2. 1 - O tempo e os procesos xeolóxicos
James HuttonJames Hutton 17951795
•Noción de tempo xeolóxicotempo xeolóxico
de millóns de anosde millóns de anos
«o relevo actual pódese
explicar por procesos moi
lentos que orixinan ao longo
dos anos resultados de gran
magnitude»
3. 2 – Gradiente xeotérmico e calor
interna da Terra
• Causa: calor interna da Terra
• Calor residualCalor residual dada
formación da Terra polosformación da Terra polos
iimpactos asteroidesmpactos asteroides
• DesintegraciónDesintegración elementoselementos
radiactivosradiactivos
• Decantación materiaisDecantación materiais
máis densosmáis densos
4. 3 - Formación de capas
• Ao fundirse a Terra os materiais ordenáronse por densidades
Actualmente os volcánsActualmente os volcáns
seguen emitindo gases eseguen emitindo gases e
vapor de auga…vapor de auga…
5. 4 – Composición e estrutura4 – Composición e estrutura
da Terrada Terra
10. 5- A orixe dos relevos teorías
• Hutton a calor interna é a orixe dos relevos
11. Séculos XIX e inicios XX
• Orixe relixioso O diluvio universal
explicaría a existencia de fósiles mariños
nas cordilleiras
• Enfriamento da Terra ao contraerse a
codia as engurras formarían os relevos
• …..
Teorías fixistas orixe cordilleiras
Os continentes permanecían fixos dende o inicio dos tempos
12. IDEA DOS CONTINENTES ENIDEA DOS CONTINENTES EN
MOVEMENTOMOVEMENTO
Alfred Wegener (Inicios século XX)Alfred Wegener (Inicios século XX)
13. Teoría da Deriva Continental 1912Teoría da Deriva Continental 1912
Os continentes non permanecen fixos,Os continentes non permanecen fixos,
se non que se moven. Para Wegener,se non que se moven. Para Wegener,
todas as terras emerxidas estaríantodas as terras emerxidas estarían
unidas antes formando un granunidas antes formando un gran
continente que chamou Panxea.continente que chamou Panxea.
Os continentes actuais seríanOs continentes actuais serían
resultado da división deresultado da división de PanxeaPanxea e doe do
desplazamento dos fragmentos que adesplazamento dos fragmentos que a
formaron.formaron.
14.
15. Os Argumentos de Wegener para defender estaOs Argumentos de Wegener para defender esta
teoría foron:teoría foron:
1-Probas xeográficas1-Probas xeográficas
2-Probas Paleontolóxicas2-Probas Paleontolóxicas
3-Probas xeolóxicas e tectónicas3-Probas xeolóxicas e tectónicas
4-Probas paleoclimáticas4-Probas paleoclimáticas
PROBAS DA DERIVA CONTINENTAL
17. 1-Probas xeográficas:1-Probas xeográficas:
AlAlgúns bordos continentais encaixan perfectamente noutrosgúns bordos continentais encaixan perfectamente noutros
2-Probas xeolóxicas e tectónicas:2-Probas xeolóxicas e tectónicas:
Existe continuidade física entre as cadeas montañosasExiste continuidade física entre as cadeas montañosas
principais se unimos os continentesprincipais se unimos os continentes
18. GlossopterisGlossopteris
MesosaurusMesosaurus
LystrosaurusLystrosaurus
3 -Probas paleontolóxicas3 -Probas paleontolóxicas
fósiles idénticos en zonas distantes efósiles idénticos en zonas distantes e
incomunicadasincomunicadas
4 - Probas paleoclimáticas4 - Probas paleoclimáticas
Zonas con climas actuais distintos ao queZonas con climas actuais distintos ao que
tiveron no pasadotiveron no pasado
19. Problema teoría deriva continental
• Wegener non foi capaz de explicar de forma
clara a causa do movemento dos continentes
A teoría da derivaA teoría da deriva
continental a pesar dacontinental a pesar da
validez das súas probas tivovalidez das súas probas tivo
pouco crédito na súa épocapouco crédito na súa época
20.
21. 6 - O DESENVOLVEMENTO DO
MOVILISMO
• A partir da II Guerra mundial o desenvolvemento do sonar con fines
bélicos, permitiu elaborar detallados mapas dos fondos mariños
Na segunda metade do século XX os avances científicosNa segunda metade do século XX os avances científicos
acabarán por aportar as probas necesarias para refutar aacabarán por aportar as probas necesarias para refutar a
teoría da Deriva Continental de Alfred Wegenerteoría da Deriva Continental de Alfred Wegener
22. O aspecto do océano era radicalmente
distinto do que se supoñía
• No centro dos
océanos existen
cordilleras
submariñas
As dorsaisAs dorsais
oceánicasoceánicas
23.
