MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỐNG THẤT THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC Ở KHỐI DOANH NGHIỆP FDI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020

Luận Văn Group viết thuê luận văn thạc sĩ,chuyên đề,khóa luận tốt nghiệp,
báo cáo thực tập, Assignment, Essay
Liên Hệ: Zalo/Sdt 0967 538 624/ 0886 091 915 Website:lamluanvan.net
1
Chương 3:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỐNG THẤT THU BẢO HIỂM
XÃ HỘI BẮT BUỘC Ở KHỐI DOANH NGHIỆP FDI
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020
3.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về chính sách bảo hiểm xã hội
Cùng với quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, việc thực
hiện các chính sách xã hội nói chung và chính sách BHXH nói riêng ngày càng trở
thành mối quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước ta. Hệ thống quan điểm chỉ đạo về
định hướng mục tiêu BHXH liên tục được bổ sung, củng cố qua các thời kỳ:
- Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 30/01/2008 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp
hành Trung ương Đảng khóa X xác định: “Xây dựng hệ thống BHXH đa dạng và linh
hoạt phù hợp với yêu cầu của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Mở rộng
các hình thức bảo hiểm bắt buộc và bảo hiểm tự nguyện; bổ sung, sửa đổi các chế độ
BHXH còn bất hợp lý, bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHXH; v.v...”[2].
- Đại hội Đảng lần thứ XI khẳng định: “Bảo đảm ASXH; tiếp tục sửa đổi, hoàn
thiện hệ thống BHXH, BHYT, BHTN, … đa dạng, linh hoạt, có khả năng bảo vệ, giúp
đỡ mọi thành viên trong xã hội nhất là những đối tượng yếu thế dễ bị tổn thương” [18].
- Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 đã chi
tiết hóa mục tiêu: “Phát triển hệ thống ASXH đa dạng, hiệu quả. Đẩy mạnh thực hiện
các chương trình ASXH, hỗ trợ người nghèo, đối tượng dễ bị tổn thương. Chủ động
phòng ngừa, giảm thiểu và khắc phục những rủi ro do tác động của kinh tế, xã hội, môi
trường. Phát triển mạnh hệ thống bảo hiểm, khuyến khích và tạo điều kiện để NLĐ tiếp
cận và tham gia các loại hình bảo hiểm. Mở rộng các hình thức trợ giúp và cứu trợ xã
hội, tăng độ bao phủ, nhất là đối với các đối tượng khó khăn, các đối tượng dễ bị tổn
thương” [15]. Chính vì thế, có thể nói rằng phát triển mạnh hệ thống bảo hiểm như
BHXH, BHTN, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để NLĐ tiếp cận và tham gia

2
các loại hình bảo hiểm là một trong những chỉ tiêu quan trọng trong Chiến lược phát
triển kinh tế - xã hội của Việt Nam giai đoạn 2011 – 2020.
- Nghị quyết số 15-NQ/TW, ngày 01/6/2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng
khoá XI về một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012 – 2020 khẳng định quan
điểm chỉ đạo “Hệ thống ASXH phải đa dạng, toàn diện, có tính chia sẻ giữa Nhà nước,
xã hội và người dân, giữa các nhóm dân cư trong một thế hệ và giữa các thế hệ; bảo
đảm bền vững, công bằng” và đặt mục tiêu “Phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 50 %
lực lượng lao động tham gia BHXH; 35 % lực lượng lao động tham gia BHTN”[3].
- Nghị quyết số 21- NQ/TW, ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 – 2020 khẳng định:
+ Vai trò, vị trí của BHXH: “BHXH và BHYT là hai chính sách xã hội quan trọng,
là trụ cột chính của hệ thống ASXH, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội,
bảo đảm ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế - xã hội” [6], nhằm hướng tới
nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, giúp phát triển kinh tế - xã hội bền vững;
+ Sớm có giải pháp cụ thể và đồng bộ sửa đổi chính sách, pháp luật về BHXH,
khắc phục khó khăn, vướng mắt tồn tại trong công tác tổ chức thực hiện BHXH hiện
nay theo hướng quan tâm đến quyền và lợi ích của người tham gia nhưng phải chú
trọng hơn về tài chính BHXH theo đúng nguyên tắc đóng - hưởng, cải tiến mô hình
quản lý hiện đại, tách bạch các chế độ chính sách ngắn hạn, dài hạn, mở rộng và đa
dạng các loại hình BHXH phù hợp với xu thế phát triển;
+ Mở rộng đối tượng tham gia BHXH; xây dựng chính sách khuyến khích nông
dân, lao động trong khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện; “phấn đấu đến
năm 2020 có 50 % lực lượng lao động tham gia BHXH” [6].
Từ nền tảng định hướng chính trị đó, Hiến pháp năm 2013 sửa đổi Hiến pháp năm
1992 đã quy định bao quát hầu hết các quyền cơ bản về chính trị, dân sự, kinh tế, xã
hội, văn hóa của con người và đều hướng tới nhân dân, đảm bảo quyền và lợi ích của
nhân dân. Với kỹ thuật lập hiến mới, đòi hỏi cao độ về tính khái quát, lần đầu tiên Hiến
pháp đã nêu rõ khái niệm ASXH và khẳng định tại Điều 34 “Công dân có quyền được

3
bảo đảm ASXH” [11], tại khoản 2 Điều 59 “Nhà nước tạo bình đẳng về cơ hội để công
dân thụ hưởng phúc lợi xã hội, phát triển hệ thống ASXH...” [11].
Có thể nói rằng, tuy trong thời gian khá dài bị chi phối bởi ảnh hưởng của tư duy
bao cấp, bên cạnh mặt tích cực cũng đã có nảy sinh những mặt tiêu cực nhất định,
nhưng đến nay thì dưới đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước, BHXH nước ta đang
được cải cách quan trọng, hòa nhập vào nền kinh tế thị trường mà vẫn giữ vững và phát
huy truyền thống của dân tộc, nắm chắc đặc điểm kinh tế xã hội trong thời kỳ mới của
đất nước và có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
3.2. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội Bình Dương đến năm 2020
Tỉnh Ủy, HĐND, UBND tỉnh tập trung chỉ đạo, đề ra các chủ trương, biện pháp
nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế văn hóa xã hội như sau:
 Quán triệt chỉ đạo của Bộ Chính trị tại kết luận số 02-KL/TW và Nghị quyết số
11/NQ-CP ngày 24/02/2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung
kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm ASXH.
 Tập trung xây dựng các chương trình cụ thể để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ
của Nghị quyết Đảng bộ tỉnh lần thứ IX và kế hoạch kế hoạch phát triển kinh tế xã
hội giai đoạn 2016 – 2020; trong đó có các chương trình như BHXH, BHYT, BHTN
đã cơ bản đảm bảo ASXH; thực hiện tốt công tác BHXH.
 Tiếp tục huy động các nguồn lực từ các thành phần kinh tế cho đầu tư phát triển,
thực hiện hiệu quả cải cách hành chính, tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư.
3.3. Định hướng phát triển ngành bảo hiểm xã hội của Bảo hiểm xã hội Bình
Dương đến năm 2020
3.3.1. Định hướng phát triển ngành bảo hiểm xã hội của Bảo hiểm xã hội Việt Nam
đến năm 2020
Ngày 23/07/2013, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã ký Quyết định số 1215/QĐ-TTg
phê duyệt Chiến lược phát triển ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đến năm 2020.
Mục tiêu chung của Chiến lược nhằm “…tiếp tục phát triển ngành BHXH Việt Nam
theo hướng hiện đại, đảm bảo đủ năng lực và điều kiện để nâng cao chất lượng, hiệu

