TESTE LETËRSIA 12.docx

[Type the document title]
TESTONI NJOHURITË

TESTONI NJOHURITË TESTONI NJOHURITË
Novela “Metamorfoza” Franc Kafka
 Lexoni fragmentin e mëposhtëm të shkëputur nga novela “Metamorfoza” e Kafkës dhe
përgjigjjuni pyetjeve.
Kur një mëngjes Gregor Zamza u zgjua pas ëndrrash të trazuara, vuri re se qe
shndërruar në një kandërr të përbindshme. Rrinte shtrirë me shpinën të fortë si zhguall; sapo
ngrinte pak kokën, shikonte barkun e tij të zeshkët e të lakuar, të ndarë në unaza të harkuara, në
majë të të cilave ishte batanija që gati sa s’binte përtokë. Këmbët e shumta e tepër hollake, në
krahasim me pjesën tjetër të trupit të tij të madh, i dridheshin para syve. “Ç’më paska ngjarë
kështu?!” – tha me vete. Nuk ishte duke ëndërruar. Dhoma e tij, një dhomë e vërtetë për qenie
njerëzore, ndonëse pak si e vogël, mbahej e qetë në katër muret e saj, si zakonisht. Mbi tryezë, ku
ndodhej një koleksion modelesh cohërash (Zamza ishte komisioner tregtie), varej një fotografi, që
e kishte prerë para ca kohe nga një revistë e ilustruar dhe e kishte vendosur në një kornizë të bukur,
të larë me ar. Ajo paraqiste një zonjë me një kapele dhe shall gëzofi, me trupin e drejtë kalli, që i
zgjaste shikuesit një manshon të rëndë, në të cilin i humbiste i tërë parakrahu. Pastaj vështrimi i
Gregorit kaloi nga dritarja; dhe qielli i vrenjtur - trokitja e piklave të shiut mbi zingon e parvazit të
dritares, e zhyti në melankoli. “Sikur të flija dhe ca që t’i harroja të gjitha këto marrëzi!” – mendoi.
Por kjo qe plotësisht e pamundur, sepse ishte mësuar të flinte në krahun e djathtë, ndërsa në atë
gjendje s’kthehej dot në pozicionin që dëshironte. Sado përpjekje që bëri për t’u rrotulluar nga e
djathta, përsëri shembej në kurriz. E provoi nja njëqind herë të mira, mbylli sytë për të mos parë
këmbkat që i lëvrinin pa pushim dhe hoqi dorë vetëm kur nisi të ndiejë në atë krah një dhimbje të
lehtë e të shurdhër, që s’e kishte provuar kurrë më parë.
“O Zot”- tha me vete, ç’profesion të mundimshëm paskam zgjedhur! Çdo ditë udhëtim.
Shqetësimet e punës janë ku e ku më tepër se në administratën tregtare, dhe mbi të gjitha, bezditë e
rrugës, vra mendjen për të kapur trenat, ushqehu si mos më keq e pa rregull, çdo herë marrëdhënie
me njerëz të rinj që s’ke për t’i parë më e që s’bëhen kurrë të përzemërta. Ta marrë djalli, ta marrë
këtë profesion!”…Rrëshqiti ngadalë shpinazi drejt hekurave të krevatit…“Kur zgjohesh çdo ditë
kaq herët,- mendoi,- marrosesh fare. Njeriu ka nevojë të ngopet me gjumë…Të mos kisha hallin e
prindërve, do të isha larguar me kohë nga puna. Do të shkoja te shefi dhe do t’ia kisha numëruar të
gjitha. Do të kishte zbritur menjëherë nga podiumi! Ai është një tip i çuditshëm- ulet mbi podium
dhe flet nga lart me nëpunësin…”. Hodhi sytë nga ora që bënte tik-tak mbi raft. “O Zot i madh!”-
tha. Ishte gjashtë e gjysmë…Mos nuk kishte rënë zilja?...
1. Kafka është shkrimtar i rrymës:
a) së realizmit magjik ; b) së ekzistencializmit;
c) së përroit psikik; d) së realizmit.
2. E reja që solli Kafka në letërsi qe:
a) koncepti i të drejtës së lëvizshme; b) ideja e moskundërshtimit të të keqes me force;
c) gjyqi që njeriu i bën vetvetes; d) bindja ndaj fatit.
TEST 1

