1. บทที่ 3
การออกแบบผลิตภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
ภาควิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ
มหาวิทยาลัยศรีปทุม
อ. พิภัช ดวงคาสวัสดิ์
พ.ศ. 2555

2. วัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้เรียนสามารถ
1. อธิบายองค์ประกอบต่างๆ ของระบบสารสนเทศและของระบบที่มนุษย์เข้าไปมีบทบาทได้
2. บอกซอฟต์แวร์ระบบ และแยกออกเป็นกี่ชนิดมีซอฟต์แวร์ใดบ้างได้
3. บอกความแตกต่างของคอมพิวเตอร์แต่ละชนิด คอมพิวเตอร์ชนิดใดที่ได้รับความนิยมมากที่สุดได้
4. อธิบายภาวะเชื่อมต่อ การปฏิวัติไร้สายและภาวะเชื่อมต่อสัมพันธ์กันได้
5. อธิบายการออกแบบ User Interface มีวัตถุประสงค์หลัก ๆ ได้
บทที่ 3
การออกแบบผลิตภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

3. 1.การออกแบบผลิตภัณฑ์
ผลิตภัณฑ์ หมายถึง สิ่งที่ผู้บริโภคต้องการในลักษณะต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งของ
เครื่องใช้ แนวความคิด ตลอดจนการบริการในรูปแบบต่างๆ
การออกแบบพัฒนาและบริหารจัดการผลิตภัณฑ์คือการนาความต้องการของผู้บริโภคมาแปร
ผันเป็นผลิตภัณฑ์โดยใช้การออกแบบและวางแผนในการผลิตเพื่อพัฒนาให้ได้ผลิตภัณฑ์ให้ตรงความ
ต้องการของผู้บริโภคมากที่สุด
การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้องอาศัยปัจจัยต่าง ๆ ประกอบกัน เช่น การวางแผน
การตลาด แนวความคิดในการออกแบบและกระบวนการผลิต นักออกแบบที่ดีจาเป็นต้องนาข้อมูล
ดังกล่าวไปใช้ในการพัฒนาให้รวดเร็วที่สุดเพื่อให้ทันต่อความเปลี่ยนแปลงในยุคปัจจุบัน

4. 1) รูปแบบของผลิตภัณฑ์
2) ความต้องการของผู้บริโภค
3) อุปกรณ์เครื่องมือ เทคนิคในการผลิต
4) ประโยชน์ของผลิตภัณฑ์
5) กระบวนการผลิตให้ได้มาซึ่งผลิตภัณฑ์ที่ออกแบบ
6) วิธีการพัฒนากระบวนการผลิต
7) การจัดการในระหว่างขั้นตอนการผลิต
8) สิ่งอานวยความสะดวกที่จาเป็น
9) ประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตทั้งหมด
1.1 ข้อมูลเบื้องต้นที่จาเป็นสาหรับการออกแบบผลิตภัณฑ์

5. 1.2 ความสาเร็จของการออกแบบผลิตภัณฑ์
การออกแบบผลิตภัณฑ์จะประสบความสาเร็จหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับ
ปัจจัยดังต่อไปนี้
(1) ความสามรถในการแยกแยะความต้องการของผู้บริโภค
(2) การสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ได้รวดเร็วและมีต้นทุนที่ต่า
(3) การแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็ว
(4) สามารถวิเคราะห์ปัญหาและแก้ปัญหาได้อย่างเหมาะสม

6. 1.3 ลักษณะรูปแบบของผลิตภัณฑ์
ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจาวันของผู้บริโภคสามารถแบ่งเป็น
กลุ่มใหญ่ๆ ได้ดังนี้
(1) ผลิตภัณฑ์ประเภทอาหาร
(2) ผลิตภัณฑ์ที่จาเป็นในชีวิตประจาวัน
(3) ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่อาหารและมีความจาเป็นเฉพาะ สินค้าฟุ่มเฟือยต่างๆ
(4) ผลิตภัณฑ์บริการ

7. การออกแบบผลิตภัณฑ์ จะศึกษาจากจุดประสงค์ในการใช้งานดังนี้
ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจาวันของผู้บริโภคสามารถแบ่งเป็น
กลุ่มใหญ่ๆ ได้ดังนี้
(1) เครื่องเรือนและของแต่งบ้าน
(2) ผลิตภัณฑ์เคหะสิ่งทอ ได้แก่ผ้าที่ใช้ในอาคาร สิ่งของตกแต่งที่เป็นผ้า
(3) ผลิตภัณฑ์เครื่องประกอบการแต่งกาย เช่น กระเป๋ า รองเท้า ผ้าพันคอ
(4) เครื่องประดับ
(5) เสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย
(6) ภาชนะและบรรจุภัณฑ์