4
quả phục vụ và tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT, đáp ứng yêu cầu công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Trong đó, phấn đấu đến năm 2020 có
khoảng 50 % lực lượng lao động tham gia BHXH; 35 % lực lượng lao động tham gia
BHTN và trên 80 % dân số tham gia BHYT” [16]. Quản lý, sử dụng đúng quy định và
có hiệu quả quỹ BHXH, BHYT nhằm bảo đảm quỹ BHXH cân đối trong dài hạn, quỹ
BHYT cân đối hàng năm; kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy ngành BHXH Việt Nam,
nâng cao năng lực quản lý và thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ viên chức; góp phần
đảm bảo sự phát triển ổn định, bền vững của chính sách BHXH, BHYT, v.v…
Nhằm đạt được mục tiêu trên, Chiến lược đưa ra 9 nhóm giải pháp chủ yếu
gồm: phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT; hoàn thiện quy trình nghiệp vụ
quản lý và thủ tục giải quyết chế độ, chính sách BHXH, BHYT; đổi mới phương thức
tổ chức thu BHXH, BHYT tự nguyện và chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp thất
nghiệp hàng tháng qua tổ chức dịch vụ công ích của Nhà nước nhằm đảm bảo tính
chuyên nghiệp và an toàn trong việc thực hiện thu, chi; củng cố và tăng cường quản lý
quỹ BHXH, BHYT; đẩy mạnh đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước hiện
đại hóa hệ thống quản lý BHXH, BHYT; đầu tư xây dựng hoàn thiện hệ thống trụ sở
làm việc đáp ứng nhu cầu phát triển và hiện đại hóa của ngành BHXH Việt Nam; kiện
toàn, nâng cao hiệu quả hệ thống tổ chức bộ máy BHXH các cấp, phát triển nguồn
nhân lực, ổn định chế độ thu nhập đối với cán bộ, công chức, viên chức và NLĐ; đẩy
mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về BHXH,
BHYT; phát triển công tác nghiên cứu khoa học và mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh
vực BHXH, BHYT.
3.3.2. Định hướng của Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương trong lĩnh vực bảo hiểm xã
hội
UBND Tỉnh Bình Dương đã ban hành Kế hoạch số 2470/KH-UBND thực hiện Chỉ
thị số 32-CT/TU ngày 13/08/2013 của Tỉnh ủy Bình Dương về việc thực hiện Nghị
quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công
tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 – 2020. Theo đó thì mục tiêu đến 2020:

5
- Có khoảng 65 % lực lượng lao động tham gia BHXH.
- Có khoảng 60 % lực lượng lao động tham gia BHTN.
- Phát triển BHYT toàn dân theo các nhóm đối tượng bình quân đạt trên 80 % dân
số toàn tỉnh [17].
3.3.3. Định hướng nhiệm vụ thu của Bảo hiểm xã hội Bình Dương đến năm 2020
Trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, giai đoạn 2016 – 2020, BHXH
Bình Dương xác định nhiệm vụ đến năm 2020, cụ thể như sau: “có khoảng 65,63 %
lực lượng lao động tham gia BHXH, 64,94 % lực lượng lao động tham gia BHTN và
phát triển BHYT toàn dân theo các nhóm đối tượng bình quân đạt trên 83 % dân số
toàn tỉnh” [4]. Để đạt được mục tiêu đó, BHXH Bình Dương đã xác định các nhiệm vụ
trọng tâm trong kế hoạch phát triển ngành như sau:
 Tiếp tục tuyên truyền sâu rộng về Luật BHXH; hướng dẫn giải thích cho đơn vị sử
dụng lao động, NLĐ thông hiểu về quyền lợi, trách nhiệm và nghĩa vụ tham gia BHXH
cũng như việc giải quyết các chế độ chính sách đúng luật định.
 Tập trung mở rộng, khai thác các đối tượng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc ra khu
vực kinh tế ngoài quốc doanh và vốn đầu tư nước ngoài, đặc biệt là những doanh
nghiệp vừa và nhỏ nằm trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
 Quản lý đối tượng và thực hiện các khoản chi trả trợ cấp BHXH đảm bảo đúng đối
tượng và chi đúng chế độ.
 Không ngừng tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ công
chức viên chức làm công tác thu BHXH từ tỉnh đến huyện nhằm đảm bảo mục tiêu thu
đúng, thu đủ, chống thất thu quỹ BHXH, tránh việc lạm dụng quỹ của các đối tượng
tham gia BHXH bắt buộc.
 Ứng dụng công nghệ thông tin nối mạng dữ liệu trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
 Tăng cường công tác thanh kiểm tra của ngành và liên ngành đối với đơn vị nợ
đọng, kiên quyết khởi kiện các đơn vị cố tình vi phạm nợ đọng BHXH với số tiền lớn,
dây dưa kéo dài nhằm làm giảm nợ xấu, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ chỉ tiêu kế
hoạch hàng năm do BHXH Việt Nam giao [4].

6
Để thực hiện được chỉ tiêu trên đòi hỏi công tác quản lý thu BHXH bắt buộc phải
được phát triển toàn diện, phải thu đúng, thu đủ và thu kịp thời nhằm đem lại hiệu quả
cao. Như vậy, cơ quan BHXH Bình Dương cần tích cực hơn nữa trong việc đẩy mạnh
công tác thu BHXH bắt buộc ở các khối loại hình doanh nghiệp, mà đặc biệt là khối
doanh nghiệp FDI.
3.4. Các giải pháp chống thất thu bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với khối doanh
nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2020
3.4.1. Giải pháp tăng cường quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc
Đẩy mạnh công tác thu và đôn đốc thu BHXH bắt buộc khối FDI. Kịp thời phát
hiện các sai phạm của các đối tượng tham gia, kiến nghị tới các cấp có thẩm quyền để
xử lý. Theo kết quả khảo sát ở chương 2 thì “Các quy định về quản lý thu BHXH hiện
nay phù hợp thực tế và có tính khả thi cao trong việc thu hồi nợ đọng BHXH từ các
doanh nghiệp” đạt 2,34 điểm, dưới mức trung bình. Do đó, cần tiếp tục triển khai một
cách rộng rãi hình thức công bố thông tin về các đơn vị vi phạm pháp luật BHXH,
chậm đóng, nợ đọng kéo dài; tác giả đề xuất nên khởi kiện ra tòa án đối với những đơn
vị nợ BHXH từ đủ 4 tháng trở lên.
Tích cực đôn đốc đối chiếu thu đảm bảo thu đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch BHXH
Việt Nam giao, hạn chế tối đa tình trạng nợ đọng của các doanh nghiệp tham gia
BHXH, giảm tỷ lệ nợ hàng năm xuống còn dưới mức bình quân của ngành ít nhất 1 %.
Thường xuyên duy trì, phát huy hiệu quả phối hợp của tổ công tác thu nợ liên
ngành, tổ công tác thu nợ của BHXH tỉnh để thực hiện nhiệm vụ của BHXH tỉnh và hỗ
trợ BHXH huyện, thị, thành phố thuộc tỉnh trong những trường hợp cần thiết. Định kỳ
tổ chức sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm để có các giải pháp phù hợp.
Để từng bước thu hẹp khoảng cách giữa tiền lương tháng đóng BHXH và thu nhập
thực tế của NLĐ, đồng thời bảo đảm tính khả thi trong tổ chức thực hiện, Chính phủ đã
đề nghị trong giai đoạn từ khi luật BHXH sửa đổi năm 2014 có hiệu lực thi hành đến
hết năm 2017, tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương ghi trên
HĐLĐ theo pháp luật lao động. Từ năm 2018 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH là