24. A extensión do fondo oceánico
• Idade dos fondos oceánicos: as rochas máis antigas (azul) son as máis próximas aos
continentes. As máis recentes (vermello) corresponden coas dorsais oceánicas
Os océanos ábrense desprazando ós continentes, debido ó ascenso de magma a nivel
das dorsais oceánicas onde se crea nova codia oceánica
25. En 1960 sabíase
• Fondo oceánico formado por basalto (rocha volcánica)Fondo oceánico formado por basalto (rocha volcánica)
• As dorsais oceánicas eran cadeas de volcánsAs dorsais oceánicas eran cadeas de volcáns
26. 1962 Harry Hess
• Nas dorsais creábase nova codia oceánica
• O Océano Atlántico abríase desprazando os
continentes
• A litosfera movíase polas correntes de convección do
manto propostas por Arthur Holmes en 1929
• …confirmábanse as teorías de Wegener….
27. 7 -A TEORÍA NA ACTUALIDADE:7 -A TEORÍA NA ACTUALIDADE:
DA DERIVA CONTINENTAL Á TECTÓNICA GLOBALDA DERIVA CONTINENTAL Á TECTÓNICA GLOBAL
28. A TECTÓNICA DE PLACAS
As teoría da deriva continental de Wegener sentou as bases daAs teoría da deriva continental de Wegener sentou as bases da
TEORÍA DA TECTÓNICA DE PLACASTEORÍA DA TECTÓNICA DE PLACAS
que permite explicar a dinámica terrestre a escala global:que permite explicar a dinámica terrestre a escala global: vulcanismo,
sismicidade, formación cordilleiras
30. Probas da tectónica de placas
• 1950 Plano de Benioff
Os terremotos prodúcense nos bordos de palca localizándose os focosOs terremotos prodúcense nos bordos de palca localizándose os focos
en profundidade (Hipocentro) nun plano inclinado que coincidiría coaen profundidade (Hipocentro) nun plano inclinado que coincidiría coa
placa litosfeérica que choca e afúndeseplaca litosfeérica que choca e afúndese
31.
32.
33.
34. Fundamentos da Tectónica de placas
1-A litosfera está dividida nun conxunto de fragmentos ríxidos1-A litosfera está dividida nun conxunto de fragmentos ríxidos
chamados placas litosféricaschamados placas litosféricas
2 – As placas litosféricas móvense debido as correntes de2 – As placas litosféricas móvense debido as correntes de
convección dos materiais fluídos do manto terresteconvección dos materiais fluídos do manto terreste
3 – A litosfera crece nas dorsais oceánicas onde estase a formar3 – A litosfera crece nas dorsais oceánicas onde estase a formar
debido á saída de materiais fundidos do interior terrestredebido á saída de materiais fundidos do interior terrestre
Teoría da extensión do fondo oceánicoTeoría da extensión do fondo oceánico..
4 – A litosfera destrúese nas zonas de subdución onde a litosfera4 – A litosfera destrúese nas zonas de subdución onde a litosfera
oceánica introdúcese por debaixo do mantooceánica introdúcese por debaixo do manto
5 – A maioría dos procesos xeolóxicos prodúcense nos bordos das5 – A maioría dos procesos xeolóxicos prodúcense nos bordos das
placasplacas
35. 1-A litosfera está dividida nun conxunto de1-A litosfera está dividida nun conxunto de
fragmentos ríxidos chamados placas litosféricasfragmentos ríxidos chamados placas litosféricas
1-A litosfera está dividida nun conxunto de1-A litosfera está dividida nun conxunto de
fragmentos ríxidos chamados placas litosféricasfragmentos ríxidos chamados placas litosféricas
36. 2- As placas litosféricas móvense debido as2- As placas litosféricas móvense debido as
correntes de convección dos materiais fluídos docorrentes de convección dos materiais fluídos do
manto terrestemanto terreste
2- As placas litosféricas móvense debido as2- As placas litosféricas móvense debido as
correntes de convección dos materiais fluídos docorrentes de convección dos materiais fluídos do
manto terrestemanto terreste
As rochas do manto móvense de xeito ascendente e descendente dependendo da súaAs rochas do manto móvense de xeito ascendente e descendente dependendo da súa
temperatura, en correntes detemperatura, en correntes de convección que dan lugar á formación de célulasconvección que dan lugar á formación de células
convectivas, moi parecidas ás que aparecen nun líquido sometido a unhaconvectivas, moi parecidas ás que aparecen nun líquido sometido a unha fonte de calorfonte de calor
37. 3 – A litosfera crece nas dorsais oceánicas3 – A litosfera crece nas dorsais oceánicas
onde estase a formar debido á saída deonde estase a formar debido á saída de
materiais fundidos do interior terrestremateriais fundidos do interior terrestre
Teoría da extensión do fondo oceánicoTeoría da extensión do fondo oceánico..
3 – A litosfera crece nas dorsais oceánicas3 – A litosfera crece nas dorsais oceánicas
onde estase a formar debido á saída deonde estase a formar debido á saída de
materiais fundidos do interior terrestremateriais fundidos do interior terrestre
Teoría da extensión do fondo oceánicoTeoría da extensión do fondo oceánico..