8. 1.4 ขั้นตอนการออกแบบผลิตภัณฑ์
กระบวนการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่สาคัญ คือ
(1) ศึกษาข้อมูลของวัสดุที่นามาใช้ในทุกมิต เช่น ข้อมูลทางกายภาพ
คุณสมบัติทางเคมี แหล่งผลิต ปริมาณ
(2) คัดแยกวัสดุ โดยวิธีการใดการหนึ่ง เช่น คัดแยกจากสี ลักษณะหรือ
รูปทรง ขนาด ปริมาณ เป็นต้น
(3) เครื่องมือที่ใช้ในการผลิต
(4) ศึกษากระบวนการผลิต เทคนิค วิธีการในการผลิตที่เหมาะสม

9. 1.5 การพิจารณาความเหมาะสมของผลิตภัณฑ์
(1) คุณภาพ การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพคือ
1. ผลิตภัณฑ์นั้นต้องดูดี
2. วัสดุมีความเหมาะสม
3. สีสันสวยงามเข้ากับผลิตภัณฑ์
4. คุณภาพต้องมีมาตรฐานเท่ากันหมด ไม่ว่าจะเป็นผลิตภัณฑ์ที่
นาขายหรือที่ไว้แสดง
5. ผลิตภัณฑ์ที่ขายระดับตลาดบน ต้องมีคุณภาพสูง เหมาะกับ
ราคาและสถานที่จาหน่าย

10. 6. ให้รายละเอียดผลิตภัณฑ์ด้วยความซื่อสัตย์และแจ้งรายละเอียดของ
ผลิตภัณฑ์ให้ชัดเจน
1) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ์
2) ขนาดบรรจุ
3) ระบุชนิดของวัสดุหรือสีที่ใช้ (ถ้ามี)
4) คาแนะนาในการใช้งานและการดูแลรักษา
5) ชื่อผู้ผลิต หรือสถานที่ผลิต พร้อมสถานที่ตั้ง หรือ
เครื่องหมายการค้าที่จดทะเบียนในกรณีที่ใช้
ภาษาต่างประเทศ ต้องมีความหมายตรงกับภาษาไทยที่
กาหนดไว้ข้างต้น

11. (2) การคัดเลือกวัสดุที่มีความเหมาะสม
(3) กระบวนการผลิตที่สามารถผลิตได้อย่างต่อเนื่อง
(4) เครื่องมือที่ใช้ในการผลิต
(5) ระยะเวลาเหมาะสมกับลักษณะและรูปแบบของผลิตภัณฑ์
(6) ตรงกับความต้องการของผู้บริโภค อาจจะพิจารณาได้สอง
ประการ
1. ความต้องสอดคล้องกับสภาพความเป็นอยู่
2. ความต้องการสอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจ
(7) มีความสวยงาม มีความคิดสร้างสรรค์แทกอยู่ในการออกแบบ
1.5 การพิจารณาความเหมาะสมของผลิตภัณฑ์ (ต่อเนื่อง)

12. 2. แนวทางการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
สามารถสรุปประเด็นสาคัญได้ดังนี้
1. มีการศึกษาค้นคว้าข้อมูลที่เหมาะสมเพื่อเป็นพื้นฐานในการพัฒนา
ผลงาน
2. คานึงถึงสิ่งแวดล้อม ผลกระทบที่จะเกิดขึ้น
3. ผลกระทบของงานออกแบบที่มีต่อการใช้ทรัพยากร
4. การออกแบบอย่างยั่งยืน (Sustainable design) คือออกแบบให้รักษา
สมดุลระหว่างผลกาไรกับผลงาน และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่าง
เหมาะสม

13. จากประเด็นดังกล่าว การออกแบบที่ยั่งยืนอาจสรุปแนวทางที่เกี่ยวข้องได้
3 ประการ คือ
1. เป็นการออกแบบที่ไม่กระบทบต่อสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ
และสามารถปรับปรุงสิ่งแวดล้อมให้ดีขึ้น
2. มีมูลค่าทางเศรษกิจ
3. เกี่ยวข้องกับความต้องการพื้นฐานทางสังคม เช่น ที่พักอาศัย ยารักษาโรค
การสร้างงาน การศึกษา วัฒนธรรม เป็นต้น

