1. Mô tả được vị trí, hình thể ngoài, liên quan và hình thể trong của thận. Nắm được cấu tạo mô học của thận và hiểu được cấu trúc bao thận. 2. Phân đoạn và mô tả sơ lược vị trí, liên quan của niệu quản. 3. Mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của bàng quang. 4. Phân đoạn niệu đạo nam giới và nữ giới.

1. Hệ tiết niệu
bộ môn giảI phẫu

2. Hệ tiết niệu bao gồm lần lượt từ trên xuống:
- Thận
- Niệu quản
- Bàng quang
- Niệu đạo
Thận
Niệu quản
Bàng quang
Niệu đạo

3. Mục tiêu bài học
1. Mô tả được vị trí, hình thể ngoài, liên quan và hình thể
trong của thận. Nắm được cấu tạo mô học của thận và
hiểu được cấu trúc bao thận.
2. Phân đoạn và mô tả sơ lược vị trí, liên quan của niệu quản.
3. Mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của bàng
quang.
4. Phân đoạn niệu đạo nam giới và nữ giới.

4. i. Thận
ii. Niệu quản
iii. Bàng quang
iv. Niệu đạo

5. I. THận
1. Vị trí, số lượng, kích thước
2. Hình thể ngoài và liên quan
3. Hình thể trong
4. Cấu tạo mô học
5. Bao thận

8. i. Thận
1. Số lượng, vị trí và kích thước
- Số lượng: 2 thận
- Kích thước:
+ Dày: 2.5cm
+ Rộng: 5 cm
+ Cao: 10 cm
- Vị trí:
+ Sau phúc mạc
+ Hai bên cột sống TL
+ Thận trái cao hơn thận phải
Vị trí của thận (nhìn sau)
Thận trái
Xg sườn XII
ĐS TL III
Gan
Niệu quản trái
Thận phải
ĐS TL
Gan
Thiết đồ cắt ngang qua ổ bụng

9. i. Thận
2. Hình thể ngoài và liên quan
Hình hạt đậu, dẹt trước-sau
- Mặt trước (lồi)
- Mặt sau (phẳng)
- Bờ trong
- Bờ ngoài
- Cực trên
- Cực dưới
Thận nhìn từ trước
Cực trên
Bờ ngoài
Cực dưới
Bờ trong
Mặt trước

10. 2.1 Mặt trước
- Thận phải: gan, tá tràng,
đại tràng
- Thận trái: tỳ, tuỵ, dạ dày,
ruột non, đại tràng
i. Thận
LQ gan
LQ đại tràng
Tá tràng
LQ tỳ
LQ dạ dày
LQ đại tràng
LQ ruột non
Liên quan của mặt trước thận
Gan
Đại tràng
Tá tràng
Hỗng tràng
Đại tràng
Thận phảiThận trái
Mặt sau thận
Thận trái
Tỳ
Tuỵ
Dạ dày
Liên quan của thận trái

11. i. Thận
2.2 Mặt sau
- Phần trên xg sườn XII
+ Cơ hoành
+ Phổi và màng phổi
+ Xg sườn XI, XII
- Phần dưới xg sườn XII
+ Thành bụng sau
2.3 Các cực
- Cực trên:tuyến thượng thận
2.4 Các bờ
- Bờ trong
+ Có rốn thận
+ Liên quan
Phải: TM chủ dưới
Trái: ĐM chủ bụng
Liên quan của mặt sau thận
Cơ TL lớn
Cơ vuông TL
đ cắt)
Xg sườn XII
Thận phải
Phổi và màng phổi
Cơ hoành
Tuyến thượng thận
Rốn thận
TM chủ dưới
ĐM chủ bụng
Liên quan của cực trên
và bờ trong thận

12. 3. Hình thể trong
Nhu mô + xoang thận
3.1 Nhu mô thận
- Tuỷ thận = các tháp thận
- Vỏ thận:
+ Các tiểu thuỳ vỏ
+ Các cột thận (xen giữa các tháp thận)
i. Thận
Tháp thận
Nhu mô thận
Cột thận
Các tiểu thuỳ vỏ
Xoang thận

13.  Thận có hai vùng riêng biệt:
+Vùng vỏ ngoài
+Vùng tủy trong
Nằm trong cả 2 vùng có các ống thận, kích
thước hiển vi, kết hợp với nhiều mao mạch.
Ống thận: Đơn vị chức năng của thận

14. Cấu trúc ống thận
 Quản cầu: Khối cầu của các mao mạch
 Ống dài cuộn xoắn
 Nang Bowman: Cơ quan ở đầu tận cùng của
ống, bọc quanh quản cầu

16. i. Thận
3.2 Xoang thận
- Là xoang rỗng giới hạn bởi nhu mô thận
- Chứa:
+ Hệ thống đài-bể thận”
Đài thận bé (9-12)
Đài thận lớn (2-3)
Bể thận
+ ĐM thận, TM thận
+ TK, bạch huyết
+ Mô liên kết
Xoang thận và
các cấu trúc đựng trong
Đài thận bé
Đài thận lớn
Mỡ
Bể thận
Niệu quản
ĐM thận
TM thận
Mô liên kết

17. i. Thận
4. Cấu tạo mô học
- Nephron (ống sinh niệu)
+ Tiểu cầu thận
Tiểu ĐM đến
Tiểu ĐM đi
Cuộn mao mạch
+ ống lượn gần
+ Quai Henlé
+ ống lượn xa
- ống góp
Cấu trúc mô học của thận
Tiểu cầu thận
ống lượn gần
Quai Henlé
ống lượn xa
Tiểu ĐM đến
Tiểu ĐM đi
Cuộn mao mạch

