More Related Content
More from Usukhuu Galaa (20)
7 8
- 3. LOGO
ӨСУС
(Өгөгдлийн сангийн
сервэр)
ӨС-г тодорхойлох, үүсгэх, боловсруулахад зориулсан
програмын
цогцыг
өгөгдлийн
сан
удирдах
Тодоройлсон
бүтцийн дагуу ӨСд жинхэнэ
утгуудыг оруулж
хадгалах
3
Боловсруулах
Өгөгдлийн
сангийн бүтцийг
тодорхойлох
Үүсгэх
Тодорхойлох
систем(Database Management System) гэнэ.
Төрөл бүрийн
шаардлага
зориулалтын
дагуу ӨС-руу
хандаж мэдээлэл
гаргах
- 4. LOGO
ӨСУС
ӨСУС нь ӨСУС-ийн ажиллагаанд оролцдог
хэрэглэгчдийг дараах горимуудаар хангаж өгсөн
байдаг.
• ӨСУС-ийн хэлээр
• ӨСУС-ийн интерфейсээр
4
- 5. LOGO
Өгөгдлийн сангийн хэл
ӨСУС нь төрөл бүрийн түвшиний хэрэглэгчдийг тохирох
өгөгдлийн сангийн хэлээр хангаж өгдөг.
Загваруудын түвшинг ялгардаггүй ӨСУС-д ӨС-ийн
удирдагч ба загварлагч нь өгөгдөл тодорхойлох хэл
(ӨТХ) ашиглаж схемүүдийг тодорхойлдог. ӨСУС нь
тухайн
ӨТХ-ний
командыг
боловсруулж
тодорхойлолтыг ӨСУС-ийн каталогт хадгалдаг.
5
схемийн
- 6. LOGO
Өгөгдлийн сангийн хэл
Ерөнхий ба дотоод түвшинг ялгадаг ӨСУС-д ӨТХ-ийг
зөвхөн
ерөнхий
схемийг
тодорхойлоход
ашигладаг.
Дотоод схемийг хадгалалт тодорхойлох хэл(ХТХ)-ийг
ашиглан тодорхойлдог. Гурван схемийн архитектурын
хувьд гадаад загвар болон түүнийг ерөнхий загварлуу
хувиргах
буулгалтыг
тодорхойлох
схемүүдийг
тодорхойлохын
хэл(ТТХ)-ийг
тодорхойлж,
тулд
ашигладаг.
ӨС-д
хадгалсан
тусгалыг
Өгөгдлийн
өгөгдлийг
боловсруулахын тулд өгөгдөл боловсруулах хэл(ӨБХ)
ашигладаг.
6
- 7. LOGO
Өгөгдлийн сангийн хэл
Ерөнхий
схем,
гадаад
схем,
өгөгдөл
боловсруулах, хадгалах, тодорхойлолтуудыг гаргахад
хэрэглэдэг нэгдсэн хэл байдаг. Тэдгээрийн нэг нь SQL
юм.
7
- 8. LOGO
SQL хэл
SQL-Structured Query Language- Бүтэцлэгдсэн асуулгын хэл
SQL
нь өгөгдлийн сангийн сервэрээр боловсруулагдах
боловсруулах командуудаас бүрдсэн холбоост өгөгдлийн
сангийн хэл.
SQL нь компьютерийн технологоос үл хамаарах, бие даасан
хэл юм.
SQL хэлийг ашигласнаар хэрэглэгч хэд хэдэн өгөгдлийн эх
үүсвэрээс мэдээллийг зэрэг нэгтгэн авч, олон аргаар
боловсруулах давуу талтай.
8
- 12. LOGO
SQL хэлийг ашиглах архитектур
Клиент / Сервер архитектур
Client machine
Application
SQL
Result
Database server
Server machine
12
- 13. LOGO
SQL хэл
SQL хэлний илэрхийллүүдийг гүйцэтгэх үүргээр нь
дараах 3 бүлэгт хуваадаг.
1. Өгөгдлийг тодорхойлох хэл - DDL (Data Definition Language) Энэ
хэл нь объектуудыг үүсгэх (create), өөрчлөх (alter), устгах (drop)
илэрхийллүүдээс бүрдэнэ.