14. (1) การออกแบบเพื่อความจาเป็นจริงๆ มากกว่าตามกระแส
(2) ออกแบบที่ลดการใช้ทรัพยากร ลดปริมาณของเสีย และนากลับมาใช้ใหม่
(3) การออกแบบที่ใช้ประโยชน์จากพลังงานด้านอื่นๆ นอกเหนือจากน้ามัน
(4) ออกแบบผลิตภัณฑ์ที่สามารถแยกส่วนประกอบออกจากกันได้เมื่อ
หมดอายุการใช้งานจะสามารถแยกออกมาใช้ซ้า หรือรีไซเคิลเป็นวัสดุใหม่
(5) ออกแบบโดยไม่ใช้สิ่งที่เป็นพิษต่อมนุษย์และสิ่งมีชีวิตอื่นๆ
(6) ให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อสารณะชนมากที่สุด
รูปแบบผลิตภัณฑ์ที่เน้นการออกแบบอย่างยั่งยืน
แนวทางการออกแบบประกอบด้วย

15. (7) ใช้วัสดุที่หาได้ในท้องถิ่นมากเท่าที่จะหาได้
(8) ลดการใช้นวัตกรรมที่ไม่ทาให้เกิดคุณค่า แต่เน้นศึกษาผลงานเดิมเพื่อนาไปสู่การ
พัฒนาผลิตใหม่ๆ
(9) ออกแบบผลิตภัณฑ์โดยลดการใช้วัสดุที่เกินจาเป็น
(10) ออกแบบโดยเน้นการเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์ทั้งองค์รวม
(11) เน้นกระบวนการออกแบบที่ที่เข้าถึงการทางานได้ง่ายเมื่อต้องการปรับปรุงแก้ไข
(12) รับฟังแนวคิดใหม่ๆและการโต้แย้งเพื่อพัฒนาผลงานให้ดีขึ้น
(13) เผยแพร่ผลงานการออกแบบต่อสาธารณชน
รูปแบบผลิตภัณฑ์ที่เน้นการออกแบบอย่างยั่งยืน
แนวทางการออกแบบประกอบด้วย (ต่อเนื่อง)

16. 3. องค์ประกอบผลิตภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
1) ระบบสารสนเทศ
ระบบสารสนเทศแบ่งออกเป็น 6 ส่วน คือ
(1) บุคลากร (People)
(2) ระเบียบปฎิบัติการ (procedure)
(3) ซอฟต์แวร์ (software) หรือ โปรแกรม (program)
(4) ฮาร์ดแวร์ (hardware)
(5) ข้อมูล (data) หรือข้อมูลดิบ (raw data)
(6) เครือข่ายและการสื่อสารข้อมูล (Network and Data Communication

17. 1. บุคลากร
เป็นองค์ประกอบสาคัญของระบบสารสนเทศ เนื่องจากการ
ดาเนินชีวิตของมุษย์เกี่ยงข้องกับคอมพิวเตอร์และระบบสารสนเทศ
ตลอดเวลา

18. 2. ระเบียบปฏิบัติการ (procedure) เป็นกฎหรือแนวทางสาหรับ
บุคลากรในการใช้ซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ และข้อมูล ระเบียบ
ปฏิบัติการอาจรวมถึงคู่มือการใช้ซอฟต์แวร์และฮาร์ดแวร์ที่ผู้
ชานาญด้านคอมพิวเตอร์เขียนขึ้นก็ได้

19. ซึ่งจาแนกเป็นประเภทใหญ่ๆ ดังนี้
(1) ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software)
(2) ซอฟต์แวร์สาเร็จรูป (Packer Software)
(3) ซอฟต์แวร์ภาษาคอมพิวเตอร์ (Language Software)
(4) ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Applications Software)
3. ซอฟต์แวร์

20. ประกอบด้วยอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่สามารถเข้าใจคาสั่ง รับข้อมูล ประมวลผลข้อมูล และให้
ผลลัพธ์
(1) ชนิดของคอมพิวเตอร์ ได้แก่ เมนเฟรมคอมพิวเตอร์ มินิคอมพิวเตอร์ และไมโครคอมพิวเตอร์ แบ่งย่อย
เป็น 6 ประเภท คือ เดสท๊อปคอมพิวเตอร์ มีเดียเซ็นเตอร์ โน๊ตบุ๊ก แท็บเล็ตพีซี เน็ตบุ๊ก และคอมพิวเตอร์มือ
ถือ(PDA และ SmartPhone)
(2) อุปกรณ์พื้นฐานฮาร์ดแวร์ 4 ประเภท
(1) หน่วยระบบ (System Unit) หรือ แชสซี (chassis)
(2) อุปกรณ์รับเข้ารับออกระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์
(3) หน่วยความจาสารอง ดึงข้อมูลและโปรแกรมจากสื่อต่างๆ
(4) อุปกรณ์สื่อสารข้อมูล ติดต่อระหว่างระบบไปยังคอมพิวเตอร์ต่างๆ
4. ฮาร์ดแวร์

