1.  Saligang Batas ng Biak na Bato
ang wikang opisyal ng katipunan ay tagalog na
naging midyum sa mga paghatid-sulat at
dokumento ng kilusan.
Jennifer E. Artizo MAT-F

2.  Saligang Batas ng 1935, Artikulo
XIII, Seksyon
ang Pambansang Asemblea ay dapat
gumawa ng mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang
komong wikang na batay sa isa sa mga
umiiral na katutubong wika.

3. Hanggat hindi ipinag-utos ng batas, mannatili ang
Ingles at kastila bilang mga opisyal na wika.
Batas Komonwelt Blg. 184
Naglalayong bumuo ng samahang pangwikang
Surian ng Wikang Pambansa o SWP

4. Nagpatibay sa pagkakaroon ng SWP

5. Matapos ang sampung buwang pag-aaral, ipinalabas ng
SWP ang resolusyong nagsasabing Tagalog ang lubos na
nakatugon sa ginawa nilang pag-aaral, ang tagalog ay
batayan ng wikang pambansa.

6.  Na buong ganap ni Lope k. Santos (ama ng Balarilang
Tagalog) ang talatinigang may pamagat na “ Tagalog-
English Dictionary” at “ Ang Balarila ng Wikang
Pambansa.”

7.  Iniutos ng kalihim ng Pampublikong Instruksiyon
Jorge Bocobo na ituro sa lahat ng paaralan ang
pambansang wika na base sa Tagalog, taong
panuruan 1940-1941.

8.  Ibinaba noong panahon ng pananakop ng Hapon,
ginawang opisyal na mga wika ng Pilipinasa ang wikang
Hapon at Tagalog.

9.  Ang wikang pambansa ay tatawaging Wikang
Pambansang Pilipino ay maging nang wikang
opisyal ng Pilipinas.

10.  Nilagdaan ni Pangulong Ramon Magsaysay ang
pagpapahayag ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika
simula sa Marso 29 hanggang Abril 4 at Arawa ni
Balagtas tuwing Abril 12 na kanya ring kaarawan
ayon sa mungkahi ng Surian ng Wikang Pambasa.

11.  Nilagdaan ni Pangulong Magsaysay ang susog sa
Proklama bilang 12 na inililipat ang panahon ng
pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa
taun-taon simula sa ika-13 hanggang ika-19 ng
Agosto bilang paggalang sa kaarawan ni Pangulong
Manuel L. Quezon, “Ama ng Wikang Pambansa.”

12.  Sa pamamahala ng Kalihim ng Edukasyon Jose B.
Romero, ipinatupad ang pagtawag sa wikang
pambansa na Pilipino bilang pamalit sa mahabang
itinawag ng Batas Komonwlt Blg. 570.

13.  Ang mga sertipiko at diploma ng pagtatapos
simula sa taong-aralan 1963-1964 ay ipalilimbag
na o may salin sa wikang Pilipino.

14.  Ang lahat ng edipisyo, gusali at tanggapan ng
pamahalaan ay pangalanan sa Pilipino. Ito ay nilagdaab
ni Pangulong Ferdinad Marcos

15.  Ipinag-utos na ang mga letterhead ng mga
tanggapan ng pamahalaan ay isulat sa Pilipino,
kalakip ang kaukulang teksto sa Ingles.Ipinag-utos
din na ang pormularyo sa panunumpa sa
tungkulin ng mga pinuno at kawani ng
pamahalaan ay sa Pilipino gagawin. Nilagdaan ito
ni kalihim Tagapagpaganap Rafael Salas.

16.  Ang Pambansang Asemblea ay gagawa ng mga
hakbang tungo sa paglinang at pormal na
adapsyon ng isang panlahat na wikang pambansa
na tatawaging Filipino. Hanggat hindi
nagpapatibay ang batas ng naiiba, ang Ingles at
Pilipino ang siyang wikang opisyal.

17.  Itinakda ang mga panuntunan sa pagpapatupad ng
Patakarang Edukasyong Bilingguwal sa mga paaralan
na nagsimula sa taong panuruan 1974-75. Ang
patakarang ito ay nag-uutos ng magkahiwalay na
paggamit ng Pilipino at Ingles bilang midyum ng
pagtuturo ng mga tiyak na asignatura sa primarya,
intermediya, at sekondarya.

18.  Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang, ito’y dapat payabungin at
pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng
Pilipinas at sa iba pang mga wika.

