In dit magazine vind je volgende topics:
- Happy HR: gelukkige werknemer presteert beter
- Hoe kan je absenteïsme in je organisatie meten?
- Leesvoer voor werksituaties
- Wat is een goede vraag?
- Kom in beweging op het werk
- LinkedIn als visitekaartje voor jouw bedrijf
Veranderen, (zelf) managen van transities | Target Point, guide to changeangela van de Loo
Veranderen, wat betekent dat, hoe doe je dat? Waar loop je tegenaan? Fasen in transities, de verwerkingscurve, Covey's circle of influence & concern, de groene en zwarte route
In dit magazine vind je volgende topics:
- Happy HR: gelukkige werknemer presteert beter
- Hoe kan je absenteïsme in je organisatie meten?
- Leesvoer voor werksituaties
- Wat is een goede vraag?
- Kom in beweging op het werk
- LinkedIn als visitekaartje voor jouw bedrijf
Veranderen, (zelf) managen van transities | Target Point, guide to changeangela van de Loo
Veranderen, wat betekent dat, hoe doe je dat? Waar loop je tegenaan? Fasen in transities, de verwerkingscurve, Covey's circle of influence & concern, de groene en zwarte route
Winnende teams ontwikkelen | Target Point, Guide to ChangeAngela van de Loo
Winnende teams ontwikkelen in zeven stappen. Het model van Drexler/Sibbet, vier fasen om een team te creeren en drie om te verduurzamen. Teamdynamica als succesfactor in de netwerksamenleving.
Wat je doet bepaalt je resultaat, niet wie je bent. Hoe haal je meer resultaat uit al je inspanning. De ontwikkeling van (persoonlijk leiderschap). Van McGregor's Xen Y, via situationeel leidinggeven naar Reddin's 3D-model. En daarop baseerden Goffee & Jones hun karakter van de organisatie.
Werken aan engagement | Target Point, guide to changeangela van de Loo
In succesvolle organisaties is meer dan 60% van alle mensen in de organisatie engaged. Rationele en emotionele betrokkenheid ofwel betrokken en bevlogen. Hoe hier te komen?
Het Filosofie Magazine van juli/augustus 2015 opent met: “Misschien worstelen wij meer met seksualiteit dan onze voorouders – wij hebben meer vrijheid, en dat geeft vrijwel altijd meer lastige kwesties.” Hoe ziet onze liefde eruit anno 2015?
Hoe zit met het zielsliefde, zoals tweelingzielen en soulmates? Wat als je deze ontmoet? Welke consequenties heeft dit en hoe ga je daarmee om? En hoe zit het met het begrip monogamie en polyamorie dat steeds meer in de media opduikt? Leonie Linssen, inwoner uit onze eigen Den Bosch, zet polyamorie op de kaart. En hoe! Ze wordt zowel door kranten als televisie regelmatig benaderd om haar verhaal te doen. Ze heeft diverse manieren gevonden om “werkelijk liefdevol in het leven te staan”, ook al betekent dit dat de éne partner monogaam is en de andere partner polygaam. Is dat werkelijk de liefde van deze tijd? En wat zijn dan de verschillen tussen ‘vreemdgaan’ en polyamorie?
Tot slot komen steeds meer professoren van de liefde in opmars, zoals professor Barbara Fredrickson met haar nieuwe boek Liefde 2.0. Fredrickson bekijkt liefde niet alleen vanuit de emotiepsychologie, maar geeft ook handvatten hoe we onze fysieke processen kunnen beïnvloeden om ervoor zorgen dat we liefde als ‘voedingsstof’ in ons kunnen opwekken, ongeacht de omstandigheden. Op deze manier kunnen we de Liefde in ons ervaren, vergroten en vermeerderen.
Haiku Deck is a presentation tool that allows users to create Haiku style slideshows. The tool encourages users to get started making their own Haiku Deck presentations which can be shared on SlideShare. In just a few clicks, users can design beautiful, minimalist slideshows.
Katrien Verhulst, Manager arbeidsveiligheid & arbeidshygiëne bij Attentia, licht het algemeen technisch & juridisch kader rond preventie en veiligheid in de artistieke & creatieve sector toe aan de hand van storytelling.
Winnende teams ontwikkelen | Target Point, Guide to ChangeAngela van de Loo
Winnende teams ontwikkelen in zeven stappen. Het model van Drexler/Sibbet, vier fasen om een team te creeren en drie om te verduurzamen. Teamdynamica als succesfactor in de netwerksamenleving.
Wat je doet bepaalt je resultaat, niet wie je bent. Hoe haal je meer resultaat uit al je inspanning. De ontwikkeling van (persoonlijk leiderschap). Van McGregor's Xen Y, via situationeel leidinggeven naar Reddin's 3D-model. En daarop baseerden Goffee & Jones hun karakter van de organisatie.
Werken aan engagement | Target Point, guide to changeangela van de Loo
In succesvolle organisaties is meer dan 60% van alle mensen in de organisatie engaged. Rationele en emotionele betrokkenheid ofwel betrokken en bevlogen. Hoe hier te komen?
Het Filosofie Magazine van juli/augustus 2015 opent met: “Misschien worstelen wij meer met seksualiteit dan onze voorouders – wij hebben meer vrijheid, en dat geeft vrijwel altijd meer lastige kwesties.” Hoe ziet onze liefde eruit anno 2015?