21. คือข้อเท็จจริงที่ยังไม่ผ่านการประมวลผล ประกอบด้วย
(1) ไฟล์เอกสาร (worksheet file)
(2) ไฟล์แผ่นตารางทาการ (worksheet file)
(3)ไฟล์ฐานข้อมูล (database file)
(4) ไฟล์การนาเสนอ (presentation file)
5. ข้อมูล

22. 6. เครือข่ายและการสื่อสารข้อมูล (Network and Data Communication)
ภาวะเชื่อมต่อ (connectivity) เป็นความสามารถของคอมพิวเตอร์ใน
การแลกเปลี่ยนสารสนเทศกับคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นๆ โดยผ่านทาง
อินเตอร์เน็ตที่เป็นเครือข่ายที่ใหญ่ที่สุดในโลก

23. 1. การออกแบบ User Interface
การออกแบบUser Interfaceมีวัตถุประสงค์หลักดังนี้
1) มีลักษณะเป็นหน้าต่างและคาสั่งในการทางานคล้ายโปรแกรมทั่วๆไปที่ Run บน Windows
เพราะผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์ส่วนใหญ่คุ้นเคยกับการใช้ Windows อยู่แล้วทาให้ผู้ใช้สามารถ
ใช้โปรแกรมได้สะดวกมากขึ้น
2) การรับคาสั่งจากผู้ใช้เน้นที่การกดปุ่มที่ได้เตรียมไว้ให้ โดยปุ่มจะมีข้อความหรือรูปภาพที่สื่อ
ความหมายของคาสั่งให้ได้มากที่สุด ผู้ใช้เพียงแต่คลิกเมาส์ที่ปุ่มคาสั่งก็สามารถใช้งาน
โปรแกรมได้โดยไม่ต้องจดจาคาสั่งและพิมพ์คาสั่งเอง
3) เพื่อความสะดวกในการใช้งาน สามารถเลือกความเร็วในการแสดงจากลาดับรายการ
4) ผู้ใช้จะป้อนข้อความที่จะแสดงออกได้ที่ช่องข้อความ
5) ใช้สีสันสวยงามดึงดูดใจให้น่าใช้
2. วิธีการออกแบบ User Interface
1)สอดคล้อง/รองรับ พฤติกรรมการค้นคว้าของผู้ใช้ เช่น สะดุดตา สะดุดใจ สะดวก สบาย รวดเร็ว
2)เชื่อมโยงข้อมูลที่เป็นประโยชน์ไว้ด้วยกันทั้งหมด
5. กรณีศึกษา การออกแบบ User Interface

24. 1. จงอธิบายองค์ประกอบต่างๆ ของระบบสารสนเทศทั้ง 6 ส่วน และส่วน
ใดของระบบที่มนุษย์เข้าไปมีบทบาท
2. จงบอกซอฟต์แวร์ระบบคืออะไร และแยกออกเป็นกี่ชนิดมีซอฟต์แวร์
ใดบ้าง
3. จงบอกความแตกต่างของคอมพิวเตอร์แต่ละชนิด คอมพิวเตอร์ชนิดใดที่
ได้รับความนิยมมากที่สุดไมโครคอมพิวเตอร์มีกี่ชนิด อะไรบ้าง
4. จงอธิบายภาวะเชื่อมต่อคืออะไร การปฏิวัติไร้สายและภาวะเชื่อมต่อ
สัมพันธ์กันอย่างไรบ้าง
5. แบบฝึกหัดบทที่ 3

25. 5. จงอธิบายการออกแบบ User Interface มีวัตถุประสงค์หลัก ๆ
อะไรบ้าง
6. จงอธิบาย การเริ่มต้นออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์จาเป็นต้องศึกษา
ข้อมูลเบื้องต้น มีอะไรบ้าง
7. จงอธิบาย รูปแบบผลิตภัณฑ์ที่เน้นการออกแบบที่ยั่งยืน มีอะไรบ้าง