2. Baybayin
Ang baybáyin ang sinaunang
alpabeto ng mga Filipino bago pa
dumating ang mga Español
Mula ito sa salitâng “baybáy” ng
mga Tagalog nanangangahulugan
ng lupaing nása gilid ng dagat at ng
“pagbaybáy” na nangangahulugan
ng ispeling.
3. Baybayin
isang ebidensiya ng baybayin ang
iniukit na sulat sa isang matandang
palayok na natagpuan ng mga
arkeologo sa Calatagan, Batangas. Sa
ngayon, ginagamit pa ng mga Mangyan
sa Mindoro at ng mga Tagbanwa sa
Palawan ang baybayin. Ginagamit nila
ito sa pagsulat ng maiikling tula, awit, at
paggawa ng liham pag-ibig.
5. Baybayin
Minsan ding tinawag na alibáta ni Paul
Rodriguez Verzosa ang sinaunang
alpabeto dahil sa kaniyang saliksik na ito
ay hango sa alpabetong Arabe na alif ,ba,
ta. Tinanggal lámang niya ang “f” kayâ
naging alibata.
6.
7. The UST Baybayin documents are
two deeds of sale of land. The
documents give us a glimpse of
early 17th-century Manila. There are
family names such as Guintoin,
Salonquilat, Bayican, and Banaag.
There are unknown place names
such as Sogmandal and
Amagdangal, as well as the more
familiar Tondo and Dilao. We have
an idea of how land was traded and
managed.
Archivo dela Universidad de Santo Tomas, were declared as National Cultural
Treasures by the National Archives of the Philippines (NAP) on August 22,
2014
8. Panahon ng Kastila
Sa tingin natin bakit tumagal
nang lagpas 300 na taon ang
pananakop ng Espanya sa
Pilipinas?
9. Panahon ng Kastila
Sa loob ng mahabang panahong
pananakop ng Espanya, Espanyol ang
opisyal na wika habang ipinagamit sa
mga Pilipino ang wikang katutubo. Hindi
ipinagamit ng mag mananakop ang
Espanyol, sa halip, sila ang nag-aral ng
wika ng mga katutubo.
12. Biak-na-Bato (1896)
Ngunit sa simula pa lamang ng pakikibaka
para sa kalayaan, ginamit na ng mga
Katipunero ang Wikang Tagalog sa mga
opisyal na kasulatan.
13. Panahong Amerikano
Komisyong Schurman
Nang sakupin ng mga
Amerikano ang
Pilipinas, sa simula ay
dalawang wika ang
ginamit ng mga
bagong mananakop sa
mga kautusan at
proklamasyon, Ingles
at Espanyol.
Noong 1935, halos
lahat ng kautusan,
proklamasyon, at
mga batas ay nasa
wikang Ingles na.
16. Panahong Amerikano
Marso 24, 1934, pinagtibay ni
Pangulong Franklin D. Roosevelt
ng Estados Unidos ang Batas
Tydings-McDuffie
Kalayaan matapos ang
Komonwelt.
Noong Pebreo 8, 1935,
pinagtibay ng Pambansang
Asemblea ang Konstitusyon
ng Pilipinas na niratipika ng
sambayanan noong Mayo 14,
1935.
17. SALIGANG BATAS NG 1935, SEKSIYON 3,
ARTIKULO XIII,
Ingles at Kastila pa rin ang
wikang opsiyal
Nasulat na ang
Kongreso ay gagawa ng
mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at
pagpapatibay ng isang
wikang pambansa na
batay sa isa sa mga
umiiral na katutubong
wika.
18. Konstitusyon ng 1935
Seksiyon 3, Artikulo XIV ng
Style Committee
Ang kongreso ay gagawa ng
hakbang tungo sa pagpapaunlad
at pagpapatibay ng isang wikang
Pambansa batay sa isa sa mga
umiiral na katutubong wika.
19. BATAS KOMONWELT BLG. 184
bigyang-halaga ang
wikang
pinakamaunlad
ayon sa balangkas,
mekanismo, at
panitikang
tinatanggap.