3. Për Kafkën,jeta është:
a) një kurth i madh të cilit njeriu s’i shpëton dot;
b) dhurata më e çmuar që duhet mbrojtur me çdo kusht;
c) një e keqe e madhe, si mallkim i Zotit;
d) ekzistenca jonë e përkohshme, por me shumë vlerë.
4. Tema e novelës ‘’Metamorfoza’’ është:
a) revolta si forcë e brendshme e njeriut ; b)pakënaqësia e njeriut nga fati i vet;
c) vetmia dhe mungesa e rrugëdaljes; d) domosdoshmëria e përsosjes morale të njeriut.
5. Personazhet e veprës ‘’Metamorfoza’’ janë:
a)reale; b) fantastike; c) simbolike; d)historike.
6. Gregor Zamza është një qenie:
a) krenare për çfarë është; b)e përulur dhe e pafuqishme për të kundërshtuar;
c) pasive e mospërfillëse; d)e vetëviktimizuar.
7. Me Zamzën, Kafka i dha letërsisë individin:
a)e vetmuar; b) të kërcënuar nga sistemi;
c)të zhgënjyer; d) të tjetërsuar; e) të tëra.
8. Metamorfoza që i ndodh Zamzës është:
a) reale e bindëse;
b) simbolike;
c) thjesht produkt i një fantazie të shfrenuar të çastit;
d) thjesht një dëshirë për ndryshim të formës së ekzistencës
9. Çfarë shprehin fjalët e Zamzës ‘’Ç’më paska ngjarë kështu?!’’. A ka në to habi, shqetësim, tmerr, frikë,
alarm të brendshëm? Si e shpjegoni pikësimin në fund të kësajfjalie?
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
10. Dritarja është detaj kuptimplotë në fragment. Cila është domethënia e fshehur e saj? A ka lidhje kjo me
përmendjen e saj disa herë nga autori në fragment?
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
11. Vëreni përshkrimin e dhomës. Ndaluni tek orenditë Brenda dhomës, lidhini ato me motin jashtë dhe
thoni a ka në to gjë të pazakontë? Po pse ai mëngjes është i pazakontë? A kanë të bëjnë mjedisi dhe moti
me mënyrën si jeton Zamza? Shquani në to ndonjë nëntekst?
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________

12. Në fjalët e Zamzës:’’Sikur të flija dhe ca që t’i harroja tërë këto marrëzi!” gjeni mesazhin që bart ajo
fjali. Vërenikohën dhe mënyrën e foljeve dhe thoni ç’rol luajnë ato në përcjelljen e mesazhit.
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
13. Lexoni me vëmendje fragmentin dhe thoni a përbën tjetërsimi i Zamzës një situatë absurde, irracionale ?
Si e shpjegoni faktin që gjithë kjo ndodh në një mjedis të mbushur me normalitet e realizëm?
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
14. Pse i nënshtrohet Gregori kësaj mënyre të jetuari? A mund t’i shmangej asaj? A ka ai forca ta ndryshojë
situatën apo druhet se çdo ndryshim është i vështirë dhe i dhimbshëm?
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
15. Në fragment gjeni dhe i radhitni faktorët që kanë përcaktuar tjetërsimin e Zamzës ( njeriut) dhe thoni
cilat prej tyre janë jashtë kontrollit të njeriut dhe cilat i ka në dorë vetë njeriu për të mos e pësuar prej tyre.
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
16. Cilat veçori të stilit të Kafkës gjeni në fragment? I ilustroni ato.
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
17. Cili është kuptimi i thënies së Borgesit: ‘’Kafka mund të lexohet jashtë kushteve historike’’?
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
18. Bëni një ese shpjeguese me temë: A duhet të kënaqemi me VETMINË?
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________

Romani “I Huaji”AlbertKamy
1. Ç’përfaqëson Mërsoi në roman? Nga se vuan ai? Nga buron e keqja tek ai? Si mund të
shpëtojë prej saj?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
2. Cilat janë tragjeditë përmes të cilave kaloi jeta e Mërsoit?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
3. Pse Kamyja i përshkruan këto tragjedi si gjëra të zakonshme?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
4. Çfarë është liria absolute? Cila është dilema e Kamysë për të ?
Liria absolute:___________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
Dilema e Kamysë:________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
5. Mërsoi shpërfill moralin e shoqërisë dhe përfundon i ekzekutuar. A ka ndonjë përfitim prej
kësaj shpërfilljeje që tregon?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
6. Cila është arsyeja që Mërsoi dënohet përfundimisht?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
7. Ç’kërkon të kritikojë Kamy në këtë roman? A është romani një sfidë ndaj fashizmit apo i
kapërcen këta kufij?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
8. Pavarësisht nga vdekjet që ndodhin në roman, ne themi se thelbi i veprës është optimist dhe
human? Ku qëndrojnë këto në vepër?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
9. Cili është ndryshimi midis dy pjesëve të romanit?
_______________________________________________________________________________
10. Formuloni një mesazh për romanin.
_______________________________________________________________________________
11. Kamyja parapëlqen t’i paraqesë heronjtë e vet:
TEST 2