Hoe zit met het zielsliefde, zoals tweelingzielen en soulmates? Wat als je deze ontmoet? Welke consequenties heeft dit en hoe ga je daarmee om? En hoe zit het met het begrip monogamie en polyamorie dat steeds meer in de media opduikt? Leonie Linssen, inwoner uit onze eigen Den Bosch, zet polyamorie op de kaart. En hoe! Ze wordt zowel door kranten als televisie regelmatig benaderd om haar verhaal te doen. Ze heeft diverse manieren gevonden om “werkelijk liefdevol in het leven te staan”, ook al betekent dit dat de éne partner monogaam is en de andere partner polygaam. Is dat werkelijk de liefde van deze tijd? En wat zijn dan de verschillen tussen ‘vreemdgaan’ en polyamorie?
Tot slot komen steeds meer professoren van de liefde in opmars, zoals professor Barbara Fredrickson met haar nieuwe boek Liefde 2.0. Fredrickson bekijkt liefde niet alleen vanuit de emotiepsychologie, maar geeft ook handvatten hoe we onze fysieke processen kunnen beïnvloeden om ervoor zorgen dat we liefde als ‘voedingsstof’ in ons kunnen opwekken, ongeacht de omstandigheden. Op deze manier kunnen we de Liefde in ons ervaren, vergroten en vermeerderen.
Haiku Deck is a presentation tool that allows users to create Haiku style slideshows. The tool encourages users to get started making their own Haiku Deck presentations which can be shared on SlideShare. In just a few clicks, users can design beautiful, minimalist slideshows.
Katrien Verhulst, Manager arbeidsveiligheid & arbeidshygiëne bij Attentia, licht het algemeen technisch & juridisch kader rond preventie en veiligheid in de artistieke & creatieve sector toe aan de hand van storytelling.
Welzijn bij de politie Biomonitoring - een must of bedrog - Dr. De Vriese Ruud Van Kerrebroeck
Seminarie Welzijn bij de Politie georganiseerd door Securex Health & Safety 28.11.2013 PAC Zuid Provincie Oost-Vlaanderen, voor politiemensen en preventieadviseurs in Vlaanderen.
Organisator Ruud Van Kerrebroeck.
Succes boeken met toptaken? Managen als een ninja - Customer RevolutionBoudewijn Bugter
Je hebt een toptakensite ontworpen en gebouwd. Dus kom maar op met dat instant succes! Sorry, zo werkt het niet. Je moet hard werken, scherp kiezen, prioriteiten stellen. En ‘nee’ durven zeggen. Kortom: managen als een ninja. En zorgen dat je organisatie de juiste mindset heeft.
TOPTAKEN HELPEN OM JE KLANTEN ECHT CENTRAAL TE STELLEN
Toptaken laten feitelijk onderbouwd zien welke onderwerpen, diensten, content en functionaliteit de meeste toegevoegde waarde bieden voor je klanten. Door daar in je dienstverlening op te focussen, zet je je klant écht centraal in je dienstverlening.
WERKEN MET TOPTAKEN IS EEN MINDSET
Met toptaken boek je geen instant succes. Integendeel, het is hard werken. Want boven alles is werken met toptaken een mindset: je moet echt-echt-echt klantgericht durven zijn. Je verantwoordelijk voelen voor het resultaat van het proces dat je klant doorloopt, niet (alleen) voor de individuele stappen. Dat gaat dus over álle kanalen, niet alleen over online. Bovendien gaat het over de 'voorkant', maar ook over de organisatie erachter.
TOPTAKEN RAKEN (VAAK) JE HELE (SERVICE)ORGANISATIE
Je klantcontactcentrum, balie- of winkelmedewerkers, de communicatieafdeling en buitendienstmedewerkers – allemaal hebben ze een rol in het bedienen van klanten. Want klantprocessen lopen dwars door silo’s heen.
JE MOET JE ORGANISATIE BEGELEIDEN EN KLAARSTOMEN
Daarom moet je je organisatie begeleiden, zodat je collega’s klaar zijn om op basis van toptaken te werken. Om de meeste tijd, geld en capaciteit te besteden aan de zaken die klanten het belangrijkste vinden. Toptaken geven praktische, behapbare en hanteerbare handvatten.
MANAGEMENT EN GOVERNANCE ZIJN BEPALENDE FACTOREN
Anders werken, is het devies. Dat betekent ook dat je de managementorganisatie rond je (digitale) dienstverlening goed moet inrichten. En niet te vergeten: de governance. Immers, als organisatie heb je ook doelen te behalen. Het is dus belangrijk dat iedereen weet wie de eindbaas is, en welke rollen en verantwoordelijkheden hoe verdeeld zijn.
JE MOET SCHERP DURVEN KIEZEN, PRIORITEREN EN 'NEE' DURVEN ZEGGEN
Als je echt-echt-echt klantgericht wil zijn, moet je keuzes durven maken. Zonder keuzes geen focus, en zonder focus geen succes. De juiste keuze dient zich vanuit de rigoureuze klantfocus van het toptakenperspectief altijd vanzelf aan.
Succes boek je ook door het stellen van prioriteiten. Formuleer een gedurfd doel, maar 'big journeys start with small steps': houd het klein en behapbaar. Stel prioriteiten voor 3-5 jaar, voor 1 jaar en dan per kwartaal. En concentreer je telkens op afgebakende verbeteractiviteiten.
Je moet ook 'nee' durven zeggen. Als iets niet bijdraagt aan het beter maken van de performance op de toptaken, dan is het antwoord ‘nee’. Natuurlijk wel gevolgd door, ‘maar dit zijn de alternatieven’.
KEEP CALM AND START WITH TOPTAKEN
In deze presentatie lees je hoe je succes boekt met toptaken. Aan de slag!
Iedereen heeft recht op een zinvolle werkplek. Vanuit deze overtuiging heeft Creathos het product 'duurzame werkomgeving' ontwikkeld. Voor organisaties die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid willen oppakken, maar nog niet zo goed weten hoe.