7
mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác ghi trên HĐLĐ theo pháp luật
lao động. Việc quy định đầy đủ các yếu tố của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là
cần thiết, nâng mức hưởng lương hưu của NLĐ, góp phần tăng nguồn thu cho quỹ
BHXH, việc xây dựng lộ trình phù hợp sẽ đảm bảo tính khả thi của quy định này.
3.4.2. Giải pháp về tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật
Theo kết quả khảo sát ở chương 2 thì vẫn còn đến 32,64 % ý kiến cho rằng chỉ
biết một vài chế độ BHXH, điểm trung bình của câu hỏi “Các doanh nghiệp FDI được
tuyên truyền về luật BHXH thường xuyên” chỉ đạt 2,48 và “Nhận thức của NLĐ về
chính sách BHXH còn hạn chế nên họ không muốn tham gia, đây cũng là nguyên nhân
ảnh hưởng đến số thu” đạt đến 3,49 điểm là khá cao; điều này cho thấy công tác tuyên
truyền luật dù đã được cơ quan BHXH thực hiện nhưng chất lượng tuyên truyền chưa
cao. Do đó, cần phối hợp thực hiện và sử dụng kinh phí tuyên truyền có hiệu quả đối
với các hoạt động của cơ quan thông tấn, báo chí, phát thanh, truyền hình, các sở, ban,
ngành, đoàn thể v.v… Định kỳ tổ chức các đợt truyền thông trên báo, đài nhằm làm
chuyển biến nhận thức và hành động của các ngành, các cấp và người dân về chính
sách BHXH. Đây cũng chính là một trong những giải pháp quan trọng nhất đối với cơ
quan BHXH Bình Dương nói riêng và ngành BHXH Việt Nam nói chung trong phát
triển đối tượng, qua đó làm tăng số thu BHXH bắt buộc.
Ngoài ra, đội ngũ tuyên truyền viên phải là những người thật sự có tâm huyết, là
người có kiến thức, dùng những từ ngữ và phương pháp phân tích dễ hiểu và gần gũi
với NLĐ. Song song với việc giải thích pháp luật BHXH, cần phải giải thích cả pháp
luật về lao động, làm cho NLĐ có trách nhiệm hơn với công việc của mình và với bản
thân. Ký kết hợp đồng lao động đúng quy định của pháp luật.
BHXH tỉnh cần tăng cường phối hợp với các cơ quan ban ngành triển khai văn bản
tuyên truyền về phương thức hoạt động không trái với pháp luật, các đóng góp cho Nhà
nước như thuế, phí tham gia BHXH cho NLĐ, v.v… đối với các doanh nghiệp mới
đăng ký kinh doanh. Ví dụ: có danh mục địa chỉ, website những cơ quan mà doanh
nghiệp phải đến để thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình. Điều này giúp loại bỏ

8
được lý do các doanh nghiệp né tránh thực hiện nghĩa vụ là do chưa biết, chưa hiểu.
Ngoài ra, BHXH tỉnh cũng có thể phối hợp với Sở kế hoạch đầu tư hay Ban Quản
lý các khu công nghiệp mở lớp tập huấn cho người mới thành lập doanh nghiệp, tuyên
truyền về quyền và nghĩa vụ của NLĐ, của chủ doanh nghiệp. Cần có một nghiên cứu
ảnh hưởng của việc thực hiện đầy đủ chế độ đối với NLĐ sẽ tác động đến doanh thu,
lợi nhuận của doanh nghiệp trong dài hạn. Chứng minh được rằng, thực hiện đầy đủ
nghĩa vụ của mình đối với NLĐ sẽ có thể giữ NLĐ lành nghề, đảm bảo được uy tín đối
với khách hàng và giúp chiến lược sản xuất kinh doanh phát triển ổn định.
3.4.3. Giải pháp về phân cấp quản lý thu
BHXH tỉnh cần thực hiện phân cấp hợp lý, phân quyền cụ thể và phân định rõ chức
năng, nhiệm vụ đối với cơ quan BHXH huyện nhằm tạo sự chủ động, kịp thời, rút ngắn
thời gian xử lý các phát sinh, báo cáo, v.v…, và gắn với trách nhiệm của người đứng
đầu cơ quan, đơn vị để nâng cao trách nhiệm trong công tác quản lý, chỉ đạo.
Tiếp tục thực hiện phân cấp quản lý thu theo đúng lộ trình BHXH Việt Nam giao,
BHXH tỉnh cần quyết liệt thực hiện vấn đề này, phân cấp thêm cho BHXH cấp huyện
số đơn vị và số thu, phấn đấu đến trước năm 2020 phân cấp 100 % đơn vị theo địa bàn
quản lý. Trong quá trình phân cấp, BHXH tỉnh cần có những chỉ đạo, hướng dẫn kịp
thời, đồng thời kiểm tra, đánh giá thường xuyên việc quản lý thu ở BHXH cấp huyện.
Qua khảo sát ở chương 2 thì tiêu chí “Việc phân công cán bộ chuyên quản thu hiện
nay là hợp lý, đảm bảo cho cán bộ chuyên quản thu có điều kiện thực hiện tốt nhiệm
vụ” chỉ đạt 2,34 điểm, đây cũng là vấn đề cần cải tiến. Do đó, BHXH tỉnh cần củng cố,
tăng cường và ổn định (tối thiểu 3 năm) đội ngũ cán bộ làm công tác thu BHXH tỉnh và
huyện. Phân công cán bộ chuyên quản thu hợp lý, đảm bảo cho cán bộ chuyên quản thu
có điều kiện thực hiện tốt nhiệm vụ, phải kiểm tra tại đơn vị sử dụng lao động do mình
phụ trách ít nhất 1 lần/năm. Hiện nay, việc chia tách tổ chuyên quản để phụ trách thu
cần căn cứ vào năng lực và kinh nghiệm quản lý của từng cá nhân, tối thiểu nên bố trí
mỗi chuyên quản phụ trách khoảng 20 đơn vị với khoảng 8.000 lao động để tiện theo
dõi, đôn đốc thu. Cần lấy đây làm mức chuẩn, nếu cán bộ nào quản lý giỏi thì sẽ tiến

9
hành phân cấp thêm số đơn vị và số lao động. Khi cần có thể đề xuất BHXH Việt Nam
trình Bộ Nội vụ xin bổ sung biên chế. Tuy nhiên, sau khi phân cấp, cần theo dõi, đánh
giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của cán bộ thu một cách khách quan.
3.4.4. Giải pháp về hoàn thiện quy trình quản lý thu
Để thực hiện mục tiêu thu BHXH đầy đủ, kịp thời, đúng luật cho các đối tượng
thuộc diện đóng BHXH bắt buộc và thực hiện chính sách công bằng thì mỗi cán bộ thu
phải thực hiện tốt nhiệm vụ được BHXH cấp trên giao phó, đó là:
 Phát hiện thêm các đối tượng phải tham gia BHXH trên địa bàn quản lý. Đây là
công việc có vị trí quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của ngành BHXH nói
chung và BHXH Bình Dương nói riêng, vì có phát hiện thêm các đơn vị tham gia thì số
lượng NLĐ tham gia BHXH cũng sẽ tăng lên và nguyên tắc số đông bù số ít trong hoạt
động BHXH càng được thực hiện tốt hơn, đồng thời còn tăng trưởng quỹ BHXH.
 Tiếp xúc với các đơn vị sử dụng lao động một cách thường xuyên, nắm bắt tình
hình đơn vị, kịp thời báo cáo cấp trên khi có những dấu hiệu bất thường.
 Đôn đốc, theo dõi, ghi chép kết quả đóng BHXH:
+ Hàng tháng căn cứ vào danh sách lao động, quỹ tiền lương đơn vị đã đăng ký và
báo cáo tăng giảm mức đóng BHXH để xác định số tiền BHXH phải đóng.
+ Ghi chép kết quả đóng BHXH của từng cơ quan, đơn vị vào đầy đủ các mục, cột
trong sổ, hàng tháng đối chiếu với cán bộ tổng hợp thu của tỉnh về kết quả đóng BHXH
của những đơn vị được phân công, theo dõi, quản lý.
+ Hàng tháng đối chiếu kết quả đóng của các cơ quan, đơn vị được phân công theo
dõi, khi đối chiếu cần kiểm tra lại số lao động, quỹ tiền lương tham gia đóng BHXH
của các tháng trong kỳ đối chiếu và số đơn vị đã đóng trong kỳ đối chiếu từ ngày đầu
tháng, đầu quý đến ngày cuối cùng của kỳ đối chiếu.
+ Hàng quý tổng hợp kết quả đóng BHXH theo khối (nhóm) quản lý. Ngoài ra cán
bộ thu BHXH cũng phải hướng dẫn các đơn vị viết tờ khai cấp sổ BHXH.
+ Thực hiện đôn đốc nhắc nhở (bằng Công văn) đối với các đơn vị nợ từ 2 tháng trở
lên, cứ 10 ngày nhắc nhở một lần (tối đa 3 lần nhắc nhở, mỗi lần nhắc nhở cần thể hiện

