2. •Le të njihemi me këtë koncept:
Organizmat e modifikuar gjenetikisht (OMGJ) janë bimë apo kafshë të
cilave kodi gjenetik i është ndryshuar në laborator për të siguruar që
ata të marrin karakteristika specifike që nuk i kanë në natyrë.
Manipulimet gjenetike OMGJ janë përdorur në bio, ushqimet
bujqësore dhe blegtorale. Modifikimi gjenetik bëhet kur në
organizmat e tyre (vegjetaleve për shembull) futen pjesë të ADN-së të
sjella nga organizma krejtësisht të ndryshme (duke përfshirë edhe
kafshët) për të përfituar nga karakteristikat e këtij të fundit.
6. •Ushqimet më me shumë organizma
gjenetike të ndryshuara:
Aspartam (ëmbëlsues
sintetik)
Megjithëse teknikisht
është një lëndë
sintetike, përftohet si
rezultat i
kombinacionit të dy
amino acideve
natyrale. Këto acide
prodhohen nga dy lloje
të ndryshme bakteresh
dhe në disa raste njëri
prej baktereve
ndryshohet për të
shtuar prodhimin. A
është i dëmshëm
aspartam? Aspartam
nuk përmban lëndë
gjenetike. Megjithëse
nuk ekziston ndonjë
provë, e cila të
verifikojë mundësinë e
shfaqjes së kancerit
nga aspartame, tek
minjtë e laboratorit të
cilëve iu është dhënë
Qumështi
Hormoni rBGH bën të
mundur që lopët të
prodhojnë më shumë
qumësht dhe hap
rrugën e mastitit
(infeksionit të gjirit).
Këto lopë të sëmura
duhet të jenë
vazhdimisht nën
kontrollin e doktorit
dhe të mjekohen me
antibiotikë. Hormoni
rBGH rrezikon njerëzit
nga kanceri. Bota është
ndarë më dysh përsa i
përket sigurisë së
qumështit të marrë nga
lopët, të cilave iu është
injektuar rBGH.
Pavarësisht se
përdorimi i këtij
hormoni është ndaluar
në Bashkimin
Evropian dhe Australi,
në Amerikë është
lejuar dhe FDA nuk ka
vendosur ndonjë kusht
Soja
Në mes gjithë produkteve
soja është produkti me një
ndryshim të thellë gjenetik.
Në vitin 2007 më shumë se
gjysma e botës prodhoi një
lloj të modifikuar të saj.
Gjenetika e sojës është
ndryshuar për shkaqe të
ndryshme. Arsyet më të
përhapura janë rritja e
imunitetit ndaj insekteve
dhe kërpudhave gjithashtu
edhe pasurimi i produktit
nga ana e vitaminave,
yndyrave dhe
proteinave.Kështu mund të
përdoret edhe si ushqim për
kafshët. Në të njëjtën kohë,
soja përdoret edhe si
kimikat në farmaci.Në
Amerikë nëse përdoret sojë
në produkte të ndryshme,
patjetër shkruhet në etiketë
dhe zakonisht është me
gjenetikë të ndryshuar.
Këtu nuk bëhet fjalë vetëm
për qumësht soje apo tofu,
pasi ky produkt përdoret
Misri
isri përdoret kudo në
Amerike dhe në fakt, ajo
është prodhuesja më e madhe
e tij. Në vitin 2000 Ministria
e Bujqësisë pohoi se 25% e
misrit të prodhuar në
Amerikë ndryshohet
gjenetikisht. Produktet që
përmbajnë misër janë salcat
e sallatrave, margarina,
mielli dhe shurupi i misrit.
Duket qartë që produktet e
modifikuara gjenetikisht
përdoren në prodhimin e
ushqimeve kryesore që
konsumohen çdo ditë dhe
gjithashtu, janë të
paevitueshme nga njerëzit.
Ndërkohë, dëmet që
shkaktojnë janë katastrofike
pasi përdorimi i organizmave
të modifikuara mund të
dëmtojë: aparatin tretës,
aparatin e frymëmarrjes dhe
gjithashtu mund të krijojë
alergji, mund të dëmtojë
biodiversitetin dhe të ndikojë
negativisht direkt në trurin e
Produktet OMGJ ditët e sotme përbëjnë një nga temat më të
diskutuara pas gripit të derrit. Bimët, kafshët apo mikroorganizmat të
cilave u janë ndryshuar veçoritë, duke transferuar gjenet e një lloji
tjetër me anë të metodave bioteknologjike quhen "organizma me
gjenetikë të ndryshuar" ose "transgjenetikë". Sipas lajmit të publikuar
nga BBC, jepen 4 produktet ku përdoret më shumë metoda OMGJ:
7.
8. A do t’i konsumonit produktet e modifikuara gjenetikisht?
Jo 74.1%
Po 15.9%
Nuk e dinë 10%
10. Përdorimi i antibiotikëve me atome të shënuar (izotope radioaktivë) i bën
antibiotikët të pa efektshëm dhe të pa përdorshëm për mjekim dhe ekziston
mundësia e reaksioneve alergjike nga ushqimet që përmbajnë gjene të
substancave alergente.
Alergjitë shkaktohen si pasojë e futjes të një gjeni (me origjinë nga organizma
të tjerë), tek kulturat e ndryshme natyrore bujqësore, produktet e të cilave kur
përdoren për ushqim, mund të shkaktojnë alergji të ndryshme.
Toksiciteti shkaktohet nga toksina që çlirohet nga bimët rezistente ndaj insekteve ose
ndaj herbicideve. Rezistenca ndaj herbicideve vjen si shkak të futjes në acidin
dezoxiribonukleik (AND) të bimëve, një gjen me origjinë bakteriale që i bën rezistencë
ndaj herbicideve.
Në këtë rast konsumatori duke ngrënë ushqim me OMGj , është duke marrë një
ADN të re me të cilën nuk është ushqyer herë tjetër dhe kështu rrezikon të
dëmtojë jo ADN njerëzore, por dëmton bakteret e përhershëm të aparatit tretës
duke shkaktuar kështu ç`rregullime të mëdha në procesin e tretjes të ushqimit.
Toksiciteti,
helmimi
Rezistentë ndaj
antibiotikëve
Burim
alergjish
Dëmton ADN-
në njerëzore