Verandering van een tijdperk: Transitie van Zorg & WelzijnEric Visch
Presentatie van Jan Rotmans op mini-symposium 'Opvoedondersteuning in transitie' op 28 oktober 2014 - Jan Rotmans: “www.opvoedspreekuren.nl is een verbindende schakel tussen ouders en opvoedingsdeskundigen, dat is een goede ontwikkeling.”
Gelukkige Medewerkers, presteren beter. Wij helpen werkgeluk inzichtelijk te maken. Wij helpen teams om in 4 maanden werkgeluk substantieel te verbeteren. Met een voor en een na-meting kun je het effect van inspanningen direct aantoonbaar maken
Wat is geluk? Is het mogelijk gelukkiger te worden?
Ja, geluk is maakbaar!
In deze workshop leer je wat geluk is, ontdek je de ware sleutel tot geluk en ontvang je meerdere strategieën om jouw geluk te vergroten.
Deze workshop wordt verzorgd door John Cornelisse, trainer en life-coach bij Centrum voor Persoonlijk Leiderschap. Zijn missie is ervoor te zorgen dat in 2025 iedereen werkt en leeft vanuit passie.
De mythe van motivatie | Target Point, Guide to ChangeAngela van de Loo
Ons motief om in actie te komen is individueel, collectief én universeel. We zijn een individu, behoren tot een generatie en verkeren in een bepaalde fase in onze levensloop. Hoe meer bewustzijn je hierop ontwikkelt, des te sneller kun je leren.
Wat doet een werkgelukdeskundige?
Een werkgelukdeskundige houdt zich bezig met het vergroten van werkgeluk in de eigen werkomgeving. Na deze opleiding weet je hoe je zelf je werkgeluk kunt vergroten, hoe je anderen kunt trainen en coachen om hun werkgeluk te vergroten, hoe je dit in organisaties kunt faciliteren, hoe geluksvaardigheden je helpen bij authentiek geluk.
Wat is het rendement van werkgeluk?
Gelukswetenschappers stellen dat werkgeluk zorgt voor 37% minder ziekteverzuim, 45% minder verloop, 21% meer productiviteit en 25% minder burnout. Geluk is als een spier die je kunt trainen. Hoe vaker je traint, hoe sterker je wordt. Als je de competenties ontwikkelt om geluk op het werk te vergroten, kun je ook het bedrijf meer laten floreren.
Zowel zelf werkgeluk trainen, werkgeluk vergroten in teams en in de organisatie
Naast dat je zelf aan de slag gaat met werkgeluk, krijg je inzicht hoe je gelukkige zelfsturende teams van de grond krijgt. Laat je inspireren hoe anderen met werkgeluk aan de slag zijn gegaan. Ricardo Semler – bekend van VPRO’s tegenlicht aflevering De kapitale kracht van geluk – was één van de eersten die werkgeluk centraal stelde. Leer met zijn werkgelukprincipes hoe je teams helpt om eigenaarschap te pakken in Semco Stijl.
Waar bestaat de opleiding uit?
De opleiding bestaat uit drie dagen en een coachingsgesprek. De drie dagen zijn verspreid over een kwartaal, zodat je in de tussentijd zelf aan de slag kan met werkgeluk in je eigen omgeving. Voorafgaand lees je het boek Geluk op het werk? Train je gelukscompetenties! en Teamcoaching en Intervisie met de Authentieke Dialoog
CC.Coach is als coachingsorganisatie gespecialiseerd in leiderschapsontwikkeling en het verhogen van het zelfsturend vermogen, verbeteren van communicatie en integriteit.
Hierbij nemen we het individu als vertrekpunt en richten ons op groter en diepgaander bewustzijn van wat nodig is om de gewenste verandering te realiseren.
Training alleen is niet voldoende om gewenste organisatieverandering duurzaam gestalte te geven. Follow up door middel van coaching borgt dat individuen, teams en dus de organisatie van binnenuit de gewenste beweging maakt.
Indien nodig kan coaching van leidinggevenden en management opgevolgd worden door team- en organisatie training. Wij geloven echter niet in training alleen: training wordt altijd opgevolgd met implementatie coaching. Zo borgen we dat de gewenste verandering ook werkelijkheid wordt.
Deze presentatie geeft een indruk over waarom wij doen wat we doen!
Voor Meppel United, een groep werkzoekenden uit Meppel en omgeving die zich verenigd hebben, heb ik een workshop verzorgd waarin we stil stonden bij het belang van een sterke persoonlijke presentatie. In deze workshop zoomden we voornamelijk in op de kracht van een sterke en onderscheidende pitch.
Voor het interne opleidingsprogramma bj Logica (genaamd Pacemaker) heb ik de Happiness@Work(shop) ontwikkeld.
Deze workshop heb ik opgezet met ondersteuning van Happinesscoach Onno Hamburger van http://www.gelukkigwerken.nl/ .
Moeite met het verlies van controle kans, kans en bedreigingYael
Het lijkt lastiger dan gedacht binnen de huidige bedrijfsstructuren en -culturen om de zo vertrouwde controle los te laten. Hoe kun je nu de overhand nemen en leren vertrouwen op dat wat je niet (meer) in de hand kan hebben?
