3. 10/03/2014
2
Belangrijkste succes factor
Motivatie – voor alle betrokken partijen
Bedrijven
Kennisinstellingen
Specifiek ook voor
betrokken individuen
Motivatie voor bedrijven
• Belang van open innovatie / partnerships / make or buy:
o Wereldwijde competitie vereist continue verbetering van
• Producten en diensten
• Processen
• Technologieën
• Organisaties
• …
o Nood aan samenwerking neemt toe doordat niet altijd de
nodige kennis binnen 1 bedrijf beschikbaar is
o Belang van flexibele organisatievormen en
innovatiebeleid
Versnelling van innovatie
10010090908080707060605050404030302020101011 110110
ElectricityElectricity
(1873)(1873) TelephoneTelephone
(1876)(1876)
AutomobileAutomobile
(1886)(1886)
TelevisionTelevision
(1926)(1926)
RadioRadio
(1905)(1905)
VCRVCR
(1952)(1952)
MicrowaveMicrowave
(1953)(1953)
Cell PhoneCell Phone
(1983)(1983)
PCPC
(1975)(1975)
Source: Rich Kaplan, Microsoft & Ken Morse, MIT, with permission
InternetInternet
(1975)(1975)
9090
8080
7070
6060
5050
4040
3030
2020
1010
00
100100
PercentageofOwnershipPercentageofOwnership
No. of Years Since InventionNo. of Years Since Invention
4. 10/03/2014
3
Motivatie voor bedrijven
Van ‘Not Invented Here’ naar ‘Proudly Found Elsewhere’
Motivatie kennisinstellingen
• Bezig zijn met ‘state of the art’
• Belang van maatschappelijke rol
• Zien van concrete realisaties van wetenschappelijk werk
o Alignatie met strategie van onderzoeksgroep belangrijk
• Toenemend belang van ‘derde geldstroom’ (tot 25% van
onderzoeksbudget)
Belang van wederzijds respect
5. 10/03/2014
4
Bedrijven
• Creëren van waarde voor aandeelhouders
• Tegemoet komen aan vragen van klanten
• Context:
o Toenemende globalisering en competitie
o Toenemende complexiteit producten en processen
o Afnemende time-to-market
o Optimisering van up-time
o Toename juridisch kader
Vraag naar ‘Open innovatie’ maar…
Vaak focus op korte termijn
• Hoog niveau van opleiding
• Hoog niveau van onderzoek: focus op lange termijn en
intellectuele uitdaging
• Maatschappelijke taak: valorisatie en regionale
ontwikkeling
• Context
o Toenemende globalisering en competitie
o Publicatiedruk
o Nood aan opbouw kritische massa
o Samenwerking met meerdere partijen op het
speerpunt van innovatie
Open science model (met aanpassingen)
Kennisinstellingen
Belangen bij samenwerking
Bedrijven Onderzoeksinstellingen
Korte termijn Lange termijn
Gesloten Open
Toegevoegde Intellectuele uitdaging
waarde
Financiële focus Wetenschappelijke erkenning
Business devp. 3 kerntaken
Management Onafhankelijkheid onderzoekers
gedreven
Incentivering Academische promotie
6. 10/03/2014
5
Verschillende samenwerkingsmogelijkheden
• Consultancy: expert opinie / analyse
• Haalbaarheidsstudie / prototype
• R&D projecten
o Op bi-laterale basis
o Consortium van meerdere partners
• Uitwisselen personeel, studenten,…
• Gebruik infrastructuur, apparatuur
Voorbeelden van samenwerking en
technologie transfer
Context
7. 10/03/2014
6
Kennisinstellingen: 3-voudige Missie
• Drie universitaire kerntaken ( vlaamse overheid):
o Academisch onderwijs
o Wetenschappelijk onderzoek
o Maatschappelijke dienstverlening
= kennis- en technologieoverdracht
• naar maatschappij
• naar bedrijven
• Rol van technologie transfer dienst als interface
• 1998: artikel IV.48 (169ter) Codex Hoger
Onderwijs
• 2004: artikel 215bis Hogeschool decreet
• 1995: Dienstverleningsdecreet
• Europese wet mbt staatssteun
Wetgevend kader: overzicht
• artikel IV.48 (169ter) / 215bis
o Eigendomsrechten liggen bij universiteit/hogeschool
o Kennisinstelling heeft
• Beschermingsplicht (6 maand)
• Exploitatieplicht (3 jaar)
• Fallback scenario: onderzoeker kan exploitatierecht claimen
• Informatieplicht
o ‘uitvinder’ / onderzoeker heeft
• aanmeldingsplicht (evt 12 maand vertraging mbt publicatie ten behoeve van
bescherming)
• recht op billijk aandeel in financiële opbrengst (KU Leuven: 10-40%)
• Tax voordeel
Decreet mbt eigendomsrechten
8. 10/03/2014
7
• °1995: ‘dienstverleningsdecreet (universiteit +
hogescholen)
o Definitie: op vraag van een derde partij, met
compensatie en gebaseerd op know-how,
onderzoeksresultaten en technologie
o Nodig: officiële toestemming van het management
o Directe kost/indirecte kost (minimaal 10 %)
o Geen resultaatsverbintenis
o Publicaties (igv wetenschappelijk onderzoek)
o Billijke vergoeding
Dienstverleningsdecreet
• Staatssteun
o Algemeen verbod op steun aan bedrijven (europese grondwet)
o Universiteiten/hogescholen zijn vnl gefinancierd door
overheidsmiddelen: gaat het dan om staatssteun igv samenwerking
met prive?