19. i. Thận
5. Bao thận
- Bao xơ
- Bao mỡ quanh thận
- Mạc thận
+ Lá trước
+ Lá sau
- Khối mỡ cạnh thận
Bao thận
Lá sau bao thận
Khối mỡ cạnh thận
Lá trước bao thận
Bao mỡ quanh thận
Bao xơ

20. II. Niệu quản
1. Giới hạn, kích thước
2. Phân đoạn, liên quan của niệu quản

21. 1. Giới hạn, kích thước
- Giới hạn:
+ Trên: bể thận
+ Dưới: bàng quang
- Kích thước
+ Dài: 25-28 cm
+ Đường kính: 3-5 mm
iI. Niệu quản
Bể thận
Thận
Giới hạn của niệu quản
Niệu quản
Bàng quang
Niệu quản
Bàng quang
Niệu quản

22. 2. Phân đoạn, liên quan
- Đoạn bụng đ đường cung)
+ Sau phúc mạc và các tạng
+ Trước cơ thắt lưng lớn
+ Bắt chéo trước ĐM chậu
 Phải: ĐM chậu ngoài
 Trái: ĐM chậu chung
- Đoạn chậu hông
+ Nam: sau ống dẫn tinh
+ Nữ: sau ĐM tử cung
Niệu quản
Liên quan của đoạn bụng
Tá tràng
Đại tràng xuống
ĐM chậu chung
ĐM chậu ngoài
Liên quan của đoạn chậu
Niệu quản
ống dẫn tinh
Bàng quang
Niệu quản
ĐM tử cung
Bàng quang
Nam Nữ
iI. Niệu quản

23.  Các chỗ thắt hẹp của niệu quản
- Chỗ nối với bể thận
- Chỗ bắt chéo ĐM chậu
- Nơi đổ vào bàng quang
Niệu quản bắt chéo ĐM chậu
Chỗ thắt hẹp
Bể thận
Nơi liên tiếp với bể thận
Niệu quản
Chỗ đổ vào bàng quang
Thành bàng quang
Niệu quản
Các chỗ thắt hẹp của niệu quản
1
2
3
iI. Niệu quản

24. III. Bàng quang
1. Vị trí
2. Hình thể ngoài và liên quan
3. Hình thể trong

25. 1. Vị trí
Khi rỗng, bàng quang nằm trong chậu hông:
- Dưới phúc mạc
- Nấp sau xương mu
- Trước: CQSD, trực tràng
iiI. Bàng quang
Vị trí của bàng quang trong chậu hông
Trực tràng
Túi tinh
ống dẫn tinh
Bàng quang đ
Phúc mạc
Xg mu
Trực tràng
Tử cung
Bàng quang (rỗng)
NamNữ

26. 2. Hình thể ngoài và liên quan
- Mặt trên:
+ Phúc mạc phủ
+ Các quai ruột
+ Tử cung (nữ)
- Mặt dưới-bên: thành chậu hông
- Đỉnh: DC rốn giữa
- Đáy:
+ Tử cung, âm đạo (nữ)
+ ống dẫn tinh,túi tinh,trực tràng (nam)
- Cổ: tuyến tiền liệt (nam)
iiI. Bàng quang
Hình thể ngoài và liên quan của bàng quang
Túi tinh
Trực tràng
Tuyến tiền liệt
Nam
Tử cung
Mặt trên
Đỉnh
DC rốn giữa
Khớp mu
Mặt dưới-bên
Đáy
Cổ
Nữ
Đáy
Mặt trên
Đỉnh
DC rốn giữa
Mặt dưới-bên
Tuyến tiền liệt

27. 3. Hình thể trong
- Tam giác bàng quang:
+ Lỗ niệu quản
+ Lỗ niệu đạo trong (cổ)
iiI. Bàng quang
Hình thể trong bàng quang nữ giới
Tam giác bàng quang
Lỗ niệu quản
Lỗ niệu đạo trong

28. iv. Niệu đạo
1. Niệu đạo nam giới
2. Niệu đạo nữ giới

29. iv. Niệu đạo
1. Niệu đạo nam giới
1.1 Giới hạn
- Lỗ niệu đạo trong
(Cổ bàng quang)
- Lỗ niệu đạo ngoài
(Quy đầu)
Niệu đạo nam giới
Bàng quang
Lỗ niệu đạo trong
Tuyến tiền liệt
Cơ ở đáy chậu
Vật xốp
Quy đầu
Lỗ niệu đạo ngoài
Cơ ở đáy chậu
Lỗ niệu đạo trong
Tuyến tiền liệt
Vật xốp
Quy đầu
Lỗ niệu đạo ngoài

30. 1.2 Phân đoạn
- Đoạn trước tiền liệt
- Đoạn tiền liệt
- Đoạn trung gian đ màng)
- Đoạn xốp
+ Hố thuyền
Đoạn màng
Đoạn tiền liệt
Đoạn xốp
Phân đoạn niệu đạo nam giới
iv. Niệu đạo
Bàng quang
Đoạn tiền liệt Tuyến tiền liệt
Cơ ở đáy chậu
Vật xốp
Đoạn màng
Đoạn xốp
Đoạn nội thành
Hố thuyền

31. 2. Niệu đạo nữ giới
- Giới hạn
+ Lỗ niệu đạo trong
+ Lỗ niệu đạo ngoài
(Tiền đình âm đạo)
- Phân đoạn
+ Đoạn chậu
+ Đoạn đáy chậu
Niệu đạo nữ giới
Lỗ niệu đạo trong
Lỗ niệu đạo ngoài
Lỗ niệu đạo trong
Đoạn chậu
Đoạn đáy chậu
Lỗ niệu đạo ngoài
iv. Niệu đạo