4. Inhoud
Een nieuw denkperspectief8
Voorwoord door Bob Hutten
1 Geluk op het werk 11
1.1 Gelukkig op het werk?12
1.2 En ze werkten nog lang en gelukkig?13
1.3 Geluk is te trainen14
1.4 Leeswijzer15
2 Feel, Fly, Flourish17
2.1 Inleiding18
2.2 Geluk als tegengif voor stress18
2.3 De feel-fase19
2.4 De fly-fase20
2.5 De flourish-fase23
2.6 Implementeren van geluk op het werk 25
3 Competentiewoordenboekvoorgeluk31
3.1 Inleiding32
3.2 Hoe het competentiewoordenboek te gebruiken32
1 – Jezelf trainen32
2 – Het bestaande competentiewoordenboek van de
organisatie aanvullen met en/of sommige
competenties vervangen door gelukscompetenties35
3 – Kies het gedragsniveau waarop je wilt trainen36
5. 5 Casussen uit de praktijk109
Hutten111
RiksjaTravel115
Seats2meet – ’s-Hertogenbosch CS en Eindhoven Strijp-S119
6 APPENDIX123
6.1 Componenten van geluk124
6.2 Geluk door het vervullen van universele behoeften124
6.3 Geluk volgens een aantal richtlijnen125
6.4 Geluk in stappen126
6.5 Factoren die geluk beïnvloeden 126
6.6 Geluksprincipes127
6.7 De tien geboden van geluk127
6.8 Geluk en Bevlogenheid128
6.9 Happiness at work 129
6.10 De tien V’s van Veronique132
En nuverder!137
Nawoord door Marius Appelman
Dankwoord139
Train je Gelukscompetenties141
Overde auteur 143
Literatuurlijst144
4 Het competentiewoordenboek37
Alignment39
Betekenisgeving42
Co-creatie45
Communitybuilding47
Dreambuilding50
Duurzaam ondernemerschap52
Excelleren met gemak54
Flow57
Gastheerschap/gastvrouwschap59
Geluksbewustzijn61
Herstellingsvermogen63
Ontspannen65
Out-of-the-box-denken68
Overvloedsdenken71
Passend geven en ontvangen73
Persoonlijk leiderschap76
Positiviteitsvaardigheid82
Presencing86
Schoonheidscreatie88
Spelen90
Synchroniseren96
Verbindend communiceren98
Verknopen100
Verrassingsvaardigheid104
Vitaliseren105
6. 8 9
Een nieuw denkperspectief
Voorwoord doorBob Hutten, directeurHutten
Wauw, wat een prachtig boekje is hetk geworden! Ik wenste dat ik bij het
begin van mijn ondernemerschap deze handvatten had meegekregen.
Het zou me eerder gebracht hebben waar ik nu ben.
In mijn bedrijf ben ik in 2006 begonnen om geluk in te voeren. Oef, dat
was een grote stap. Na twee jaar zei mijn toenmalige HR-manager: “Bob,
dat geluk is echt een ding van jou. Daar moet je mee ophouden.” Geluk
bleek als begrip te abstract. Het werd geassocieerd met geitenwollensok-
ken en hippies. Toch heb ik doorgezet. Ik ben een onderzoekje gestart en
heb aan medewerkers gevraagd hoe geluk op het werk eruitziet. In 2008
hebben wij een training over geluk gegeven voor alle vaste medewerkers.
Onze samenwerkers – zo noemen wij onze medewerkers - kregen in
de gaten dat geluk wel eens kon gaan werken. In 2010 hebben we geluk
opgenomen in onze functionerings- en beoordelingsgesprekken onder
de naam Vitaliteit Ideaalpositie Plan (VIP). Nu kan het bedrijf onder
geen enkele voorwaarden zonder geluk: 600 sollicitanten per week, 25%
minder ziekteverzuim, te verwaarlozen ongewenst verloop, 70% meer
innovatie, 10% groei per jaar. Het bruist van de daadkracht, energie en
ruimte om te leren en fouten te maken. En ... het is een heel leuk bedrijf
om iedere dag te werken.
Geluk als uitgangspunt voor ondernemerschap heeft mij ontzettend
veel gebracht. Geluk speelt absoluut de beste talenten vrij van je men-
sen. Het maakt een bedrijf vrij, het maakt zijn medewerkers vrij. In ons
bedrijf verbeelden wij geluk op de werkvloer alsof we een geluksschilde-
rij maken. Zie het als een geluksfilm waarin we definiëren hoe geluk er
concreet uitziet als Hutten bijdraagt aan samenwerkers, opdrachtgevers,
cliënten, de natuur en de cultuur. Iedere dag leveren we bewijslast op
deze film; soms heel klein, soms heel groot. We inspireren onze mensen
met voorbeelden in de hoop dat ook zij zich kunnen identificeren met
de thema’s, om vervolgens vanuit interesse een relatie aan te gaan met
andere mensen, de natuur en de cultuur. Dit leidt ertoe dat we uiteinde-
lijk bijdragen aan de wensen en idealen van de ander. De erkenning en
waardering van de ander leveren de bevestiging op van de inzet van jouw
talenten. Het is een erkenning van jouw ZIJN. Dit noem ik geluk.
Geluk is het grootste dat we kunnen bereiken in het leven. In mijn ogen
zijn wij op de wereld gekomen om bij te dragen, om de wereld op een
verstandige manier door te geven.