10
rõ trong công văn mức độ xử lý:
 Lần 1: nếu không thanh toán sẽ tiến hành phối hợp cơ quan có liên quan xử lý
theo quy định.
 Lần 2: nếu vẫn chưa thực hiện thanh toán sẽ công bố thông tin doanh nghiệp
trên phương tiện thông tin đại chúng.
 Lần 3: nếu chưa thực hiện thanh toán sẽ tiến hành khởi kiện theo quy định.
 Nếu qua 3 lần nhắc nhở mà vẫn chưa thanh toán thì cán bộ thu sẽ mời đơn vị lên
làm việc hoặc xuống trực tiếp đơn vị đôn đốc, nếu sau khi thực hiện các biện pháp
trên mà đơn vị vẫn chưa khắc phục được nợ thì sẽ chính thức làm thủ tục khởi kiện,
đồng thời báo cáo BHXH Việt Nam và UBND tỉnh để có biện pháp xử lý kịp thời.
 Bên cạnh việc phân công cán bộ phụ trách quản lý số đơn vị nhất định thì cần tăng
cường tính pháp nhân cho tổ thu hồi nợ phòng Quản lý Thu, hiện nay tổ thu hồi nợ
đang là một bộ phận của Phòng Quản lý Thu, tác giả đề xuất tách tổ thu hồi nợ này ra
thành Phòng phát triển đối tượng và thu hồi nợ để thực hiện nhiệm vụ phát triển đối
tượng tham gia, đồng thời theo dõi các đơn vị nợ đọng, đôn đốc, khởi kiện các đơn vị
nợ BHXH. Phòng phát triển đối tượng và thu hồi nợ sẽ theo dõi việc đôn đốc nhắc nhở
của chuyên quản thu phụ trách đơn vị nợ, đồng thời trực tiếp làm việc với lãnh đạo đơn
vị để có biện pháp thực hiện nghĩa vụ trích đóng quỹ BHXH, làm cơ sở thực hiện giải
quyết quyền lợi cho NLĐ. Việc làm này sẽ làm tăng tính chủ động cho bộ phận thu hồi
nợ và Phòng này cũng sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp với Giám đốc về kết quả hoạt động
của mình.
 Đồng thời, gắn kết quả thu, phát triển đối tượng và giảm nợ đọng với việc đánh giá,
phân loại cán bộ, công chức, viên chức và tổ chức bình xét thi đua khen thưởng kịp
thời hàng tháng, quý, năm đối với cá nhân, tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ. Có biện
pháp chấn chỉnh và xử lý đối với các tập thể, cá nhân không thực hiện đúng nhiệm vụ
thu, thu đạt tỷ lệ thấp, nợ đọng lớn.
 Ở chương 2 thì tiêu chí “Sự phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành có liên quan
trong quản lý lao động ở các doanh nghiệp FDI” chỉ đạt 2,15 điểm, vì vậy BHXH tỉnh

11
cần tăng cường phối hợp với Sở Kế hoạch đầu tư, Ban quản lý các khu công nghiệp,
Cục thuế hay cơ quan quản lý về đầu tư, kinh doanh trên địa bàn tiến hành rà soát tình
hình hoạt động của các doanh nghiệp FDI trên địa bàn, doanh nghiệp nào đã hoạt động
nhưng chưa tham gia BHXH cho NLĐ. Đồng thời, cơ quan BHXH tỉnh cần có quy chế
phối hợp với các cơ quan này trong hoạt động nhằm quản lý chặt chẽ hơn việc tham gia
BHXH bắt buộc ở các doanh nghiệp, khi có doanh nghiệp mới đăng ký kinh doanh
hoặc cấp phép đầu tư thì cần thực hiện ngay việc đăng ký tham gia BHXH bắt buộc,
tránh tình trạng đã hoạt động nhiều năm mới bắt đầu đăng ký tham gia.
 Tăng cường tập huấn nghiệp vụ cho nhân sự phụ trách BHXH tại các doanh nghiệp,
nội dung tập huấn cần chuyên sâu; đảm bảo tài liệu rõ ràng, chi tiết. Có thể triển khai
tập huấn online, hình thức này giúp doanh nghiệp và cơ quan BHXH tiết kiệm khá
nhiều chi phí so với tập huấn trực tiếp. Ngoài ra, cơ quan BHXH Bình Dương cần thiết
lập đường dây nóng hỗ trợ kịp thời khi có doanh nghiệp gặp vướng mắc.
3.4.5. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong thu bảo hiểm xã hội bắt
buộc
Hằng năm, thực hiện xây dựng kế hoạch kiểm tra, chủ động phối hợp ban hành quy
chế, chương trình, kế hoạch kiểm tra, thanh tra liên ngành về thực hiện chính sách
BHXH cho NLĐ tại các đơn vị sử dụng lao động.
Đối với các đơn vị vi phạm pháp luật về BHXH hoặc các tổ chức cá nhân liên quan
phải xử lý hoặc kiến nghị xử lý nghiêm, thậm chí tiến hành khởi kiện ra Tòa án.
Sau kiểm tra, thanh tra phải báo cáo và tham mưu các giải pháp cho các cấp ủy,
chính quyền địa phương về việc thực hiện chính sách BHXH.
3.4.6. Tăng cường ứng dụng tin học vào trong công tác quản lý thu
Công việc quản lý thu BHXH đòi hỏi phải cập nhật, lưu trữ một khối lượng cơ sở
dữ liệu lớn trong một khoảng thời gian dài của đơn vị sử dụng lao động và NLĐ, cung
cấp đủ lượng thông tin cần thiết về công tác thu, nộp BHXH và giải quyết chế độ chính
sách sẽ giúp lãnh đạo BHXH kịp thời chỉ đạo công tác quản lý thu BHXH cho các
phòng nghiệp vụ liên quan để giải quyết chế độ chính sách cho NLĐ. Một số tỉnh,

12
thành phố đã xây dựng và đưa vào ứng dụng một số chương trình trong công tác quản
lý đối tượng; song các chương trình này mới chỉ có thể khai thác và sử dụng ở phạm vi
hẹp, chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu trong công tác quản lý.
Thực hiện đấu thầu chọn lựa nhà cung cấp phần mềm quản lý thu BHXH nhằm
quản lý toàn bộ NLĐ tham gia và đóng BHXH để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của họ
về BHXH theo đúng luật. Nhà cung cấp cần xây dựng phần mềm để có thể quản lý
mức lương, phụ cấp và điều kiện làm việc của từng NLĐ trong toàn bộ quá trình tham
gia và đóng BHXH để làm cơ sở để giải quyết các chế độ BHXH; thực hiện nhiệm vụ
quản lý quỹ BHXH bằng việc quản lý số tiền thu, nộp BHXH của đơn vị sử dụng lao
động và NLĐ trích nộp. Bên cạnh đó, theo kết quả khảo sát ở chương 2 thì có đến
94,14% ý kiến khảo sát cho rằng cơ quan BHXH nên xây dựng chương trình phần
mềm hỗ trợ doanh nghiệp trong việc lập báo cáo tăng, giảm, giải quyết chế độ cho
NLĐ, đây là nội dung quan trọng được rất nhiều doanh nghiệp quan tâm, BHXH
tỉnh cần sớm hoàn thiện phần mềm giao dịch BHXH điện tử và đưa vào sử dụng.
Tóm lại, việc nghiên cứu đưa công nghệ thông tin vào quản lý là điều kiện quan
trọng để ngành BHXH đẩy mạnh cải cách hành chính trong các hoạt động của ngành
nhất là trong công tác quản lý thu BHXH và giải quyết chế độ chính sách BHXH nhằm
đảm bảo yêu cầu ngày càng cao trong tình hình mới.
3.4.7. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính
Theo kết quả khảo sát nhân viên phụ trách BHXH ở các doanh nghiệp trong
chương 2 thì có đến 78,24 % ý kiến cho rằng thủ tục tham gia BHXH còn rườm rà,
cần đơn giản hóa hơn nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí cho các doanh nghiệp. Vì
vậy, trước hết cơ quan BHXH Bình Dương cần đẩy mạnh việc triển khai giao dịch
BHXH điện tử. Giao dịch BHXH điện tử góp phần đem lại những hiệu quả nhất định,
góp phần giảm các thủ tục hành chính phiền hà, không cần thiết, tiết kiệm thời gian
trong quá trình giao dịch nộp BHXH cho các doanh nghiệp cũng như cơ quan BHXH.
Và khi áp dụng kê khai điện tử, nộp điện tử, đối chiếu điện tử thì sẽ không dùng chứng
từ giấy, giúp giảm chi phí cho doanh nghiệp. Giao dịch BHXH điện tử giúp đơn vị

