuçları web sitelerinin trafiklerinin %26’sını oluşturdu. 2018’in 4.
çeyreğinden bu yana büyük bir değişim gözlemlenmedi.
• DuckDuckGo’nun yarattığı organik arama trafiği arama motoru ekosisteminin çok
küçük bir parçası olsa da büyük bir artış kazandı. 2019’un 1. çeyreğinde organik arama
trafiğinin%0,5’iniyaratanDuckDuckGoiçinbuorangeçtiğimizyıl%0,3seviyesindeydi.
• Sosyal medya kaynaklı web sitesi ziyaretleri %4 seviyesinde gerçekleşti. Bu alanda
en büyük büyüme %114 ile Instagram tarafında gelişti.
• Instagram hariç tutulduğunda Facebook reklam gelirleri %2 düşerek tarihte ilk defa
negatif alana girdi. Facebook’un imdadına %44’lük büyümeyle Instagram yetişti.
• Pinterest gibi platformlar Facebook gibi devlerle kıyaslandıklarında hâlâ küçük gö-
zükseler de reklam gelirlerini önemli ölçüde artırmayı başardılar.
11
2019/H2

NATIVE
Reklam gelirlerini yükseltmek için
yayıncılara verebileceğiniz bir numaralı
tüyo nedir?
Bir account manager olarak halihazırdaki
yayıncılardan gelen talepleri karşılamak,
karşılanamayan noktada reklamveren eki-
binden destek almak ve potansiyel iş or-
taklarını yayıncılarımız arasına katabilmek
için en cazip teklifleri oluşturmak, genel
anlamda en çok zaman harcadığım ileti-
şim başlıkları oluyor. Bu iletişimin tamamı
farklı ülkelerde bulunan çok sayıda şirket,
hesap yöneticisi ve direkt yayıncıyla yapıl-
dığı için pazardaki talep ve eksikleri tartma
şansı sağlıyorum. Bir iş ortaklığındaki rek-
lam gelirlerini maksimum seviyeye çekmek
de bu taleplerin en başında yer alıyor.
Bu konuda, tek bir reklam modeli ve di-
keyine bağlı kalınması, diğerlerinden sağ-
lanacak gelirin göz ardı edilmesine sebep
oluyor. Çoğu yayıncımız sadece belirli bir
dikeyde uzmanlaşmış durumda ve tek tip
trafik kullanmakta. İletişimde olduğumuz
diğer yayıncılarımız sayesinde bu trafiğin
farklı hangi alanda gelir sağlayabildiğini
kolayca görebiliyoruz. İlgili trafiğin sahibi
yayıncının bu bilgiye ulaşabilmesi için çok
fazla zaman harcaması gerektiğinden, bi-
zimle daha fazla iletişim halinde olması
işini kolaylaştıracaktır. Yayıncı ağımızla
sürekli güncel kalmamız, onların en büyük
avantajlarından biri haline geliyor.
DİJİTAL PAZARLAMA HAKKINDA
MERAK EDİLENLER VEYANITLARI
ReklamStore tarafından sağlanan DMP
ürününün diğer DMP’lerden farkını
açıklar mısınız?
DMP teknolojisi, günümüzde dijital pazar-
lamanın yükselen trendi olan programatik
reklamcılığın bel kemiğini oluşturmaktadır.
Kısaca DMP, yayıncılardan ve partnerlerden
gelen birinci, ikinci ve üçüncü taraf verilerin
tek yerde toplanması ve analizi için oluş-
turulmuş platform, bir nevi veri ambarıdır.
İnternet üzerinde veya uygulamalardayap-
mış olduğumuz izinli hareketlerin büyük bir
kısmı, ardında ipuçları bırakır. Markalar için
doğru hedef kitleyi bulmak ve tekrar ka-
zanmak için bu yöntem oldukça önemlidir.
DMP teknolojisinden, yalnızca reklamve-
renler ve markalar değil, aynı zamanda
sitelerindeki kullanıcı davranışlarını ayırt
etmek isteyen yayıncılar da faydalanabilir.
ReklamStore DMP’si kullanıcılarına, basit
arayüzü ile büyük verileri analiz etmede
kolaylık sağlar. Sahip olduğu look-alike
modelling ile sadece verisine sahip olunan
kitleye değil, bu kitleye benzer internet
davranışlarında bulunan kullanıcılara da
ulaşma imkânı sağlayarak kampanyayı op-
timize eder. Ayrıca markalara kitle profilleri
oluşturma ve var olan profilleri daha kat-
manlı segmentlerle ayrıştırma imkânı ve-
rerek, kullanıcı verilerinin daha sonra farklı
kampanyalarda da kullanılmasını sağlar.
Türkiye’nin en çok trafik alan siteleri ve
data partneri havuzuyla ReklamStore DMP,
programatik reklamcılıkta kampanyanızın
doğru hedefe doğru şekilde ve doğru za-
manda gösterimine yardımcı olur.
12
2019/H2
Gizem Ayşe Erdeniz
Demand Side Platform Account Manager
Mert Can Alıcı
Senior Global Publisher Account Manager

Sizce Ad Ops’ta inovasyonları yapanlar
insanlar mı yoksa makineler mi?
Dijital inovasyon kavramı son yıllarda adını
sıklıkla duyduğumuz terimler arasında yer
alıyor. Hızla ilerleyen teknolojinin bizlere
sunduğu makine öğrenimi sayesinde dijital
pazarlamada potansiyel müşterilerle mar-
kalar arasında artık çok daha etkili ve doğru
deneyimler yaşayıp, tüketicilerin marka
memnuniyeti ve sadakatine olumlu yönde
etki edebiliyoruz. İnovasyonla sahip oldu-
ğumuz bilgilerin doğru kullanımı ile geçmiş
zamanda imkânsız olarak nitelendirdiğimiz
reklam kampanyalarınınyönetimi her geçen
gün daha mümkün hale geliyor. Bu yenilik-
ler sayesinde kampanya operasyonunu ger-
çekleştirdiğimiz tüm platformlarda (DSP),
reklam verenleri hedef kitlelerine doğru rek-
lam modeliyle en hızlı şekilde ulaştırırken,
tüketicileri yalnızca ilgili oldukları ürünlerin
reklamlarıyla doğru zamanda buluşturma-
nın gururunu yaşıyoruz.
Dijital inovasyon ile elde ettiğimiz tüm
verilerin hangi amaçla kullanılacağı tama-
men dijital pazarlamacıların denetiminde
gerçekleştiğinden, inovasyon ve insanın
ayrılmaz bir bütün oluşturduğunu belirtmek
gerektiğini düşünüyorum.
E-ticaret sitelerinin affiliate satışlarını
artırmak için nelere dikkat etmeleri
gerekiyor?
Affiliate pazarının online satış hacminin or-
talama %16’sını oluşturduğu bir dünyada,
Türkiye’de hâlâ ciddi bir potansiyel olduğu
söylenebilir. Bu doğrultuda, e-ticaret sitesi-
nin bir affiliate ağıyla çalıştığını düşünürsek,
satışları artırmaya yönelik birtakım çalışma-
lar yapılması gerekir. Çünkü, affiliate çalış-
malarını başlatmak kendi başınayeterli değil.
Affiliate üzerinden gelen satışları artırmak
için aşağıda bahsedilen (ancak, kesinlikle
bunlarla sınırlı olmayan) konular üzerinde
durmak fayda sağlayacaktır. Affiliate pazar-
lama, temelinde “iletişim” ve “ilişki” olan bir
kanaldır. Marka tarafındaki küçük büyük tüm
kampanyaların aktarılması, düzenli toplan-
tıların yapılması; yeni ürünler, kreatifler gibi
her türlü bilginin paylaşılması, düşünülenin
üzerinde fark yaratıyor. Zira, bir affiliate ağı
pek çok e-ticaret sitesiyle iş birliği yapmakta
ve her birine azami önemi göstermektedir.
Dolayısıyla affiliate, e-ticaret sitesi tara-
fından ne kadar “beslenirse” o kadar katkı
sağlayabilir.
Buna bağlı olarak rekabetçi komisyon oran-
ları, kupon “cashback” siteleri, “influencer”
vb. trafik kanallarının kullanımı gibi konular
da önem arz etmektedir. Ayrıca e-ticaret
siteleri değişen kullanıcı alışkanlıklarını göz
önüne alarak mobil web siteleri ve varsa mo-
bil uygulamalarına öncelik vermelidirler. Bir
diğer nokta, her iki taraftaki altyapının (takip
platformlarının) doğru işlemesi gerekiyor ki
analiz ve optimizasyon yapılabilsin, hacim
artsın. Son olarak, rekabet global düzeyde ol-
duğundan, SEO çalışmalarının düzenli olarak
gözden geçirilmesi gerekiyor.
13
2019/H2
Murat Şölendil
Head of Affiliate
Bahadır Bostancı
Senior Ad Ops Manager

Ortalama bir Amerikalı günde 46 push
notification alıyor.
46
GENEL İSTATİSTİKLER
Opt-in oranları android işletim sistemine
sahip cihazlarda çok daha fazla.
%91.1 %43.9
Android cihaz sahipleri push
notification’lara %7 oranında reaksiyon
verirken, iPhone sahiplerinde bu oran
%4,9’da kalıyor.
KULLANICI REAKSİYONU
Push notification’lara en yüksek oranda
tepki salı günleri veriliyor (%8,4)
%7 %4.9
Kullanıcıların %31’i push
notification’ları gereksiz
buluyor. Kullanıcıların
sadece %18’i push
notification almaktan
memnun.
%31
%18
Emojiler %20, zengin formatlar %25,
optimize edilmiş gönderim zamanları
ise %40 oranında kullanıcı
reaksiyonunu artırıyor.
FORMAT VE ZAMANLAMA
PUS
NOTIFIC
İSTATİST
20