19.  “Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo ang mga
wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino, at hanggat
walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles. Ang mga
wikang panrehiyon ay pantulong sa mga wiakng opisyal
sa mga rehiyon at magsisilbing pantulong sa mga
wikang panturo roon”

20.  Ang Konstitusyon ito ay dapat ipahayag sa Filipino
at Ingles at dapat isalin sa mga pangunahing
wikang panrehiyon, Arabic at kastila.

21.  Dapat magtatag ang Kongreso ng isang komisyon
ng wikang pambansa na binubuo ng mga
kinatawan ng iba’t ibang rehiyon at mga disiplina
na magsasagawa, mag-uugnay at magtataguyod
ng mga pananaliksik para sa pagpapaunlad,
pagpapalaganap, at pagpapanatili sa Filipino at
iba pang mga wika.

22.  Isinaad ang pagbabago sa Patakarang
Edukasyong Billingguwal nang ganito..”Ang
patakarang Billinguwal ay naglalayong
makapagtamo ng kahusayan sa Filipino at Ingles
sa antas pambansa sa pamamgitan ng pagtuturo
ng dalawang wikang ito bilang mga midyum ng
pagtuturo sa lahat ng antas.

23.  Nilagdaan ng Pangulong Corazon Aquino ang
paglikha ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas
LWP bilang pamalit sa dating SWP at makatugon
sa panibagong iniatas na gawain nitong patuloy
na pagsasaliksik at pagpapaunlad ng wikang
pambansa.

24.  Itinatag ang Komisyon sa Wikang Filipino (KWF),
bilang pagsunod sa itinatadhana ng Saligang
Batas ng 1987, Seksiyon 9. Ito rin ay pamalit sa
dating SWP at LWP.

25.  Ang pagtatalaga ngtauang pagdiriwang ng Buwan
ng Wikang Pambansa, Agosto 1-31. Nilagdaan ito
ni Pangulong Fidel Ramos

26.  Isinainstitusyon ang gamit ng Inang Wika sa
Elementarya O Multiligual Language Education
(MLE). Nauna rito, may inilahad nang bersyon ang
ikalabing-apat na kongreso ng mababang
Kapulungan na House Bill No. 3719- An act
Establishing a Multi-Lingual Education and
Literacy Program and for other Purpose sa
pamamagitan ni hon. Magtanggol T. Gunigundo.

27.  Ayon sa ipinalabas na Resolusyon Blg. 1-92 (Mayo 13,
1992) na sinusugan ng Resolusyon Blg. 1-96 (Agosto,
1996) ng Komisyon sa Wikang Filipino, ang depinisyon ng
Filipino ay
 ..”ang katutubong wika na ginagamit s buong Pilipinas
bilang wika ng komunikasyon ng mga etnikong grupo.
Katulad ng iba pang wikang buhay, ang filipino ay
dumaraan sa proseso ng paglinang sa pamamagitan ng
mga paghihiram sa mga wika ng Pilipinas at mga di-
katutubong wika at sa ebolusyon ng iba’t ibang salitang
barayti ng wika para sa iba’t ibang sitwasyon, sa mga
nagsasalita nito na may iba’t ibang salitang sosyal, at para
sa mga paksa ng talakayan at iskolarling pagpapahayag.”

28.  Sa panayam na ibinigay ni Komisyoner Ricardo
Ma. Duran Nolasco (ng KWF, 2007) sa Mariano
Marcos State University, aniya ang kasalukuyang
Filipino ay dating wika ng katagalugan na naging
wikang pambansa bunga ng kombinasyon ng mga
pangyayari historikal, ekonomikal, at
sosyopolitikal, kayat naging pambansang lingua
franca ng magkakaibang etnolingguwistikong
grupo sa bansa.

29.  Nagpapatibay sa alpabeto at patnubay sa ispeling
ng wikang Filipino, kasabay ng tuwirang pagtukoy
ng Konstitusyon ng 1987 sa wikang pambansa.