Gumagawa ng pag-
aaral sa mga
pangkalahatang wika
sa Pilipinas;
Nagtatag sa unang
Surian ng Wikang
Pambansa
Nobyembre 13, 1936,
magpaunlad at
magpatibay ng
isang wikang
panlahat na wikang
pambansa na batay
sa isa sa mga
umiiral na
katutubong wika
21. KAUTUSANG TAGAPAGPAGANAP BLG. 134
BATAS KOMONWELT BLG. 184
Disyembre 30, 1937
Pagkaraan ng sampung buwan,
inilabas ng SWP, nagpapatibay sa
Tagalog bilang batayang wika ng
Pambansang Wika ng Pilipinas.
22. KAUTUSANG TAGAPAGPAGANAP BLG. 263
Pipinag uutos ang
pagpapalimbag ng A Tagalog-
English Vocabulary at ng isang
aklat sa gramatika na
pinamagatang Ang Balarila ng
Wikang Pambansa; at pagtuturo
ng Wikang Pambansa simula
Hunyo 19, 1940 sa mga paaralang
publiko at pribado sa buong
kapuluan.
23. BATAS KOMONWELT BLG. 570
Nang lumunsad sa dalampasigan ng
Pilipinas ang mga Hapon noong 1942, nabuo
ang isang grupong tinatawag na “purista”.
Sila ang nagnanais na gawing Tagalog na
mismo ang wikang pambansa at hindi na
batayan lamang. Pinasigla ng pamahalaang
Hapon ang panitikang nakasulat sa Tagalog.
24. PANAHONG HAPON
Ang naging motibo ng mga Hapon para sa
pagsasakop ng Pilipinas ay angGreater East
Asia Co-Prosperity Sphere. Ang kasabihan
ng Greater East Asia Co-Prosperity Sphere
ay “Ang Asya ay para sa Asyano” at “Ang
Pilipinas ay para sa mga Pilipino”.
25. PANAHONG HAPON
Ninais ng mga Hapon na palayain ng mga bansa sa
Asya mula sa kontrol ng mga bansang kanluran. Ibig
sabihin nito na naniniwala sila na kayang pamunuan
ng asya ang buong mundo kung lahat ng bansang
asyano na may iisang lokasyon kultura at paniniwala
ay nagkakaisa
27. BATAS KOMONWELT BLG. 570
Nagtatakdang wikang opisyal na
ang pambansang wika. Sinimulan na
ring ituro ang Wikang Pambansa sa
mga paaralan.
28. PROKLAMASYONG BLG. 12
pagdiriwang ng Linggo
ng Wikang Pambansa
mula Marso 29
hanggang Abril 4 taon-
taon.
pagbibigay-puri sa
kaarawan ni Francisco
Baltazar bilang makata
ng lahi.
29. PROKLAMASYON BLG.
186
Ang paglilipat sa
pagdiriwang ng Linggo
ng Wika sa Agosto 13
hanggang 19 taon-taon
bilang paggunita sa
kaarawan ni Pangulong
Manuel Quezon
“Ama ng Wikang
Pambansa”
30. PROKLAMASYON BLG. 186
Ang paglilipat sa
pagdiriwang ng Linggo
ng Wika sa Agosto 13
hanggang 19 taon-taon
bilang paggunita sa
kaarawan ni Pangulong
Manuel Quezon
“Ama ng Wikang
Pambansa”
31. KAUTUSANG PANGKAGAWARAN BLG. 7
Noong 1959, inilabas ni Kalihim Jose E. Romero
ng Kagawaran ng Pagtuturo, ang kautusan na
nagtatakdang ang wikang Pambasa ay
tatawaging Pilipino.
32. KAUTUSANG TAGAPAGPAGANAP BLG. 96
nilagdaan naman ni Pangulong Ferdinand
Marcos na nag-uutos na ang lahat ng gusali,
edipisyo, at tanggapan ng pamahalaan ay
dapat nakasulat sa Pilipino.
33.
34.
35. MEMORANDUM SIRKULAR BLG. 96
Rafael Salas, Kalihim ng
Tagapagpaganap
nag-aatas na lahat ng letterhead ng
mga tanggapan, kagawaran, at sangay
ng pamahalaan ay dapat na nakasulat
sa Pilipino at may katumbas na Ingles sa
ilalim nito