OPT-IN ORANLARI
Finans uygulamaları tarafından gönderilen
push notificationların opt-in oranları diğer
alanlardaki uygulamalara oranla çok daha
fazla. Eğlence uygulamalarının opt-in
oranlarının perakende uygulamalarını
geçmesi de ilginç bir veri.
72,3
70,2
68
67,5
66,2
FİNANS
SEYAHAT
E-TİCARET
EĞLENCE
PERAK-
ENDE
GÜN İÇİ REAKSİYON ORANI
Kullanıcılar push notification’lara dinlenme ve
yolculuk saatlerinde daha fazla reaksiyon
veriyorlar. Özellikle gece saatlerinde
reaksiyon oranı en yüksek seviyeye çıkıyor.
0
2
4
6
8
10
12
Uygulamalar en çok
19.00 - 20.00 arasında
push notification
gönderiyor.
SH
CATION
TİKLERİ
019

NATIVEBugünün internet profesyonelleri olarak çoğumuz hayatımızda ilk kez bilgisayarlarla 80’li
yılların sonunda tanıştık. Bugünün bilgisayarlarını bırakın, akıllı saatlerinden bile binlerce
kat daha az kapasiteye sahip olan bu bilgisayarlar bize geniş bir ufuk açtı. Ders çalışmak
bahanesiyle anne babalarımıza aldırdığımız bu bilgisayarlarda ilk oyunlarımızı oynadık,
ilk kez kod yazma deneyimini yaşadık. Şimdi sizi nostaljik bir yolculuğa çıkaracağız. 70’li
yıllardan 2000’li yıllara kişisel bilgisayarların dönüşümüne bakacağız.
RETRO BİLGİSAYAR TARİHİNE
BİR BAKIŞ
1976’ya Kadar
Endüstri devrimiyle birlikte karmaşık işlemleri kolay
bir şekilde yapabilecek cihazlara olan ihtiyaç arttı.
Dünyanın farklı yerlerinde önce mekanik daha
sonra da elektronik işlem makineleri ortaya çıktı.
Bu makinelerden biri olan The Bombe, II. Dünya
Savaşı’nın kaderini belirledi.
Alan Turing tarafından tasarlanan bu elektromekanik
cihaz, Almanların meşhur Enigma şifrelemesini
çözerek teorik olarak savaşın kısalmasını sağladı.
Makinenin yapım süreci “The Imitation Game” filmine
konu oldu.
16
2019/H2
1976 - Apple I
1 Nisan 1976 tarihinde Apple; Steve Jobs, Steve
Wozniak ve Ronald Wayne tarafından kısıtlı
imkânlarla kuruldu. Şirketin ilk ürünü Wozniak
tarafından elle üretilen Apple I oldu.
1981 - IBM PC
IBM, 1975 yılında modern bilgisayarların atası
sayılabilecek ilk model olan IBM 5100’ü piyasaya
sürmüştü. Bu modelin ardından IBM Personal
Computer, 1975 yılında Bill Gates ve Paul Allen
tarafından kurulan Microsoft’un DOS işletim sistemini
kullanan bir bilgisayarı piyasaya sürdü.
1982 - Commodore 64
Kişisel bilgisayarların gerçekten popülerleşmesini
sağlayan Commodore 64, 1982 yılında piyasaya çıktı.
Bu efsanevi bilgisayarın bu kadar popüler olmasının
nedeni oldukça uygun bir fiyata satılmasıydı. 595
dolar olarak piyasaya çıkan C64’ün fiyatı, üretimden
kalktığı 1994 yılına kadar düştü. Bu süre boyunca 17
milyon adet C64 satıldı.

1983 - Mouse
1986 - Vestel Goldstar
1999 - WiFi
1983 - Apple Lisa
1985 - Microsoft Windows
1993 - Intel Pentium
Apple Lisa’nın bir diğer özelliği de mouse ile
gelmesiydi. Aslında mouse konsepti büyük oranda
Xerox tarafından geliştirilmişti. Ancak Xerox iş
makinaları üreten bir firma olduğundan dolayı
mouse’un son tüketici pazarındaki potansiyelini
göremedi ve sadece 40.000 dolar karşılığında
Apple’ın bu teknolojiyi kullanmasına izin verdi.
1984 yılında üretilen 8 bit MSX tabanlı bilgisayar,
Vestel’in Goldstar’la yaptığı iş birliğiyleTürkiye’ye
getirildi. Bu bilgisayar Türkiye’de üretilen ilk
bilgisayar olmasa da ilk Türk markalı bilgisayar olma
özelliğine sahip. Bu arada Goldstar’ın adının önce
Lucky Goldstar daha sonra da LG haline geldiğini
söyleyelim.
Kablosuz ağ iletişiminin yaygınlaşması adına kurulan
WiFi Alliance’ın dünyanın en önemli markalama
ajanslarından biri olan Interbrand’e yaptırdığı çalışma
sonunda WiFi terimi ve bugün her yerde görmeye
aşina olduğumuz WiFi logosu ortaya çıktı.
Farklı markalar daha önce grafik kullanıcı arayüzü
olan bilgisayarlar geliştirmişti. Ancak modern
anlamda ilk GUI (Graphic User Interface) sahibi
olan cihaz Apple’ın ürettiği Lisa oldu. Projenin çok
maliyetli olması, Steve Jobs’ın projeden çıkarılması
ve ürünün satış fiyatının çok yüksek olması Lisa’nın
ölü doğmasına neden oldu. Ancak Lisa, işletim
sistemlerinde bir devrim başlattı.
1983 yılında Microsoft tarafından duyurulan
Windows, 1985 yılında Windows 1.0 olarak
piyasaya sürüldü. Ancak bu sürüm bağımsız bir
işletim sisteminden çok DOS’un grafik arabirimine
benziyordu. Bu yüzden fazla popüler olamadı.
Intel, 80486 mikroprosesörlerinin devamı olarak
Pentium’u piyasaya çıkardı. İlk Pentium işlemci,
sadece 60 Mhz gücündeydi. Ancak bu işlemci
PC’lerin yeteneklerini artırarak günlük hayatın bir
parçası haline gelmelerine öncülük etti.
17
2019/H2

Günümüzde devrim kelimesi oldukça ge-
lişigüzel kullanılıyor. Teknoloji alanında ya
da dijital dünyada bir devrimden söz edi-
lecek olursa, bu devrimin baş aktörünün
internet olduğunu söylemek gerekir. Son
yüzyılın en önemli buluşu olarak da değer-
lendirilebilecek internet, her gün kullanım
alanını ve hızını artırarak, birçok yenili-
ğin ve değişimin tetikleyicisi oldu. Dijital
pazarlama, yani geleneksel pazarlama
yöntemlerinin sanal ortamda uygulama
alanı yaratması, kendine özgü farklılıkları
nedeniyle kurumlara birçok avantaj sağ-
ladı. Bunun yanı sıra hedef kitleyle olan
iletişim sürecini de değişikliğe uğrattı.
Dijital Pazarlamaya Genel Bir Bakış
Dijital pazarlama, dijital kanalları kullanan
ve tüm pazarlama uygulamalarını dijital
ortamda gerçekleştiren bir pazarlama
yöntemi. Her ne kadar geleneksel pazar-
lama uygulamalarının dijital kanallar vası-
tasıyla gerçekleştirilmesi olarak açıklansa
da geleneksel pazarlama uygulamalarıyla
kıyaslandığında büyük avantajlara sahip.
Öncelikli olarak ekonomik anlamda büyük
bir finansal fayda sağlayan
dijital pazarlama, hedef
kitleyle olan eş zamanlı
etkileşim, güncellenebilirlik,
yaratıcılık ve yeniliklere açık
olma gibi farklılıkları saye-
sinde rekabetçi özelliklerini
ortaya koyuyor. Geleneksel
pazarlama tek taraflı bir
iletişim kuruyor ve hedef
kitlenin eş zamanlı iletişim
süreci yürütmesine imkân
tanımıyor. Dijital pazarlama
ise geleneksel pazarlama-
nın aksine, her aşamada
hedef kitlenin düşünce, fikir
ve yorumlarına açık bir ileti-
şim süreci işletiyor.
Müşterilerin deneyim elde
etmesine imkân tanıyan
dijital pazarlama, çeşitli
kanallar vasıtasıyla hedef
kitleye ulaşarak özellikle
zaman, emek ve para yönünden oldukça
büyük faydalar sağlıyor. Yapılan uygulama
ve çalışmaların sonuçları değerlendirildi-
ğinde dijital pazarlamanın faaliyetlerin
ölçülmesine, böylelikle etkin bir yönetim
süreci oluşmasına, müdahalelere ve iyi-
leştirmelere izin verdiği görülüyor.
Mobil Platformların Etkisi
İnternet, mobil platformlar ve sosyal
medya kanalları sayesinde hedef kitleyle
olan etkileşimin gerçekleşmesini sağlıyor.
Geçmiş yıllarda dijital pazarlama, internet
pazarlaması olarak adlandırıldı, daha son-
ra ticari işlemler ve satış sürecini de kap-
sayacak şekilde e-ticaret gibi kavramlarla
ifade edildi. Kurumların ve markaların web
sayfalarından yaptıkları her türlü içerik
paylaşımı ve e-posta aracılığıyla gerçek-
leştirdikleri tanıtım faaliyetleri şeklinde
de özetlendi. Dijital pazarlamanın internet
kanalı hem en temel noktada yer alıyor
hem de diğer dijital pazarlama kanalları-
na, yeni medya ve iletişim teknolojilerinin
sağladığı imkânlar sayesinde farklı uygu-
lama sahaları yaratıyor.
Mobil platformlar olarak adlandırılan, akıllı
telefonlar ve tabletler oldukça önemli bir
dijital pazarlama kanalı olarak kullanılma-
ya başlandı. Kurumlar açısından üretilen
içeriğin mobil platformlarla uyumlu hale
getirilmesi ve alana özgü içerik üretimi-
nin zorunluluğu ortaya çıktı. Son yıllar-
da içeriğe ulaşma, bilgi ve haber alma
bakımından öncelikle başvurulan mobil
platformlar, tüketicilere yarattığı kolaylık
GELİŞENTEKNOLOJİ DEĞİŞEN
PAZARLAMAYÖNTEMLERİ VE DİJİTAL
PAZARLAMA
Oylum Baba
Sales Executive
18
2019/H2