30.  Ang pagbaybay ay patitik at bibigkasin ayon sa
tawa-Ingles maliban sa n (enye) na tawag-kastila
 (ey, bi, di, i, ef, eych, ay, key, el, em en, enye,
endyi, o, pi, kyu, ar, es, ti ,yu, vi, dobol, yu, eks,
way, zi.
 A, B,C,D,E, F, G,H, I, J, K, L, M, N, -N, NG, O,P,
Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z,

31.  May 28 letra pa rin sa 2001 alpabeto, walang
idinagdag, walang ibinawas at gumaganap bilang
pagpapatuloy ng 1987 patnubay Ang binago ay
mga tuntunin saa paggamit ng walong dagdag
letra na pinagmulan ng maraming kalituhan simula
nang pormal na ipinasok sa alpabeto ng 1976.

32.  Pansamantalang nagpapatigil sa implementasyon
ng 2001 Rebisyon sa Alpabeto at Patnubay
sa ispeling ng wikang Filipino. Itinagubilin pa ang
pansamantalang paggamit at pagsangguni sa
1987 alpabeto at Patnubay sa ispeling habang
ang KWF ay nagsasagawa ng mga konsultasyon.

33.  KAILANGAN ang MLE. Matagal na itong sinabi ni
Najib Saleeby noong 1924 nang suportahan niya
ang ulat ng Monroe Commission na bigo ang
paggamit ng monolingguwal na edukasyon sa
Ingles. Higit na mabilis na matututo ang batàng
Filipino kung wika nila ang gagamitin sa pag-aaral.
Ito rin ang batayan ng 1935 Kumbensiyong
Konstitusyonal sa pagpilì ng isang wika batay sa
isang katutubong wika bilang wikang pambansa sa
halip na Ingles.

34.  14 Hulyo 2009, inilabas ang DepEd Order No. 74
na may pamagat na “Institutionalizing Mother
Tongue-Based Multilingual Education (MLE).”
 ang pagkilála sa Mother Tongue-Based
Multilingual Education bilang “fundamental
educational policy and program” ng Kagawaran sa
buong panahon ng edukasyong pormal kasama
ang pre-school at ang Alternative Learning
System (ALS).

35.  iniaatas sa unang tatlong taon ang
implementasyon ng tinatawag na “MLE Bridging
Plan,” isang plano para sa pagbuo at produksiyon
ng mga kagamitang panturo sa mga itinakdang
wika ng paaralan, dibisyon, at rehiyon, lalo na sa
panimulang pagbabasá at panitikang pambatà, at
ang paggamit ng unang wika ng mga mag-aaral
bilang pangunahing wikang panturo (MOI) mula
pre-school hanggang Grade 3.

36.  Sa plano, ang Filipino, Ingles, at iba pang dagdag
na wika ay ipakikilála bilang bukod na sabjek sa
isang maingat at sistematikong paraan at hindi
dapat mangyari ito bago mag-Grade 2. Kung
handa na ang mag-aaral, unti-unting gagamitin
bilang wikang panturo ang Filipino at Ingles
mulang Grade 3. Patuloy na gagamitin ang unang
wika bilang wikang pantulong sa pagtuturo.

37.  Sa antas sekundarya, bumalik sa Patakarang
Bilingguwal dahil Filipino at Ingles ang magiging
pangunahing wikang panturo. Patuloy na
gagamitin ang unang wika bilang auxiliary medium
of instruction.
 Resulta sa eksperimento ng DepEd, ng SIL, at ni
Dr Nolasco

38.  ipinakita diumano ng eksperimento na higit na
mabilis natuto ang mga batà ginamit ang kanilang
unang wika sa pagtuturo. Napakagandang
halimbawa!
 May mahigit 150 wika’t wikain sa buong Filipinas.
Sa ilalim ng simulaing unang wika, at upang
ganap na maging epektibo ang MLE, kailangang
gamitin ang 150 wika’t wikaing ito sa mga
paaralan ng bansa.

39.  Kailangang maghanda ng mga kasangkapang
panturo sa 150 wika’t wikain. Kailangang
magdeploy ng mga guro sa buong bansa na may
kahandaan ang bawat isa sa isa sa 150 wika’t
wikain. Kailangan din pagkuwan na maghanda ng
mga test sa 150 wika’t wikain.

40.  Ngayon nga at sa ilalim ng Patakarang
Bilingguwal ay hindi nasusunod ang produksiyon
ng isang aklat-bawat mag-aaral sa Grades 1-3.
Bukod pa, maraming puna sa kalidad ng
kasalukuyang mga teksbuk. Hindi
nakapagdedeploy ng kahit 90 % gurong mahusay
at totoong may kahandaan sa paggamit ng
Filipino o Ingles.

41. Magandang buhay!