a) duke medituar; b) në veprim; c) duke rrëfyer; d) në bashkëbisedim.
12. Kryesorja në roman qëndron tek:
a) përshkrimi; b) rrëfimi; c) monologimi; d) dialogimi.
13. E veçanta e stilit të Kamysë është:
a) figuracioni abstrakt; b) simbolika;
c) sintaksa e ndërlikuar; d) thjeshtësia.
14. Në gjyq mendojnë se Mërsoi ka natyrë kriminale, sepse:
a) bën jetë të shthurur; b)ka bërë një vrasje;
c) s’qau për vdekjen e nënës së vet; d) nuk u pendua për vrasjen e bërë.
15. Rrjedha fatale e ngjarjeve në roman e përqas atë me:
a) tragjeditë e antikitetit; b) tragjeditë e Shekspirit;
c) tragjeditë e klasicistëve; d) tragjeditë e Gëtes.
16. Pika e dobët e Mërsoit është:
a) udhëtimet në verë; b) të nxehtit;
c) kontraktimi në situata të ndera; d) mosbesimi te të tjerët.
17. Për Mërsoin është e rëndësishme:
a) ta përligjë atë që bëri; b) të kërkojë falje dhe mëshirë;
c) t’u përshtatet rrethanave në të cilat gjendet; d) të ruajë lirinë e vet të brendshme.
18. Mërsoi vdes:
a) i zhgënjyer nga vetja; b) i zhgënjyer nga drejtësia;
c) i papenduar; d) i dëshpëruar dhe i penduar.
19. Për Kamynë, aty ku ka absurd:
a) s’mund të flitet për ndjenja; b) shpresa shuhet;
c) lind revolta; d) humbet vullneti për të luftuar.
20. Njeriu duhet ta njohë absurdin, na mëson Kamyja,:
a) për të kuptuar kush është; b) për ta mohuar jetën e ndërtuar aq keq;
c) për ta vlerësuar më mirë jetën; d) të tëra.

GjergjFishta “Shqypnija”
 Lexoni poezinë “Shqypnija” të Gjergj Fishtës dhe përgjigjjuni pyetjeve të mëposhtme.
1. Edhe hana do ta dijë
Edhe dielli do t’ket pa,
Se përqark kësaj rrokullie,
Si Shqypnija ‘i vend nuk ka!
2. Fusha t’gjana e kodra t’blera,
Zisë s’tmerrshme larg ku asht droja,
Me gaz t’vet këtu i vesh pranvera,
Si t’Parrizit t’larmet shtroja.
3. Nën nji qiell përherë t’kullueme,
N’rreze e n’dritë përshkrue unji,
Bjeshkë e male të blerueme
Si viganë shtillen n’ajri.
4. Mbi ato male e bjeshkë kreshnike,
Lejnë, mandej, ata djem si zana,
Armët e t’cilve, përherë besnike,
Janë përmendë ndër fise t’tana.
5. Atje lejnë , po, Toskë e Gegë,
Si dy rreze n’flakë, t’nji dielli:
Si dy rrufe, që shkojnë tue djegë,
Kur shkrep reja nalt prej qielli.
6. Ato male të madhnueshme,
Ato, po, kanë mundë me pa,
Se sa forca e pafrigueshme
N’turr t’shqyptarit pit ka ra.
7. Shkundu pluhnit, pra Shqypni,
Ngrije ballin, si mbretneshë,
Pse me djelm, që ngrohë ti në gji,
Nuk mund t’quhesh, jo, robneshë.
8. Burrë shqiptar kushdo i thotë vetit,
Që zanat ka besë e fe,
Për liri, për fron të Mbretit,
Me dhanë jetën ka ba be.
9. Sy për sy , po, këqyr anmikun;
Përse djelmt’ që ti ke ushqye,
S’i ka pa, jo, kush tue ikun,
Frika e vdekjes kurr s’i ka thye.
10. Kaq të bukur, kaq të hijshme,
Perëndia t’fali i amëshueshëm,
Sa dhe vdekja asht për ty e shijshme,
N’gji tand vorri asht i lakmueshëm.
11. Po, edhe hana do ta dijë,
Edhe dielli do t’ketë pa,
Se përqark kësaj rrokullie,
Si Shqypnia ‘i vend nuk ka!
12. Rrofsh e qofsh, pra, moj Shqypni,
Rrofsh e qofsh gjithmonë si vera,
E me dije e me Liri,
Përjetë t’jetës të rroftë ty, ndera.
1. Poezia është lirikë:
a) atdhetare; b) meditative; c) shoqërore; d) politike.
2. Për Fishtën në poezi:
a) atdheu është mbi gjithçka që ka jeta e njeriut; b)feja, besimi janë mbi gjithçka;
c) feja nuk ka të bëjë me atdheun; d)atdheu dhe feja janë njëlloj të rëndësishëm.
3. Raporti që ndërton Fishta me Shqipërinë në poezi është raporti:
a) i atdhetarit me atdheun; b) i priftit me vendlindjen;
c) i birit me nënën; d) i poetit romantik me vendin e adhuruar.
4. Hënë dhe Diellin, poeti i sheh në poezi si:
TEST 3