ve ulaşılabilirlik ölçütleri açısından de-
ğerlendirildiğinde son derece önemli bir
konumda bulunuyor. Bu alana yapılacak
yatırımların gelecek yıllarda da artarak
devam edeceği gerçeğini görmek gere-
kiyor. Sosyal ağları ve sosyal platform-
ları da içine alan dijital pazarlama kanalı,
kurumların hedef kitleleriyle kurdukları
iletişimde ve pazarlama uygulamalarıyla
tanıtım etkinliklerinde oldukça önemli
bir konumda bulunuyor. Sosyal medya
kurumların çok hızlı ve düşük maliyetler-
le hedef kitlelerine ulaşmasının yanı sıra
teknolojinin sağladığı imkânlara bağlı
olarak her türlü kampanya çalışmasının ve
marka sadakati yaratmaya yönelik çeşitli
uygulamaların yapılabildiği bir alan olarak
değerlendiriliyor.
Dijital Pazarlamanın 4 Adımı
Dijital pazarlama temelde elde et, kazan,
ölç-optimize et ve sahip çık büyüt olmak
üzere dört adımdan oluşuyor. Geleneksel
pazarlamadan farklı olarak, sınırsız sayıda
uyarıcı ve değişken arasından müşteriyi
tercih yapmaya yöneltmekten ziyade,
müşterinin elde edilmesi ve kendi içeriğine
yönelik bir farkındalık yaratmak üzerine
odaklanıyor. “Elde et” adımında, müşte-
riyi web sitesine ya da satışın gerçekleş-
tiği sayfaya çekebilmek amacıyla yapılan
aktiviteler yer alıyor. “Kazan” adımında,
müşteri web sitesine geldikten sonra, he-
deflerine ulaşmasına yardımcı olacak akti-
viteler bulunuyor. “Ölç-optimize et” adımı,
neyin yanlış neyin doğru yapıldığını anla-
mak ve kurumu rakiplerle karşılaştırmak
açısından çok önemli. Son olarak “sahip
çık, büyüt” adımı ise mevcut müşterileri
memnun etmeye ve onların sadakatine
yönelik çabalar olarak özetleniyor.
Genel bir çerçeve çizecek olursak, dijital
pazarlama yöntemini kullanan ve bu alana
yönelik yatırım yapan kurumlar, öncelikli
olarak kendi özgün içeriklerini oluşturma-
lılar. Üretilen özgün içeriği hedef kitleye
doğru ve sağlıklı bir şekilde ulaştırmak için
içeriğin dijital ortamda paylaşım sürecini
stratejik bir bakış açısıyla şekillendirmeleri
ise ikici adım olarak kabul edilmeli.
19
2019/H2

NATIVE
Türkçeye “sesle arama” olarak çevirebile-
ceğimiz “voice search” en basit anlatımıyla
bir makineye konuşarak soru sorduğumuz-
da, makinenin bir insan gibi cevap verebil-
mesi demek. Tıpkı 2001 A Space Odyssey
filmindeki HAL 9000 ya da Star Wars’taki
C-3PO gibi.
Sesle arama günlük hayatımıza çoktan
girdi. Hatta neredeyse hepimiz cebimizde
birer sesle arama cihazı taşıyoruz. Her gün
Google Asistant’a ya da Siri’ye havanın na-
sıl olduğunu ya da tuttuğumuz takımın
son maçının skorunu soruyoruz.
Sesle arama yapabilen cihazlar
sadece cebimize değil, evimi-
ze de girmeye başladı. Alexa
ve Google Home gibi tekno-
lojiler sayesinde salonumuz-
daki kanepeden kalkmadan
ve hiçbir cihaza dokunmadan
aklımıza takılan şarkının sözlerini
öğrenebiliyor ya da kedimiz için mama
siparişi verebiliyoruz.
Bizimle konuşabilen ve diğer sistemlerle
bizim için etkileşime girebilen bilgisayar
fikri, bundan yaklaşık 10 sene önce sadece
“bilim kurgu” kategorisinde değerlendi-
rilebilecek bir fikirdi. Ancak sesle arama
alanındaki yazılım ve donanımların ge-
lişimi sayesinde işler değişti. Eski Baidu
çalışanı Andrew Ng’e göre 2020 yılında
tüm aramaların yarısı resim ve sesle yapı-
lacak. eMarketer araştırması da mikrofonu
olan hoparlör kullanımının %50 arttığını
gösteriyor.
Klavye, bilgisayarlarla etkileşim kurma ko-
nusunda en aşina olduğumuz giriş yönte-
mi.Onparmakdaktilokursundandereceyle
mezun olmayanlarımız bile klavyeyle gayet
hızlı yazı yazabiliyor. Ancak şurası bir ger-
çek ki derdimizi konuşarak çok daha hızlı
bir şekilde anlatabiliyoruz. Düşüncelerimizi
konuşarak, klavyeyle yazdığımızdan dört
kat hızla karşımızdakine anlatabiliyoruz.
Buyüzden sesle aramak klavyeyle aramak-
tan çok daha pratik.
Öte yandan tembel olduğumuzu kabul et-
mek gerek. Tıpkı birçok teknoloji gibi sesle
arama teknolojisi de insan tembelliğinden
gücünü alıyor. Bir soruyu konuşarak sor-
mak yerine uzun uzun yazmayı kim ister?
Arama Mekaniklerinde Büyük Değişiklikler
Olacak
Sesle arama, arama mekaniklerini radikal
bir şekilde değiştirecek. En büyük deği-
şim, arama sonuçlarının gösteriminde
yaşanacak.
Klavyeyle yapılan aramalarda arama so-
nuçları bir liste halinde gelirken, sesli ara-
mada tek bir sonuç sesli olarak kullanıcı
karşısına çıkacak. Bu durum da arama mo-
torlarının çok daha isabetli tahminleryapa-
rak doğru sonuca ulaşmalarını gerektiriyor.
Arama motoru kaynaklı trafiği paraya dön-
düren markalar için de arama sonuçlarında
en üst sırada yer almak hayati öneme sa-
hip olacak.
Sesle Aramaya Sadece Gençler Değil
Herkes Kolaylıkla Adapte Oluyor
Tüketiciler tarafında sesli aramanın sahip-
lenilmesi, birçok teknolojiye göre oldukça
hızlı ilerliyor. Bunun en büyük nedeni konu-
şabilen herkesin hemen hemen yeni hiçbir
şey öğrenmeden sesle arama yapabilmesi.
Özellikle teknolojiyi kullanma problemi
yaşayan yaşlılar, sesli aramaya çok daha
hızlı bir şekilde adapte oluyorlar. Google
Home ya da Alexa gibi yardımcılar, “köpek
maması sipariş et” ya da “bugün bana
havanın nasıl olacağını söyle” gibi komut-
ları tıpkı bir insan gibi anlayıp hızla tepki
verebiliyorlar.
İnternetin olmadığı zamanları bilmeyen
genç jenerasyon, her yeni teknolojiye hızla
adapte olduğu gibi sesli aramaya da kolay-
lıkla adapte oluyor gibi gözüküyor. Ancak
yeni jenerasyonun sesle arama alışkan-
lıklarını takip etmekte fayda var. Oldukça
ilginç sonuçlar çıkabilir.
Sesle arama teknolojisinin hızla yayıl-
masını sağlayacak diğer bir etmen de bu
teknolojiyi destekleyen cihaz sayısının her
geçen gün artması. Başta Google, Amazon
ve Apple tarafından üretilen akıllı asis-
tanlar ve bu cihazlara bağlanabilen IoT
cihazlarının artması sayesinde sesli ara-
mayı destekleyen geniş bir ürün yelpazesi
tüketicileri bekliyor. Artık oturduğumuz
SESLE ARAMA NEDİR VE NEDEN
BU KADAR ÖNEMLİ?
20
2019/H2