13
tham gia BHXH có được công cụ lập thủ tục BHXH đúng quy định của BHXH Việt
Nam, hỗ trợ nhiều chức năng tự động giúp giảm thiểu sai sót khi kê khai và có thể xem
được kết quả giao dịch ngay trên phần mềm giao dịch BHXH điện tử; giảm phiền hà
cho NLĐ và các doanh nghiệp.
Tạo điều kiện trong thanh toán, giải quyết chính sách cho đối tượng: Trong cơ chế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay, nhu cầu BHXH rất đa dạng,
mọi NLĐ thuộc các thành phần kinh tế đều có quyền tham gia và hưởng BHXH. Vì
vậy, chính sách BHXH cần phải đa dạng, đồng bộ, kịp thời để đáp ứng được nhu cầu
và đảm bảo bình đẳng về quyền lợi giữa những NLĐ trong các thành phần kinh tế.
Thêm vào đó, trong thời đại ngày nay, khoa học công nghệ phát triển với tốc độ nhanh,
việc sử dụng thẻ thông minh trong các quan hệ giao dịch, thanh toán và cả trong khâu
quản lý được áp dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới. Để phù hợp với xu thế
chung của thời đại và tạo điều kiện cho công tác quản lý, thuận tiện cho NLĐ sử dụng,
cần thiết phải có những quy định mang tính chiến lược lâu dài, cần thiết quy định một
loại hình công cụ quản lý về BHXH chung phù hợp. Đồng thời cơ chế nộp tiền tham
gia BHXH và thanh toán các chế độ về BHXH được quy định thoáng hơn, có thể trong
phạm vi toàn quốc và bất cứ khi nào. Với một số vấn đề nêu trên, cần thiết phải thực
hiện các vấn đề sau để tạo điều kiện trong thanh toán, giải quyết chính sách cho NLĐ:
+ Tập trung đầu mối quản lý, đơn vị sử dụng lao động có thể hoạt động sản xuất
kinh doanh ở địa bàn khác nhau, sử dụng lao động ở nhiều địa phương khác nhau
nhưng chỉ phải kê khai, đăng ký đóng BHXH ở một nơi. Cơ quan BHXH cấp sổ
BHXH cho NLĐ thông qua việc quản lý của đơn vị sử dụng lao động chỉ ở một nơi.
Chỉ khi nào NLĐ chuyển sang đơn vị sử dụng lao động khác mới phải làm thủ tục di
chuyển sổ BHXH.
+ NLĐ ngay sau khi đăng ký tham gia BHXH đồng thời kê khai đầy đủ các tiêu chí
và nội dung đã được hoàn thiện theo yêu cầu đảm bảo cho việc cấp sổ BHXH và giải
quyết các chế độ BHXH sau này.
+ Quy trình thu và giải quyết chế độ BHXH cho NLĐ có thể rút gọn lại. Đồng thời

14
khâu gửi hồ sơ lên BHXH Việt Nam để kiểm tra, thẩm định lại hồ sơ, lý lịch của NLĐ
cũng không cần thiết.
3.4.8. Một số giải pháp khác
3.4.8.1. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ viên chức Bảo hiểm xã hội tỉnh: theo kết
quả khảo sát ở chương 2 thì vẫn còn đến 26,78 % ý kiến nhân viên phụ trách BHXH
ở các doanh nghiệp cho rằng nhân viên cơ quan BHXH Bình Dương còn chưa thành
thạo về nghiệp vụ. Do đó, cần tiếp tục nâng cao chuyên môn nghiệp vụ của viên chức
BHXH Bình Dương hơn nữa. Cần xây dựng chiến lược phát triển đội ngũ cán bộ làm
công tác thu BHXH cả trước mắt và lâu dài phù hợp với mỗi giai đoạn phát triển cụ
thể. Xây dựng kế hoạch và tổ chức đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn về công tác quản lý
thu BHXH theo từng tháng, quý, năm. Khen thưởng, động viên kịp thời, thích đáng đối
với các cá nhân có nhiều thành tích trong thực thi nhiệm vụ; đề bạt, bổ nhiệm những cá
nhân xuất sắc vào các chức danh quản lý tương ứng, tạo động lực phấn đấu, thi đua
trong thực hiện nhiệm vụ. Cần có cơ chế chính sách đãi ngộ để thu hút người giỏi,
người tài ngay từ khâu tuyển dụng. Phân bổ chỉ tiêu thu BHXH hàng năm cho từng cán
bộ thu, và cần có chế độ thưởng cho cán bộ thu khi thực hiện vượt chỉ tiêu được giao.
3.4.8.2. Tăng cường tập huấn cho nhân viên phụ trách bảo hiểm xã hội tại các doanh
nghiệp FDI: kết quả khảo sát tiêu chí “Nhân sự phụ trách công tác BHXH ở các doanh
nghiệp am hiểu về luật BHXH và các quy định về thu BHXH bắt buộc” đạt điểm dưới
mức trung bình là 2,18 điểm, do đó BHXH tỉnh cần tăng cường cả về số lần tập huấn
lẫn chất lượng tập huấn. Khi tập huấn cần chuẩn bị kỹ nội dung, tài liệu hướng dẫn cho
các nhân viên phụ trách công tác BHXH. Việc tăng cường tập huấn cho nhân viên phụ
trách BHXH là điều rất cần thiết, vì khi họ hiểu sâu về chính sách và thành thạo về
chuyên môn thì công tác tham mưu cho chủ sử dụng lao động mới kịp thời, hiệu quả.
Từ đó giúp doanh nghiệp chấp hành tốt các chính sách về lao động và BHXH.
3.4.8.3. Phát triển thu bảo hiểm xã hội qua hệ thống ngân hàng: Thực hiện việc chi trả
lương qua hệ thống Ngân hàng và trích nộp BHXH thông qua tài khoản của từng cá
nhân. Đây là giải pháp rất hữu hiệu để phòng chống thất thu BHXH.

