Мэдээллийн системийн үндэс

1. 1
“МЭДЭЭЛЛИЙН СИСТЕМИЙН ҮНДЭС” ХИЧЭЭЛИЙН ХӨТӨЛБӨР
Индекс: IS201
Кредит: 2/лекц-2кр/
Судлах улирал: Намар
Өмнө нь судалсан байх хичээл: Байхгүй
Хичээл заах багш: Програм хангамжийн мэргэжлээр төгссөн магистр болон түүнээс дээш
зэрэгтэй байна. Мэргэжлийн суурь болон мэрэгшүүлэх хичээл заах мэдлэг чадвартай байх
шаардлагатай.
Хичээл заах багшийн хаяг: ОУУБИС–ийнХолбоо, мэдээллийн технологийн тэнхим
Хөтөлбөрийн агуулга:
1. Хичээлийн танилцуулга
2. Хичээлийн зорилго
3. Хичээлийн үр дүн
4. Хичээлийн сэдэв, мэргэжлийн хөтөлбөрийн уялдаа
5. Сургалтын арга зүй
6. Оюутны мэдлэг, чадварын үнэлгээ
7. Ашиглах сургалтын материал
8. Хичээлийн мэдээлэл авах цахим хаяг
НЭГ. ХИЧЭЭЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА
Мэдээллийн системийн үндэс, бүрэлдэхүүн хэсгүүд, байгууллагын мэдээллийн системийн
төрлүүд, мэдээллийн систем байгууллагын үйл ажиллагаанд нөлөөлөх нөлөөлөл, байгууллага
ба үйл ажиллагааны диаграммууд, програм хангамжийн үнэлгээний асуудлууд, мэдээллийн
системийн технологи, байгууллага дахь мэдээллийн технологийн ашиглалтын талаар судлах
болно.
ХОЁР. ХИЧЭЭЛИЙН ЗОРИЛГО
Байгууллагын мэдээллийн системийн тухай, тэдгээрийг зохион байгуулж загварчлах, амьдралд
хэрэгжүүлэх дадал чадварыг эзэмшүүлнэ. Мэдээллийн системийн үндэс, бүрэлдэхүүн хэсгүүд,
байгууллагын мэдээллийн системийн төрлүүд, мэдээллийн систем байгууллагын үйл
ажиллагаанд нөлөөлөх нөлөөлөл, байгууллага ба үйл ажиллагааны диаграммууд, програм
хангамжийн үнэлгээний асуудлууд, мэдээллийн системийн технологи, байгууллага дахь
мэдээллийн технологийн ашиглалт, мэдээллийн системийн нууцлалт хамгаалалт, мэдээллийн
системийн ёс зүй, аутсорсингийн төрлүүд, түүнийг хөгжүүлэх тухай мэдлэгийг олгож,
хэрэгжүүлэх зорилготой.
ГУРАВ. ХИЧЭЭЛИЙН ҮР ДҮН
3.1. Хичээлээр эзэмшүүлэх мэдлэг
sk.1. Мэдээллийн системийн орчин, техникийн ерөнхий зарчим, өгөгдлийн удирдлага,
холбоо, үйлдэл удирдлагын хэрэгслийн тухай, бизнесийн асуудлын шийдэл, нөөцийн
талаар ерөнхий мэдлэг
sk.2. Мэдээллийн системийг ангилан тэдгээрийн ялгаатай талыг мэдэж авах,
системүүдийн хоорондын хамаарал, байгууллагын үйл ажиллагааг тодорхой дараалалд
оруулан загвар гаргах мөн мэдээллийн технологи, нууцлал хамгаалалт, түүний
хэрэглээний тухай ерөнхий мэдлэг эзэмшинэ.
3.2. Хичээлээр эзэмшүүлэх чадвар

2. 2
ss.1. Мэдээллийн системийн хүрээгээр тодорхойлогдох үе шатын дагуу асуудлыг
тодорхойлж сурах, мэдээллийн системийг боловсруулахаас өмнө тухайн системийг ямар
систем болохыг таних
ss.2. Байгууллагын үйл ажиллагааг тодорхой загварт оруулан бий болгох, мэдээлэл
технологийг хэрэгжүүлэх талаар мэдлэг чадвар эзэмшсэн байна.
3.3. Хичээлээр эзэмшүүлэх хувь хүний ур чадвар, хандлага
sb.1. Мэдээллийн системийн хүрээн дэх асуудлыг тодорхойлох, мэдээллийн системийг
боловсруулахдаа системийг ангилж, таних
sb.2. Байгууллагын үйл ажиллагааны мэдээлэл дээр тулгуурлан дээрх загваруудыг
боловсруулах чадамж эзэмшинэ.
ДӨРӨВ. ХИЧЭЭЛИЙН СЭДЭВ, ҮР ДҮНГИЙН УЯЛДАА
4. 1. Лекцийн хичээлийн сэдэвчилсэн төлөвлөгөө
Хүснэгт 1. Лекцийн хичээлийн төлөвлөгөө
Сэд-
вийн
код
Сэдэв Цаг Ашиглах эх сурвалж1
Л1
Мэдээлэл, өгөгдөл, мэдээллийн шинжүүд,
мэдээллийн системийн тухай
2 СМ-1,2
Л2 Мэдээллийн системийн хүрээ 2 СМ-1,2
Л3 Мэдээллийн системийн ангилал 2 СМ-2,3
Л4,5 Байгууллагын бүтэц, үйл ажиллагаа 4 СМ-2,3
Л6,7 Байгууллага ба үйл ажиллагаа 4 СМ-1,2,3
Л8,9
Байгууллагын мэдээллийн системийн
архитектур
4 СМ-1,2,3
Л10 Өгөгдлийнсан, өгөгдлийн сан удирдах систем 2 СМ-1,2,3
Л11 Мэдээллийн системийн технологи 2 СМ-1,2,3
Л12 Эцсийн хэрэглэгч 2 СМ-1,2,3
Л13 Ажлын байрны автоматжуулалт 2 СМ-1,2,3
Л14,15
Мэдээллийн аюулгүй байдал нууцлалт,
хамгаалалт
4 СМ-1,2,3
Нийт цаг 30
4. 2. Хичээлийн сэдэв, олгох мэдлэг, чадвар, хандлагын уялдаа
Сэдэв2
Хичээлээр олгох мэдлэг болон чадвар
sk.1 sk.2 ss.1 ss.2 sb.1 sb.2
Л1 ++
Л2 + +
Л3 + + +
Л4,5 +
Л6,7 +
Л8,9 +
Л10 +
Л11 + + +
Л12 +
1Эх сурвалжуудын жагсаалтыг доор зүйл 7 –д үз.
2Сэдвүүдийн агуулгыг дээр 4–р зүйлд үз.