yerden mutfaktaki fırını çalıştırmak ya da
kaloriferleri söndürmek o kadar da fantas-
tik işler değil.
İçerik Kraldı. Şimdi Bağlam da Kral.
İçeriğin kral olduğunu artık hepimiz kabul
ediyoruz. Ancak sesle arama çağında yeni
bir kral bizi bekliyor: Bağlam.
Klavyeden başlayan arama mekaniklerinde
anahtar kelimeler oldukça önemli. Arama
motorları arama sonuçlarını gösterirken
bu kelimeler üzerinden analizler yapıyorlar.
Ancak sesle arama döneminde bağlam da
en az kelimeler kadar önemli olacak.
Bağlamın bu kadar önem kazanmasının
en büyük nedeni, kullanıcıların arama me-
kaniklerinin değişecek olması. Klavyeyle
yapılan bir arama bağımsız sorgulardan
oluşurken, sesle yapılan aramalar birbiri-
ne bağlı sorgu dizileri şeklinde gelişecek.
“Galata Kulesi ne zaman yapılmış?” so-
rusunu soran bir kullanıcının ikinci sorusu
“Peki kuleyi kimler yapmış?” olabilecek.
İkinci soruda bahsedilen kulenin Galata
Kulesi olduğunu anlamak biz insanlar
için hiç de zor değil. Ancak bilgisayarların
insanlara benzer bir mantık yürütmesi-
ni sağlamak oldukça karmaşık bir süreç.
Yapay zekâ alanındaki gelişmeler sayesin-
de bu zorluklar aşılıyor. Bu sayede sadece
anahtar kelimeler değil, kullanıcının arama
yaparken içinde bulunduğu duruma göre
arama sonuçları değişebiliyor. Günün saati,
coğrafi konum, geçmiş aramalar gibi birçok
bağlamsal değişken, arama sonuçlarına
etki ediyor.
Bu durum, markaların hedefledikleri müş-
teri kitlelerinin satın alma yolculukları
hakkında altın değerinde bir veriye sahip
olmalarını sağlıyor. Her zamanki gibi en
büyük problem, bu veriyi anlamlı bilgiye
dönüştürmek. Bunu başarabilen markala-
rın satın almayolculuğunun her safhasında
tüketiciye dokunarak kurduğu ilişkiyi satışa
döndürmeyi başaracağını söylemek o ka-
dar da zor değil.
İş Modelinizi Değiştireceksiniz
Sesli aramanın popüler hale geldiği bir
dünyada geride kalmamak için işe bakış
açınızı değiştirmeniz gerekiyor.
Öncelikle dijital bilgi birikiminizi kontrol
altına almalısınız. Şirketinizin ürettiği ve
tüketici için anlamlı olan her değeri birer
dijital varlık haline getirerek tüketiciye
sunmalısınız. Bu konuda bir “digital know-
ledge manager” çok işinize yarayabilir.
Markanızın ve şirketinizin tamamına hâ-
kim olan bu lider, sahip olduğunuz şirket içi
değerleri birer dijital varlık haline getirerek
var olan ve potansiyel müşterilerinizle olan
bağlarınızın kuvvetlenmesini sağlayabilir.
Unutmamanız gereken diğer bir konu da
artık dijital hayatın da en az gerçek hayat
kadar dinamik olduğu. Müşterilerinizle bir-
likte işiniz ve işyapış şekliniz her geçen gün
değişiyor. Bu yüzden dijital varlıklarınızın
da gerçek hayata uyum sağlayacak şekilde
dinamik olması gerekiyor. Bu konudayapa-
bileceğiniz en büyük hata, dijital alandaki
çabalarınızı “bir seferlik” projeler olarak
görmek. Bu çabaları birer proje olarak değil,
tıpkı her gün mağazanızı temizlemek ya
da müşteri görüşmeleri yapmak gibi işiniz
için hayati çalışmalar olarak algılamaya
başlamalısınız.
Tabii ki tüm bu bilgi birikimin internetin bir
köşesinde olması tek başına bir şey ifade
etmiyor. Bu bilgi birikimin aynı zamanda
bulunabilir ve kullanılabilir olması gerek.
Bu yüzden başta web siteniz olmak üzere
tüm dijital varlıklarınızın arama motorları
tarafından kolaylıkla indekslenebildiğinden
emin olmalısınız. Özellikle Google’ın sürekli
değişen sıralama faktörlerini takip ederek
ne yapmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz.
Kullanıcıları web sitenize çektikten sonra
da onlara iyi bir kullanıcı deneyimi sunma-
lısınız. Eğer kullanıcı deneyimi konusunu
daha önce düşünmediyseniz, bu alana ya-
tırım yapmanın tam sırası.
2001 A Space Odyssey filmindeki HAL
9000 artık bir kurgu kahramanı değil, he-
nüz emekleme aşamasında olan bir gerçek.
İnsanlarla gerçek anlamda konuşabilen bil-
gisayarlar henüz oldukça ilkel bir düzeyde
olsalar da sahip oldukları potansiyel günlük
hayatıyaşama şeklimizi ve işyapış tarzımı-
zı etkileyecek düzeyde. İnsanlık olarak, epik
bir yolculuğun başlangıcındayız.
21
2019/H2

MOBİL PROGRAMATİK REKLAM
VERMENİN 7 SEBEBİ
Programatik reklam vermeyi geleneksel
ekran reklamcılığı envanteri satın almanın
otomasyonuymuş gibi düşünecek olursak,
mobil programatik reklam verme kavramı-
nı da aynı şekilde düşünebiliriz.Tabii mobil
cihazlar için mobil reklam verme platform-
ları aracılığıyla yapılması dışında. 2016’da
programatik reklam verme harcamasının
yaklaşık %70’ini oluşturan ve 2019 yılında
da %80’ini oluşturacağı tahmin edilen
mobil programatik reklamcılığa pazarlama
gücünüzde yer vermemek gibi bir seçene-
ğiniz bulunmuyor.
Reklam bütçenizden mobil mecraya daha
fazla pay vermek istiyorsanız, 7 temel
ilkeyi göz önünde bulundurmalısınız.
Mobil Programatik Reklamcılık Sayesinde
Davranış Kalıplarını Anlayabilirsiniz
Reklamverenler konum belirleme verile-
rine, kullanıcı alışkanlarına (ziyaret edilen
mağazalar, restoranlar ve konumlar gibi)
ilişkin verilere ve mobil tanımlayıcılara
ulaşarak kullanıcı davranışını anlama
konusunda çok büyük bir fırsat yakalarlar.
Bu, hedef belirlemenin daha isabetli
şekilde yapılmasını sağlar.
Mobil Programatik Ölçütleri Anlamak Kilit
Öneme Sahip
Mobil cihazlarla kurulan etkileşimin
boyutu masaüstü cihazlarıyla olandan çok
daha farklı. Bu, pazarlamacıların kullan-
dıkları ölçütleri yeniden değerlendirmeleri
anlamına gelir. Bunun yanı sıra mobil
programatik ile sağlanacak yatırım geri
dönüşünü tanımlamak için mantıklı bir
nitelik belirleme modeline sahip olmaları
gerektiğini de gösterir. Mobile özgü strate-
jiler benimsemek de bu konuda başka bir
gereksinimdir.
Uygulama İçi Reklam Vermek Hiç
Ummadığınız Kadar Etkili
İnsanların her gün cihazlarıyla geçirdiği
3-5 saatlik sürenin %90’ını uygulamalar
oluşturur ve bu durum uygulama içi rek-
lamcılığın inanılmaz bir erişim potansiyeli
barındırdığını gösterir. Uygulamalar mobil
programatik alanındaki gelişmeler için
temel sağlar ve programatik reklamlar
22
2019/H2

için en iyi platformu sunar. Uygulamalar,
dönüşümün hassas bir şekilde takip
edilebilmesini sağlayan paha biçilemez
veriler (cihaz tipi, konum, kurulum sonrası
reklamcılık) toplar. Mobil platformdaki
en popüler formatlardan biri interstitial
reklamcılıktır. Uygulamanın ekranının ta-
mamını kaplayan bu tam ekran reklamlar,
uygulama deneyimi içindeki doğal geçiş
noktalarında görüntülenirler.
Reklamverenler uygulama kurulumlarının
sayısını artırmak istiyorlarsa, yalnızca
izlenmekte olan reklam için ödeme
yapmaktansa, ödemenin kurulum başına
yapıldığı İndirme Başına Maliyet (CPI)
kampanyasını değerlendirmeye alabilirler.
Mobil Oyunlar Üzerinde Düşünülmeli
Mobil oyunlar, halihazırda odaklanmış
bir kitleye ulaşabildikleri için bu alandaki
büyüme, pazarlamacılara büyük bir fırsat
sunuyor. Bu sebeple, deneyimleri kullanıcı-
lar açısından anlamlı kılabilmek için mobil
ve uygulama içi oyun envanteri arasında
bir denge sağlanmalı. Güçlükler arasında
izlenebilirlik, bağlam ve veri erişilebilirliği
yer alıyor.
KonumTabanlı Mobil Programatik
Reklamcılık Gerçek Bir Fırsat
Mobil cihazlar, özellikle de akıllı telefonlar
doğaları gereği konum tabanlı reklamcılık
açısından mükemmel bir seçenek. Bir
mobil cihaz tarafından toplanan veriler,
“gerçek zamanlı” olarak anlam taşıyan
özelleştirilmiş reklamlar sağlamak üzere
reklamverenin kendi veri platformundan
alınan bilgilerle birleştirilebilir. Konum
tabanlı mobil programatik reklamcılık,
kullanıcıların kesin konumlarına dayalı
olarak devasa bir kullanıcı hacmine ulaşa-
bilme potansiyeline sahip. Müdahaleci bir
yapıda olmadığı sürece online ve offline
etkileşim arasında köprü kurabilir ve satış
noktasında beklentileri aşan dönüşümleri
mümkün kılabilir.
Mobildeki Kullanıcı Deneyimi İle
Ekrandaki Kullanıcı Deneyimi Farklı
İnsanlar cihazlarıyla bilgiye ulaşmak iste-
diklerinde bunu hızlı bir şekilde yapmak
isterler. Bilgiye erişimlerini aksatan rek-
lamlar yalnızca onların sinirlerini bozmaya
yarar. Reklamverenler, mobil programatik
reklamların kullanıcı deneyimini baltala-
mamasını sağlamalı. Masaüstüne yönelik
reklamların mobil platformda kullanılması,
tartışmaya konu olmayacak kadar büyük
bir hata.
Dinamik Yaratıcı Optimizasyon İçin
Mükemmel Bir Saha
Dinamik Yaratıcı Optimizasyon, reklamve-
renlerin çok geniş bir değişkenler yelpazesi
deneyerek, farklı yaratıcı seçenekleri test
edebilmelerine izin verir. Mobil progra-
matik, test sürecini kolaylaştırmaya ve
reklamları belirli kitleler için rafine etmeye
ya da özelleştirmeye yardımcı olur.
23
2019/H2

