De NVDO bestaat 50 jaar. Een mooie gelegenheid om terug te blikken met een aantal maintenance experts van het eerste uur.

1. www.i-maintain.nl
01
13
imaintain nr. 01 - 2013
tiende JAARGAnG – LOSSe VeRKOOPPRiJS € 16,-
HigHtecH maintenance innoveert industrie
001_A_cover.indd 2 22-01-13 13:44

2. 50 jaar NVDO
Onderhoud in vijftig jaar
slimmer geworden
Vijftig jaar NVDO betekent ook vijftig jaar ontwikkeling in onder- goed gefunctioneerd tot in de jaren 80.’
houd. De veranderingen die in de industrie hebben plaatsgevon- Een ander voorbeeld is de visie van profes-
sor en hoogleraar Van der Mooren, de voor-
den zijn groot. Onderhoud is steeds meer een integraal onderdeel
ganger van oud-NVDO-voorzitter Klijn. ‘Van
van de bedrijfsvoering geworden en efficiëntie en veiligheid zijn hem hebben we geleerd dat je onderhoud
voorop komen te staan. Twee NVDO’ers van het eerste uur vertel- al in je ontwerp moet stoppen. De terug-
len over hoe onderhoud zich heeft ontwikkeld. Ingrid Rompa koppeling van werkvloer naar ontwerp is
van essentieel belang.’
Wat technieken betreft is er veel veranderd,
Oud-voorzitter Arjo Klijn (77) is erelid van waren dat belangrijke argumenten. Men meent Klijn. ‘In de jaren 70 was onderhoud
de NVDO. ‘Tijdens mijn voorzitterschap is was eind jaren 80 wel doordrongen van het bij de Gasunie veelal breakdown; wachten
de NVDO drastisch veranderd’, knikt hij. ‘Ik feit dat onderhoud een wezenlijke kosten- tot het kapot ging. En je had ook statistie-
zat al helemaal op de koers van het preven- post is van de exploitatie van een gebouw. ken; een bepaald onderdeel gaat zo lang
tief en conditieafhankelijk onderhoud. De De onderhoudswereld speelde dus een mee en dan vervangen we het een jaar
NVDO is zich gaan richten op de oprichting belangrijke rol in de benoeming in het pro- eerder. Dat kalendergestuurde onderhoud
van de Secties, want we realiseerden ons jectmanagement.’ bestaat niet meer. Er zijn nu online meet-
dat de specialisatie naar vakgebieden Een van Klijns taken was het beoordelen van technieken.’
steeds groter werd.’ bouwtekeningen op onderhoudsvriendelijk-
Klijn werd bestuurslid rond 1985. Via het heid. ‘En als zij dat niet waren, kreeg de
vicevoorzitterschap met als portefeuille architect de tekening terug. Het ergste voor
‘Je moet makkelijke
internationale betrekkingen, werd hij een een gebouw is dat het verloedert. En dat oplossingen zoeken voor
paar jaar later benoemd tot voorzitter van gebeurt als je niet bij zaken kunt komen die
de NVDO. ‘Dat was van 1990 tot 1998; kapot gaan. Je moet makkelijke oplossingen
moeilijke problemen.
twee termijnen. Drie jaar later ging ik met zoeken voor moeilijke problemen. Dat Dat bespaart kapitalen.
pensioen.’ bespaart kapitalen. Er is geen duurder
Van oorsprong is Klijn werktuigbouwkundi- onderhoud dan uitgesteld onderhoud.’ Dat
Er is geen duurder
ge met als hoofdvak vliegtuigstraalmoto- geldt ook in tijden van crisis, aldus Klijn. ‘Als onderhoud dan uitgesteld
ren. In 1966 trad hij in dienst bij de Gasunie. er geen geld voor is, moet je het toch vrijma-
‘Mijn eerste opdracht was het bouwen van ken. Daar houd ik heel erg aan vast. En ook
onderhoud.’
een compressorstation in Ommen’, vertelt de NVDO is van dit aspect doordrongen.’