a) trupa kozmikë me dritë, bukuri e ngrohtësi; b)mishërim i natës dhe i ditës;
c) dukuri që lidhen fort me mendësinë shqiptare; d) elemente përcaktuese të ekzistencës.
5. Bjeshkët dhe malet në poezi, janë për Fishtën:
a) elemente të natyrës së ashpër të Shqipërisë; b) treva të lidhura fort me mitet e lashta;
c) djepi ku përkundet trimëria dhe guximi; d) simbole të madhështisë së karakterit të shqiptarit.
6. Toni i përgjithshëm i poezisë është:
a) kushtrues; b) kundërshrues; c) himnizues; d) ankues.
7. Në këtë poezi, Fishta është më pranë letërsisë:
a) realiste; b) romantike; c) moderne; d) klasike.
8. Ç’cilësi të shqiptarëve nxjerr në pah poeti në poezi? Ilustroni ku shfaqen ato.
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
9. Ç’cilësi u vesh Fishta elementeve të gjithësisë në strofën e parë? Pse e bën këtë?
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
10. Si dhe ku e jep Fishta idenë se liria dhe përparimi nuk mund të vijnë kurrë prej përcarjes.
______________________________________________________________________________________
11. Si janë tonet në strofën 7? Si ndryshon ligjërimi? Me ç’mjete gjuhësore dhe stilistike bëhet ai?
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
12. Cilat janë dëshirat që shpreh poeti në poezi? Si janë shprehur ato nga ana gjuhësore?
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
13. Gjeni similitudat në poezi; thoni si i ndërton e nga i merr ato poeti. Çfarë shpreh ai me to?
Similitudat:_____________________________________________________________________________
Ndërtimi:______________________________________________________________________________
Poeti i merr ato nga:______________________________________________________________________
Me anë të tyre poeti shpreh:________________________________________________________________
14. Ç’kuptim bart fjala pluhnit? Në ç’formë gramatikore është ajo?
Kuptimi:___________________________________; Forma gramatikore:___________________________
15. Formuloni dy mesazhe që përcjell poeti në poezi.
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
16. Gjeni grupe fjalësh që formojnë paradoks. Ç’shprehin këto paradokse.

__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
17. Gjeni disa veçori të gegërishtes së Fishtës.
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
18. Cila është fjala më e veçantë e poezisë. Ç’shpreh ajo krahasuar me sinonimet që ju do t’i gjeni asaj?
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
19. Si është strofa,vargu dhe rima në poezi?
Strofa________________________; Vargu:______________________; Rima:_______________________
20. Bëni një ese krahasuese,ku të krahasoni konceptin e Fishtëspëratdheunme konceptintuaj përtë.
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________

Lasgush Poradeci “Kush ta fali bukurinë”
1. Poezia është shkruar e ndikuar nga:
a) lirika moderne;
b) modeli popullor;
c) lirika rumune;
d) poezia e simbolistëve francezë.
2. Fjala “Bukuri” në poezi ka kuptimin:
a) e cilësive fizike;
b) e vetive shpirtërore;
c) e ndjenjës së ëmbël të dashurisë;
d) e të bukurës në art.
3. Vajza në këtë poezi është:
a) femra e adhuruar nga një mashkull;
b) metaforë për poezinë si arti më i lartë;
c) ajo e bukura vendase;
d) femra në përgjithësi.
4. Në konceptin e tij për dashurinë, në këtë poezi,
Poradeci është më afër konceptit:
a) të Naimit;
b) të De Radës;
c) të Agollit;
d) të Kadaresë.
5. Mbeshtëtur në alternativën që do të zgjidhni në
pyetjen 4, gjeni vargjet që e ilustrojnë këtë
koncept.
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
6. Çasti që ka kapur Lasgushi është çast kulminant i pasionit. Duke qenë i tillë, çfarë sjell ai si
pasojë në gjendjen shpirtërore të heroit? Ilustrojeni me një shembull.
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
7. Gjeni kuptimin e fjalës trerosh. Jepni dy sinonime të saj.
Kuptimi I fjalës: trerosh=________________________________________________________
Sinonimi 1:___________________________; Sinonimi 2:______________________________
8. Gjeni fjalën që bart konceptimin popullor për vashën. Ç’figurë është?
TEST 4
Kush ta fali bukurinë
Kush ta fali bukurinë
Që t'ë më trerosh të zinë!
Kur të pashë për të vluar,
Pëllumbeshë pendë-shkruar,
Bubu! plumb në kraharuar,
Plumb që vret dyke gjëmuar!
Mbledhur shoqet me një qoshe,
Diç, m'ju flisje, dic m'ju thoshe,
Gushë-e-llërë-e-gji-bardhoshe.
Pa me syçkëzat e tua,
Sy-larme! ç'më fole mua.
Leshrave t'ju binte hija,
Yll i ndezur me shkëndija,
Ndezur mun në mes në ballë,
Të më vesh në dhè të gjallë.
Lasgush Poradeci

Fjala me konceptim popullor për vashën=_____________________________________
Figura letrare:____________________________________________________________
9. Ç’kuptim ka përdorimi i vizës në vargun 3, strofa 3?
Kuptimi:______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
10. Vërtetoni me shembuj që poezia e Lasgush Poradecit është vizive dhe auditive.
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
11. Përshkruani grafikun e ndjenjës në këtë poezi, mbështetur në ilustrim.
Përshkrimi: ___________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
12. Bëni një ese përkufizimi me temë “E bukura”.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