NATIVE
CUMHURİYET GAZETESİ DİJİTAL REKLAM
KOORDİNATÖRÜ CAN SERPİL İLEYAYINCI
GÖZÜNDEN DİJİTAL REKLAMCILIĞA BAKTIK
Bildiğimiz kadarıyla IT geçmişine sahip bir
dijital reklamcılık profesyonelisiniz. IT alanını
bırakıp dijital reklamcılığa geçiş yapma kararını
nasıl verdiniz? IT geçmişinizin bugün yaptığınız
işte nasıl etkileri oluyor?
Hepimizin başına gelmiştir, bazen bir şey gö-
zümüzün önünde durduğu halde onu görme-
yiz. Benim dijital reklamcılığa adım atmam da
biraz buna benziyor. Hatırlarsanız, 2012 yılında
avro bölgesinde ciddi bir ekonomik bunalım
olmuştu ve bu küresel mortgage krizinin he-
men ardından dünya ile birlikte nispeten bi-
zim piyasalarımızı da olumsuz etkilemişti. Bu
dönemde IT alanında ticari faaliyet gösterir-
ken ticareti bırakmak ve maaşlı çalışan olarak
kariyerime devam etmek yönünde bir karar
aldım. İş başvurularımı da hep bu yönde yapı-
yordum. 2011’de Demirören Grubu’na satılmış
olan Milliyet ve Vatan gazeteleri için güçlü bir
dijital reklam ekibi kurulmuş, benim iş aradığım
dönemlerde ise dijital operasyon ekibinin büyü-
tülmesi amaçlanmış.Tam o sıralarda bilgisayara
hem yazılım hem de donanım tarafında hâkim
olduğumdan bu işi yapabileceğime kanaat geti-
rerek beni dijital operasyon ekibine dahil ettiler.
Dijital reklam sektöründe deneyimim olmama-
sına rağmen böyle bir şansı tanıdıkları için her
zaman kendilerine minnet duyarım. Demirören
Grubu’nda çalışmaya başladığım ana kadar her
gün bilgisayarlarla, yazılımla ve web siteleriyle
bu denli iç içeyken sürekli karşımda duran diji-
tal reklamların arka planında böylesine büyük,
keyifli ve emek yoğun bir sektör olduğu aklımın
ucundan bile geçmemişti. Tamamen tesadüf
oldu, güzel bir tesadüf.
Uzun süredir yayıncılık alanında faaliyet gös-
teren şirketlerde çalışıyorsunuz. Türkiye’deki
kâğıttan dijital ortama geçen yayıncıların duru-
munu nasıl görüyorsunuz?
Şu an dünyada ciddi bir gerçek var: Yaşam,
ivmeli bir şekilde hızlanıyor. Zamana karşı
yarışıyoruz, birçok iş insanı ya da çalışanın
ağzından 24 saatin kendilerine yetmediğini
duyabiliyorsunuzdur. Her icadın bir ihtiyaçtan
doğduğunu göz önüne alırsak, zamanın artan
hızını yakalayabilmek için teknoloji, özellikle
gelişen mobil cihazlarla insanlığın imdadına ye-
tişiyor. Mobil uygulamalar sayesinde alışverişe
daha az çıkıyor, mağaza ya da markete daha
az gidebiliyoruz. Anında uçak bileti alabiliyor,
otel rezervasyonu yapabiliyor, taksi çağırabili-
yoruz. Bankaya gitmeden finansal işlemlerinizi
saniyeler içinde tamamlayabiliyoruz. Örnekler
o kadar çok ve çeşitli ki saymakla bitmeyecek.
Kısacası, en önemli kaynağımız olan zamandan
teknoloji sayesinde tasarruf edebilmek artık
daha mümkün. Yayıncılık açısından bakınca ise
haberi anında alabiliyoruz. Sabah elinize al-
mış olduğunuz gazetede gördüğünüz haberler
aslında bir gün öncesinin haberleridir. Finans
sayfalarında baktığınız döviz kurları şu anda ge-
çerliliğini yitirmiştir. Oysa dijital ortamda en son
bilgiler, en yeni haberler gerçek zamanlı olarak
elinizin altında. Okuyucu açısından
durum böyleyken yayıncı tarafındaki
baskı ve dağıtım maliyetleri ile buna
bağlı olarak harcanan iş gücü ve za-
mandan bahsetmiyorum bile. Bu yüzden her
konuda hayatımızdaki varlığını hissettiren diji-
tal dönüşümün yayıncılık alanında da hak ettiği
yeri alması kaçınılmaz ve bu değişime uyum
sağlanması ise zorunlu diyebilirim.
İnternet sonrası dönemde dünyadaki bazı kök-
lü haber kuruluşları, gazete satışlarının düşme-
si nedeniyle büyük finansal sıkıntılaryaşıyorlar.
Benzer bir durumTürkiye için de geçerli. Yayıncı
kurumların bu sıkıntıları aşmak için sizce nasıl
değişikler yapmaları gerekiyor?
Bu aslında kolay, bir o kadar da zor bir soru.
Öncelikle gelişmeleri iyi okumak, geleceği dik-
katleanalizetmekgerekiyor.Vealınacakönlem-
leri, çalışma stratejilerini buna göre belirlemek
çok önemli. Bugün basılı gazetelerin satışları
azalsa dahi her zaman var olacağını düşünen-
ler var. Maalesef ben buna katılmıyorum. Evet,
eline gazeteyi alıp okumayı seven, dijitale göre
kâğıdı daha sıcak bulan insanların sayısı hiç de
az değil. İtiraf etmek gerekirse ben de kâğıttan
okumayı ekrandan daha keyifli buluyorum ama
arkamızdan gelen nesil, bizim çocuklarımız, ga-
zete ile tanışmıyorlar. Dolayısıyla bizim kâğıda
duyduğumuz sevgiden, gelecek nesillerin haberi
dahi olacağını düşünmüyorum. İlk olarak bunun
kabullenilmesi ve gelecek planlarının bu doğrul-
tuda yapılması gerekiyor. Haber kuruluşlarının 2
gelir kaleminden biri gazete, diğeri ise dijital ise
ve gazeteyi kaybediyorsanız, dijitali geliştirmek,
dijital gelir kalemlerinin sayısını artırmak zorun-
dasınız. Gazete satışındaki kaybı dijital abone-
likle kapatmak mümkün. Abonelik sisteminde
reklamsız sayfalar göstermek ise sektörün gele-
ceği açısından tamamen yanlış bir strateji. Nasıl
24
2019/H2

satın aldığımız gazeteler reklamsız değilse,
dijital yöndeki planlama buna eşdeğer olmalı.
Ek olarak mecraların belki de en güçlü yanı ma-
kalelerdir. Farklı yayıncılarda haberlerin birbirine
benzemesi mümkünken gündemi ya da olayları
yorumlayan makaleler, her yayıncı için eşsizdir.
Yemek, bulmaca, gezi rehberleri gibi dikeyler de
makaleler gibi önemli diğer özel içerikler olup,
bunlar nitelikli olarak zenginleştirilmelidir.
Bu stratejiye göre The New York Times en güzel
örnek olabilir. Haber kuruluşları türlü sıkıntılar
yaşarken 2018 yılında 120 gazeteciyi daha işe
alan medya kuruluşu, 3,36 milyonu dijitalde
olmak üzere 4,3 milyon aboneye ulaştı. Dijital
aboneliklerden 400 milyon dolar, dijital reklam-
lardan ise 259 milyon dolar gelir elde etti.
ABD ve Avrupa’da ödeme duvarı dediğimiz,
tüm ya da bir kısım içeriğin sadece abonelerin
erişimine açık olduğu yöntemler de giderek
yaygınlaşıyor. Tabii ki bu gibi sistemlerin sağlıklı
işleyebilmesi için telifler konusunda ciddi dü-
zenlemeler yapılması da gerekiyor.
Yayıncı kuruluşlar için “reklam satış” kavra-
mı da son yıllarda büyük bir değişim içinde.
Reklamverenlerin bu yeni çağda nasıl beklen-
tileri var? Bu beklentileri karşılamak için neler
yapıyorsunuz?
Reklamverenler haklı olarak minimum maliyet
ile maksimum fayda sağlamak, ayrıca bunu
ölçümleyerek anında veriye ve kazanca dönüş-
türmek istiyorlar. Bunun için dijital reklam eki-
bimiz, elimizdeki teknoloji ile okuyucularımızın
davranış, demografi ve hareketlerini ölçümleye-
rek oluşturduğu data ile reklamları uygun hedef
kitleye yönlendirmek suretiyle çalışıyor, talep
edilen hedeflere ulaşılmasını sağlıyoruz.
Reklam ekibimizin özverili gayretlerininyanında
yazarlarımız, editörlerimiz, kısacası haber, ma-
kale ve diğer içeriklerimizin oluşturulmasında
emeği geçen herkes ile birlikte cumhuriyet.
com.tr ailesi olarak en özgün ve kaliteli içerik-
lerin yayınlanmasından da büyük güç alıyoruz.
Bu sayede bizi sürekli takip eden AB grubu
ziyaretçilerimizin sayısı her geçen gün artıyor,
kaliteli okur kitlemiz sayesinde maksimum
performansta reklam geri dönüşleri de olağan
hale geliyor.
Bir süredir ReklamStore ile çalışıyorsunuz.
ReklamStore ürün ve hizmetleri hakkındaki
görüşleriniz neler? ReklamStore ile çalışma
kararını nasıl verdiniz?
Bence ReklamStore ile çalışmanın en özel yanı
samimi, dürüst ve kazan kazan odaklı iş yak-
laşımıdır. Burada bizlere gerek satış gerekse
teknik yönde yardımcı olan arkadaşların hızlı
ve özverili destekleri de önemli tercih sebeple-
rimizden biri oldu. Üst düzey bir okur kitlesinin
reklamdan rahatsız olabilmesi daha kolay, buna
karşın hem model hem içerik hem de yayın
politikalarına uygun reklam gösterimi yaparak
kazanç dengesini kurmak zordur. ReklamStore
bunu başarıyor.
Son olarak, dijital yayıncılığın geleceğini nasıl
görüyorsunuz? Önümüzdeki yıllarda sizce bizi
nasıl bir medya ortamı bekliyor?
Dijitalin diğer her yanımızı sarıp sarmalayacağı
bir geleceğe doğru gidiyoruz. Bu diğer yayın or-
ganlarının ya da reklam türlerinin tamamen yok
olmasıdeğil,evrilmesianlamınadagelebilir.Her
TV kanalını internet üzerinden izleyeceğimiz,
her radyoyu sadece internetten dinleyeceğimiz,
buna karşın karasal yayınların artık olmadığı
günlerin çok da uzak olmadığını düşünüyorum.
Böylece gerçekçi reyting, erişim gibi ölçümle-
meler yapılabilecek. Reklam açısından bakıldı-
ğında bu yayın organları üzerinde programatik
reklamlar yaygınlaşmaktadır. Outdoor reklamlar
için dahi ölçümleme teknolojileri şu an geliştiril-
mektedir. Ayrıca önümüzdekiyıllarda bizi bekle-
yenleri öngörebilmek için teknolojinin, özellikle
mobil cihazların gelişimlerini de takip etmek
gerekir. Mesela buyılın sonlarına doğru katlana-
bilir ekranlı telefonlar yavaş yavaş kullanıcıların
ceplerindeki yerlerini almaya başlayacaklar. Bu
da 8” civarında daha büyük ve hemen hemen
kare biçimindeki ekranlar anlamına geliyor.
Dolayısıyla yeni tasarım ve formatların ortaya
çıkmasını da tetikleyeceğini düşünüyorum.
Örneğin, günlük hayatımızda sıklıkla kullandı-
ğımız Instagram’da paylaştığımız dikey format-
taki hikâyeler ve aralarında çıkan reklamların
bu gelişmeden etkilenmesi mümkün olabilir.
Sitelerimizin dikdörtgen şeklindeki tasarımla-
rının yeniden optimize edilmesi ihtiyacı doğa-
bilir. Belki de bu yeni ekran teknolojisi çeşitli
nedenlerle yeterli talep görmeyip büyük etkiler
yaratmadan hayatımıza devam ederiz. Hepsi
ihtimaller dahilinde.
Can Serpil
Cumhuriyet Gazetesi Dijital Reklam Koordinatörü
25
2019/H2