Klijn enthousiast. ‘Via een aantal andere De technieken voor preventief onderhoud
functies werd ik in 1978 chef bedrijfsvoe- Voortschrijdend inzicht kwamen op in de jaren 80, herinnert Klijn
ring en onderhoud van de compressorstati- Die bewustwording van de kosten van zich nog goed. ‘Vanaf die tijd kon je de toe-
ons die ik in de loop der jaren had gebouwd. onderhoud kun je rustig rangschikken stand van de apparatuur online, realtime
In die tijd ben ik betrokken geraakt bij de onder de term voortschrijdend inzicht, meten en daarop meteen reageren. Toen
NVDO.’ meent Klijn. ‘Dat men zich hiervan bewust gingen we pas vervangen of repareren wan-
Een paar jaar later maakte hij een carrière- is geworden, is heel sterk beïnvloed door neer het nodig was; dus kort voordat het
switch. Hij stapte binnen de Gasunie over de NVDO. De NVDO is opgericht vanuit de kapot ging. Dat gaf een enorme kapitaalbe-
naar de nieuwbouw van kantoorgebouwen. wetenschap; de Universiteit van Eindhoven, sparing. Nu is dit de gangbare praktijk in
‘Ja, het lijkt een gekke zaak dat een werk- professor Geraerds, heeft hier begin jaren vrijwel de hele industrie. Ik heb me daar
tuigbouwkundige een kantoorgebouw gaat 60 de aanzet toe gegeven. De wetenschap mijn hele werkzame leven voor ingezet.’
neerzetten, maar ik had de reputatie dat ik had behoefte aan terugkoppeling vanuit de Inmiddels heeft Klijn zich een beetje terug-
projecten binnen het budget kon houden praktijk, maar tegelijkertijd had de praktijk getrokken uit de actieve wereld, maar in de
en ook op tijd kon opleveren. En daarbij behoefte aan de wetenschap. Dat was dus tijd dat hij bij de Gasunie werkte, gaf hij regel-
had ik gevoel voor onderhoud. In die tijd een bundeling van krachten. En dat heeft matig lezingen over dit onderwerp, onder
62 MaintNL 01 – 2013
062_63_65_MO_NVDO-artikel.indd 62 22-01-13 14:56

3. D
m
D
n
D
k
n
g
v
Z
Arjo Klein: ‘Als er ergens geen geld voor is, moet je het toch vrijmaken. Adri Voogdt: ‘De omslag naar preventief en predictief onderhoud vind ik
Daar houd ik heel erg aan vast. En ook de NVDO is van dit aspect door- heel positief.’
drongen.’
andere bij de NVDO. De NVDO is volgens Klijn asset owner Dow in Terneuzen. ‘Dow ‘Dat doe ik in de vorm van adviseren en
nog steeds onmisbaar. ‘Al is het alleen maar bepaalde als Amerikaans bedrijf wel een consulteren.’ Het NVDO-lidmaatschap heeft
omdat de politiek een horizon van vier jaar beetje z’n eigen richting, maar toch kreeg ik hij behouden op persoonlijke titel. ‘De bun-
heeft. De continuïteit moet dus uit clubs als op een gegeven moment het lidmaatschap deling van krachten en het gezamenlijk
de NVDO komen. In ieder geval richting over- toegespeeld’, aldus Voogdt. sterk maken voor onderhoud is hiervoor
heid, maar ook richting bestuurskamers van Hij heeft het grootste deel van zijn loop- een belangrijke reden. De NVDO probeert
bedrijven want ook daar wordt veel te snel baan bij Dow in Terneuzen gewerkt. ‘Ik ben jonge mensen constant te activeren en ik
gewisseld.’ Adviezen voor de huidige bestuur- een aantal jaren werkzaam geweest in de juich dat van harte toe.’