2. Өгөгдлийг боловсруулах хэл - DML (Data Manipulation Language)
Энэ хэл нь өгөгдлийг нэмэх (insert), өөрчлөх (update), устгах
(delete), сонгох (select) илэрхийллүүдээс бүрдэнэ.
3. Өгөгдлийг удирдах хэл - DCL (Data Control Language) Энэ хэл нь
өгөгдөл рүү хандахыг зөвшөөрөх (grant), хандалтыг цуцлах
(revoke) гэсэн илэрхийллүүдээс бүрдэнэ.
13
- 14. LOGO
ӨСУС-ийн интерфейс
Цэс бүхий интерфейс - хэрэглэгчийн шаардлагыг
сонголт
хийх
боломжтой
цэсийн
тусламжтайгаар
хэрэгжүүлдэг. Сонголтын цаана тодорхой команд ба
ӨБХ-ний дүрэм хадгалагдаж, сонголт хийхэд тэдгээр нь
ажиллаж хэрэглэгчийн шаардлагыг биелүүлдэг.
График интерфейс
Маягтан интерфейс
14
- 15. LOGO
SQL
SQL Server ӨСУС
Server
тодорхойлох,
ӨСУС
үүсгэх,
нь
ӨС-ийн
боловсруулахад
бүтцийг
ашиглагддаг
хүчирхэг програм хангамж юм.
SQL
Server
ӨСУС
нь
хэрэглэгчдэд
ӨС-ийн
хэлээр, ӨСУС-ийн интерфейсээр гэсэн 2 горимоор
ажиллах боломжийг олгодог.
15
- 16. LOGO
SQL Server ӨСУС
Онцлог давуу талууд
Томоохон хэмжээний өгөгдлийн санг зохион байгуулдаг.
Төрөл бүрийн ӨС, файлтай хамтарч ажилладаг.
Энгийнээс болон өндөр түвшний бүх хэрэглэгчдэд
зориулсан учраас ашиглахад хялбар.
Хэрэглэгчийн нууцлал хамгаалалтыг дээд зэргээр
хангадаг.
Microsoft
компаний
бүтээгдэхүүн
учраас
бусад
програмуудтай бүх талаараа зохицож ажилладаг.
Ижил төрлийн өгөгдлийн сангийн програмуудаас дэлхий
нийтээр хамгийн түгээмэл ашигладаг.
Сүлжээний орчинд ажиллах боломжуудтай байдаг.
16
- 17. LOGO
SQL Server ӨСУС
Бүрэлдэхүүн хэсгүүд
SQL Server нь маш том програм хангамж. Энэ програм
хангамжийн бүрэлдэхүүнд олон үйлчилгээнүүд буюу
олон сервэрүүд ажиллаж байдаг.
Database Engine(Database Server)
Reporting Services
Analyses Services
Integration Services
17
- 18. LOGO
SQL Server ӨСУС
Өгөгдлийн сан үүсгэх
ӨС-г өгөгдлийг хадгалж буй файл гэж ойлгож болно.
ӨС
нь
бусад
файлуудаас
илүү
хүчтэй,
илүү
боловсронгуй, бүтэцлэгдсэн байдаг.
ӨС-г
үүсгэхээс
өмнө
өгөгдлийн
сангийн
загварыг
тодорхойлчихсон байх ѐстой бөгөөд тодорхойлсон
загварын дагуу өгөгдлийн санг үүсгэнэ.
18
- 19. LOGO
SQL Server ӨСУС
Өгөгдлийн сан үүсгэх
ӨС-г үүсгэхийн тулд ӨС-н нэр, түүний үүсгэгч буюу
эзэмшигч,
өгөгдлийн
сангийи
хэмжээ
зэргийг
тодорхойлох шаардлагатай.
ӨС-г дараах үүрэгтэй хэрэглэгчид үүсгэж чадна.
Sysadmin
Dbcreator
ӨС-г үүсгэсэн хэрэглэгч эзэмшигч нь болдог бөгөөд
үүсгэсний
дараа
нэмж
боломжтой.