Migjeni “Tragjedi apo komedi?”
 Lexoni skicën e mëposhtme të shkëputur nga përmbledhja “Veprat” e Migjenit dhe përgjigjjuni
pyetjeve.
Dilem
Tragjedi apo komedi?
Gjini njerzuer asht një kitarë e gjallë, mbi të cilën një dorë pasionale përfton të dridhunat e telave ndër
melodina… tragjike a komike?
Gjini njerzuer asht një kitarë e gjallë, nëpër të cilën Shejti dhe Katili arrijtën shprehjen e … tragjedisë
apo komedisë së vet.
Gjini njerzuer asht një kitarë e gjallë, ku perëndia ndër melodina të gjata, të pasosme, gjeti shprehjen
madhshtore të … të tragjedisë apo të komedisë së vet? Kushedi?...
Ting-tung-tang… janë tingujt e kitarës – e zemrës desha me thanë – të cilët sajojnë një melodi
(ndoshta) të pikëllueshme, një melodi (ndoshta) t’idhtë, siç asht e idhtë bota jonë (Dheu) në majë të
gjuhës së Kozmosit. Ting-tung-tang… tungtangting asht (ndoshta) gaz, asht (ndoshta) një të qeshun
gëzimi, hovahov, siç asht të qeshunit e të marrit në kryqëzimin e udhve. Ndoshta? Kushedi?... Dora, me
pasion të ndezun, lëmon telat e kitarës, ngadalë-ngadalë, pak shpejt, shpejt ma shpejt, shumë shpejt, e
thojtë epshkapërthyese plagosin kitarën, jo por gjinin! zemrën… gjaku pikon, pikon… teli u këput…
melodia vdiq – vdiq njeriu!
Një krijesë e dorës së mbrame i shpalli përdhimtimet e veta kufomës t’ish-njeriut, ndërsa në sy i
shkëlqente një lot krokodili, ku u pasqyronte tragjedia e kufomës. Një krijesë tjetër, e dorës së parë, u
qesh, u qesh aq fort, saqë iu zhgatrruen qejnat e ftyra i merr një të dukun të shëmtuem. Ishte të qeshunit
e njeriut përpara fatalitetit komik. E Mira, e Keqja, Perëndia, prej territ, nëpër njeriun, erdhën në dritë,
edhe nëpër njeriun kanë me u zhdukë në terr. Mbrapa tyne ka me mbetë një nënshtypje e pacaktueme, e
cila ka me u fundosë në gjinin e jetës me harresë të plotë. Por tash, gjini njerzuer asht skena ku e Mira,
e Keqja, Perëndia shfaqin dramë mnie e dashunie, përbuzje e simpatie, dëshirash e apatie, adhurimesh e
mallkimesh… e tue shfaqë dramën luftarake, me një shkathtësi artistike dhe me një madhështi teatrale
ngulin thika të mprehta, lëshojnë shëgjeta të helmueme e vjedhin plumbin e vluem ndër gji njerzore dhe
bërtasin me brimë ngadhnjyese. Lufta e fitueme, tragjedia përfundohet me një “Te Deum majestoso”,
me një “Te Deum Laudamus” plot sinqeritet te qelbsuem. Kjo “Te Deum” asht aventura e një operës
komike që quhet pagja: Tragjedi – komedi… e kështu gjithnjë. Ku tragjedia lindet aty asht komedia
mik i grishun, kumar, dhe përkundrazi: ku komedia lindet, aty asht tragjedia mik i grishun, kumar.
Kësaj i thonë Tragjikomedi; ose: tragjedi komike – komedi tragjike. A e kuptoni? Në mos e kuptoni, t’u
bijë ndër mend ajo “Qeshu, paljaço, ndërsa zemra të pëlcet!” – atëherë do ta kuptoni.
“Qeshu paljaço, ndërsa zemra të pëlcet!” – Njeriun-paljaço e krijoi absurditeti për me argtue hyjtë e
natës, dritën e ditës dhe krijesat e dorës tjetër. Të gjithë këta presin prej njeriut të qeshunt e tij dhe
TEST 5

