3. LAYUNIN:
Nasusuri ang mga taglay
na karapatan ng bawat tao
mula sa kontekstong
historikal tungo sa pagiging
instrumento ng mga ito sa
pagiging aktibo ng
4. PANIMULA:
Taglay ng bawat tao ang
mga karapatang nakabatay
sa prinsipyo ng paggalang
sa isang indibiduwal.
9. Pinalaya niya ang mga
alipin at ipinahayag na
maaari silang pumili ng
sariling relihiyon.
Idineklara rin ang
pagkakapantay pantay ng
lahat ng lahi.
“Cyrus Cylinder” (539
B.C.E.)
10. Nakatala ito sa isang baked-clay
cylinder na tanyag sa tawag na
“Cyrus Cylinder.” Tinagurian
ito bilang “world’s first charter
of human rights.”
11. Kinakitaan din ng kaisipan
tungkol sa karapatang
pantao ang iba pang
sinaunang kabihasnan
tulad ng India, Greece,
at Rome.
12. Ang mga itinatag na relihiyon at
pananampalataya sa Asya tulad ng
Judaism, Hinduism,
Kristiyanismo, Buddhism,
Taoism, Islam at iba pa ay
nakapaglahad ng mga kodigo tungkol
sa moralidad, kaisipan tungkol sa
dignidad ng tao at tungkulin nito sa
kaniyang kapwa.
13. Noong 1215,
sapilitang lumagda si
John I, Hari ng
England, sa Magna
Carta, isang
dokumentong
naglalahad ng ilang
karapatan ng mga
1215- Magna
Carta
14. Ilan sa mga ito ay hindi
maaaring dakpin, ipakulong,
at bawiin ang anumang ari-
arian ng sinuman nang
walang pagpapasiya ng
hukuman. Sa dokumentong
ito, nilimitahan ang
kapangyarihan ng hari ng
1215- Magna
Carta
15. Sa England, ipinasa ang Petition of
Right na naglalaman ng mga
karapatan tulad nang hindi
pagpataw ng buwis nang walang
pahintulot ng Parliament, pagbawal
sa pagkulong nang walang sapat na
dahilan, at hindi pagdeklara ng batas
militar sa panahon ng kapayapaan
Petition of Right
(1628)
16. Sa England, ipinasa ang Petition
of Right na naglalaman ng mga
karapatan tulad nang hindi
pagpataw ng buwis nang walang
pahintulot ng Parliament, pagbawal
sa pagkulong nang walang sapat na
dahilan, at hindi pagdeklara ng
batas militar sa panahon ng
Petition of Right
(1628)
17. Bill of Rights(1791)
Noong 1787, inaprubahan ng
United States Congress ang
Saligang-batas ng kanilang
bansa.
Sa dokumentong ito, nakapaloob
ang Bill of Rights na ipinatupad
noong Disyembre 15, 1791.
18. Bill of
Rights(1791)
Ito ang nagbigay-
proteksiyon sa mga
karapatang pantao ng
lahat ng mamamayan at
maging ang iba pang
taong nanirahan sa bansa.
19. Declaration of the Rights
of Man and of the
Citizen(1789)
Noong 1789,
nagtagumpay ang
French Revolution
na wakasan ang
ganap na
kapangyarihan ni
Haring Louis XVI.
20. Declaration of the Rights
of Man and the
citizen(1789)
Sumunod ang paglagda ng
Declaration of the Rights
of Man and of the Citizen
na naglalaman ng mga
karapatan ng mamamayan.
21. Noong 1864, isinagawa
ang pagpupulong ng labing-
anim na Europeong bansa
at ilang estado ng United
States sa Geneva,
The First Geneva
Convention(1864)
22. Kinilala ito bilang The First
Geneva Convention na may
layuning isaalang-alang ang
pag-alaga sa mga karapatan
nang walang anumang
diskriminasyon.