19
эзэмшигч
тодорхойлох
- 20. LOGO
SQL Server ӨСУС
Өгөгдлийн сан үүсгэх
ӨС нь олон объектуудын нэгдэл байна.
Тухайн өгөгдлийн сан өөрөө
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Хүснэгтүүд
Индексүүд
Харах хүснэгтүүд
Хадгалагдсан процедурууд
Хэрэглэгчийн тодорхойлсон функцууд
Тригерүүд
Хэрэглэгчид
Өгөгдлийн хэрэглэгчдийн үүргүүд
Файлын бүлгүүд
Тухайн өгөгдлийн сангийн бичлэгийн файл
20
- 21. LOGO
SQL Server ӨСУС
Өгөгдлийн сан үүсгэх
SQL Server ӨСУС-д дараах 2 төрлийн өгөгдлийн сан
байдаг.
Системийн ӨС
Хэрэглэгчийн ӨС
Системийн
өгөгдлийн
сангүйгээр
хэрэглэгчийн
өгөгдлийн санг үүсгэх боломжгүй. Тиймээс системийн
өгөгдлийн сангууд заавал байх ѐстой бөгөөд түүнийг
утсгаж, эвдэхийг хүсэхгүй.
21
- 22. LOGO
SQL Server ӨСУС
Системийн өгөгдлийн сан
Master- бүх системийн мэдээллийг хадгалдаг. Мөн бүр
хэрэглэгчдийн мэдээлэл, физик файлын мэдээллийг агуулна.
SQL Server ажиллаж эхлэхдээ бүх мэдээллийг энэ ӨС-аас
уншдаг.
Model-
шинээр
үүсгэж
байгаа
ӨС-ийн
загвар
болон
ашиглагддаг. Өгөгдлийн сан үүсгэх команд ажиллахад энэ
ӨС-г хуулж ашигладаг.
Mdsb- системийн бүх үйл ажиллагааг хадгалдаг.
Tempdb- системийн түр зуурын мэдээллүүдийг хадгалдаг.
SQL Server ажиллаж эхлэхдээ энэ ӨС-г хоослодог.
22
- 23. LOGO
SQL Server ӨСУС
Хэрэглэгчийн өгөгдлийн сан
ӨС-г үүсгэх буюу байгууллагын өмнө дараах
үйлдлүүдийг мэдэж байх шаардлагатай.
ӨС хаана байрлах вэ?
ӨС-г ямар ямар хүснэгтүүд бүрдүүлэх вэ?
ӨС хэр том хэмжээтэй болох хандлагатай?
ӨС-г ашиглах хэрэглэгчдийн тоо хэр их вэ?
23
- 24. LOGO
SQL Server ӨСУС
Өгөгдлийн сангийн файлууд
Үндсэн өгөгдлийн файл - Primary data file гэж
нэрлэгдэх ба .mdf өргөтгөлтэй байдаг. ӨС үүсгэх бүрт
шинээр
үүсдэг,
өгөгдөл
нэмэгдэх
бүрт
өгөгдлийг
хадгалах зориулалтаар хэрэглэгдэнэ.
Бичлэгийн файл- log file нэрлэгдэх ба .ldf өргөтгөлтэй
байдаг. ӨС үүсэх бүрт шинээр үүсдэг ба өгөгдлийн
өөрчлөлтийн мэдээллийг бүртгэдэг файл юм. ӨС-г
сэргээхэд зайлшгүй хэрэгтэй мэдээллийг хадгалдаг.
24
- 25. LOGO
SQL Server ӨСУС
Өгөгдлийн сангийн файлууд
Нэмэлт файл - Secondary data file гэж нэрлэгдэх ба
.ndf
өргөтгөлтэй
байдаг.
ӨС-ийн
үндсэн
файлд
багтаагүй өгөгдөл хадгалагдана. Хэрэв ӨС-д үндсэн
файл хангалттай бол нэмэлт файл хэрэглэгдэхгүй.
Зарим томоохон ӨС-д хэрэглэгдэх ба файлуудаа тусад
нь дискэн дээр хадгалснаар ӨС-тай ажиллах хурд
нэмэгдэнэ.
ӨС-г
нөөцлөх,
хэрэглэгдэнэ.