qashtu me ia fillue një të qeshuni universal, me ia fillue një të qeshuni që ka për të tundë Kozmosin me
planetat dhe sferat në të… – ndërsa njeriut zemra do t’i pëlcasë, zemra do t’i pëlcasë se jeta i mvaret
nga ai të qeshun, mvaret nga mshira e planetave të pamshirta, mvaret nga ndjesa e sferave të pandjesi,
mvaret nga absurdi i cili e krijoi. Kjo asht gja shumë e vështirë – e aspak ngushlluese – për “un roseau”,
çka asht njeriu përpara Kozmosit. Tragjedia e njeriut asht në ndjenjën e madhnisë së tij e komedia asht
në ndjenjën e imtësisë së tij, prandej: “Qeshu, paljaço, ndërsa zemra të pëlcet!”
Kjo asht një Tragjikomedi!... ose, prralla e ndjenjave njerzore, po ju pëlqeu.
1. Migjeni është përfaqësuesi letërsisë shqiptare:
a)romantike; b) realiste; c) moderne; d) bashkëkohore.
2. ‘’Tragjedi apokomedi’’është:
a) prozë poetike; b)tregimi shkurtër; c) përshkrimpsikologjik; d) skicë letrare.
3. E veçantae skicave të Migjenitështë:
a) konceptimi simboliki realitetit; b) realizmi i ashpër;
c) karakteri metoforik; d) kalimi ngaironia,në sarkazëme revolt.
4. Kjo prozë pasqyron:
a) ankthinekzistencial të qenies; b) tragjedinë e jetësshqiptare;
c) ironinë e Migjenitme prapambetjene vendit; d) raportinindivid-shoqëri.
5. Shqetësimi i Migjenitnë prozë lidhetme:
a) pabarazinë sociale që ekzistonnë mbarë botën;
b) natyrënkontradiktore deri në absurdtë njeriut;
c) shkatërrimin,bjerrjene cilësive morale njerëzore;
d)pafuqinëe njeriutpërtandrequrbotëne ndërtuarkeq.
6. Në këtë skicë idejashtjellohetme anë të:
a)monologutdramatik; b) dialogut;
c) rrëfimittë shtruar; d) gërshetimittë epizmitme lirizmin.
7. Heroi i prozëssë Migjenitështë:
a) njeriui varfër; b) njeriunë përgjithësi,si qenie;
c) njeriunë darëne fortë të absurdit; d) njeriuqë ka humburshpresat.
8. Gjuha e Migjenitnë këtë prozë afronme gjuhën:
a)e veprave dramatike; b) prozës poetike;
c) e prozëssë gjatë; d) e prozëspublicistike.
9. Bëni shpjegimintuaj përtragji-komedinë e jetësnjerëzore,mbështeturtekkjoskicë.

___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
10. Gjeni fjalinëkuMigjeni thotë se në kohët moderne njeriu‘’kavdekur’’.Ç’duhetkuptuarme ‘’vdekje’’të
njeriut?Mbi ç’figurë ngrihetkjoide?Ç’funksionka?
Ilustrimi:____________________________________________________
Me “vdekje të njeriut”Migjenidotë thotë____________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
Figura: ________________________________; Funksioni:______________________________________
11. Cili është përfundimi kuarrinMigjeni në këtë skicë?Shpjegoni kuqëndronthelbitragjikomiki njeriut,
sipasMigjenit.Gjeni kushprehetkjonë prozë?
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
12. Ç’të përbashkëtdhe ç’të vecantë kanë tri fjalitëe para?Ç’formojnë atobashkë?
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
13. Shpjegoni paralelizminfigurativ në fjalinëe katërt(kitarë-zemër).
_______________________________________________________________________________________
14. Gjeni në prozë pesë çifte antonimeshdhe i shpjegoni ato.
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
15. Cilaështë fjalamë e veçantë përnga formimi në fjalinë e pyetjes9.Si është formuarajo?
16. Formuloni një mesazhtë kësaj proze të Migjenit.
Mesazhi:_______________________________________________________________________________
17. Si në poezi,edhe në prozë Migjeniështë modern.Kushfaqetmodernitetii tij në këtë prozë?
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
18. Si shfaqetmë tepërMigjeni në këtë prozë,pesimist,i dëshpëruar,dyshuesaposarkastik?Përgjigjen
mbështeteni në fjalëte prozës.
_______________________________________________________________________________________
19. Në fjalinë :’’Dorame passion……………..-dhe njeriu”vëreni mënyrënsi është shkruarajo,kapni ritmine
fjalëve,shihni roline ndajfoljevenë shkallëtë ndryshme dhe atë të gjymtyrëve homogjene dhe dilni në
konkluzionpërforcëne artittë Migjenitnë prozë.
___________________________________________________________________________________________
20. Ese interpretuese:A është njeriui kohësmoderneqeniahumaneqë dëshirojmëtë gjithë?

Dritëro Agolli “Kali pak”
1. Motivi kryesor i poezisë është ai:
a) i jetës dhe vdekjes;
b) i ikjes së kohës;
c) i frikës para plakjes;
d) i sfidës ndaj vdekjes.
2. Në poezi ndjehet:
a) frika para vdekjes;
b) dhimbja për largimin nga jeta;
c) shqetësimi për ç’vjen pas vdekjes;
d) dashuria për jetën.
3. Raporti i heroit lirik me kohën është:
a) kontradiktor;
b) armiqësor;
c) miqësor;
d) idrejtë e ivetëdijshëm.
4. Heroi lirik e pret vdekjen:
a) i qetë dhe i vetëdijshëm për natyrën fatale të njeriut;
b) me frikë dhe ankth për të panjohurën;
c) i qetë, se jeta e ka zhgënjyer;
d) i pakënaqur dhe i dëshpëruar.
5. Figura e kalit në poezi është:
a) shprehje e lidhjeve të poetit me origjinën;
b) vetë Pegasi, simboli i poezisë;
c) kali si kafsha tipike e luftërave pa të cilën nuk kuptohet një kalorës;
d) kafsha e butë dhe e dashur në jetën e njeriut.
6. Arsyeja e përdorimit të mënyrës urdhërore të foljeve në strofat 1, 4, 5 është:
a) thjesht të shprehë një urdhër;
b) të fshehë pas tyre dashurinë për jetën;
c) se mënyra urdhërore e mundëson më mirë shprehjen e ankthit të ekzistencës;
d)se pamundësia për ta pranuar fundin e bën poetin ta sfidojë vdekjen duke e detyruar të largohet.
7. Si jepet në poezi ideja e dashurisë për jetën dhe për artin? Gjeni vargjet që e thonë këtë.
TEST 6
O kali implak,o gërdalli implak,
Kapërcyemnjë prag,nashtydhe pak
Andej nganxitojnë lejlekëtvarg.
Nga vrimae qiellitnandjek një rrufe,
O kali implakme shalë e me fre,
Me jele të zezapërzierme re.
Në rrugënme gropame rërë e kulmak,
Çalojmë e gufojmë të arrijmë atje larg,
O kali implak,o çilakurrëzak.
U shuanjë dritëzdhe tjetrapo zbardh,
Kaptojmë një ledh,dredhojmë një gardh,
Qëndromosu zbath,duro mos u ngath!
O kali implak,me thundra me gjak,
E di se do mekesh,po prite dhe pak,
Se fryma si jotjaedhe muam’u vak…
Mars1991