The First Geneva
Convention(1864)
23. Noong 1948, itinatag ng
United Nations ang Human
Rights Commission sa
pangunguna ni Eleanor
Roosevelt, asawa ng yumaong
Pangulong Franklin Roosevelt
ng United States.
Universal Declaration of
Human Rights(1948)h
24. Noong 1948, itinatag ng
United Nations ang Human
Rights Commission sa
pangunguna ni Eleanor
Roosevelt, asawa ng yumaong
Pangulong Franklin Roosevelt
ng United States.
Universal Declaration of
Human Rights(1948)h
27. Gawain 2: Connecting Human
Rights Then and No
1. Pumili ng isang karapatang pantao na
nakapaloob sa alinman sa tinalakay na
dokumento.
2. Magbigay ng halimbawa, sitwasyon o
pangyayari sa iyong komunidad na
nagpapatunay na nagaganap o
ipinatutupad ito sa kasalukuyan.
3. Ipakita ang gawaing ito sa malikhaing
paraan.
28. 1. Piniling dokumento sa pagkabuo ng
karapatang pantao:
________________
2. Karapatang pantaong nakapaloob sa
dokumento na nagaganap/ipinatutupad
sa kasalukuyan:
_______________________
3. Malikhaing Gawain:
_________________
29. Gawain 3: Three Cards
Diagram
Kompletuhin ang datos na hinihingi sa bawat
card. Pagkatapos, sagutin ang sumusunod na
tanong.
31. PANIMULA:
Bibigyang pansin sa bahaging
ito ang mga dokumento ng
Universal Declaration of Human
Rights at ang Bill of Rights ng ating
SaligangBatas ng 1987.
Ipaliliwanag dito ang kahalagahan
ng mga ito sa ating papel bilang
mabuting mamamayan sa lipunan.
32. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Isa sa mahalagang
dokumentong naglalahad ng
mga karapatang pantao ng
bawat indibiduwalna may
kaugnayan sa bawat aspekto
ng buhay ng tao.
33. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Kabilang sa mga ito ang
karapatang sibil, politikal,
ekonomiko, sosyal, at
kultural
34. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Nang itatag ang United Nations
noong Oktubre 24, 1945, binigyang-diin
ng mga bansang kasapi nito na
magkaroon ng kongkretong balangkas
upang matiyak na maibabahagi ang
kaalaman at maisakatuparan ang mga
karapatang pantao sa lahat ng bansa. Ito
ay naging bahagi sa adyenda ng UN
General Assembly noong 1946.
35. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Nabuo ang UDHR nang
maluklok bilang tagapangulo ng
Human Rights Commission ng
United Nations si Eleanor
Roosevelt – ang biyuda ni
dating Pangulong Franklin
Roosevelt ng United States.
36. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Binalangkas ng naturang
komisyon ang talaan ng mga
pangunahing karapatang
pantao at tinawag ang talaang
ito bilang Universal Declaration
of Human Rights.
37. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Malugod na tinanggap ng
UN General Assembly ang
UDHR noong Disyembre 10,
1948 at binansagan ito bilang
“International Magna Carta
for all Mankind.
38. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Umabot nang halos dalawang
taon bago nakumpleto ang mga
artikulong nakapaloob sa UDHR.
Sa Preamble at Artikulo 1 ng
UDHR, inilahad ang likas na
karapatan ng lahat ng tao tulad ng
pagkakapantay-pantay at
39. Universal Declaration of Human
Rights (UDHR)
Binubuo naman ng mga karapatang
sibil at pulitikal ang Artikulo 3 hanggang
21. Nakadetalye sa Artikulo 22
hanggang 27 ang mga karapatang
ekonomiko, sosyal, at kultural.
Tumutukoy naman ang tatlong huling
artikulo (Artikulo 28 hanggang 30) sa
tungkulin ng tao na itaguyod ang mga
karapatan ng ibang tao.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46. Malaki ang pagkakaugnay ng mga
karapatang nakapaloob sa UDHR sa
bawat aspekto ng buhay ng tao.