3. 3
Л13 +
Л14,15 +
бд + + +
ТАВ. СУРГАЛТЫН АРГАЗҮЙ
5.1. Хичээлд хэрэглэх сургалтын аргууд
p.1. Нөхцөлд суурилсан сургалт
5.2. Хичээл заах хэлбэрүүд
d.2. Багаар хамтран ажиллах
d.7. Лекц
Сэдвийн
код
Сургалтын
арга
Заах хэлбэр Материал хэрэглэгдэхүүн
Л1 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л2 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л3 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л4,5 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л6,7 p.1.
d.2. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л8,9 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л10 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л11 p.1.
d.2. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л12 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л13 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
Л14,15 p.1.
d.7. Үзүүлэх (displaying), чанга яригч төхөөрөмжөөр
тоноглосон танхим, компьютер
ЗУРГАА. ОЮУТНЫ МЭДЛЭГ, ЧАДВАРЫН ҮНЭЛГЭЭ
6.1. Оюутны мэдлэг, чадварыг үнэлэхэд хэрэглэх аргууд
x.1. Багцаар үнэлэх
x.9. Мэргэжлийн хэлэлцүүлэг
x.12. Нээлттэй шалгалт/тест

4. 4
6.2. Хичээлээр эзэмшүүлэх мэдлэг, чадвар, хандлагууд ба тэдгээрийг үнэлэхэд хэрэглэх
аргуудын төлөвлөгөө
Хичээлд хэрэглэх
үнэлгээний аргууд
Хичээлээр эзэмшүүлэх мэдлэг, чадвар болон хандлага
sk.1 sk.2 ss.1 ss.2 sb.1 sb.2
x.1 + + + +
x.9 + + + +
x.12 + + +
6.3. Энэ хичээлээр оюутны мэдлэг, чадварыг нийт 100 оноогоор дараах байдлаар
хуваарилан үнэлнэ:
Ирц-идэвх (10оноо): Оюутны ирцийг лекц, дадлагын хичээл тус бүрт минутаар тооцон
бүртгэж 5 хүртэлх оноогоор, дадлагын хичээлд оролцсон идэвхийг 5 хүртэлх оноогоор дүгнэж
төгсгөлд нь хувилж үнэлгээг гаргана.
Хичээлийн даалгавар (10оноо): Хичээлийн цаг дээр судлах 15 хичээлийн агуулгаар
гэртээ бие даан ажиллан өгөгдсөн дасгалуудыг хийж, шинэ үг, хэллэгийг цээжлэн багшид тухай
бүрд шалгуулах замаар бүгд 10 хүртлэх оноог авна.
Бие даалтын ажил (30оноо): Багшийн өгсөн нэг бие даалтын ажлыг графикын дагуу 3
жижиг хэсгүүдэд хуваан хийж гүйцэтгэж заасан хугацаанд шалгуулна.
Явцын шалгалтын үнэлгээ (20оноо): Улирлын явцад тухайн үед судалсан байгаа
сэдвүүдийн хүрээнд боловсруулсан 100 оноотой шалгалтыг 2 удаа авна.
Улирлын шалтгалт (30оноо): Улирлын эцэст хичээлийн нийт агуулгыг багтаасан
шалгалт авч улирлын эцсийн шалгалтын үнэлгээг гаргана. Энэ шалгалтыг дахиж авах
боломжгүй учраас оюутан бүр заасан хугацаанд шалгалтыг өгөх шаардлагатай.
6.4. Үнэлгээнд баримтлах зарчим
Оюутан бүрийн хувьд дээр дурдсан “идэвхи”, “бие даалтын ажил”, “явцын шалгалт”, “улирлын
шалгалт” гэсэн гурван хэсгийн үнэлгээг гаргахдаа “харьцангуй үнэлгээ” -ний зарчим буюу
ангийн бусад оюутны оноотой (үнэлгээтэй) харьцуулж дүгнэх зарчмыг баримтална.
ДОЛОО. АШИГЛАХ СУРГАЛТЫН МАТЕРИАЛ
СМ1. Мэдээллийн системийн үндэс, С.Уянга,2016
СМ2. Өгөгдлийн сан зохион байгуулалт, Б.Энхтуяа,2004
СМ3. Өгөгдлийн сан, Д.Ундраа,2003, ШУТИС хэвлэх төв
НАЙМ. МЭДЭЭЛЭЛ АВАХ ЦАХИМ ХАЯГ: www.ubuse06.blogspot.com
Боловсруулсан багш: /Г.Өсөхжаргал/
Шинэчилсэн багш:
Шинэчилсэн огноо: 2018.06.11
Хянасан тэнхимийн эрхлэгч: /дэд.проф Х.Алтанцэцэг/