• Als de resultaten breed verspreid kunnen worden en er geen indirect
voordeel is: geen staatssteun.
• Als de resultaten exclusief voor 1 bedrijf worden aangewend:
OK (geen staatssteun) indien compensatie aan marktprijs.
Europese wetgeving
Responsible
partnering
9. 10/03/2014
8
‘Responsible Partnering’
• Waarom loopt het soms mis?
o Geen strategische fit, onvoldoende toegevoegde waarde voor beide
partijen, geen gemeenschappelijke lange termijn visie
• Combinatie business development met ‘goede wetenschap’
o Onvoldoende begrip wederzijdse belangen
• Toelaten publicaties en toekomstig onderzoek
• Begrip rond werking van open innovatie
o Onvoldoende professionalisme aan beide zijden
• Goed projectbeheer en IP-beheer
o Punten van discussie:
• Financiele compensatie incl. vergoeding indirecte kosten
• Billijke vergoeding ingeval van succesvolle commercialisatie
• IP & exclusiviteit & toegang tot achtergrondkennis
Responsible partnering
Responsible Partnering
Gebalanceerde
overeenkomst
10. 10/03/2014
9
Gebalanceerde overeenkomst
‘niet-legale’ aspecten
• Duidelijke scope en definitie van de samenwerking :
o Onderwerp / domein
o Projectplan:
• Deliverables
• Taakverdeling / verantwoordelijkheden
• Go / NoGo beslissingsmomenten
• Looptijd (overeenkomst vs bepalingen in de overeenkomst)
• Betrokkenheid studenten
o Geen werknemers
• Ethisch comitee
• Rapportering en informatie uitwisseling
• Financieel
o Directe vs indirecte kost (overhead)
o Diensten vs R&D samenwerking
• Intellectuele eigendomsrechten (IP)
o Billijke vergoeding igv commercialisatie
• Confidentialiteit & publicatierecht
• Exclusiviteit en non-compete
• Aansprakelijkheden en garanties
• Andere
‘legale’ aspecten
11. 10/03/2014
10
Intellectuele eigendomsrechten
• Definities
• Background (Achtergrond kennis)
“Background: information, techniques, Know-how, software and materials
(regardless of the form or medium in which they are disclosed or stored)
that are provided by one party to the other for use in the Project (whether
before or after the date of this Agreement), except any Result;”
(bvb onderzoeksmethode of apparaat, complex onderzoeksplatform,…)
• Results/Foreground (Resultaten)
“Results: all information, Know-how, results, inventions, software and other
Intellectual Property identified or first reduced to practice or writing in the
performance of the Project;”
Intellectuele eigendomsrechten
• Eigenaarschap
o Belang van goede definitie van IP
• Achtergrond kennis vs Resultaten
• Wordt er wel ‘IP’ gegenereerd?
o Gevolgen van overdracht/licentie van IP
o Wat met verbeteringen op de Achtergrond kennis?
o Joint ownership
Intellectuele eigendomsrechten
• Vergoeding
o Dienstverleningsdecreet (1995): billijke vergoeding
• Afh van welke intellectuele eigendom wordt gegenereerd
• Diensten vs R&D samenwerking
o Onderhandelingsmogelijkheden:
• Soort: lump sum, royalty, joint ownership, mijlpalen,…
• Redelijke inspanning tot valorisatie door bedrijf, billijke return ingeval van succes
• Belang relatieve bijdrage (risico, financiering, Achtergrond,…)
• Relatie met publicatie afspraken
12. 10/03/2014
11
Confidentialiteit
• Verschil in cultuur: bedrijf vs kennisinstelling
• Aandachtspunten:
o Unilateraal vs bilateraal
o Definitie van ‘Vertrouwelijke Informatie’
• Geen onderzoeksresultaten
o Mogelijkheid tot weigeren van vertrouwelijke informatie
o Bewijs (vb: mondelinge info)
Publicaties
• Dienstverleningsdecreet (o1995, art 5):
o Overeenkomst moet publicatieclausule bevatten
o Redelijk uitstel om te valoriseren
• Typisch:
o Publicatie wordt voorgelegd aan bedrijf om te checken op:
• Haar Vertrouwelijk Informatie
• Beschermbare informatie
o Op korte termijn beslissing
• Geen probleem publicatie (evt kleine aanpassingen)
• Uitstel om te kunnen patenteren
• ‘trade secret’ strategie
• Aandachtspunten:
o (Doctoraats)thessisen
o Open access
Andere bepalingen
• Exclusiviteit en non-compete
o Voor project: vaak OK
o Verder vooral via eigendomsrechten, confidentialiteit,…
o Beperkt tot specifieke onderzoeksgroep
• Aansprakelijkheden en garanties
o Geen garantie mbt inbreuk rechten van derden
• (voortijdige) beëindiging
13. 10/03/2014
12
Rol van technologie
transfer dienst
Technologie transfer dienst
“Bevordering en ondersteuning van kennis- en technologieoverdracht
tussen universiteit en bedrijven”
LRD: Missie
Onderzoekers
Bedrijven
• Onderzoekssamenwerking
• IP-bescherming en licenties
• Spin-offs en regionale ontwikkeling