De laatste dertig jaar zijn we vergeten dat werk bijdraagt aan onze
bestaanspermissie, het nut van waarom wij hier op aarde zijn. We zijn
gaan geloven dat het bij bedrijven gaat over geld verdienen. Met stress,
weinig innovatie, machtsspelletjes, ziekteverzuim, verkramping door
processen en procedures tot gevolg. Versta me niet verkeerd: ik geloof
ook in systemen, maar ze mogen niet beknellen. Vroeger leken com-
petenties iets waaraan je moest voldoen. Maar als iemand jou iets wil
opleggen, ontstaat er een beknelling. Geluk is het tegengestelde van
‘moeten doen wat de ander zegt, processen en procedures moeten volgen
die niet die van jou zijn’. Toen Veronique het onderwerp ‘gelukscom-
petenties’ aandroeg, was mijn eerste gedachte dat competenties in een
organisatie beklemmend werken. Maar toen ik haar boek begon te lezen,
kwam ik tot de conclusie dat deze gelukscompetenties juist heel veel
ruimte geven aan het functioneren. Neem bijvoorbeeld de gelukscompe-
tentie herstellingsvermogen in vergelijking met de klassieke competentie
stressbestendigheid. De laatste klinkt als ‘gehard moeten worden om
met verhoogde werkdruk te kunnen omgaan’, terwijl herstellingver-
mogen een beroep doet op je kracht en je vrije wil om je levenslust te
ontwikkelen. Met deze gelukscompetenties introduceert zij een nieuwe
taal in het bedrijfsleven. U raakt gebieden die normaal niet ter sprake
komen. Het sluit aan bij het nieuwe credo van jonge talenten die oude
waarheden niet meer accepteren, die niet meer louter willen volgen en
aangestuurd worden, maar zelf talenten willen ontdekken, ontplooien en
ondernemen. De nieuwe, hard groeiende organisaties hebben allemaal
ingezien dat geluk centraal staat om het beste uit talent te halen.
Het voelt voor u misschien een beetje vreemd, we zijn het niet gewend,
maar durf eens een aantal gelukscompetenties van Veronique te trainen.
Het geeft ruimte, het geeft een gevoel contact te ervaren van mens tot
mens met heel veel intimiteit en kwetsbaarheid. Sterker nog, het geeft
een gevoel contact te hebben met de ziel van een mens, het raakt. Wij
hebben binnen ons bedrijf gemerkt dat in onze VIP-gesprekken, waarin
7. 10 11
geluk een hoofdrol speelt, de gesprekken raken, de diepste gevoelens
boven water komen en er een echte verbinding ontstaat tussen mana-
ger en samenwerker. Dit is een uitdrukking van de gelukscompetenties
verbindend communiceren en alignment. Begrijp me goed, wij willen
niet dat de manager probeert om iemand gelukkig te maken, dat moet de
samenwerker zelf doen, maar we willen wel alles doen om bij te dragen
aan zijn of haar geluk. Dat kan zelfs betekenen dat je tot de conclusie
komt dat je afscheid van elkaar neemt omdat de ander niet gelukkig kan
zijn, worden of blijven.
Dit boek heeft waarde omdat het inspireert. Het geeft een nieuw denk-
perspectief. Vele competenties die Veronique benoemt, zijn veel beter
opgeschreven dan ik kan bedenken en zoveel mogelijk onderbouwd
met wetenschappelijke geluksliteratuur. Toch kan ik u verzekeren dat
de energie die u losmaakt als u deze weg inzet nog meer resultaten gaat
opleveren dan dat wetenschappers hebben opgetekend.
Het is daarom ook dat ik met ontzettend veel plezier en respect dit voor-
woord schrijf. Ik wens u heel veel plezier en succes met dit boek. Mocht
u twijfelen over het succes van geluk in uw organisatie, neemt u dan
alstublieft contact op met haar of met mij. Ik gun het u van harte. 1
Geluk op het werk
8. 12 13
1.1 Gelukkig op het werk?
We weten twee dingen zeker: we worden geboren, en we gaan dood. Wat
daartussen in zit, noemen we leven. Als je iemand vraagt naar de gelukkig-
ste dag van zijn of haar leven, kom je vaak uit op clichés als ‘mijn trouw-
dag’, of ‘de geboorte van mijn kind’. Het zou toch raar zijn als iemand zegt:
‘De gelukkigste dag van mijn leven was de dag dat ik ging werken’?
Werken is voor velen een substantieel deel van het leven. Maar slechts
13% van de werkende bevolking is gelukkig op het werk (Marks, 2014).
Dat betekent dat iets meer dan één op de acht mensen gelukkig is op het
werk, en dus zeven van de acht niet. Onder de top 5 van dingen waarvan
mensen op hun sterfbed spijt hebben als ze terugblikken op hun leven,
valt ‘ik heb mezelf onvoldoende toegestaan gelukkig te zijn’ en ‘ik heb te
veel tijd doorgebracht op het werk: we hadden ook met minder geld toe-
gekund en dan had ik meer tijd kunnen doorbrengen met mijn dierbaren’
(Ware, 2012). Nu leven we in een tijdperk dat we steeds langer moeten
werken. Soms onder uitdagende omstandigheden. De leidinggevende is
niet inspirerend. Er zijn beperkende regels en procedures in onze organi-
saties. Het management laat politiek gedrag zien, zodat iemand anders
met de eer strijkt van jouw werk. Je hebt die belangrijke opdracht nét
niet binnengehaald, want er is te veel concurrentie. Je krijgt een brief dat
je boventallig bent. Beloofde veranderingen blijven uit. Hoeveel mensen
ploeteren voort met de gedachte ‘deze reorganisatie overleef ik ook nog
wel’ en ‘de hypotheek moet betaald worden’?
Het kan natuurlijk ook té goed gaan: veel klanten geven een hoop werk-
druk. Zo ontmoette ik Bart, een manager van een succesvol ICT-consul-
tancybureau. Bij dit bureau zijn ongeveer twintig consultants in dienst
die ICT-veranderingen begeleiden en implementeren bij klanten. Om
werk zitten ze niet verlegen. Bart is een man van middelbare leeftijd, met
een vrolijke instelling en een leuk gezinsleven. Hij vroeg mij om voor zijn
medewerkers een leergang te ontwerpen en te geven over veranderma-
nagement. “Onze klanten hebben continu te maken met veranderingen.