15
3.4.8.4. Tăng cường phối hợp với công đoàn khối các doanh nghiệp: Công đoàn là tổ
chức chính trị - xã hội của giai cấp công nhân và NLĐ, có chức năng bảo vệ quyền lợi
hợp pháp và chính đáng của NLĐ. Tổ chức công đoàn có vai trò rất quan trọng trong
công tác BHXH, vì đây là quyền lợi chính đáng của NLĐ, không chỉ trước mắt mà còn
lâu dài. Cơ quan BHXH tỉnh cần chủ động phối hợp với Liên đoàn lao động, Công
đoàn khối các doanh nghiệp tổ chức các buổi tuyên truyền về thực hiện pháp luật
BHXH, từ đó triển khai về công đoàn cơ sở của từng doanh nghiệp, phải nâng cao vai
trò của công đoàn cơ sở trong việc bảo vệ quyền lợi cho NLĐ, khi chủ lao động không
thực hiện nghĩa vụ tham gia BHXH cho NLĐ thì NLĐ đã có tổ chức công đoàn đứng
ra bảo vệ quyền lợi cho mình. Công đoàn cơ sở có thể tổ chức tuyên truyền về chính
sách BHXH đến với NLĐ giúp họ nhận biết được vai trò của BHXH đối với mình.
Công đoàn còn phối hợp với các ban ngành khác trong tỉnh kiểm tra giám sát việc thực
hiện BHXH cho NLĐ. Đưa nội dung công tác kiểm tra thực hiện BHXH vào là một
trong các hoạt động trọng tâm của công đoàn hàng năm.
3.4.8.5. Xây dựng chế độ thưởng phạt phù hợp với các doanh nghiệp: theo kết quả
khảo sát nhân viên phụ trách BHXH thì có đến 96,23 % ý kiến cho rằng cơ quan
BHXH nên có nhiều chính sách khen thưởng cũng như ưu đãi đối với các doanh
nghiệp tích cực tham gia BHXH. Do đó, cơ quan BHXH Bình Dương cũng cần
quan tâm đến vấn đề này nhiều hơn. Nếu doanh nghiệp thường xuyên đóng sớm,
đóng đúng hạn cần được tuyên dương khen thưởng, có thể khen thưởng theo từng quý.
Hình thức khen thưởng có thể bằng hiện vật hay hiện kim tùy theo kinh phí của cơ
quan. Có thể kết hợp tuyên dương khen thưởng các đơn vị thực hiện tốt chính sách và
trích nộp BHXH trong Hội nghị sơ kết 6 tháng và Hội nghị tổng kết năm của cơ quan.
Hoặc có thể phối hợp với Sở LĐ-TB&XH đề xuất UBND tỉnh khen thưởng nếu cần
thiết. Còn nếu doanh nghiệp đóng trễ, nợ đọng kéo dài, không thực hiện theo đúng quy
định thì phải xử lý thật nặng, vì điều này ảnh hưởng tới quyền lợi của NLĐ.
3.4.8.6. Cải tiến website Bảo hiểm xã hội tỉnh: Nội dung website phải có đầy đủ các
chính sách và điều kiện hưởng, phương pháp và cách thức thu nộp, thiết lập chuyên

16
mục giải đáp thắc mắc cho các đối tượng. Liên kết với website của các doanh nghiệp
FDI hoặc công đoàn khối doanh nghiệp nhằm tuyên truyền và phổ biến pháp luật về
BHXH, giúp các đối tượng hiểu hơn về chế độ chính sách BHXH và lợi ích của chính
sách ASXH này.
3.5. Kiến nghị
3.5.1. Kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước
Trước hết, đề nghị cần sớm hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về BHXH. Việt
Nam đã gia nhập WTO nên trong thời gian tới sẽ còn có rất nhiều các doanh nhân nước
ngoài đầu tư vốn vào Việt Nam, số lượng doanh nghiệp FDI tăng sẽ thu hút một số
lượng lớn lao động vào làm việc; do đó để đảm bảo việc tham gia BHXH một cách
hoàn toàn tự nguyện, đóng BHXH đầy đủ thì luật BHXH phải có những quy định cụ
thể và rõ ràng hơn. Chính vì vậy, ngành BHXH các cấp phải luôn chú trọng đến việc
phát hiện những điểm thiếu sót, chưa phù hợp của luật BHXH mới và hoạt động của
ngành BHXH để tham mưu cho Quốc hội sửa đổi hoặc bổ sung cho phù hợp. Vấn đề
này cũng đã được đề cập đến trong Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ
Chính Trị khóa XI về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH,
BHYT giai đoạn 2012 – 2020, “Mở rộng và hoàn thiện chế độ, chính sách BHXH,
BHYT có bước đi, lộ trình phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Phát
triển hệ thống BHXH, BHYT đồng bộ với phát triển các dịch vụ xã hội, đáp ứng ngày
càng tốt hơn nhu cầu của nhân dân; tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người tham gia và
thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT” [6]. Nghị quyết cũng đã nêu ra bốn nhóm nhiệm
vụ và giải pháp chính, trong đó nhiệm vụ và giải pháp trọng yếu đó là hoàn thiện hệ
thống chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT.
Theo kết quả khảo sát ở chương 2 thì có đến 69,87 % ý kiến cho rằng chế tài phạt
chưa đủ mạnh, cần tăng chế tài lên nhằm tăng tính răn đe các doanh nghiệp trong
việc tham gia BHXH bắt buộc cho NLĐ và câu hỏi “Các hình thức xử phạt hiện nay
đối với các đơn vị nợ BHXH dai dẳng đã đủ tính răn đe”, điểm trung bình chỉ đạt 1,95
điểm, số điểm này rất thấp. Do đó, tác giả đề nghị bổ sung các chế tài xử phạt vi phạm

17
pháp luật về BHXH theo hướng tăng nặng, không để tình trạng vi phạm thì có lợi hơn
việc chấp hành pháp luật vì chế tài quá nhẹ.
Bên cạnh đó, bổ sung vào Bộ Luật Hình sự tội danh trốn đóng BHXH, chiếm đoạt
tiền đóng BHXH của NLĐ đối với các trường hợp đã bị xử phạt vi phạm hành chính
nhưng vẫn tiếp tục vi phạm.
Cần tội phạm hóa các dạng hành vi vi phạm nghĩa vụ đóng BHXH theo cấu thành
các tội danh như sau:
+ Tội chiếm dụng tiền đóng BHXH của NLĐ;
+ Tội trốn đóng BHXH cho NLĐ;
+ Tội không đóng BHXH cho đủ số lao động;
+ Tội đóng không đúng mức đóng BHXH cho NLĐ;
+ Tội không đóng đúng hạn BHXH cho NLĐ.
Việc quy định cụ thể các tội danh để xử lý hình sự đối với các hành vi vi phạm pháp
luật BHXH là xuất phát từ đòi hỏi của NLĐ và vì quyền lợi chính đáng của họ. Việc
phân hóa trách nhiệm hình sự này thực chất là việc cụ thể hóa trong Bộ Luật Hình sự
các hành vi vi phạm có thể phải chịu trách nhiệm hình sự bằng các tội danh tương ứng
khi các hành vi này đã được xác định là có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong
các luật chuyên ngành về BHXH.
Ngoài ra, cần tăng cường chế tài xử phạt vi phạm pháp luật về BHXH, bổ sung quy
định về quyền của NLĐ trong việc tự mình khởi kiện hoặc yêu cầu tổ chức Công đoàn
khởi kiện để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ về BHXH bị xâm
phạm; quy định về quyền của NLĐ giữ, bảo quản sổ BHXH; quy định cụ thể trách
nhiệm của tổ chức Công đoàn giám sát NSDLĐ đóng BHXH đầy đủ cho NLĐ theo
quy định của pháp luật, v.v…
Chính Phủ cần sớm chỉ đạo các ngành, các cấp có liên quan nghiên cứu, đóng góp ý
kiến để ra các Nghị định hướng dẫn Luật BHXH mới, tạo cơ sở cho các doanh nghiệp
thực hiện tốt hơn các chính sách BHXH. Trong khi chờ ban hành Nghị định, Thông tư
hướng dẫn, Chính phủ cần có chế tài xử phạt các doanh nghiệp không tham gia BHXH