GLOBAL ARENADA
REKLAMSTORE
26
2019/H2
TES European Summit
Lizbon, Portekiz
Avrupa’nın en büyük affiliate marketing konferanslarından
biri olan Portekiz’deki TES European Summit’e katıldık. Üç
günlük bu etkinlikteki standımızda online eğlence, e-ticaret
ve finans dünyasından profesyonellere tanıştık.
ad : tech
Yeni Delhi, Hindistan
Hindistan, online reklamcılık alanında dünyanın en heyecan
verici ülkelerinden biri. Biz de Hindistan’ın en büyük onli-
ne reklamcılık etkinliklerinden biri olan ad:tech organizas-
yonundaki standımızda reklamverenler, medya ajansları,
yayıncılar ve teknoloji insanlarıyla standımızda buluşma
fırsatını elde ettik.
Ad Summit
Kiev, Ukrayna
31 ülkeden 600’den fazla katılımcıyla gerçekleşen Ad
Summit’te mobil ve dijital video reklamcılık dünyasının
önde gelen kişi ve markalarıyla bir aradaydık. Reklam ağ-
ları, yayıncılar, affiliate marketing ağları, reklamverenler,
uygulama geliştiriciler ve yazılım sağlayıcıların yer aldığı bu
etkinlikte endüstri profesyonelleriyle bağlantılar elde ettik.
MAC Affiliate Conference
Moskova, Rusya
9-10 Nisan tarihlerinde Moskova’da düzenlenen Moscow
Affiliate Conference’da bölgemizde affiliate marketing dün-
yasına yön veren isimlerle buluştuk. Dijital reklam piyasası-
nın büyük oyuncularının katıldığı konferansta, katılımcıların
standımıza olan ilgisi büyüktü.
Türkiye’nin global markalarından biri olarak 2019’un
ilk yarısında hem ülkemizi hem de ReklamStore mar-
kamızı katıldığımız uluslararası etkinliklerde temsil
ettik.
Dijital pazarlama dünyasının önemli aktörlerinin yer
aldığı bu etkinliklerde açtığımız stantlarda markamızı
tanıttık, sektörün önde gelen profesyonelleriyle bağ-
lantılar kurduk ve ilham verici sunumlara katıldık.
Türkiye’nin dijital reklamcılık alanında değer üreten
markalarından biri olarak, global arenada ülkemizi
temsil etmenin gururunu yaşıyoruz.

SELLERS.JSON VE SUPPLYCHAIN OBJECT:
ENVANTERİN NEREDEN GELDİĞİNİ
GÖRMENİZEYARDIMCI OLACAK
Satıcıların, kendi yetkili dijital satıcılarının
kim olduklarını belirlemelerine yardımcı
olan Ads.txt ve App-ads.txt ile tanışacak-
sınız. IAB Tech Lab bir arada kullanıldıkla-
rında, satın aldıkları envanterin nereden
geldiğini reklam verenlerin görebilmesini
sağlayan SupplyChain Object ve Sellers.
json spesifikasyonlarını kullanıma açtı.
Nihai hedef ise programatik ekosistemi
daha şeffaf kılmak ve sahtekarların hare-
ket alanını daraltmak.
Bir programatik işlemde, reklam envanteri-
ne sahip olan yayıncı ile diğer uçta bulunan
DSP arasında birçok şey gerçekleşir. Bir rek-
lam gösterimi DSP’ye ulaşmadan önce ilk
olarak sunucu tarafındaki bir header bid-
ding wrapper’a, daha sonra da farklı ad ex-
change’lere ya da bir reklam ağına gidebilir.
Ads.txt doğrudan satılan envanter hakkın-
da bilgi sunabilse de reklam alanının satı-
şına iştirak eden tüm aracıları tespit ede-
memektedir. Ancak Ads.txt ile OpenRTB
SupplyChain Object ve Sellers.json bir
arada kullanıldığında alıcılar tedarik zinci-
rindeki tüm farklı halkları görüp doğrula-
masını yapabilirler.
OpenRTB SupplyChain Object Nedir?
Bu nesne, teklif talebinin satışına işti-
rak etmiş olan tüm oluşumların reklam
satın alıcıları tarafından görülebilmesine
izin verir. Bu oluşumlar “düğümlerdir” ve
bu düğümler zinciri ise keşfedilebilir bir
özellik taşımaktadır. Yani, alıcı bu sayede
tüm aracı teşekküllerin, etkileşim kurmak
istediği teşekküller olmasını sağlayabilir.
Bunlar OpenRTB 2.5 ve OpenRTB 3.0 ile
kullanılabilirler.
Sellers.json Nedir?
Bu dosya DSP’lerin bir talebin son sa-
tıcısını görmesine izin verir (satıcı, Ads.
txt-yetkilendirmesi sahibi olduğu sürece).
Bu, temelde bir etki alanındaki yetkili sa-
tıcılardan oluşan bir listeyi gösteren Ads.
txt’nin tersidir. Aynı zamanda bir teklif
satışı talebine iştirak eden tüm aracıları da
gösterir. Yayıncı adı ve etki alanı öznitelik-
leri offline olarak aranabilir ve önbellekte
tutulabilir. Her satıcının, Ads.txt dosyasın-
da, SupplyChain.nodes’da ve genellikle bir
OpenRTB talebinin Publisher.id özelliğinde
görünenle aynı olan bir seller_id’si bulunur.
Reklam sistemleri bunların Sellers.json
dosyalarını kendi etki alanı köküne yerleş-
tirecektir (örneğin https://www.domain.
com/sellers.json) ve IAB Tech Lab ise Ads.
txt dosyasına sahip tüm reklam sistemleri-
nin Sellers.json dosyasını kendi etki alanla-
rında yayımlamasını önermektedir.
Tüm Bunlar Ne Anlama Geliyor?
Bu spesifikasyonlar esas olarak Ads.txt
inisiyatifini güçlendirerek, bir alıcının belirli
herhangi bir gösterime yönelik “gözetim
zincirini” görebilmesine izin verir. Bu sa-
yede, reklam satın alma süreci neredeyse
tam anlamıyla şeffaf olmaya yaklaşır ve
programatik ekosistemde sahtekarlığa te-
şebbüs etmek daha zor hale gelir. SSP’ler,
DSP’ler ve aracılar geçersiz trafikle, reklam
sahtekarlığıyla ve sahte envanterle müca-
dele etmeye yardımcı olan bu üç spesifi-
kasyon sayesinde bir gösterimin yayıncı-
dan alıcıya olan serüveni boyunca her bir
düğümü doğrulayabilir.
Bu yeni spesifikasyonların 30 günlük yo-
rumlama süresi 10 Mayıs 2019 tarihine
kadar devam edecek. IAB Tech Lab çalışma
grupları o tarihe kadar endüstriden gelecek
geri bildirimleri bekliyor olacak.
27
2019/H2