___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
8. Gjeni fjalët që japin qartë mesazhin e qëndresës së njeriut. Ç’ klase fjalësh u përkasin? Në ç’formë
gramatikore janë shprehur?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________9.
Poetidhe kali përbëjnë një apo dy figura? Nëse do t’i shihnim si një e vetme, çfarë do të përfaqësonin?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________10. Si e
vizaton poeti figurën e kalit? Me ç’figurë i drejtohet?Gjeni mbiemrat e emërzuar që japin cilësi të kalit.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________11.
Ç’domethënie përcjellin emrat në vargun e parë të strofës së tretë? Ç’figurë përftohet prej tyre?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________12.
Nëvargun e dytë të strofës së parë, poeti thotë: “na shty dhe pak”, nëvargun e dytë të strofës së fundit
thotë: “po prit dhe pak”. I krahasoni këto dy vargje që e nisin dhe e përmbyllin poezinë dhe thoni çfarë
sjellin ato.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________13. Foljet
zbath dhe ngath, krahasuar me fjalët qëndro, duro formojnë sinonime kontekstuale apo jo? Cili është
kuptimi i dy fjalëve të para?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 14.
Poeti e ka ndërtuar poezinë mbi strofën treshe. Vëreni rimën e çdo strofe dhe të tërë poezisë dhe thoni
se ç’i jep ajo poezisë me të veçantën që ka.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________15. Gjeni
gjatësinë e vargut. A ndikon gjatësia dhe ndërtimi i vargut në bukur tingëllimin e poezisë?
_______________________________________________________________________________
16. Ese: Përshkruajeni imazhin që ju krijon poezia për kalorësin dhe kalin në rendjen e tyre në jetë e
art.

Ose ese shpjeguese me temë: Ç’ju shkakton ideja e ikjes së kohës?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

ISMAIL KADARE “Monolog”
1. Poezia është lirikë:
a) shoqërore; b) filozofike; c) meditative; d) atdhetare.
2. Në poezi monologon:
a) autori; b) heroi lirik; c) heroi dhe lexuesi; d) lexuesi.
3. Në poezi heroi dialogon përmes monologut:
a) me kohën e vet; b) me veten;
c)me veten për veten; d) me veten për lexuesin.
4. Zjarri në poezi është:
a) zjarri i gjuhës së zjarrtë si te Poradeci;
b) zjarri të cilit nuk i druhet qiriri i Naimit;
c) zjarri si element i krijimit;
d) zjarri i dashurisë së Fyellit te Naimi.
5. Me ç’detaje e jep poeti sfondin ku i duhet të veprojë poeti qytetar? Ç’figurë janë ato detaje?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
6. Gjeni analogjinë që sjell poeti për artistin që synon të kryejë misionin e vet. Sa herë e përmend?
A ka të veçantë secili rast?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
7. Ç’ka zgjedhur poeti të hedhë në zjarr? Ç’kuptim ka kjo?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
8. Pse është e nevojshme sakrifica, hedhja në zjarr? A nuk ka rrugë tjetër për poetin për të realizuar
detyrën e artistit?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
9. Gjeni nëntekstin e fshehur pas fjalëve natë dhe zjarr?
________________________________________________________________________________
10. Cilat janë fjalët kyçe të poezisë? I gjeni ato dhe përcaktoni klasën e tyre si fjalë.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
11. Gjeni të veçantën e ndërtimit të vargjeve nga ana sintaksore në lidhje me foljet. E gjeni atë dhe thoni ç’u
sjell ajo vargjeve.
12. Kuptimi i fjalës vajsosja është:
a) vaj i sosur; b) vaj që sos c)vaji i fundit; d) vajtim pa fund.
TEST 7