Naging sandigan ng maraming bansa
ang nilalaman ng UDHR upang
panatilihin ang kapayapaan at
itaguyod ang dignidad at karapatan
ng bawat tao.
47. Kaisa ang pamahalaan ng
Pilipinas sa maraming bansang
nagbigay ng maigting na
pagpapahalaga sa dignidad at
mga karapatan ng tao sa iba’t
ibang panig ng daigdig
48. Ang Katipunan ng mga Karapatan o
Bill of Rights ng Konstitusyon ng
ating bansa ay listahan ng mga
pinagsamasamang karapatan ng
bawat tao mula sa dating
konstitusyon at karagdagang
karapatan ng mga indibiduwal na
nakapaloob sa Seksyon 8, 11, 12,
49. Ayon sa aklat ni De Leon, et.al
(2014), may tatlong uri ng mga
karapatan ng bawat mamamayan
sa isang demokratikong bansa.
Mayroon namang apat na
klasipikasyon ang constitutional
rights. Unawain ang diyagram sa
ibaba.
53. Constitution
al Rights
Karapatang Sibil –
mga karapatan na
titiyak sa mga
pribadong
indibidwal na
maging kasiya-siya
ang kanilang
pamumuhay sa
paraang nais nang
hindi lumalabag sa
58. SEKSYON 1. Hindi dapat alisan
ng buhay, kalayaan, o ariarian
ang sino mang tao nang hindi sa
kaparaanan ng batas, ni
pagkaitan ang sino mang tao ng
pantay na pangangalaga ng
batas.
59. SEK. 2. Ang karapatan ng mga taong-bayan na magkaroon
ng kapanatagan sa kanilang sarili, pamamahay, papeles, at
mga bagay-bagay laban sa hindi makatwirang
paghahaluglog at pagsamsam sa ano mang layunin ay hindi
dapat labagin, at hindi dapat maglagda ng warrant sa
paghalughog o warrant sa pagdakip maliban kung may
malinaw na dahilan na personal na pagpapasyahan ng
hukom matapos masitasat ang mayhabla at ang mga
testigong maihaharap niya sa ilalim ng panunumpa o
patotoo, at tiyaking tinutukoy ang lugar na hahalughugin, at
ang mga taong darakpin o mga bagay na sasamsamin.
60. SEK. 3. (1) Hindi dapat labagin ang
pagiging lihim ng komunikasyon at
korespondensya maliban sa legal n
autos ng hukuman, o kapag
hinihingi ang naiiba ng kaligtasan o
kaayusan ng bayan ayon sa
itinatakda ng batas.
61. (2)Hindi dapat tanggapin para sa
ano mang layunin sa alin mang
hakbangin sa paglilitis ang ano
mang ebidensya na nakuha
nang labag dito sa sinusundang
seksyon.
62. SEK. 4. Hindi dapat magpatibay ng
batas na nagbabawas sa kalayaan sa
pananalita, pagpapahayag, o ng
pamahayagan, o sa karapatan ng mga
taong-bayan na mapayapang
magkatipon at magpetisyon sa
pamahalaan upang ilahad ang kanilang
mga karaingan.
63. SEK. 5. Hindi dapat magbalangkas ng batas
para sa pagtatatag ng relihiyon, o nagbabawal
sa malayang pagsasa-gamit nito. Dapat
ipahintulot magpakailanman ang malayang
pagsasagamit at pagtatamasa ng
pagpapahayag ng relihiyon at pagsamba nang
walang pagtatangi o pamimili. Hindi dapat
kailanganin ang pagsusulit panrelihiyon sa
pagsasagamit ng mga karapatang sibil o
pampulitika.