ders heeft hij niet, want hij vindt dat ze het inspectiegroep en daarna kreeg ik een lei-
voortreffelijk doen. ‘Tijdens algemene leden- dinggevende functie. De laatste tientallen Wezenlijk gevaar
vergaderingen of bedrijfsbezoeken merk je jaren in het maintenance management. Ik Veel bedrijven komen op het moment in de
dat men alert is, en dat is heel goed.’ heb met veel mensen en met heel veel tech- problemen door gebrek aan technische
niek te maken gehad.’ kennis, stelt Voogdt. ‘Er wordt wel heel veel
Mensen en techniek Na zijn vertrek bij Dow in verband met ver- geprofessionaliseerd, maar een aantal
Adri Voogdt (60) is met de NVDO in aanra- vroegd pensioen, wilde Voogdt graag zaken lijkt door te schieten in de digitalise-
king gekomen in zijn functie als manager bij betrokken blijven bij de onderhoudswereld. ring van het pakket. Hierdoor dreigt het
MaintNL 01 – 2013 63
062_63_65_MO_NVDO-artikel.indd 63 22-01-13 14:56

4. echte onderhoudswerk - de technische raken, word je als asset owner heel kwets- onderhoudsstructuur, organisatorisch en
ondergrond en onderbouwing - verloren te baar en afhankelijk. De kennis moet zowel technisch, achterstallig of kwalitatief slecht
gaan.’ Voogdt is bang dat maintenance bij de serviceprovider als bij de asset onderhoud krijgt aan je apparatuur, kunnen
management in de toekomst alleen maar owner aanwezig blijven, ook op organisa- de gevolgen rampzalig zijn. Als manager heb
papieren management wordt. ‘Ik ben bang torisch vlak. Je moét weten hoe je een je te maken met het hele pakket: bedrijfsvei-
dat de techneuten, ook op hoger niveau, onderhoudsstop moet organiseren. Zonder ligheid, procesveiligheid en persoonlijke
straks te veel theoretisch geschoold en te kennis van zaken, zal je budget al snel veiligheid. In dat totaalplaatje moet je vaak
weinig praktisch onderbouwd zullen zijn. overschreden worden.’ keuzes maken. Uiteraard is het belangrijk de
Dat is een wezenlijk gevaar.’ In de loop van de tijd is de aandacht voor nadruk te leggen op persoonlijke veiligheid
onderhoud drastisch veranderd, meent van de werknemers. Mogelijke ongevallen
Voogdt. zijn echter goed te meten en - zoals gebleken
‘Het uitbesteden op zich ‘Er is een enorme financiële druk ont- - ook dikwijls te voorkomen. Onvoldoende
is niet zo’n probleem, staan, en die richt zich ook op onder- aandacht voor onderhoud is daarentegen
houd. Gelukkig heeft dit niet alleen nade- veel lastiger te traceren en kan op termijn
maar wanneer je ook alle lige gevolgen. De omslag naar preventief voor grote problemen zorgen.’
kennis dreigt kwijt te en predictief onderhoud vind ik heel posi- Ook de publieke opinie heeft volgens
tief. Men moest niet alleen langetermijn- Voogdt een stempel gedrukt op de bedrijfs-
raken, word je als asset oplossingen bedenken om de onder- voering en hoe je met persoonlijke veilig-
owner heel kwetsbaar en houdskosten te drukken, maar men moest heid omgaat. ‘En ik kan dat alleen maar
ook slimme verbeteringen aanbrengen in toejuichen. Ik heb nog meegemaakt dat er
afhankelijk.’ de manier waarop je onderhoud pleegt, best veel ongevallen gebeurden tijdens
zowel technisch als organisatorisch. Met shutdowns. Toen werd dat veel makkelijker
Wat hem ook zorgen baart, is het feit dat conditioned based maintenance en moni- geaccepteerd. In de procesindustrie is men
de grote en middelgrote asset owners hun toring kun je goed predictief onderhoud zeker op de goede weg met het terugdrin-
gehele maintenancepakket - inclusief alle doen. Hierdoor kun je ook shutdowns gen van het aantal ongevallen. Mega-
kennis - gaan uitbesteden. ‘En dat bete- beter inplannen.’ shutdowns met vele honderden werkuren
kent dat eigenaren van de apparatuur zijn tegenwoordig dikwijls zo goed als
straks met een geweldige dip in hun main- Veiligheid ongevalsvrij.’ Een prestatie op wereldni-
tenancekennis komen te zitten. Het uitbe- Wat veiligheid betreft moet de focus vooral veau, vindt Voogdt. ‘Nu gaan we dit
steden op zich is niet zo’n probleem, maar gericht zijn op de bedrijfs- en procesveilig- ‘gewoon’ volhouden en dan wel in alle
wanneer je ook alle kennis dreigt kwijt te heid, stelt Voogdt. ‘Als je door gebrek aan bedrijfstakken.’ n
MaintNL 01 – 2013 65
062_63_65_MO_NVDO-artikel.indd 65 22-01-13 14:56