NATIVE
Dijital Reklamcılıkta Cihazlar Arası
Hedefleme ve SİU-2019 Kurultayı
Merhaba, ReklamStore Ar-Ge Merkezi’nin
faliyetlerine başlamasından bu yana hız
verdiğimiz girişimci ve yenilikçi çalışma
anlayışımıza yeni bir halka ekledik. 26
Nisan 2019 tarihinde Sivas Cumhuriyet
Üniversitesi’nde gerçekleştirilen 27.
Sinyal İşleme ve İletişim Uygulamaları
Kurultayı’nda (SİU-2019), “Dijital
Reklamcılıkta Cihazlar Arası Hedefleme”
isimli akademik makalemizin sunumunu
başarıyla gerçekleştirdik. Bu çalışmamızda
yapay zeka teknolojileri ve makine öğ-
renmesi tekniklerini kullanarak dijital rek-
lamcılıkta müşteri kitlesinin ve hedefleme
yönteminin geliştirilmesine çözüm önerisi
getirmiş olduk.
Günümüz dünyasında birden fazla çevri-
miçi (online) cihaz kullanan kişi sayısı hızla
artmaktadır. “consumerbarometer.com”
sitesinin verilerine göre 2017 itibariyle
ABD’deki kişi başına düşen ortalama çev-
rimiçi cihaz sayısı 4.1’dir. Tüketiciler sahip
olduğu her cihazı farklı amaçlarla kulla-
nabilmektedirler. Örneğin tekil bir tüketici
masaüstü bilgisayarında çalışıp, cep tele-
fonununda sosyal medya iletişimi kurup,
tabletinde de oyun oynayabilmektedir. Bu
aşamada bireylerin sahip oldukları cihaz-
ların ilişkilerini olasılıksal tahminlemeyle
belirleyip, ilgi duyulan alanlarda cihaz/
platform bağımsız bir reklam gösterimi su-
nulmakta ve tüketiciye kesintisiz, ilgi çeke-
cek bir müşteri deneyimi sağlanmaktadır.
Literatürde daha önce cihazlar arası ilişki
tespiti yapma çalışmalarında 2 yöntem
öne çıkmaktadır. Birincisi deterministik
yaklaşım; Bu yöntemde tüketicilere, belli
bir site/uygulama’ya girmek için kullanıcı
kodu ve şifre verilir. Tüketici bu bilgilerle
sözkonusu site/uygulamaya hangi çevri-
miçi cihazlardan girerse, bu cihazlar arası
ilişki kurulur. Bu yöntemin tahminleme
yüzdesi oldukça yüksektir fakat tüm inter-
net ziyaretçilerini kapsayamaz. Sadece ilgili
site/uygulama üyeleri bu yöntem tarafın-
dan tespit edilebilir. Yaygın olarak kullanı-
lan bazı meşhur sosyal medya platformları
deterministik yaklaşımı aktif olarak kul-
lanmaktadır. İkinci yöntem ise olasılıksal
28
2019/H2

yaklaşımdır. Bu yöntemde tahminleme
yüzdesi deterministik yaklaşımdaki kadar
yüksek olmamakla birlikte daha geniş bir
kitleyi hedefleyebilmektedir. Teknik olarak
reklam firmasının reklamlarının bulunduğu
sitelere bir kere girilmiş olunması, cihaz
ilişkisi kurmak için tahminleme yapmaya
yeterli olabilmektedir.
Firmamızda gerçekleştirdiğimiz uygula-
mada olasılıksal yaklaşım yöntemini takip
ettik. Yaptığımız çalışmada tüketicilere
ulaşmak için veritabanımızda kaydı bu-
lunan tüm çevrimiçi cihazların fiziksel
ve davranışsal özelliklerine göre vektörel
profillerini çıkardık. Daha sonra bu pro-
fillerden aynı kişiye ait olanları olasılıksal
tahminleme yöntemleriyle ilişkilendirdik.
Bu aşamada çeşitli makine öğrenmesi
yöntemleri uyguladık. Deneylerimiz sonucu
en iyi tahminlemeyi Derin Sinir Ağları (Deep
Neural Networks) modeli ile elde ettiğimizi
gördük. Geliştirdiğimiz ürünümüzde de bu
modeli kullanarak müşteri segmentlerine
ait hedef cihaz (cookie) adetlerinde %20
-%150 aralığında artış sağladık. Bu saye-
de reklamveren daha verimli kampanyalar
yapabilmekte, tüketiciler daha kişiselleşti-
rilmiş müşteri deneyimi yaşayabilmektedir.
Bu sürecin sonucunda reklam kampanya
hacmi artmakta ve dolaylı olarak yayıncılar
da bundan kazanmaktadırlar.
Burada akla kişisel gizlilik ve güvenlik ile
ilgili soru işaretlerinin gelmesi doğaldır.
Temelde yaptığımız iş tarayıcı çerezleri
(cookies) üzerinden
bilgi sağlamaktır.
Fakat bu bilgi kişiye
özel bir kimlik bilgisi
olmayıp bağlantı IP
numarası, cihaz mar-
kası/modeli, url adresi
gibi bilgiler olmak-
tadır. Dahası çerez
bilgilerinin saklanabil-
mesine ilişkin Avrupa
Birliği Kişisel Verilerin
Korunması (GDPR)
yasalarına uyumlu
olarak ekranda kul-
lanıcının onayı isten-
mektedir. Bunun ya-
nında cihaz ilişkilerini
tespit ettiğimiz tüke-
ticiler bizim için birer
anonim kişidir. Adını,
telefon numarasını ve
diğer kişisel bilgilerini
bilmemekteyiz. Kısaca
her bir tüketici teknik
olarak birden fazla
cihazla ilişkilendirdiği-
miz anonim/soyut bir
kavramdır bizim için.
ReklamStore ailesi olarak bugüne kadar
müşterilerimizi her zamanyüksek teknoloji
ürünleriyle buluşturduk. Bundan sonra da
Ar-Ge merkezimizdeki çalışmalarımızla di-
jital reklamcılıkta sektöre efektif veyüksek
teknolojili çözümler sunmaya devam ede-
ceğiz. Önümüzdeki dönemde yapay zeka
ve optimizasyon teknolojilerinden fayda-
lanarak gerçekleştireceğimiz çeşitli proje-
lerimiz olacak. Çalışmalarımızın sonuçlarını
aldıkça bunları sizlerle paylaşmaya devam
edeceğiz.
29
2019/H2
HakanToğuç
R&D Engineer

Dijital dünya hızla gelişirken kullanıcıların
alışkanlıkları da hızlı bir şekilde değişiyor.
25 yıl önce hayatımıza giren ilk banner rek-
lamı, aradan geçen zamanla birçok değişik-
liğe uğradı. Ekim 1994’te ilk banner’ı gören
her 100 kişiden 44’ü bu reklama tıklamıştı.
Şimdiki tıklama oranlarının binde 1 veya 2
arasında değiştiğini düşünürsek, kullanıcı
davranışlarının da bu süreçte nasıl değişti-
ğini fark edebiliriz. Kullanıcılar bir gün için-
de binlerce reklama maruz kaldıkları için
bir nevi reklamlara karşı kör olmuş durum-
dalar. Web sitelerinden istedikleri içerikleri
alırken, içeriğin etrafında çıkan reklamları
görmüyorlar. Bu nedenle kullanıcıları hare-
kete geçirmek bugün çok daha zor.
Kullanıcıların maruz kaldığı binlerce reklam
arasından sıyrılan bir reklamyaratmak hem
reklamverenler hem de ajanslar için çok
zorlu bir süreç. İyi bir reklam oluşturulurken
öncelikle hedef kitle ve bu hedef kitlenin
davranışlarının iyi bilinmesi gerekir.
Reklam oluşturulurken, “günümüz koşul-
larında hedef kitlemizi harekete geçiren
nedir ve onların dikkatini nasıl çekeriz?”
gibi soruların cevaplanması gerekir. Hedef
kitlenin davranışları dışında bir diğer
önemli nokta ise hedef kitlenin reklamı
görüp aksiyon aldığında ona ne fayda
sağlayacağı sorusudur. Hem reklam gör-
selinde hem de tıklandıktan sonra gidilen
sayfada bu sorunun cevaplanması hedef
kitlenin alacağı aksiyonların sayılarını etki-
ler. Reklam görselinde hedef kitlenin elde
edeceği fayda belirtilmiş olmasına rağmen,
yönlendiği sayfada bu fay-
da ona kazandırılmıyorsa,
yani bu bağlamda bir metin,
görsel veya içerik yoksa, he-
def kitlenin yeni bir aksiyon
alması zorlaşır. Bu nedenle
görsel reklamda hedef kit-
leye vadedilen fayda, iniş
sayfasında bir ödül olarak
sunulmalıdır. Bu sayede asıl
hedeflenen aksiyon ne ise
kullanıcının o aksiyonu al-
ması daha kolaylaşır.
Günümüzde kullanıcıları
bir aksiyon almaya motive
eden en önemli faydanın
“indirim” ve “bedava” kur-
guları olduğu biliniyor. Hem
online’da hem de offline’da
bu 2 anahtar kelime bütün
reklamların ana temasını
oluşturuyor. Çok üst seg-
mente hitap eden markalar
dışında piyasada göreceğiniz
bütün markalar indirim ve bedava kurgu-
larıyla kullanıcıları aksiyona teşvik ediyor.
Dolayısıyla, hazırlanacak reklam görselle-
rinde de bu 2 anahtar kelime kullanıcılara
mutlaka sunulmalı.
Reklam içerikleri hazırlanıp iyi bir şekil-
de kurgulandıktan sonra bir diğer önemli
konu, doğru hedef kitleye ulaştırılması.
Günümüzde onlarca farklı reklam modeli
ve milyonlarca farklı yayıncı web site-
si varken bunu yapmak, reklamverenler
ve ajanslar için çok kolay bir süreç değil.
Reklamverenlerin bu noktada elindeki sı-
nırlı kaynağı ona en çok faydayı sağlayacak
reklam modelinde ve yayıncı web sitelerin-
de kullanması gerekiyor. Bu nedenle, rek-
lamları oluştururken kullandığı gibi hedef
kitlesinin davranışlarını analiz ederek bu
kullanıcıları nerelerde ve nasıl yakalayaca-
ğını iyi bir şekilde çözümlemesi önemli. Bu
analizi yaparken hedef kitlesinin nelerden
hoşlandığını, nelerin onun ilgisini çektiğini,
nelerin onu aksiyon alması için teşvik etti-
Güçkan Çan
Senior Publisher Account Manager
İYİ BİR REKLAM NASIL
OLUŞTURULUR?
30
2019/H2