25
сэргээх
үйлдлүүдэд
- 26. LOGO
SQL Server ӨСУС
Логик ба физик файлуудын нэр
SQL Server файлууд нь 2 нэртэй байдаг.
Логик
файлын
нэр
(logical_file_name)-физик
файлыг SQL командуудад ашиглагдахад хэрэглэгдэх
нэр.
Үйлдлийн системийн файлын нэр (os_file_name)тодорхой файлын замыг агуулсан физик файлын нэр
26
- 27. LOGO
SQL Server ӨСУС
ӨС-ийн файлын бүлэг
ӨС- ийн объектууд
болон
файлуудыг
удирдах болон
хуваарилах зорилгоор файлын бүлгүүдэд бүлэглэж болно.
Хоѐр төрлийн файлын бүлэг байдаг.
Үндсэн
(Primary)
-
үндсэн
файл
болон
бүлэг
нь
тодорхойлогдоогүй файлуудыг агуулна.
Хэрэглэгчийн тодорхойлсон (User-defined)- өгөгдлийн сан
үүсгэх болон өөрчлөх командын тусламжтайгаар үүсгэсэн
бүлгийг хэрэглэгчийн тодорхойлсон бүлэг гэнэ. Хүснэгт индекс
гэх мэт том хэмжээний өгөгдлийн объектуудыг хадгална.
27
- 30. LOGO
ӨС үүсгэх
CREATE DATABASE командын синтакс:
Create Database өгөгдлийн_сангийн_нэр
[ ON
[Primary] [<файлын_тодорхойлолт>] [,...n]
[, <файлын бүлэг> [,...n] ]
[ LOG ON {<файлын_тодорхойлолт>[,...n]}]
]
[ COLLATE тэмдэгтийн_системийн_нэр]
]
[;]
30
- 31. LOGO
Create Database команд
Синтаксын тайлбар:
ӨС - ийн нэр нь идентификаторт тавигдах шаардлагыг
хангасан байх ѐстой. ӨС-ийн нэр нь 128 хүртэлх тэмдэгт
байж болно.
ON - өгөгдөл хадгалах диск файлуудыг тодорхойлж
өгнө. Файлуудыг тодорхойлохдоо энэ үгийн ард
таслалаар тусгаарлан бичнэ.
Primary - үндсэн файлыг тодорхойлно. ӨС-д нэг л
үндсэн файл байх ѐстой. Хэрвээ энэ түлхүүр үгийг
тодорхойлоогүй бол Create Database командаар
жагссан эхний файл нь үндсэн файл болно.
31
- 32. LOGO
ӨС үүсгэх
Create Database командын синтакс:
<файлын тодорхойлолт>::=
{
(
NAME = файлын_логик,нэр,
FILENAME ={‘физик_файлын нэр’ | ’файлын_зам’ }
[,SIZE =хэмжээ[ KB | MB | GB | TB ] ]
[,MAXSIZE = {дээд_хэмжээ[ KB | MB | GB | TB ] |
Unlimited } ]
[,FILEGROWTH =өсөх_хэмжээ [ KB | MB | GB | TB | % ] ]
) [,....n]
}
32
- 33. LOGO
ӨС үүсгэх
Create Database командын синтакс:
SIZE
-
өгөгдлийн
файлын
хэмжээг
тодорхойлно.
Хэмжээг тодорхойлохдоо KB | MB | GB | TB нэгжүүдийг
ашиглаж болно. Хамгийн бага хэмжээ нь 3MB байна.
Хэрвээ хэмжээг тодорхойлоогүй бол model ӨС-ийн
файлын хэмжээгээр тодорхойлогдоно. Нэмэлт файлын
тодорхойлолтод хэмжээг заагаагүй тохиолдолд 1 MB
хэмжээгээр авна.
33
- 34. LOGO
ӨС үүсгэх
Create Database командын синтакс:
MAXSIZE - файлын хэмжээний нэмэгдэж болох хамгийн их
хэмжээ. Хэрвээ тодорхойлоогүй юмуу эсвэл UNLIMITED гэж
тодорхойлсон байвал хэмжээ нь диск дүүртэл нэмэгдэж
болно.
