1. LOGO
Өгөгдлийн сангийн
загвар
(Объектын холбоосын
диаграм)
Хичээлийн нэр: Холбоост өгөгдлийн сан
Хичээлийн төрөл: Лекц /№3/
Багшийн нэр: Г.Өсөхжаргал
1

2. LOGO
Хичээлийн агуулга
2

3. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Судалгааны бичиг баримтыг бүрдүүлж,
баталгаажуулсаны дараа загварлагч ерөнхий
загваруудыг гаргадаг.
Объектын холбоосын загварыг ӨС-н ерөнхий
загварыг гаргахад ашигладаг
3

4. LOGO
Объектын холбоосын шинжилгээ
хийх алхамууд
1. Системд ямар объектууд, хоорондоо ямар
хамааралтай байгааг шинжилж, ОХД-ыг
гаргах
2. Объект хамаарах шинж, чанаруудыг
тодорхойлж, ӨЕС-ыг гаргах
3. Объектын шинж чанар, хоорондох
хамаарлыг нарийн шинжиж объектыг задлах
4

5. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
1. Системд ямар объектууд, хоорондоо ямар
хамааралтай байгааг шинжилж ОХД-ыг гаргах
Оюутан
Хичээл Мэргэжил Тэнхим Багш
сонголт
Хичээл
5

6. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Системийн өгөгдлүүдийг өөр хоорондын
уялдаатай нь хамт дүрслэн үзүүлдэг график
дүрслэлийг Объектын холбоосын
диаграм(Entity Relationship Diagram) гэнэ.
ОХД-ын үндсэн элементүүд
• Объект(Entity)
• Атрибут(Attribute)
• Холбоос(Relationship)
6

7. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Объект
• ОХД-аар дүрсэлдэг гол зүйл нь бодит ертөнцийн
объект юм.
• Объект нь бодит хэлбэрээр оршиж буй
юмс, үзэгдэл(оюутан, багш) байхаас гадна ерөнхийд
нь нэрлэж болдог зүйлс (мэргэжил, хичээл, тэнхим)
бас байж болно.
• Объектыг нэг үгээр тодорхойлно.
• ОХД-д объектыг тэгш өнцөгтөөр дүрсэлнэ.
Оюутан
7

8. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
2. Объектын хамаарах шинж чанаруудыг тодорхойлж,
ӨЕС-ийг гаргах.
1. Мэргэжил 2. Тэнхим
Мэрг_код Мэрг_нэр Тэнх_код Тэнх_код Тэнх_нэр
3. Оюутан 4. Багш
О_код О_нэр Мэрг_код Б_код Б_нэр Албан тушаал
5. Хичээл сонголт 6. Хичээл
О_код Х_код Х_жил Улирал Х_код Х_нэр кредит Өм_холбоо Б_код
............. Х_хэлбэр Заах цаг
8

9. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибут
 Объект нь өөрийн шинж чанаруудтай байдаг
бөгөөд тэдгээрийг атрибут гэнэ.
 Жишээ нь:
• Оюутан объектыг оюутны нэр, мэргэжлээр нь
• Хичээл нь объектыг хичээлийн нэр, кредит заах
багш, заах хэлбэр, өмнөх холбоосоор нь
тодорхойлж болно.
• Атрибут дахь тодорхой нэг өгөгдлийг утга гэнэ.
9

10. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Объект ба Атрибут
Атрибутууд Утгууд
Объект Оюутны код SW99B027
Оюутан Оюутны нэр Д.Болор
Мэргэжлийн код Б484105
10

11. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
3. Объектын шинж чанар, хоорондох хамаарлыг
нарийн шинжиж объектыг задлахын тулд
атрибут, холбоосын төрлийг тодорхойлно.
 Атрибутын төрөл
• Энгийн / Нийлмэл
• Нэг / Олон утгат
• Хадгалах / Гаргаж авах
• Тэг утгат
11

12. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутын төрөл-энгийн/нийлмэл атрибут
Нийлмэл атрибут нь бие даасан утгатай хэсгүүдээс
тогтдог.
 Бүхлээр нь нэг нэгж гэж тооцож хадгалагддаг
 Харин боловсруулалтын үед шаардлагатай бол
задалж аль ч хэсэг рүү хандаж болдог.
 Жишээ нь: оюутны код (тэнхимийн код, элссэн он,
сургалтын зэрэглэл, оюутны дугаар) эсвэл задаргааг
заахгүйгээр дугуй хаалтанд бичиж болно (оюутны код)
Энгийн атрибут нь задардаггүй, бүхлээрээ нэг утга
санааг агуулж явдаг.
• Жишээ нь: хичээлийн нэр, кредит атрибутууд
12

13. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутын төрөл-нэг/олон утгат атрибут
 Нэг утгат атрибут нь объектын нэг төлөөллийн
хувьд нэг л утга авдаг атрибут.
 Олон утгат атрибут нь объектын нэг төлөөллийн
хувьд олон утга авч болох атрибут
• Жишээ нь: хичээлийн кодыг хичээл объектын төлөөлөл
бүрийг түлхүүр гэж үзвэл {} хаалттай атрибутууд нь олон
утгатай юм.
Хич.код Хич.нэр Креди Өмнөх Заах Заах Багш
т холбоо хэлбэр багш код
SW102 ком/хэрэг 3 Лекц 32 SW04
SW101 Алг/үндэс 3 Лекц 32 SW01
MT101 Мате1 4 Лекц 64 МТ101
13

14. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутын төрөл-Гаргаж авах/хадгалах атрибут/
 Зарим тохиолдолд 2 ба түүнээс дээш атрибутууд
хоорондоо хамааралтай байдаг.
 Хадгалах атрибут нь мэдээллийн эх сурвалж/анхдагч
хэлбэрийг хадгалдаг(өгөгдлийн эх)
 Гаргаж авах атрибут нь ямар нэгэн илэрхийллийн үр
дүнг хадгалдаг бөгөөд ихэвчлэн хадгалсан атрибутыг
оролцуулан илэрхийллийг бичдэг.
 Жишээ нь:
• Гаргаж авах нь: Хүний нас
• Хадгалах нь: төрсөн огноо
• Илэрхийлэл нь: тухайн өдрийн огноо-төрсөн огноо
14

15. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутын төрөл-тэг утгат атрибут
 Объект дахь зарим төлөөллийн атрибутын утга нь
тодорхойгүй байдаг. (жишээлбэл хичээлийн өмнөх
холбоо)
 Тэг утгат атрибут гэдэг нь тухайн атрибутын ихэнх
бичлэгийн хувьд утгыг нь тодорхойлох боломжгүй
атрибут юм.
 Тодорхойлох боломжгүй утгыг тэг утга/null утга гэнэ.
 Null нь тооны тэгээс (0), текстийн хоосон зайнаас(“”)
ялгаатай(Null<>0/Null<>””)
15

16. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутын төрөл-Тэг утгат атрибут
• Жишээ нь: оюутны бүртгэлд ихэнх оюутнууд гэр бүл
тусгаарлаагүй байдгаас эхнэр/нөхөр/хүүхдийн тухай
мэдээллийг хадгалах атрибутууд тэг утгатай байна
гэж үзэж болно.
• Тэг утга нь атрибутын утгыг тухайн үед мэдэхгүй
орхисноос үүсэж болдог, тийм үед тэг утга гэж үзэхгүй.
16

17. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутын төрлийн шинжилгээ ӨС-н
загварт хэрхэн нөлөөлөх тухай зөвлөмж
Зөвлөмж 1
Энгийн/Нийлмэл
 Загварт энгийн атрибутуудыг тодорхойлж байх, энэ нь
өгөгдлийн элементрүү шууд хандах боломжийг
олгодог.
 Нийлмэл атрибутыг элементээр задлахын тулд дэд мөр
салгах нэмэлт боловсруулалт шаардагдах учраас
аль болохоор нийлмэл атрибут тодорхойлохгүй байх.
17

18. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутын төрлийн шинжилгээ ӨС-н загварт хэрхэн
нөлөөлөх тухай зөвлөмж
Зөвлөмж 2
Нэг / олон утгат
 Объектын нэг төлөөллийн хувьд нэг утгат атрибутууд
байхаар харьцааг тодорхойлох
 Харьцаанаас олон утгат атрибутуудыг салгаж
загварчлах, энэ нь ӨС-г хадгалах зайг хэмнэх ач
холбогдолтой.
18

19. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Зөвлөмж 2-Нэг/Олон утгат
3. Хичээл
Хич.код Хич.нэр Кредит Өмнөх Заах Заах Багш
холбоо хэлбэр цаг код
SW102 Ком/хэр 3 Лекц 32 SW04
эг
SW201 Алг/үндэ 3 Лекц 32 SW01
с
MT102 Мат1 4 Лекц 64 MT01
MT101 Мат2 4 МТ101 Лекц 64 MT01
SW202 Пр.хэл 3 SW201 Лекц 32 SW15
Нэгээс олон утгатай элементүүд
19

20. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Зөвлөмж 2 –Нэг/Олон утгат
Хичээл хүснэгтийг 2 хэмжээстээр дүрслэвэл:
Хич.код Хич.нэр Кредит Өмнөх Заах Заах цаг Багш.ко
холбоо хэлбэр д
SW102 Ком/хэрэг 3 Лекц 32 SW04
SW102 Ком/хэрэг 3 Лаб 32 SW04
MT101 Мат1 4 Лекц 64 МТ101
МТ101 Мат1 4 Сем 32 МТ02
20

21. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Зөвлөмж 2 –Нэг/Олон утгат
Хичээл хүснэгтийн нэг утгат атрибутуудыг агуулсан
хүснэгт
Хич.код Хич.нэр Кредит Өмнөх
холбоо
SW102 Ком/хэрэг 3
МТ101 Мат1 4
21

22. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Зөвлөмж 2-Нэг/Олон утгат
 Хичээл хүснэгтийн олон утгат атрибутуудыг салгасан
хүснэгт:
Хич.код Заах Заах цаг Багш код
хэлбэр
SW102 Лекц 32 SW04
SW102 Лаб 32 SW04
MT101 Лекц 64 MT01
MT101 Сем 32 MT02
22

23. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутуудын төрлийн шинжилгээ ӨС-ийн загварт
хэрхэн нөлөөлөх тухай зөвлөмж
Зөвлөмж 3
Гаргаж авах / Хадгалах
 ӨС-ийн загварт эх өгөгдлийг хадгалахыг эрмэлзэх,ө.х
харьцаанд хадгалах атрибутуудыг тодорхойлсон байх.
 ӨС-ийн загварт гаргаж авах атрибутыг хадгалах үед
хэсэг хугацааны дараа түүний утга өөрчлөгдөхөд ӨС-д
эдгээр утгыг засварлах ажиллагаа байнга хийгдэх
болно.
 Гаргаж авах атрибутыг query-д томьѐолж тодорхойлох
23

24. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Атрибутуудын төрлийн шинжилгээ ӨС-ийн загварт
хэрхэн нөлөөлөх тухай зөвлөмж
Зөвлөмж 4
Тэг утгат атрибут
 Харьцаанаас тэг утгат атрибутыг салгаж загварчлах,
энэ нь ӨС-г хадгалах зайг гамтай ашиглах, хэмнэх ач
холбогдолтой.
 Артибут нь цөөн бичлэгийн хувьд тэг утга авахаар бол
тэг утгат атрибутыг салгах шаардлагагүй.
24

25. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Зөвлөмж 4- тэг утгат атрибут
 Оюутны бүртгэл дараах мэдээллийг агуулна гэж үзье.
О.код О.нэр М.код эхнэр/нөхөрий Хаана Эрхэлдэг
н овог нэр ажилладаг ажил
SW99B027 Д.Болор D484105 Р.Саруул КТМС Оюутан
SW99D028 Х.Тамир D484105
SW99B029 М.Сувд D484110 М.Баяр Датаком Инженер
SW99B030 Г.Навчаа D484105
SW99B031 А.Төгсөө D484105
SW99B032 Б.Золбоо D481410
 Эхнэр/нөхрийн тухайн тэг утгатай өгөгдлүүд (ногоон) ихэнх
тохиолдолд хоосноор(шар) хадгалагдана.
25

26. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Зөвлөмж 4 – тэг утгат өтрибут
 Оюутны бүртгэл дэх тэг утга авахгүй мэдээллийг агуулсан
хүснэгтийг дүрслэвэл:
О.код О.нэр М.код
SW99B027 Д.Болор D484105
SW99D028 Х.Тамир D484105
SW99B029 М.Сувд D484110
SW99B030 Г.Навчаа D484105
SW99B031 А.Төгсөө D484105
SW99B032 Б.Золбоо D484110
26

27. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Зөвлөмж 4- тэг утгат атрибут
 Оюутны бүртгэл дэх тэг утгатай атрибутыг салгавал:
О.код Энхнэр/нөхөр Хаана Эрхэлдэг
ийн овог нэр ажилладаг ажил
SW99V0247 Р.Саруул КТМС Оюутан
SW99B029 М.Баяр Датаком Инженер
 Тэгээс ялгаатай утгуудтай бичлэгүүдийг агуулсан
хүснэгт үүснэ.
27

28. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
 Холбоос нь өгөгдлийн харьцаанууд дахь мэдээллийг
уялдуулж нэгтгэх зорилготой.
 Холбоос нь ӨС-ийн объектуудийн төлөөллүүдийн
хоорондох хамаарлыг олонлог юм.
 Эсвэл холбоос нь нэг харьцааны хэдэн бичлэг нөгөө
харьцааны хэдэн бичлэгтэй хамаархал үүсгэхийг
илэрхийлдэг.
 Жишээ нь: багш нь нэг тэнхимд харьяалагдана., харин
тэнхимнд олон багш байдаг гэвэл эдгээр 2 объектын
хоорондох хамаарал ОХД-д дараах байдлаар
дүрслэгдэнэ.
Багш Тэнхим
28

29. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
 Багш хамаарах тэнхмийн тухай мэдээллийг гаргахын
тулд тэнхимийн харъяалал хамаарал (r1, r2, ……..)
гэсэн олонлог үүснэ.(б1,... Багшийн, m1, ... Тэнхимийн
төлөөлөл )
Багш Тэнхимийн Тэнхим
харъяалал
б1 r1(б1,т1) т1
б2 r2(б2,т2) т2
б3 r3(б3,т1) т3
б4 r4(б4,т2)
б5 r5(б5,т3)
 Багш объектийн нэг бичлэг тэнхим объектын нэг
бичлэгтэй, тэнхим объектын нэг бичлэг багш объектын
олон бичлэгтэй холбогдоно.29

30. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холбоос
• Холбоос нь хэдэн ч объектын хооронд үүсч болдог.
• Хоѐр объектыг холбоход хоѐртын холбоос, гурван
объектыг холбоход гуравтын холбоос үүсдэг.
• Холболт зохион байгуулахын тулд объектуудын
тодорхойлолтонд ижил утга бүхий атрибутууд
агуулагдах ѐстой.
• Объектуудын хооронд холболт зохион байгуулж буй
атрибутыг гадаад түлхүүр (холбоос атрибут) гэнэ.
30

31. Объектын холбоосын
LOGO
шинжилгээ
Холбоос
Хичээл
Мэргэжил сонголт
м1 Оюутан
м2 r1
r2 О1
Хичээл r3
r4 О2
х1 r5
х2 r6
х3
х4
х5
31

32. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холбоосын төрөл
• Холбоосын төрөл нь объектын нэг төлөөлөл нөгөө
объектын төлөөлөлтэй ямар харьцаатай холбогдож
байгааг илэрхийлдэг.
• Нэг нь нэгтэй 1:1/(0)
• Нэг нь олонтой 1:N/(0)
• Олон нь олонтой M:N/(0)
төрлүүд байдаг.
• Дээрх бүх холболтын төрлүүдэд тэг утгатай холбогдох
тохиолдол давхар байж болдог.
32

33. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
1:1 төрлийн холболт
• Багш, тэнхим объектуудаас тэнхимийн
эрхлэгчийг заах зорилгоор үүсгэсэн хамаарлын
олонлог.
Тэнхимийн
Багш эрхлэгч Тэнхим
б1
т1
б2 r1(б1,т2) т2
б3 r2(б2,т1) т3
б4 r3(б4,т3)
б5
33

34. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
1:N төрлийн холболт
Тэнхимийн
эрхлэгч
Багш Тэнхим
б1 r1(б1,т1) т1
б2 r2(б2,т2) т2
б3 r3(б3,т1) т3
б4 r4(б4,т2)
б5 r5(б5,т3)
34

35. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
M:N төрлийн холболт
Хичээл
Мэргэжил сонголт
м1 Оюутан
м2 r1
r2 О1
Хичээл r3
r4 О2
х1 r5
х2 r6
х3
х4
х5
35

36. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд
• Холболтыг дараах хоѐр аргаар зохион байгуулдаг.
1. Холбогдох объектуудын аль нэгэнд гадаад бүлхүүр
нэмж авах (гадаад түлхүүрийг аль объектруу авахыг зөв
тодорхойлох нь чухал)
• Нэг нь нэгтэй
• Нэг нь олонтой
2. Холбоосын олонлогийг агуулсан харьцаа шинээр
үүсгэх
• Олон нь олонтой
36

37. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - 1:N
• Нэг нь олонтой (1:N) төрлийн холболтыг зохион
байгуулахдаа өгөгдлийн давхцлыг аль болохоор бага
үүсгэх үүднээс гадаад түлхүүрийг объектын нэг
төлөөллийн хувьд нэг утгат аттрибут болж хадгалагдах
объект рүү авах нь тохиромжтой.
• Энгийнээр хэлбэл ОХД-д олон гэсэн хамаарал авах
(олон сум заасан) объект рүү гадаад түлхүүрийг авах.
37

38. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - 1:N /жишээ/
• Багшийн тэнхимийн харьяалал холболтын (1:N) жишээн
дээр багш нь нэг тэнхимд харьяалагдах учраас багш
объектод тэнхимийн кодыг авч багшийг тэнхимтэй
холбовол зөв.
Тэнхим Багш
Тэнхи Тэнхимийн.нэр Тэнхим. Багшийн.нэр Албан тушаал
м.код код
SW Програм хангамж SW03 Д.Ундраа Ахлах багш
HW Техник хангамж SW01 Ю.Намсрай Профессор,
тэнхимийн эрхлэгч
BA Бизнесийн
удирдлага MT01 Я.Базарсад Профессор,
тэнхимийн эрхлэгч
FL Гадаад хэл
MT02 Д.Дэлгэрсайхан Багш
MT Математик
38

39. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - 1:N /жишээ/
• Тэнхим объект рүү багшийн кодыг гадаад түлхүүрээр
авч холбовол өгөгдлийн давхцал үүссэн буруу холболт
болно. Тэнхимд байгаа багшийн тоогоор тэнхимийн
өгөгдөл давтагдана.
39

40. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - 1:N /жишээ/
Тэнхим
Тэнхим.код Тэнхимийн.нэр Багш.код
SW Програм хангамж SW03
SW Програм хангамж SW01
HW Техник хангамж HW01
MT Математик MT02
MT Математик MT01
Багш
Тэнхим.код Багшийн.нэр Албан тушаал
SW03 Д.Ундраа Ахлах багш
SW01 Ю.Намсрай Профессор, тэнхимийн эрхлэгч
MT01 Я.Базарсад Профессор, тэнхимийн эрхлэгч
MT02 Д.Дэлгэрсайхан Багш
40

41. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - M:N
• Олон нь олонтой (M:N) төрлийн холболтыг зохион
байгуулахдаа өгөгдлийн илүүдлийг аль болохоор бага
үүсгэх үүднээс холболтыг агуулсан шинэ харьцаа үүсгэх
аргыг хэрэглэдэг.
• Үүний тулд холбогдох харьцаануудын анхдагч
түлхүүрийг шинэ харьцаанд гадаад түлхүүр болгон
авдаг.
• Шинэ харьцаанд гадаад түлхүүрээс гадна шаардалагтай
бусад өгөгдлийн элементүүдийг агуулж болно.
41

42. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - M:N /жишээ/
• ОХД-д M:N холболтыг салгахдаа олон олныг салгаж
үүссэн объектрүү олон гэсэн хамаарлыг шилжүүлж
заадаг.
• Оюутан нь олон хичээл сонгоно, эсрэгээр тухайн хичээлийг олон
оюутан сонгоно гэсэн M:N төрлийн холболтын жишээ.
оюутан
оюутан
Хичээл
сонголт
хичээл
хичээл
• Хичээл сонголт объект рүү олон хамаарал шилжиж заагдсан
байна. 42

43. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - M:N /жишээ/
• Олон-олныг салгаж үүссан харьцаа нь дараах бүтэц
агуулгатай байна.
Оюутны хичээл сонголт
Оюутны код Хичээлийн код Улирал
SE11D045 SW101 1
SE11D045 SW201 1
SE11D045 MT101 1
SE11D006 SW101 1
SE11D006 SW201 1
SE11D006 MT101 1
SE11D006 SW102 1
• Тайлбар: анхдагч харьцаануудаас оюутны код, хичээлийн кодыг
хичээл сонголт харьцаа руу гадаад түлхүүрээр авсан байна.
43

44. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - M:N /жишээ/
• Дээрх холбоосыг нарийн шинжлэхэд M:N холболт бүрэн
задраагүй байна. Жишээлбэл: хичээл сонголт ба хичээл
объектуудын хоорондох M:N холболт
оюутан оюутан
Хичээл Хичээл
сонголт сонголт
хичээл хичээл хичээлийн хэлбэр
• Тайлбар: тус олон холболтыг хичээлийн хэлбэр харьцаагаар
салгана.
44

45. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд – 1:1
• Нэг нь нэгтэй (1:1) төрлийн холболтыг зохион
байгуулахдаа гадаад түлхүүрийг ерөнхийдөө аль ч
объектруу авч болдог, өгөгдлийн давхцал ямар ч
тохиолдолд үүсэхгүй.
• Гэвч анхаарах зүйлс байдаг.
• Гадаад түлхүүр нь объектод хадгалагдах мэдээллийн утга
агуулгыг эвдэхгүй байхыг анхаарах
• Гадаад түлхүүр нь объектод тэг утгат атрибут болж орох
үгүйг хянаж, тэг утгат атрибут үүсэхээс зайлсхийх
45

46. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - 1:1 /жишээ/
• Тэнхимийн эрхлэгч холбоосын олонлогын жишээнд нэг
багш л тэнхимийн эрхлэгч, нэг тэнхимд нэг л эрхлэгч
байх ба багш болгон тэнхмийн эрхлэгч байхгүй.
багш
тэнхим
• Эдгээр объектуудыг багшийн код эсвэл тэнхимийн
кодоор холбож болно.
46

47. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - 1:1 /жишээ/
• Дээрх нэг төрлийн холбоосын жишээнд тэнхим
объектруу багшийн кодыг гадаад түлхүүр болгон авахад
тэг утга үүсэхгүй, объектын утга агуулга алдагдахгүй зөв
зохион байгуулалт бий болно.
Тэнхим Багш
Тэнхи Тэнхимийн нэр Эрхл.ко Багш. Багшийн Албан тушаал
м.код д код нэр
SW Програм хангамж SW01 SW03 Д.Ундраа Ахлах багш
BA Бизнес удирдлага BA01 SW01 Ю.Намсрай Профессор,
тэнхимийн эрхлэгч
HW Техник хангамж HW01
MT01 Я.Базарсад Профессор,
FL Гадаад хэл Fl01 тэнхимийн эрхлэгч
MT Математик MT01 MT02 Д.Дэлгэрсай Багш
47 хан

48. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Холболт зохион байгуулах аргууд - 1:1 /жишээ/
• Харин багш объектруу тэнхмийн кодыг гадаад
түлхүүрээр авч зохион байгуулвал тэг утга үүсч,
багшруу тэнхимийн тухай мэдээлэл бүхий атрибут
нэмэгдэж объектын утга агуулга, алдагдаж байна.
Тэнхим Багш
Тэнхи Тэнхимийн нэр Багш. Багшийн нэр Албан тушаал Хар.тэн
м.код код х.код
SW Програм хангамж SW03 Д.Ундраа Ахлах багш
BA Бизнес удирдлага SW01 Ю.Намсрай Профессор, SW
тэнхимийн эрхлэгч
HW Техник хангамж MT01 Я.Базарсад Профессор, MT
тэнхимийн эрхлэгч
FL Гадаад хэл
MT02 Д.Дэлгэрсайхан Багш
MT Математик
48

49. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Жишээ системийн шинжилгээ
• Эхний загварчилгаагаар гарсан ОХД
Оюутан
Хичээл Мэргэжил Тэнхим Багш
сонголт
Хичээл
• M:N холболт улаан
49

50. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Жишээ системийн шинжилгээ
• Эхний загварчилгаагаар гарсан ӨЕС
1. Мэргэжил 2. Тэнхим
Мэрг_код Мэрг_нэр Тэнх_код Тэнх_код Тэнх_нэр
3. Оюутан 4. Багш
О_код О_нэр Мэрг_код Б_код Б_нэр Албан тушаал
5. Хичээл сонголт 6. Хичээл
О_код Х_код Х_жил Улирал Х_код Х_нэр кредит Өм_холбоо Б_код
............. Х_хэлбэр Заах цаг
50

51. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Жишээ системийн шинжилгээ
• M:N холболтын эхний байдлаар салгасан ОХД
Оюутан
Хичээл Мэргэжил
сонголт Тэнхим Багш
Мэргэжил
&хичээл
Хичээлийн
Хичээл хэлбэр
• M:N холболт улаан
51

52. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Жишээ системийн шинжилгээ
• Эхний загварчилгаагаар гарсан ӨЕС
1. Мэргэжил 2. Тэнхим
Мэрг_код Мэрг_нэр Тэнх_код Тэнх_код Тэнх_нэр
3. Мэргэжил&хичээл 4. Оюутан 5. Багш
Х_код Мэрг_код О_код О_нэр Мэрг_код Б_код Б_нэр Албан тушаал
6. Хичээл сонголт 7. Хичээлийн хэлбэр
Х_код О_код Х_жил Улирал Х_код Х_хэлбэр Заах_цаг Заах багш код
8. Хичээл
Х_код Х_нэр кредит Өм_холбоо
52

53. LOGO
Объектын холбоосын
шинжилгээ
Жишээ системийн шинжилгээ
• Бүх M:N холболтыг салгасан ОХД
Оюутан
Хичээл Мэргэжил Тэнхим Багш
сонголт
Мэргэжил
&хичээл Хичээл&
багш
Хичээлийн
Хичээл хэлбэр
53

54. LOGOОбъектын холбоосын
шинжилгээ
Жишээ системийн шинжилгээ
• Бүх M:N холболтыг салгасан ӨЕС
1. Мэргэжил 2. Тэнхим
Мэрг_код Мэрг_нэр Тэнх_код Тэнх_код Тэнх_нэр
3. Мэргэжил&хичээл 4. Оюутан 5. Багш
Х_код Мэрг_код О_код О_нэр Мэрг_код Б_код Б_нэр Албан тушаал
6. Хичээл сонголт 7. Хичээл & багш
Х_код О_код Х_жил Улирал Х_код Х_хэлбэр Заах багш код
8. Хичээл 9. Хичээлийн хэлбэр
Х_код Х_нэр кредит Өм_холбоо Х_код Х_хэлбэр Заах_цаг Заах багш код
54