18
cho NLĐ. Bên cạnh đó, Chính phủ quy định rõ ràng nhiệm vụ và chức năng của từng
cơ quan từ Trung ương đến địa phương để đảm bảo các cơ quan này có trách nhiệm với
sự nghiệp BHXH, và tránh tình trạng cơ quan này đổ trách nhiệm cho cơ quan khác.
Bên cạnh đó, để quyền lợi NLĐ được đảm bảo, đặc biệt trong hoàn cảnh cộng đồng
doanh nghiệp kinh doanh gặp khó khăn, Chính phủ nên bổ sung quy định về cơ chế
bảo hiểm nguồn BHXH trong doanh nghiệp cũng như thành lập quỹ điều tiết quốc gia
về BHXH để ứng phó với tình huống doanh nghiệp bị phá sản hoặc tạm ngừng sản
xuất, kinh doanh do khó khăn, đảm bảo quyền lợi chính đáng của NLĐ.
3.5.2. Kiến nghị với cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam
Trong Luận văn “Tăng cường hoạt động thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm
xã hội tỉnh Bình Dương” của tác giả Lê Thị Huệ Linh có nêu một kiến nghị mà theo tác
giả thì đây là một kiến nghị rất hợp lý và phù hợp với tình hình hiện nay, đó là “Phối
hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư bổ sung một số quy định về điều kiện cấp phép kinh
doanh đối với loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ nhằm ràng buộc trách nhiệm của chủ
doanh nghiệp trong việc chấp hành Luật BHXH, Luật BHYT” [8].
Cơ quan BHXH Việt Nam cần kiến nghị với Quốc hội điều chỉnh tỷ lệ trích nộp
tương đối cân bằng giữa NSDLĐ và NLĐ (hiện nay NSDLĐ đóng gấp 2 lần NLĐ).
Quy định này làm cho doanh nghiệp thấy mình đóng quá cao nên cố tình né tránh hay
đóng với mức lương thấp làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ, nên cân bằng giữa
NSDLĐ, NLĐ và có một phần đóng góp của Chính phủ.
Ngoài ra, BHXH Việt Nam cần kiến nghị Quốc hội trong các dự thảo Luật tiếp theo
cần nâng mức xử phạt trong lĩnh vực BHXH đã được quy định tại Luật Xử lý vi phạm
hành chính số 15/2012/QH13 ngày 20/06/2012 lên mức tối đa 500 triệu đồng thay vì
75 triệu đồng như hiện nay. Đồng thời tăng mức tiền lãi phạt do chưa đóng, chậm đóng
BHXH ngang bằng với lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại tại thời điểm
nộp, nhằm ngăn ngừa tình trạng chiếm dụng vốn của các doanh nghiệp nợ BHXH, đặc
biệt là hiện nay đang có chiều hướng gia tăng ở các doanh nghiệp FDI.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cần đẩy nhanh việc hoàn thiện chương trình phần

19
mềm quản lý thu mới và phần mềm giao dịch BHXH qua mạng internet cho các doanh
nghiệp nhằm đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ chuyên môn.
Cơ quan BHXH cũng cần phối hợp với cơ quan thuế, liên đoàn lao động các địa
phương tổ chức đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện nộp phí BHXH đúng quy định
pháp luật. Thực tế, tại quy định về khoản đóng BHXH cho NLĐ được coi là chi phí
hợp lý khi khấu trừ thuế thu nhập doanh nghiệp đã được quy định tại Luật Thuế thu
nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, thời gian qua, khi quyết toán thuế thu nhập doanh
nghiệp, nhiều doanh nghiệp vẫn báo cáo với cơ quan thuế để khấu trừ khoản này nhưng
lại không đóng cho cơ quan BHXH. Vì thế, cần siết chặt ở khoản này, cơ quan thuế yêu
cầu các đơn vị trực thuộc xem xét các khoản chi phí được trừ khi xác định thu nhập
chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi phí trích trước về BHXH theo kỳ
hạn, theo chu kỳ mà hết kỳ hạn, hết chu kỳ chưa chi hoặc chi không hết, v.v… Khi
quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, phí BHXH là chi phí phải nộp nhưng các đơn
vị chưa nộp thì cơ quan thuế sẽ tạm “treo” lại, trong vòng một năm đơn vị đó phải nộp,
nếu không thực hiện thì cơ quan thuế sẽ xuất toán các khoản đó ra khỏi chi phí hợp lý
trong đợt quyết toán liền kề. Ngoài các biện pháp mà cơ quan BHXH đang thực hiện
như phối hợp, đề nghị thanh tra, khởi kiện các đơn vị nợ BHXH ra tòa, thì việc phối
hợp với cơ quan thuế là giải pháp quyết liệt, góp phần giải quyết tình trạng doanh
nghiệp nợ BHXH, tăng cường bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho NLĐ. Đây là kiến nghị
hoàn toàn hợp pháp, tạo thuận lợi hơn cho cơ quan BHXH trong thực thi công vụ.
Đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tăng cường các biện pháp để nâng cao
hiệu quả hoạt động của công đoàn các cấp, bảo vệ quyền lợi của NLĐ nói chung và
quyền được tham gia BHXH nói riêng. Đưa các quy định về BHXH vào chương trình
đào tạo trong các trường Đại học, Cao đẳng và các trường trung học dạy nghề để học
sinh, sinh viên tìm hiểu, tiếp cận với chính sách BHXH để khi làm việc dù vào bất kỳ
lĩnh vực lao động nào trong Nhà nước hay ngoài Nhà nước thì NLĐ đều nhận thức
được trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi về BHXH của bản thân.
3.5.3. Kiến nghị với Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương

20
UBND tỉnh Bình Dương cần tạo điều kiện tối đa cho hoạt động cải cách hành
chính, tiếp tục hỗ trợ một số lĩnh vực về thu BHXH bắt buộc của BHXH tỉnh.
UBND tỉnh nên hỗ trợ xây dựng Quy chế phối hợp trong lĩnh vực BHXH giữa
BHXH và cơ quan Toà án nhân dân cũng như Cục thi hành án, nhằm nâng cao hiệu
quả phối hợp trong giải quyết các vụ kiện và thi hành án về lĩnh vực BHXH.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh cần tập trung hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật, đẩy
nhanh tiến độ thi công các khu công nghiệp mới để thu hút các nhà đầu tư nước
ngoài. Tỉnh cần xây dựng chương trình tiếp thị mời gọi đầu tư theo hướng tập trung
thu hút mạnh các doanh nghiệp, dự án sản xuất, ứng dụng công nghệ tiên tiến, tạo ra
sản phẩm có chất lượng cao và có sức cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài
nuớc. Tập trung chỉ đạo thực hiện kịp thời, hiệu quả các chủ trương, chính sách, giải
pháp đồng bộ của Chính phủ, của tỉnh nhằm ổn định tình hình an ninh trật tự, hỗ trợ
tích cực để các doanh nghiệp khắc phục khó khăn, ổn định sản xuất. Việc thu hút
ngày càng nhiều các dự án FDI sẽ tạo ra nhiều công ăn việc làm cho NLĐ trên địa
bàn. Đồng thời, cũng sẽ giúp phát triển thêm nguồn thu cho cơ quan BHXH.
TÓM TẮT CHƯƠNG 3
Trên cơ sở lý luận của Chương 1 và những đánh giá phân tích thực trạng thu BHXH
bắt buộc khối doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh Bình Dương ở Chương 2, tác giả đã
rút ra được những thành công, hạn chế và những nguyên nhân; từ đó đã đề xuất các giải
pháp nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động thu BHXH bắt buộc ở khối doanh nghiệp
FDI trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2020.
KẾT LUẬN
Sự phát triển của doanh nghiệp FDI trong thời gian qua là kết quả thực hiện đường
lối đổi mới của Đảng và Nhà nước về chính sách kinh tế, trong đó có chính sách
BHXH. Thực hiện tốt chính sách BHXH đối với người lao động ở khối này là góp
phần ổn định, từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của một bộ phận người
lao động; tạo lập sự bình đẳng, công bằng xã hội, xóa đi ranh giới giữa người lao động
làm việc trong khu vực nhà nước và FDI. BHXH đối với doanh nghiệp FDI là sự tiếp