FileGrowth - файлын хэмжээ яаж нэмэгдэхийг заана.
Нэмэгдэх хэмжээг KB | MB | GB | TB нэгжүүдээр заахаас
гадна %аар тодорхойлж өгнө. Энэ % нь файлын үндсэн
хэмжээнээс тооцогдоно. Нэмэгдэх хамгийн бага хэмжээ нь
64kb байна.
[,...n] олон файл тодорхойлж болно.
34
- 36. LOGO
Create Database команд
Синтаксын тайлбар:
COLLATE тэмдэгтийн_системийн_нэр - ӨС-д хадгалах
өгөгдлийн тэмдэгтийн системийг тодорхойлно. Тэмдэгт
системийг Windows тэмдэгтийн систем, SQL тэмдэгтийн
алинаар
нь
ч
тодорхойлж
болно.
(Cyrillic_General_CI_AS)
Хэрвээ тодорхойлохгүй бол SQL Server-ийн тэмдэгтийн
системийг авна.
36
- 38. LOGO
Create Database командын
жишээ
B. Data file, Log file-г тодорхойлон үүсгэх
CREATE DATABASE Market
ON
( NAME = market_dat,
FILENAME =‘E:FilesMarketdat.mdf’,
SIZE =3mb,
MAXSIZE =50mb,
FILEGROWTH =10%)
LOG ON
( NAME =market_log,
FILENAME =‘E:FilesMarketlog.ldf’,
SIZE =5mb,
MAXSIZE =25mb,
FILEGROWTH =5mb);
38
- 39. LOGO
Create Database командын
жишээ
С. Олон Data file Log file-г тодорхойлон үүсгэх
CREATE DATABASE Archive
ON
PRIMARY
( NAME = Arch1,
FILENAME = ‘D:SalesDataarchdat1.mdf’,
SIZE = 100mb,
MAXSIZE = 200,
FILEGROWTH = 20)
( NAME = Arch2,
FILENAME = ‘D:SalesDataarchdat2.ldf’,
SIZE = 100mb,
MAXSIZE = 200,
FILEGROWTH = 20),
39
- 40. LOGO
Create Database командын
жишээ
С. Олон Data file Log file-г тодорхойлон үүсгэх
( NAME = Arch3,
FILENAME = ‘D:SalesDataarchdat3.ndf’,
SIZE = 100mb,
MAXSIZE = 200,
FILEGROWTH = 20),
LOG ON
( NAME = Archlog1,
FILENAME = ‘D:SalesDataarchlog1.ldf’,
SIZE = 100mb,
MAXSIZE = 200,
FILEGROWTH = 20),
40
- 41. LOGO
Create Database командын
жишээ
C. Олон Data file Log file-г тодорхойлон үүсгэх
( NAME = Archlog2,
FILENAME = ‘D:SalesDataarchlog2.ndf’,
SIZE = 100mb,
MAXSIZE = 200,
FILEGROWTH = 20);
41
- 42. LOGO
Create Database командын
жишээ
D. Файлын бүлэгтэйгээр үүсгэх
CREATE DATABASE Sales
ON Primary
(NAME = SPri1_dat,
FILENAME = ‘D:SalesDataSPri1.mdf’,
SIZE = 10,
MAXSIZE = 50,
FILEGROWTH = 15%),
(NAME = SPri2_dat,
FILENAME = ‘D:SalesDataSPri2.ndf’,
SIZE = 10,
MAXSIZE = 50,
FILEGROWTH = 15%),
42
- 43. LOGO
Create Database командын
жишээ
D. Файлын бүлэгтэйгээр үүсгэх
FILEGROUP SalesGroup1
(NAME = SGrp1Fi1_dat,
FILENAME = ‘D:SalesDataSGrp1Fi1.ndf’,
SIZE = 10,
MAXSIZE = 50,
FILEGROWTH = 5),
(NAME = SGrp1Fi2_dat,
FILENAME = ‘D:SalesDataSGrp1Fi2.ndf’,
SIZE = 10,
MAXSIZE = 50,
FILEGROWTH = 5),
43
- 44. LOGO
Create Database командын
жишээ
D. Файлын бүлэгтэйгээр үүсгэх
FILEGROUP SalesGroup2
(NAME = SGrp2Fi1_dat,
FILENAME = ‘D:SalesDataSGrp2Fi1.ndf’,
SIZE = 10,
MAXSIZE = 50,
FILEGROWTH = 5),
(NAME = SGrp2Fi2_dat,
FILENAME = ‘D:SalesDataSGrp2Fi2.ndf’,
SIZE = 10,
MAXSIZE = 50,
FILEGROWTH = 5)
44
- 47. LOGO
ӨС өөрчлөх
ӨС-г өөрчлөхдөө ALTER DATABASE командыг
ашиглана.