64. SEK. 6. Hindi dapat bawahan ang kalayaan
sa paninirahan at ang pagbabago ng tirahan
sa saklaw ng mga katakdaang itinatadhana
ng batas maliban sa legal n autos ng
hukuman. Ni hindi dapat bawahan ang
karapatan sa paglalakbay maliban kung para
sa kapakanan ng kapanatagan ng bansa,
kaligtasang pambayan, o kalusugang
pambayan ayon sa maaaring itadhana ng
batas.
65. SEK. 7. Dapat kilalanin ang karapatan ng mga
taong-bayan na mapagpabatiran hinggil sa mga
bagay-bagay na may kinalaman sa tanan. Ang
kaalaman sa mga opisyal na record, at sa mga
dokumento at papeles tugkol sa mga opisyal na
Gawain, transaksyon, o pasya, gayon din sa
mga datos sa pananaliksik ng pamahalaan na
pinagbabatayan ng patakaran sa pagpapaunlad
ay dapat ibigay sa mamamayan sa ilalim ng
mga katakdaang maaaring itadhana ng batas.
66. SEK. 14. (1) Hindi dapat papanagutin sa
pagkakasalang criminal ang sino mang tao nang
hindi sa kaparaanan ng batas
67. (2) Sa lahat ng mga pag-uusig criminal, ang nasasakdal ay
dapat ituring na walang sala hangga’t hindi napapatunayan
ang naiiba, at dapat magtamasa ng karapatang magmatwid
sa pamamagitan ng sarili at ng abogado, mapatalastasan ng
uri at dahilan ng sakdal laban sa kanya, magkaroon ng
mabilis, walang kinikilingan, at hayagang paglilitis,
makaharap ang mga testigo at magkaroon ng sapilitang
kaparaanan upang matiyak ang pagharap ng mga testigo at
paglitaw ng ebidensya para sa kanyang kapakanan. Gayon
man, matapos mabasa ang sakdal, maaaring ituloy ang
paglilitis kahit wala ang nasasakdal sa pasubaling marapat
na napatalastasan siya at di makatwiran ang kanyang
kabiguang humarap.
68. SEK. 15. Hindi dapat suspindihin ang
pribilehiyo ng writ of habeas corpus
maliban kung may pananalakay o
paghihimagsik, kapag kinakailangan ng
kaligtasang pambayan.
69. SEK. 16. Dapat magkaroon ang lahat
ng mga tao ng karapatan sa madaliang
paglutas ng kanilang mga usapin sa
lahat ng mga kalupunang
panghukuman, malapanghukuman, o
pampangasiwaan.
70. SEK. 17. Hindi dapat pilitin ang isang
tao na tumestigo laban sa kanyang sarili
71. SEK. 18. (1) Hindi dapat detenihin ang
sino mang tao dahil lamang sa kanyang
paniniwala at hangaring pampulitika.
72. (2) Hindi dapat pairalin ang ano mang
anyo ng sapilitang paglilingkod, maliban
kung ang kaparusahang pataw ng hatol
ng pagkakasala.
73. Gawain 12.Mga Scenario: Paglabag at
Hakbang
Kumuha ng larawan o artikulo sa pahayagan tungkol
sa mga situwasiyon sa bansa o ibang bahagi ng
daigdig na may paglabag sa karapatang pantao.
Gawin sa diyagram ang pagsagot sa hinihinging
mga datos.
74. Idikit ang
larawan/
artikulo
Magbigay ng detalye
sa larawan
Mga karapatang
pantaong nilabag
Mga hakbang na dapat
isagawa bilang
mamamayan kaugnay sa
naturang paglabag
75. Bakit nagpapakita ng paglabag sa karapatang
pantao ang iyong nakuhang larawan o artikulo?
Paano ito nakaaapekto sa buhay ng taong biktima
ng paglabag sa karapatang pantao at sa lipunang
kaniyang kinabibilangan?
Ano ang iyong maaaring imungkahi upang
maiwasan ang paglubha ng mga situwasiyong dulot
ng paglabag sa mga karapatang pantao?