21
nối và mở rộng của ngành BHXH mang tính tất yếu khi Việt Nam chuyển từ cơ chế
kinh tế một thành phần sang cơ chế kinh tế nhiều thành phần với sự bình đẳng. Sự
nghiệp BHXH sẽ là sự nghiệp của mỗi người, mỗi nhà và toàn xã hội.
Vấn đề thực hiện BHXH đối với khối doanh nghiệp FDI không còn là mới mẻ,
nhưng thực tế cho thấy kết quả lại đạt được chưa như mong muốn, nảy sinh nhiều vấn
đề, tồn tại nhiều bất cập cần phải được giải quyết ngay. Tuy nhiên, để BHXH trở thành
thói quen của tất cả mọi người, các đơn vị kinh tế và người lao động trong khối FDI
tham gia BHXH một cách nề nếp theo đúng luật định thì không phải là một vấn đề đơn
giản. Song, cùng với sự nỗ lực của các cấp các ngành đặc biệt là cơ quan BHXH Việt
Nam, chúng ta hi vọng trong thời gian tới việc triển khai thực hiện chính sách BHXH
đối với người lao động khối FDI sẽ gặt hái được nhiều thành quả tốt đẹp. Không những
chỉ góp phần đảm bảo quyền lợi cho người lao động mà còn củng cố, thúc đẩy chính
sách phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng mà Đảng và
Nhà nước ta đã lựa chọn.
Với đề tài: “Một số giải pháp chống thất thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ở khối
doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2020”, tác giả đã hoàn
thành một số nội dung sau:
- Hệ thống hóa những cơ sở lý luận thu BHXH bắt buộc, đưa ra một số khái niệm về
BHXH, thu BHXH bắt buộc, doanh nghiệp FDI, vai trò của thu BHXH bắt buộc, đặc
điểm, nội dung quản lý và các nhân tố ảnh hưởng đến thu BHXH bắt buộc ở khối FDI.
- Phân tích thực trạng quản lý thu BHXH ở các doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh
Bình Dương dựa trên các nội dung về quản lý thu BHXH. Từ đó, tác giả tiến hành nhận
định, phân tích, đánh giá chung về thực trạng quản lý thu BHXH bắt buộc, xác định
những thành công, hạn chế, và nguyên nhân của hạn chế trong công tác thu BHXH bắt
buộc ở khối FDI. Qua đó, tác giả đề xuất những giải pháp nhằm phát huy những ưu
điểm và quan trọng hơn là khắc phục những hạn chế trong công tác quản lý thu BHXH
bắt buộc ở khối này.
Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong thực hiện đề tài nghiên cứu, nhưng do một số yếu
tố khách quan nên đề tài vẫn còn những tồn tại, thiếu sót nhất định:

22
- Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu về quản lý thu BHXH bắt buộc ở khối FDI tại một
thời điểm cụ thể và chưa quan tâm đến các khối khác. Thực tế hoạt động quản lý thu
BHXH bao gồm nhiều khối (khối doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp ngoài quốc
doanh, hành chánh sự nghiệp, hợp tác xã, đoàn thể, v.v…), mỗi khối có những điểm
tương đồng nhưng cũng có vài đặc thù riêng trong quản lý thu nên việc triển khai, áp
dụng các giải pháp vào thực tế luôn cần được kiểm tra, đánh giá và hoàn thiện.
- Phần nghiên cứu định lượng chỉ thu thập dữ liệu sơ cấp bằng bảng câu hỏi, mặc dù
tác giả đã thuyết phục, giải thích cho các đối tượng khảo sát nhưng vẫn không tránh
khỏi trường hợp người được hỏi vì lý do cá nhân, sự tế nhị khiến họ né tránh, trả lời
thiếu trung thực; một số khác không hiểu rõ nội dung câu hỏi hoặc trả lời thay cùng
những lý do khác ít nhiều ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu.
Những hạn chế, thiếu sót trên đã gợi mở những hướng nghiên cứu tiếp theo như
“Đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến thất thu BHXH trên địa bàn tỉnh Bình
Dương”, “Hoàn thiện quản lý thu BHXH bắt buộc ở khối doanh nghiệp Nhà
nước”, “Hoàn thiện quản lý thu BHXH bắt buộc ở khối doanh nghiệp ngoài quốc
doanh”, v.v…
Qua việc thực hiện đề tài nghiên cứu này, tác giả mong muốn đóng góp một phần
công sức nhỏ của mình cho sự nghiệp phát triển của BHXH tỉnh Bình Dương nói riêng
và các đơn vị sự nghiệp Nhà nước của Bình Dương nói chung.
Tác giả kính mong nhận được sự thông cảm cũng như những ý kiến đóng góp quý
báu từ phía Hội đồng và Quý Thầy, Cô./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TIẾNG VIỆT
[1] Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X (2008), Chỉ thị số 22-CT/TW ngày
05/06/2008 - Về tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng quan hệ
lao động hài hoà, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp.

23
[2] Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X - Hội nghị lần thứ sáu (2008), Nghị
quyết số 21-NQ/TW, ngày 30/01/2008 - Về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
[3] Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI - Hội nghị lần thứ năm (2012),
Nghị quyết số 15-NQ/TW, ngày 01/06/2012 - Một số vấn đề về chính sách xã
hội giai đoạn 2012 – 2020.
[4] Bảo hiểm xã hội Bình Dương (2014), Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5
năm giai đoạn 2016 – 2020.
[5] Bảo hiểm xã hội Việt Nam (2011), Quyết định số 1111/QĐ-BHXH, ngày
25/10/2011 - Về việc ban hành Quy định quản lý thu bảo hiểm xã hội, bảo
hiểm y tế; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế.
[6] Bộ Chính trị (2012), Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 22/11/2012 - Về tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
giai đoạn 2012 – 2020.
[7] Cục thống kê Bình Dương (2013), Niên giám thống kê.
[8] Lê Thị Huệ Linh (2012), Tăng cường hoạt động thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc
tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Bình Dương, Luận văn thạc sĩ - Đại Học Bình Dương.
[9] Nguyễn Lê (2015), Nợ bảo hiểm xã hội: Ngôi “vô địch” về tay khối FDI, Bài
đăng trên website http://vneconomy.vn, truy cập ngày 10/05/2015. (Xem Phụ
lục 10)
[10] Nguyễn Văn Định (2012), Giáo trình Bảo hiểm, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế
Quốc Dân.
[11] Quốc hội (2013), Hiến pháp nước Cộng Hòa Xã hội Chủ Nghĩa Việt Nam,
ngày 28/11/2013.
[12] Quốc hội (1996), Luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, ngày 12/11/1996.
[13] Quốc hội (2006), Luật Bảo hiểm Xã hội số 71/2006/QH11, ngày 29/06/2006
[14] Quốc hội (2005), Luật đầu tư số 59/2005/QH11, ngày 29/11/2005.
[15] Thủ tướng Chính phủ (2012), Quyết định phê duyệt chiến lược phát triển bền
vững Việt Nam giai đoạn 2011 – 2020, ngày 12/04/2012.

24
[16] Thủ tướng Chính phủ (2013), Quyết định số 1215/QĐ-TTg phê duyệt Chiến
lược phát triển ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đến năm 2020, ngày
23/7/2013.
[17] Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương (2013), Kế hoạch số 2470/KH-UBND về
việc thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TU ngày 13/08/2013 của Tỉnh ủy Bình Dương
về việc thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 – 2020,
ngày 22/08/2013.
TRANG WEBSITE
[18] http://baohiemxahoi.gov.vn.
[19] http://bhxhbinhduong.gov.vn.
[20] http://binhduong.gov.vn.
[21] http://tapchibaohiemxahoi.gov.vn.
[22] http://vi.wikipedia.org.

MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỐNG THẤT THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC Ở KHỐI DOANH NGHIỆP FDI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỐNG THẤT THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC Ở KHỐI DOANH NGHIỆP FDI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020

Similar to MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỐNG THẤT THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC Ở KHỐI DOANH NGHIỆP FDI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020 (20)

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (16)

MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỐNG THẤT THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC Ở KHỐI DOANH NGHIỆP FDI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020