Daarbij komt dat medewerkers in organisaties gevraagd wordt om anders
te werken vanwege de implementatie van nieuwe ICT-systemen. Wij wil-
len sparringpartner zijn voor onze klanten om veranderingen te veran-
keren.” Als ik Bart tijdens een terugkoppeling spreek, verzucht hij: “Er is
hier sprake van aanhoudende werkdruk. Bovendien is er altijd wel iets ’s
avonds: een presentatie van een project, een netwerkbijeenkomst of een
seminar. Dat begint me zo langzamerhand op te breken.” Herken je dat
ook? Aanhoudende werkdruk, voortdurende veranderingen en allerlei
producten die het liefst zo snel mogelijk moeten worden opgeleverd?
Is gelukkig zijn op het werk een sprookje? Sprookjes eindigen meestal
met ‘…en ze leefden nog lang en gelukkig’.
Zou het sprookje ook kunnen eindigen met ‘…en ze werkten nog lang en
gelukkig?’ En zouden de mensen die gelukkig zijn op het werk, kunnen
zeggen ‘…en gelukkig werkten ze nog lang?’
1.2 En ze werkten nog lang en gelukkig?
Hoe kunnen wij onder de aanhoudende werkdruk en al deze snelle veran-
deringen die nieuwe slogan ‘Ze werkten nog lang en gelukkig’ waarmaken?
Om het werk lang vol te houden, geldt dat je het werk dat je doet leuk vindt.
Maar er wordt ook van je verwacht dat je prestaties levert en dat je succesvol
bent. Voor veel mensen geldt dat je dan pas gelukkig bent op het werk.
Ben je pas gelukkig als je succes hebt of leidt geluk tot succes? Verbaast
het je als het laatste veel meer het geval blijkt (Marks, Happiness works,
2014)? Geluk rendeert: 21% vermeerdering van de productiviteit, 45%
minder verloop en 37% minder ziekteverzuim. Uitgaande van 25% ver-
betering van geluksbeleving op het werk, betekent dit één ziektedag per
medewerker minder per jaar en 10% minder recruitmentkosten (Marks,
2014; During, 2015). Een aantal wetenschappers hebben aangetoond dat
gelukkige medewerkers creatiever zijn, weerbaarder zijn tegen mogelijke
tegenvallers, een hogere productiviteit vertonen, minder slaapproblemen
hebben en minder behoefte hebben om het bedrijf te verlaten (Hendriks
Brand, in Het rendement van geluk ,2014). Gelukkige medewerkers die
productief bezig zijn met de toekomst van henzelf en het bedrijf pres-
teren 16% beter dan hun minder gelukkige collega’s en hebben minder
last van burn-out (Spreitzer Porath, 2012). Gelukkig zijn – ook wel
levenstevredenheid genoemd – heeft een sterkere positieve invloed op
werkprestaties dan werktevredenheid (Hendriks 2014, Jones 2006).
Hoe zit het dan met geld en geluk? Een basisinkomen, zodat je niet
onder de armoedegrens hoeft te leven, blijkt inderdaad een voorwaarde
9. 14 15
voor geluk (Bormans, Luyten, Leijssen, Dezutter, Casalin, Meerbergen,
2014). Maar boven de armoedegrens geldt: meer geld hoeft niet te leiden
tot meer geluk. Loterijwinnaars zijn op lange termijn niet gelukkiger dan
mensen die niets gewonnen hebben (Menheere, 2013; Bormans, 2014).
Op den duur ontstaat gewenning aan materieel comfort. Een gelukserva-
ring na de aankoop van een nieuw huis houdt doorgaans drie maanden
aan (Veenhoven, 2014). Dit komt door het verschijnsel hedonistische
adaptatie of hedonistische tredmolen. Het wennen aan geluk is als een
bad met warm water. Daarna gaan mensen opnieuw op zoek naar een
gelukspiek (Menheere Sonnevelt, 2013; Dijksterhuis, 2016). Wie van
geld verdienen een belangrijk levensdoel gemaakt heeft, komt op den
duur van de koude kermis thuis. Het leidt af van zaken die tot werkelijke
vreugde en geluk leiden (Lyubomirsky, 2008).
Sommige mensen uit ontwikkelingslanden zijn gelukkiger dan rijke
mensen uit de westerse wereld. Dit wordt de happiness paradox genoemd.
Inkomen is belangrijk voor geluk, maar je richten op steeds meer inko-
men levert niet meer geluk op. Vooral niet als je jouw inkomen steeds
vergelijkt met dat van anderen (prof. Drakapoulos, in Bormans, 2014).
Steeds meer inkomen hoeft dus niet bij te dragen aan meer geluk, maar
je hebt wel een basisinkomen nodig.
1.3 Geluk is te trainen
Hoe zorg je ervoor dat je gelukkig bent op je werk, zelfs voordat het
succes zich aandient? Geluk is als een spier die je kunt trainen. Hoe vaker
je traint, hoe sterker je geluksgevoel wordt (Seligman, 2008). Het trainen
van vaardigheden valt in organisaties vaak onder competentiemanage-
ment. Als definitie van het begrip competentie is ‘de vaardigheden van
mensen die bijdragen aan succesvol opereren in een rol of functie’ (Smid
Van der Woude, 2007, p.11) een mooi uitgangspunt. Als je de compe-
tenties ontwikkelt om geluk op het werk te vergroten, kun je ook het
bedrijf meer laten floreren. Helaas besteden organisaties hieraan door-
gaans weinig aandacht. In de projecten op het gebied van competenties
zien we vaak dezelfde soort competenties terugkomen. Stressbesten-
digheid, verantwoordelijkheid en klantgerichtheid zijn klassiekers. Wij
stellen competenties zoals doorzettingsvermogen, prioriteiten stellen en
kostenbewustzijn op prijs. Deze competenties dragen bij aan het succes
van een organisatie door prestatie en kosten-efficiency. Opvallend is dat
we wél doorzettingsvermogen moeten ontwikkelen – want we moeten
onze doelen halen tijdens periodes van veranderingen, tegenslagen en
kinderziektes – maar ruimte om herstellingsvermogen te ontwikkelen
om even bij te komen van dit soort werkdruk is nog geen prioriteit. Dat
moeten we in onze eigen tijd doen. We worden wél getraind in kostenbe-
wustzijn, maar niet in geluksbewustzijn. We worden beoordeeld op stres-
sbestendigheid – want we moeten blijven presteren onder druk – maar
niet op onze competentie om te kunnen ontspannen op het werk. Zie je
het al voor je? Je manager zegt tijdens je beoordelingsgesprek: “Je krijgt
een goede beoordeling voor de competentie ‘ontspannen’!”