As dorsais oceánicas son grandes elevacións submarinas queAs dorsais oceánicas son grandes elevacións submarinas que
percorrenpercorren os océanos formando longas cordilleiras. Elévanseos océanos formando longas cordilleiras. Elévanse
ata os 3000ata os 3000 m sobre o solo da chaira abisal. Na súa metadem sobre o solo da chaira abisal. Na súa metade
presentan unha fendapresentan unha fenda (o rift) pola que sae ao exterior o magma(o rift) pola que sae ao exterior o magma
procedente da astenosfera.procedente da astenosfera.
Este material forma nova codia oceánica ao tempo que seEste material forma nova codia oceánica ao tempo que se
separanseparan as dúas placas en contacto. Son zonas con grandeas dúas placas en contacto. Son zonas con grande
actividadeactividade sísmica e volcánica.sísmica e volcánica.
38. 5 – A maioría dos procesos xeolóxicos5 – A maioría dos procesos xeolóxicos
producense nos bordos das placasproducense nos bordos das placas
5 – A maioría dos procesos xeolóxicos5 – A maioría dos procesos xeolóxicos
producense nos bordos das placasproducense nos bordos das placas
VolcánsVolcáns
activosactivos
MovementosMovementos
sísmicossísmicos
FormaciónFormación
cordilleirascordilleiras
39. O choque de placas provoca graves deformacións
O choque das placas vai a orixinar a formación de cordilleras (Himalaia, Alpes, Andes...) illas (Xapón,
Filipinas, Nueva Zelanda) e numerosos fenómenos de vulcanismo e sismos
O choque das placas vai a orixinar a formación de cordilleras (Himalaia, Alpes, Andes...) illas (Xapón,
Filipinas, Nueva Zelanda) e numerosos fenómenos de vulcanismo e sismos
43. 8 - O ciclo de Wilson8 - O ciclo de Wilson
• Explica a evolución das distantas zonas
litosféricas:
Punto quente (Monte Kilimanxaro-Kenia) Rift continental (Rift Valley
africano) Mar interior (Mar Vermello) Océano sen bordos de
subdución (Atlántico) Océano con bordos de subdución (Pacífico)
Converxencia continental (Himalaia)
• Na actualidade podemos atopar na Terra zonas que están en
distintas fases do ciclo de Wilson
• Explica a evolución das distantas zonas
litosféricas:
Punto quente (Monte Kilimanxaro-Kenia) Rift continental (Rift Valley
africano) Mar interior (Mar Vermello) Océano sen bordos de
subdución (Atlántico) Océano con bordos de subdución (Pacífico)
Converxencia continental (Himalaia)
• Na actualidade podemos atopar na Terra zonas que están en
distintas fases do ciclo de Wilson
45. Evolución punto quenteEvolución punto quente
9 - Os puntos quentes
Os puntos quentes (do inglésOs puntos quentes (do inglés hotspothotspot) son áreas de actividade volcánica) son áreas de actividade volcánica
alta en relación aos seus entornos. A diferenza doutras áreas dealta en relación aos seus entornos. A diferenza doutras áreas de
vulcanismo como as zonas de subducción ou as dorsais oceánicas, ovulcanismo como as zonas de subducción ou as dorsais oceánicas, o
vulcanismo dos puntos quentes non está necesariamente asociado ásvulcanismo dos puntos quentes non está necesariamente asociado ás
partes limítrofes das placas tectónicaspartes limítrofes das placas tectónicas
52. VOLCANS FAMOSOS
CHICHÓN
(México). En
1982 causó 2.000
muertos y proyectó a
la atmósfera gran
cantidad de gases.
ETNA: Se encuentra en la isla de Sicilia
(Italia). Tiene una altura de 3269 m y el
perímetro de su base alcanza los 150 Km.Se
encuentra en actividad.
53. FUJI YAMA: Volcán
extinto de Japón. Es
considerado una
montaña sagrada
KRAKATOA: Esta isla se
encuentra en Indonesia. En 1883 la
explosión violenta de este volcán,
equivalente a 600 bombas H, hundió
la isla más de tres metros y mató a
más de 35.000 personas.
54. MAUNA
LOA: Principal
volcán de Hawai
cuya base está a
5.000 m de
profundidad y la
cima a 4.205 m.
Está en actividad
MONTE PELÉ
(Martinica). En
1902 destruyó la
ciudad de Saint
Pierre
VESUBIO:
Situado cerca de la
ciudad de Nápoles, en
Italia. Mide 1132 m de
altura. En el año 79, su
erupción sepultó las
ciudades de Pompeya,
Herculano y Stabila. Su
última erupción
importante tuvo lugar
en el año1944.
55. En resumo:En resumo:
Os fenómenos xeolóxicos que coñecemos (formación de montañas, movemento dosOs fenómenos xeolóxicos que coñecemos (formación de montañas, movemento dos
continentes, volcáns, terremotos e formación dalgún tipo de rochas) débense ácontinentes, volcáns, terremotos e formación dalgún tipo de rochas) débense á
enerxía interna do noso planeta.enerxía interna do noso planeta.
……se algún día a Terra perdera a calor interna deixarían de producirse novosse algún día a Terra perdera a calor interna deixarían de producirse novos
relevos e por efecto da erosión a superficie terrestre sería prácticamenterelevos e por efecto da erosión a superficie terrestre sería prácticamente
plana…..plana…..