ӨС-ийн
тодорхойлолтод
өөрчлөлтүүдийг хийдэг.
дараах
ӨС-ийн нэр, замыг өөрчлөх
ӨС-д нэг болон түүнээс дээш шинэ үндсэн, нэмэлт
файлыг нэмэх, устгах
ӨС-аас файл болон файлын группыг устгах, шинэ
файлын групп нэмэх
ӨС-ийн SIZE, MAXSIZE,
чанаруудыг өөрчлөх
47
FILEGROWTH
шинж
- 48. LOGO
ӨС өөрчлөх
ALTER DATABASE командын синтакс:
ALTER DATABASE өгөгдлийн_сангийн_нэр
{
<нэмэх_эсвэл_өөрчлөх_файлууд>
|<нэмэх_эсвэл_өөрчлөх_файлын_бүлгүүд>
}
[;]
48
- 49. LOGO
ӨС өөрчлөх
ALTER DATABASE командын синтакс:
<нэмэх_эсвэл_өөрчлөх_файл>::=
{
ADD FILE<файлын_тодорхойлолт>[,...n]
[ TO FILEGROUP {файлын_бүлгийн_нэр}]
| ADD LOG FILE <файлын_тодорхойлолт>[,...n]
| REMOVE FILE файлын_логик_нэр
| MODIFY FILE <файлын_тодорхойлолт>
}
49
- 50. LOGO
ӨС өөрчлөх
ALTER DATABASE командын синтакс:
<файлын_тодорхойлолт>::=
(
NAME = файлын_логик нэр
[ , NEWNAME = шинэ_логик_нэр ]
[ , FILENAME = {‘файлын_физик_нэр’ | ’зам’ } ]
[ , SIZE = хэмжээ [ KB | MB | GB | TB ] ]
[ , MAXSIZE = { дээд_хэмжээ [ KB | MB | GB | TB ] |
UNLIMITED } ]
[ , FILEGROWTH = өсөх_хэмжээ [ KB | MB | GB | TB | % ]
]
)
50
- 51. LOGO
ӨС өөрчлөх
ALTER DATABASE командын синтакс:
<нэмэх_эсвэл_өөрчлөх_файл>::=
{
| ADD FILEGROUP файлын_бүлгийн_нэр
| REMOVE FILEGROUP файлын_бүлгийн_нэр
| MODIFY FILEGROUP файлын_бүлгийн_нэр
{ NAME = шинэ_файлын_бүлгийн_нэр
}
}
51
- 52. LOGO
ALTER
DATABASE командын
жишээ
A. Нэмэлт файл нэмэх
ALTER DATABASE AdventureWorks
ADD FILE
(
NAME = Test1dat2,
FILENAME = ‘C:Program.FilesMicrosoft.SQL
serverMSSQL.1MSSQLDatatest1dat2.ndf’,
SIZE = 5mb,
MAXSIZE = 100mb,
FILEGROWTH = 5mb
);
52
- 53. LOGO
ӨС устгах
ӨС-г устгахад сервэр дээрх дискнээс өгөгдөл дахин
сэргэхээргүй
устдаг.
Ийм
учраас
ӨС-г
устгахдаа
болгоомжтой байх хэрэгтэй.
Системийн мэдээллүүдийг хадгалж байдаг системийн ӨС
болох master, tempdb, model, msdb ӨС-уудыг устгаж
болохгүй.
ӨС-г устгахдаа DROP DATABASE командыг ашиглана.
DROP DATABASE database_name [ ,...n ];
53