Gaan we met kostenbewustzijn, stressbestendigheid en doorzettingsver-
mogen nog lang en gelukkig werken? Met welke competenties vergroten
we ons geluk op het werk?
Ik denk dat het tijd is voor nieuwe competenties om lang en gelukkig te
kunnen werken. Maar welke competenties zijn dit? Ik heb gezocht naar
competenties die je kunnen helpen om geluk te trainen en te integreren
in je werk. In dit boek leer je meer over deze gelukscompetenties. Ook
heb ik een model bedacht waarin ik de ‘gelukscompetenties’ in plaats,
zodat je er straks gemakkelijker mee kan werken.
Om te weten hoe je geluk kunt trainen, is het handig om eerst te weten
wat geluk doet met ons.
1.4 Leeswijzer
In hoofdstuk twee krijg je handvatten hoe je gelukscompetenties kunt
opbouwen met het Feel, Fly, Flourish-model en hoe je aan de slag gaat
met het introduceren van geluk in je organisatie. Hoofdstuk drie laat je
zien hoe je het competentiewoordenboek kunt gebruiken en hoofdstuk
vier geeft een beschrijving van 25 cruciale gelukscompetenties met defi-
nities en gedragsvoorbeelden. In hoofdstuk vijf vind je drie voorbeelden
van organisaties die deze gelukscompetenties in de praktijk brengen.
Voor wie meer achtergrondliteratuur wil, leest in de appendix in hoofd-
stuk zes een overzicht van geluksmodellen waaraan ik de gelukscompe-
tenties getoetst heb.
11. 18 19
2.1 Inleiding
In dit boek beschrijf ik 25 gelukscompetenties. Deze zijn gebaseerd op
literatuuronderzoek over geluk en op mijn ervaring op het gebied van
mens en organisatie. Ik kan me voorstellen dat je je afvraagt: waar begin
je mee? Hiervoor introduceer ik het ‘Feel, Fly, Flourish’-model. Dit model
geeft je wat meer handvatten hoe je de gelukscompetenties kunt opbou-
wen. Aan het eind van dit hoofdstuk vind je een plan van aanpak om aan
de slag te gaan met geluk in je organisatie.
Maar eerst een antwoord op de vraag hoe geluk werkt.
2.2 Geluk als tegengifvoorstress
Als je je gelukkig voelt, ervaar je minder stress, heb je meer bewustzijn,
zie je meer mogelijkheden en kun je beter met tegenslagen omgaan. Vol-
gens de neuropsychologie komt dit doordat je zogenaamde higher brain
wordt geactiveerd door het ervaren van een geluksgevoel.
Het tegenovergestelde gebeurt als je onder stress staat. Dan wordt het
zogenaamde lower brain geactiveerd. Dat is het deel van de hersenen dat
zich richt op gevaar en negatieve herinneringen aan je opdringt, waar-
door je bang bent om pijnlijke ervaringen opnieuw te beleven. Het lower
brain zorgt voor vernauwd bewustzijn, waardoor je minder oplossingen
ziet, minder optimistisch wordt en uiteindelijk minder effectief bent
dan je zou kunnen zijn. Het lower brain wordt vaker geactiveerd dan je
denkt. Volgens neuropsycholoog Rick Hanson hebben we de zogenaamde
‘negatieve neiging’. Dit betekent dat er automatisch meer aandacht gaat
naar wat ons minder gelukkig maakt dan naar wat ons wél gelukkig maakt
(Hanson, 2012). Bij stress reageert ons lichaam al snel met de zogenaamde
‘freeze, flight, fight’-reacties: bevriezen, vluchten of vechten. Stel, je baan
staat op de tocht en je gaat overleven. Je bent bang om iets fout te doen en
je neemt geen enkel risico of je onderneemt geen activiteiten (bevriezen),
je ontloopt mensen (vluchten) of je wilt je huid duur verkopen (vechten).
Het lichaam reageert op stress. Zelfs als het alleen negatieve gedachten
zijn, beginnen de stresshormonen al in je lichaam te circuleren. Door de
aanhoudende uitdagingen, veranderingen en hectiek heeft één op de vier
mensen permanente stress (Happiness Project, 2016)!
Geluk is een goed tegengif tegen stress. Met geluk ben je alerter, analy-
seer je situaties beter, bedenk je sneller creatieve oplossingen voor pro-
blemen en vertoon je een hogere mentale productiviteit. Het is dus zaak
dat je zo vaak mogelijk je higher brain ‘aan’ hebt Dit doe je in de eerste
instantie door een zogenaamde positieve emotie op te roepen (Robinson,
2015). Leren om positieve emoties op te roepen, ook als je onder druk
staat, noem ik de feel-fase. Hieronder wordt dit verder uitgewerkt.
