Energjia dhe perdorimet e saj fizike berthame klasa 11

2. HYRJE

4. Energjia kinetike eshte aftesia e
trupave per te kryer pune per shkak
se kane nje shpejtesi te caktuar. Se
bashku me Energjine potenciale
formojne Energjine mekanike.
Energjia kinetike eshte ajo energji te
cilen trupi e ka kur eshte ne levizje.
Per tallogaritur energjine kinetike na
duhet te kemi masen e trupit dhe
shpejtesine e tij.
Ek=
1
2
m*v2

5. Pervec Energjise kinnetike, trupi mund te
gezoje edhe Energjine Potenciale, e cila
eshte energjia qe gezon trupi kur ka nje
lartesi te caktuar nga toka. Se bashku me
Energjine kinetike formojne Energjine
mekanike, pasi te dyja kane te bejne
vetem me punen mekanike te trupave.
Kur trupi gjendet ne lartesi, ai ka gezon
nje sasi te caktuar energjie, qe eshte
energjia potenciale. Kur ai fillon te bjere
nga kjo lartesi merr nje shpejtesi te
caktuar, duke e kthyer Energjine
potenciale ne Energji inetike. E kunderta
ndodh kur trupi ngrihet ne lartesi, pra
zvogelohet Energjia kinetike dhe rritet
Ep=m*g*h

6. Energjia berthamore eshte nje lloj energjie qe
prodhohet me ane te metodave te fusionit te
kontrolluar ne centrale berthamore. ShBA-ja eshte
furnizuesi me I madh boteror I kesaj energjie. Ajo
ka me shume se 100 centrale te cilet prodhojne
rreth 20% energji, duke permbushur keshtu
nevojat prej 9% te vendit dhe duke e eksportuar
pjesen tjeter. Edhe Kina dhe India kane central te
tille, por nevoja per energji eshte kaq e madhe sa
kjo lloj energjie permbush vetem 1% te ennergjise
ne vend. ndonese, pas katastrofes se Çernobilit,
ky prodhim u pakesua ndjeshem, serish kjo
energji shihet sin je fushe ku mund te perfitohet
shume prej investimeve.

7. Energjia termike eshte nje lloj tjeter energjie. Ajo mund te
krijohet nga ferkimi dhe sjell ndryshime te temperatures. Ajo
eshte energjia e brendshme e sistemit e barabarte me shumen e
energjive kinetike dhe potenciale. Energjia termike eshte
energjia e nxehtesise.
Energjia kimike eshte shuma e energjive te plota te
grimcave perberese te molekulave. Energjia kimike e ushqimeve
dhe karburanteve jane forma te energjise kimike te depozituar.
Energjia elektrike eshte energjia e fituar nga rryma
elektrike qe kalon neper nje percues elektrik. Ajo
prodhohet ne hidrocentrale, temocentrale ose ne centrale
berthamore.

10. Burimet e energjise jane
burime te riperteritshme, jo
fosile te tilla si:
1.Energjia diellore
2.Energjia e eres
3.Hidroenergjia
4.Energjia e biomases
5.Energjia gjeometrike
6.Energjia e valeve te detit
7.Energjia e baticave dhe zbaticave
8.Gazi nga mbeturinat

12. ENERGJIA
DIELLORE

13. ENERGJIA DIELLORE
Energjia diellore eshte nje burim qe merret me
shume ne konsiderate nga shkencetaret. Energjia
diellore qe hyn ne toke prej diellit ne nje minute,
mund te plotesoje nevojat e energjise elektrike te
njerezimit per nje vit. Sigurisht ky eshte vec
potenciali pasi mbetet akoma per te bere mbi
ndertimin dhe popullarizimin e paneleve diellore si
ne nivele vendore dhe ne shtepite e njerezve.

14. KU MUND TE PERDORET KJO
ENERGJI?
Aktualisht kjo menyre e perftimit te energjise mund te aplikohet ne 4
kategori, si per industrine, per banesat ne zonat rurale, per rrjetet e
gjera, per konsumin shtepiak. Praktika industriale ka shfaqur
kerkesen me te madhe per perdorimin e energjise diellore ne kto 30
vjetet e fundit Telekomunikacioni, kompanite e naftes, shume mire
mund te mbeshteten ne energjine diellore dhe me nje perdorim me te
mire se me energjite e tjera. Kabinat e telefonit, semaforet rrugore
mund ta perdorin gjithashtu duke mos u varur me nga lidhjet kabllore
dhe nga gjeneratoret me nafte per elektricitetin.

15. TJETER….
Gjithashtu mund te perdoret ne zonat rurale duke filluar qe nga
shtepite, shkollat, fshatrat, klinikat, fermat, por edhe per pajisjet
individuale te vogla. Gjithashtu mund te ngrihen rrjete te lidhura te
cilat nepermjet energjise solare mund te furnizojne nje pjese te
madhe te vendit me energji, ose dhe thjesht per disa familje. Ne
shtepite mund te perdoret lehte per pajisje si radiot, kompjuterat etj.
Ne disa vende si Gjermania po perdoren panela diellore dhe per
ngrohjen e ujit.

16. Energjia diellore dhe
perdorimi i saj ne
banesa

17. ENERGJIA ALTERNATIVE
ENERGJIA E ERES
Gjithashtu mund te ngrihen rrjete te lidhura te
cilat nepermjet energjise solare mund te furnizojne
nje pjese te madhe te vendit me energji, ose dhe
thjesht per disa familje. Ne shtepite mund te
perdoret lehte per pajisje si radiot, kompjuterat etj.
Ne disa vende si Gjermania po perdoren panela
diellore dhe per ngrohjen e ujit.
Teknologjite kryesore per prodhimin e energjise
termike dhe elektrike nga dielli jane:
1 – Paneli Diellor Termik
2 – Paneli Diellor me perqendrim
3 – Paneli fotovoltaik

18. Burime te pariperteritshme te energjise jane
lendet fosile si:
1.Nafta
2.Qymyri
3.Gazi natyror
4.Lendet djegese nukleare

19. Me energji alternative kuptojme zevendesimin e burimit te energjise
qe perdoren sot si benzina dhe derivatet e saj, ne burime te tjera te
perhershme qe na i jep natyra dhe te cilat nuk shkaktojne ndotje ne
mjedis.
Kjo lloj energjie e perftuar ne kte menyre quhet
edhe energji e paster.

20. AVANTAZHI I ENERGJISE SE
PASTER
Nje avantazh i perdorimit te kesaj energjie eshte se nuk mbaron
ndonjehere, nderkohe qe rezervat e naftes dhe derivateve te saj jane
duke u pakesuar gjithnje e me shume. Shume vende te zhvilluara jane
duke shfrytezuar kto burime te pastra per prodhimin e energjise si
energjine diellore, eren, etanolin, hidrogjenin, etj.

21. Njerezit jane zgjuar tashme dhe kane filluar te
kuptojne se planeti yne po shkaterrohet perdite nga
papergjegjshmeria dhe dhe nje mbipopullim i cili
gjithnje e me shume po ndikon ne ndotje me

34. FALEMINDERIT PER
VEMENDJEN!