ğini bilmesi, hangi sitelerde onu yakalaya-
cağınıöngörmesi,elindekisınırlıkaynağıen
iyi şekilde kullanmasını sağlıyor.
E-ticarete yeni girmiş spor ayakkabı satan
bir firmayı ele alalım. Öncelikle burada
hedef kitlemizi iyi belirlememiz gerekir.
Hedef kitleyi belirlerken kendi davranışla-
rınızdan ve beğenilerinizden yola çıkmanız
siziyanlış hedef kitleye ulaştırabilir. Burada
tamamen hedef kitlenizin ülkesindeki ge-
nel kullanıcı davranışlarını baz almanız ve
onlar gibi düşünmeniz gerekir. Hedef kitleyi
belirledikten sonra reklamın kurgusunu
oluşturmalısınız. Çok lüks bir ayakkabı fir-
ması değilse, indirim ve bedava kurguları
burada işinize yarayacaktır. Bu aşamadan
sonra oluşturduğunuz reklamı doğru he-
def kitleye ulaştırmanız gerekir. Geçmişte
bu tür markaların reklamlarını yöneten bir
ajans veya firmayla çalışmak yararınıza
olabilir. Çünkü bu ajans ve firmalar geçmiş
deneyimlerinden ve tecrübelerinden, doğru
hedef kitleyi ne zaman ve neredeyakalaca-
ğını öngörüp ona göre bütçenizi en verimli
şekilde dağıtabilir.
Sosyal medya, bu dağıtımı yaparken en
dikkat edilmesi gereken alan. Sosyal med-
yada oluşturacağınız güç sizi çok iyi yerlere
getirebilirken, kurulan yanlış iletişim kötü
bir marka imajı yaratabilir. Bu nedenle
markanızla ilgilenen kitleyi iyi dinlemeli ve
onlara konuştukları dilden seslenmelisiniz.
Spor ayakkabı satan bir firmaysanız resmi
olmak yerine biraz daha gençlere hitap
eden esprili bir dil kullanmak daha faydalı
olacaktır.
Doğru iletişimle doğru hedef kitleyi ya-
kaladıktan sonra kazançlarınızın arttığını
göreceksiniz. Bu süreçten sonra devam
eden reklamlarınızın bütçesini artırırken,
yeni reklam modelleri için bir miktar bütçe
ayırmanız firmanızın daha da büyümesi-
ne katkı sağlayacaktır. Daha önce video
bazlı bir reklam hazırlamadıysanız, marka
dilinizle hazırlanmış bir videoya, bu tür
yayınlar yapan mecralarda yer vereceğiniz
gibi, satış ortaklığı yapan firmalarla çalış-
malar yapmak da hem yeni kullanıcıların
sizi tanımasına hem de büyümenize katkı
sağlayacaktır. E-mail marketing ve retarge-
ting çalışmaları da hali hazırda markanızla
bir etkileşime girmiş olan kullanıcıyı tekrar
hedeflemize yardımcı olacaktır.
31
2019/H2

NETFLIX’TE SIRADA NE VAR?
REKLAMLAR MI?
Bundan birkaç yıl önce çoğumuzun uzak-
tan bildiği Netflix, bugün bir televizyon
izleme standardı haline geldi. Netflix’in bu
başarısının ardında ulusal televizyonların
toplumun her kesimini tatmin edecek ka-
litede içerik üretememesi ve içeriğin izle-
yici tarafından istenilen yerde ve zamanda
tüketilememesi gibi etkenler var. Netflix,
zengin bir içeriği sağlam bir altyapıyla iz-
leyiciyle buluşturarak global düzeyde yeni
tüketici ihtiyaçlarını karşıladı. Geleneksel
televizyon kanalları, spor ve magazin içe-
rikleriyle hayatlarını devam ettirmeye çalı-
şıyorlar.
Netflix dünyanın en büyük OTT (Over the
Top) medya servisi. Global olarak yaklaşık
150 milyon aboneye sahip olan Netflix,
2011 yılından bu yana abone sayısını dü-
zenli bir şekilde artırıyor. Her geçen yıl
abone sayısıyla birlikte ciddiye alması ge-
reken rakiplerinin de sayısı artıyor. Özellikle
Disney’in Disney+ platformunu 12 Kasım
2019’da yayına alacağını duyurmasının
ardından OTT pazarında büyük bir hare-
ketlilik yaşanacağı konuşulmaya başlandı.
Disney’in bu yeni platformunun aylık abo-
nelik ücretinin 6.99$ olacağı konuşuluyor.
Disney prodüksiyonları ile Pixar, Marvel ve
National Geographic gibi markaların pro-
düksiyonlarının da yer alacağı bu platform-
da aynı zamanda tüm Star Wars içerikleri
de olacak.
Disney+ platformunun 6.99$ fiyatla satı-
lacağı söylentileri rekabetin sadece içerik
zenginliği alanında değil, fiyatta da yaşa-
nacağını gösteriyor. Zira Netflix 2019yılının
başında fiyatlarına %13-%18 arasında zam
yapmıştı ve bu zammın ardından giriş dü-
zeyindeki Netflix aboneliğinin fiyatı 8 do-
lardan 9 dolara çıkmıştı.
Netflix abonelerinin büyük bir çoğunluğu
bu fiyat artışını öfkeyle karşıladı. Yapılan
araştırmalar ABD’deki Netflix abonelerinin
%27’sinin aboneliklerini iptal etmeyi dü-
şünebileceklerini gösterdi. Bugüne kadar
neredeyse hiçbir zaman kitlesel bir tepkiye
maruz kalmamış olan Netflix için bu durum
bir ilk oldu.
Netflix’in bu zammı yapmasının ardındaki
en büyük neden, kendi prodüksiyonlarına
yaptığı yatırımlar. Netflix’in kendine ait
prodüksiyon sayısı her geçen gün artıyor ve
Netflix her yeni prodüksiyonunu daha üst
standartlarda üretmek istediği için kesenin
ağzını iyice açıyor. Bu durum da onu bir ta-
rafından tonlarca para giren, diğer tarafın-
da tonlarca parayı yakan bir makine haline
getiriyor.
Netflix’in orijinal prodüksiyon bütçesini
her geçen gün artırması dışarıdan delice
bir hareket gibi gözükse de aslında olduk-
ça mantıklı. Şu anda Netflix, büyük ölçüde
diğer prodüksiyon firmalarının ürettikleri
içerikleri izleyicilere ulaştırıyor. Bu durum
Netflix için büyük bir tehdit. Tıpkı Disney
örneğinde olduğu gibi bu prodüksiyon fir-
malarının kendi OTT servislerini açıp içe-
riklerini Netflix’ten çıkarmaları durumunda
Netflix’in eli oldukça zayıflıyor. Bu yüzden
Netflix, abonelerine sunduğu toplam içerik
içinde orijinal prodüksiyonlarının oranını
artırmaya çalışıyor.
Netflix’in prodüksiyon yatırımlarını ar-
tırması, abonelik ücretlerinin artmasına
neden oluyor. Prodüksiyon firmaları, OTT
platformlarında yayınladıkları içeriklerin
büyük bir bölümünü sinema gibi mecra-
larda da yayınlayarak büyük gelirler elde
ettikleri için Netflix’e göre büyük bir fiyat
avantajını ellerinde tutuyorlar. Disney,
yeni bir Star Wars filmi ürettiğinde gişede
milyonlarca dolar gelir elde ettikten sonra
filmi Disney+ üstünden neredeyse sıfır
maliyetle yayınlamaya başlayacak. Ancak
Netflix’in benzer bir prodüksiyon için her
zaman büyük telifler ödemesi gerekecek.
Netflix’in bu kısır döngüden kurtulmasının
32
2019/H2

tekyolu,reklamyayınlamakgibigörünüyor.
Dışarıdan bakıldığında reklam yayınlamak
her ne kadar Netflix’in varoluşuna aykırı bir
çözüm olsa da Internet Advertising Bureau
tarafından yapılan araştırmaya göre, izle-
yicilerin %56’sı için daha düşük abonelik
ücreti ödemek karşılığında reklam izlemek
bir sorun değil.
Netflix’in sahip olduğu inanılmaz data da
reklam verenlerin ağzını sulandırıyor. Netf-
lix, YouTube gibi streaming video servisle-
rine oranla kullanıcısını çok daha yakından
tanıyor. Abonelerinin büyük bir bölümünün
neredeyse tüm demografik datasına sahip
olan Netflix izleme alışkanlıkları ve coğrafi
konum gibi altın değerinde datalara da sa-
hip. Platformun reklam verenlere sunabile-
ceği birçok teknik olanak da bulunuyor.
Bu yüzden başta Netflix olmak üzere önü-
müzdeki yıllarda OTT platformlarının birer
reklam mecrası haline gelmesi bizi şaşırt-
mamalı. Geniş bant internet ve smart TV
penetrasyonunun global düzeyde artma-
sıyla birlikte televizyon ekranı, dijital rek-
lam verenlerin de medya planlamalarına
girmeye başlayacak. Dijital reklamcılığın
farklı kollarında çalışanlar bu yeni durumun
yaratacağı sonuçları şimdiden düşünmeli
ve ilk adımları atmalı.
33
2019/H2

Performer H2 2019

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (19)

Similar to Performer H2 2019

Similar to Performer H2 2019 (20)

More from ReklamStore

More from ReklamStore (10)

Performer H2 2019