2.3 De feel-fase
De grote overeenkomst in de geluksliteratuur is dat geluk begint met een
positieve emotie, bijvoorbeeld blijdschap, trots of dankbaarheid. Kijk
bijvoorbeeld naar het geluksmodel van een van de grondleggers van de
Positieve Psychologie, professor Martin Seligman. Hij ontdekte dat vijf
factoren gelukkig maken en houden (Seligman, The new era of Psycho-
logy, 2008):
1) Positieve emoties
2) Engagement, ook flow genoemd
3) Relaties die een ondersteunende werking hebben op je
4) Meaning: betekenisgeving, van betekenis zijn voor een ander, onder-
deel zijn van een groter geheel
5) Accomplishment: voldoening halen uit prestaties en successen vieren
Seligman noemt zijn model PERMA. Zoals je ziet, begint PERMA met
Positieve emoties.
Ook professor Barbara Fredrickson van de Universiteit van Michigan
begint haar geluksmodel met positieve emotie. Fredrickson noemt dit
de Broaden-and-Build theory (Fredrickson, 2008), in het Nederlands ook
wel vertaald als de Verbreed-en-Verstevig-theorie (Bormans, 2014). Door
het trainen van positieve gedachten en emoties ontwikkel je een breder
bewustzijn: je gaat meer kansen zien en je onderneemt meer acties die
positief voor je uitwerken (verbreden). Je bouwt een fundament op van
fysieke, mentale en sociale vermogens waarop je kan terugvallen. Sociale
vermogens zijn bijvoorbeeld een goede fysieke conditie, positief denken
en sociale steun geven of ervaren.
Positieve emotie is dus een belangrijke starter voor geluk. Dit wordt
ondersteund door de wetenschap die zich bezighoudt met emotie in
12. 142 143
Informeer naar de mogelijkheden
K-T Dynamics
06 20 621 673
contact@k-tdynamics.nl
www.k-tdynamics.nl
Overde auteur
Drs. Veronique Kilian studeerde af in
Algemene Sociale Wetenschappen,
waarin zij klinische arbeids- en orga
nisatiepsychologie, management en
interculturele communicatie combi
neerde. Sinds 1996 is ze werkzaam
als zelfstandig ondernemer onder de
naam K-T Dynamics. Haar expertise
als socioloog met een psychologische
verdieping en ervaring in organisatie
advies en HRM-projecten gebruikt zij
nu om mensen meer geluk op het werk te laten ervaren.
Veronique is een ervaren trainer. Ze heeft een veelvoud aan trainingtools
paraat die zij, afgestemd op de klant inzet. In haar werkwijze dringt ze
snel door tot de kern en zet zodanig interventies in dat resultaat wordt
behaald in zowel kleine als grote stappen.
Als teambuilder helpt Veronique teams om met plezier en flow te wer
ken. Hiervoor schreef zij het Handboek Teamcoaching en Intervisie met de
Authentieke Dialoog – Breng een team naar flow en co-creatie.
Veronique vertaalt theorie en wetenschappelijke fundering naar prak
tische handvatten. Ze weet de harde en zachte kant goed te combineren
en durft out-of-the-box team- en trainingsinterventies in te zetten
als dit leidt tot beter resultaat. In haar trainingen wordt het team
buildingselement vanzelf meegenomen.
Als transformatiecoach faciliteert Veronique diepe transformaties in
individuele coachingstrajecten waardoor positieve verandering beklijft.
Ze geeft anderen de ruimte zichzelf te ontdekken en sluit met haar
begeleiding aan bij hun tempo en leerstijl. Haar specialisaties in persoon
lijkheidstypologieën maken diepgaande inzichten mogelijk in ontwikke
lingsrichtingen die leiden tot geluk en vervulling.
13. en je pas gelukkig als je succes hebt, of leidt geluk tot succes?
Alsjedecompetentiesontwikkeltomgelukophetwerktevergroten,kun
jeookjebedrijfmeerlatenfloreren.Leeromjeeigengeluktebeïnvloeden.
Verhoogjeaantalgelukservaringen,blijflangerineengeluksstemmingen
werk jezelfgelukkig.
VeroniqueKilianvondgelukscompetentiesdiejehelpengelukteintegrerenin
jewerk.Inditboekbeschrijftzehetdoorhaarontwikkelde‘Feel,Fly,Flourish’-
modelomgeluktetrainen.Hetbevatverdereenoverzichtelijkstappenplanom
gelukophetwerkteimplementeren.Naastinspirerendebeschrijvingenvan
gelukscompetentiesmetconcretegedragsvoorbeelden,tipsenoefeningenvind
jeookbedrijfscasesdielatenzienhoegelukscompetentiesalwordentoegepast.
Veronique Kilian studeerde af in Sociale Weten-
schappen, met als specialisaties psychologie,
management en cultuur. Na twintig jaar orga-
nisatieadvies en HR training coaching besloot
ze ook actief bij te dragen aan geluk op het
werk. Eerder schreef Veronique het Handboek
Teamcoaching en Intervisie met deAuthentieke
Dialoog. Veronique geeft geregeld lezingen, workshops en (in company) team-
trainingen.
“Dit boek inspireert. De competenties zijn onderbouwd met wetenschap-
pelijke geluksliteratuur. Ik kan u echter verzekeren dat de energie die u
losmaakt als u deze weg inzet, meer resultaten gaat opleveren dan dat
wetenschappers hebben opgetekend.”
Bob Hutten, directeur Hutten
“Dit boek laat zien dat geluk in bedrijven een maakbaar
fenomeen is. De investeringen die je daarin doet betalen
zich uit in een betere economische en maatschappelijke
performance.”
Marius Appelman, directeur Riksja Travel
9 789082 555653
B