13. Në poezi ka disa fjalë që kanë të njëjtën temë fjalëformuese. I gjeni ato dhe thoni se me
ç’mënyrë janë formuar.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
13. Cili është funksioni që luan lidhëza në dy vargjet e fundit?
________________________________________________________________________________
14. Ku dhe pse ndryshon toni i fjalëve të poetit në poezi? Nëse do ta jepnim grafikisht tonin e
poezisë, si do të ishte ky grafik?
Ku ndryshon toni: _____________________________ Pse?_______________________________
15. Përmes shembuj provoni se fjalori poetik i Kadaresë është shumë i pasur.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
16. Si është struktura e poezisë? Vargu i saj, rima, ritmi e strofa a e mbështesin ato shqetësimin e
poetit për vështirësinë që has artisti në rrugën e vet të krijimit?
Struktura e poezisë: _______________________________________________________________
Vargu:__________________________________; Rima:__________________________________
Ritmi:__________________________________; Strofa:_________________________________
________________________________________________________________________________
17. Bëni një ese ku të flitni për rolin emancipues që sjell arti në jetën e një shoqërie.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

AZEM SHKRELI “Kronikë ilire”
1. Titulli i poezisë “Kronikë ilire”ka kuptimin:
a) gazetaresk të një teksti informues;
b) metaforik të gjenezës e historisë së kombit;
c) e drejtpërdrejtë të copëzave të historisë kombëtare;
d) simbolik të luftës e të përpjekjeve për të mos u zhbërë.
2. Poezia është:
a) lirikë historike;
b) lirikëfilozofike;
c) lirikë moderne meditative;
d) lirikë atdhetare.
3. Fjala (në) fillim në vargun e parë ka kuptimin:
a) në zanafillë; b) në krye të herës;
c) atëhere kur; d) në parahistori.
4. Fjala që shpreh idenë e vërshimit historik të hordhive
pushtuese mbi trojet ilire është e klasës së:
a) emrave; b)foljeve; c) mbiemrave; d) ndajfoljeve.
5. Figura e sintaksës poetike në vargun: U thanë: i paskenitëartëgurët, tëbukëttokën, është:
a) enumeracion; b) anasjella; c) elipsi; d) asindeta.
6. Kuptimi ivargut: U thanë: i paskeni këngët dhe kafkat të bukura është:
a) vlerësues për kulturën e lashtë ilire;
b) ilirët kishin bërë vdekje të bukura, shoqëruar me këngë;
c) ironizues, fyes për tiparet e kulturës e të racës sonë;
d) është paradoksal për veçoritë e kulturës e ato të racës ilire.
7. Çfarë ka dhënë autori me katër foljet hanin, punonin, lindnin, vdisnin, shoqëruar me rrethanorin e
mënyrës ilirisht?A përbëjnë figura letrare të dy vargjet të marrë bashkë?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
8. Ç’kuptim bartin dhe ç’ndjenja shprehin grupet të artë gurët dhe të bukët tokën.Si është ndërtuar
figura që ato realizojnë?
TEST 8
Kronikë ilire
Në fillim ishin zogjët, lumenjt, ilirët,
Hanin ilirisht dhe punonin ilirisht tokën,
Lindnin dhe vdisnin lirë, shlirshëm, ilirisht.
Pastajerdhën turrë-turrë nga perëndimi,
Kërkonin tokë ilire, qiell, ujë ilir.
U thanë: i paskeni të artë gurët, të bukët tokën.
Pastajerdhën turrë-turrë nga lindja,
Kërkonin tokë ilire, qiell, ujë ilir,
U thanë: i paskeni këngët dhe kafkat të bukura.
Deshën t’i venë në një tumë, deshën,
T’u japin balsëmin e luleve.

___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
9. Kërkesat e pushtuesve janë: tokë, qiell, ujë (ilir). Ç’përbëjnë këto fjalë në historinë e krijimit të
universit?A mungon ndonjë element?Apo gjendet i fshehur?Nëse po, cili është?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
10. Gjeni simbolikën që fshihet pas fjalëve gur, bukë, këngë, kafkë.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
11. Cilat janë ato dy folje që funksionojnë në poezi si sinonime të përafërta. I gjeni ato dhe thoni
dallimet kuptimore midis tyre.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
12. Cila nga lidhëzat e mëposhtme mund të përdorej pranë këtyre dy foljeve për të plotësuar kuptimin e
fshehur, të nënkuptuar të historisë sonë, që autori nuk e jep? Formulojeni ju atë kuptim.
Lidhëzat: dhe, edhe, por, megjithatë, kurse, as.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
13. Cili nga vargjet bart mesazhin e poezisë? Me cilin varg të librave të shenjtë shëmbëllen ai? A ka
veshje religjoze-fetare në të apo kjo është një nga veçoritë e artit të Shkrelit? Referojuni titujve të
veprave të tij ose poezive të këtij vëllimi.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
14. Çfarë i sjell poezisë përsëritja disa herë e fjalës lir(ë) me tërë familjen e fjalëve që rrjedhin nga
kjo temë fjalëformuese?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
15. Cilat janë veçoritë e artit të Shkrelit në këtë poezi? Ç’e bën atë modern?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Suksese!

TESTE LETËRSIA 12.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

TESTE LETËRSIA 12.docx