CHƯƠNG 1 PHONG CHONG TOI PHAM TRONG LINH VUC TIN DUNG NGAN HANG .pptx
1. PHÒNG CHỐNG TỘI PHẠM TRONG HOẠT ĐỘNG
NGÂN HÀNG - CHỨNG KHOÁN
- BẢO HIỂM
TS.GVC Trần Thị Thu Hà
Trường Đại học ngân hàng TPHCM
Email. hattt@hub.edu.vn
2. CHƯƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TỘI PHẠM
TRONG HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG-CHỨNG
KHOÁN-BẢO HIỂM
3. BLHS 2015
(CHƯƠNG I, II)
BÀI VIẾT TRÊN CÁC
TẠP CHÍ CHUYÊN
NGÀNH
01 HIẾN PHÁP 2013
GIÁO TRÌNH LUẬT
HS 2020, ĐẠI HỌC
LUẬT HÀ NỘI
02
03 04
TÀI LIỆU THAM KHẢO
4. NỘI DUNG
KHÁI N IỆM
C HUN G
N HẬN DIỆN
VI PHẠM, TỘI
PHẠM TRONG
LĨNH VỰC
N H, C K,
B H
NGUYÊN NHÂN
PHẠM TỘI
1 2 3
5. 1.1 KHÁI NIỆM TP TRONG HOẠT ĐỘNG NH, CK, BH
1.1.1 Khái niệm
TP trong hoạt
động BH
TP trong hoạt
động NH
TP trong hoạt
động CK
6. a. TP trong hoạt động NH
Tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng là hành vi
nguy hiểm cho xã hội, do người có năng lực
trách nhiệm hình sự thực hiện, gây thiệt hại
hoặc đe dọa gây thiệt hại đến các quan hệ xã
hội trong lĩnh vực ngân hàng được pháp luật
bảo vệ, quy định trong bộ luật hình sự hiện hành
của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
7. ĐẶC ĐIỂM CỦA TP TRONG LĨNH VỰC NGÂN HÀNG
Các hành vi phạm tội trong lĩnh vực ngân hàng đa dạng, cấu
thành nhiều tội phạm cụ thể khác nhau được quy định
trong Bộ luật hình sự của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ
nghĩa Việt
Các hành vi
phạm tội trong
lĩnh vực ngân
hàng đa dạng,
cấu thành
nhiều tội phạm
cụ thể khác
nhau được
quy định trong
Bộ luật hình
sự
Đối tượng tác
động chủ yếu của
tội phạm trong
lĩnh vực ngân
hàng thường là
tiền, vàng hoặc
các loại giấy tờ
có giá khác.
Tội phạm sử
dụng công nghệ
cao trong lĩnh
vực ngân hàng
ngày càng gia
tăng về số vụ án
với phương thức,
thủ đoạn phạm
tội tinh vi, phức
tạp.
Thiệt hại về tài
sản do tội
phạm gây ra
trong lĩnh vực
ngân hàng
thường lớn,
có những vụ
lên đến hàng
ngàn tỷ đồng.
Chủ thể thực hiện
hành vi phạm tội trong
lĩnh vực ngân hàng
gồm 02 nhóm đối
tượng (trong và ngoài
ngành ngân hàng),
trong đó nhóm đối
tượng là cán bộ ngân
hàng có vai trò chủ
chốt thực hiện hành vi
phạm tội.
8. b. TP trong hoạt động CK
Tội phạm trong hoạt động chứng khoán là hành
vi nguy hiểm cho xã hội do người có đủ năng
lực trách nhiệm hình sự thực hiện một cách cố ý
xâm phạm đến trật tự quản lý của nhà nước
trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng
khoán, làm rối loạn hoạt động bình thường của
thị trường chứng khoán và đáng bị xử lý bằng
hình phạt.
9. ĐẶC ĐIỂM CỦA TP TRONG HOẠT
ĐỘNG CK
Chủ thể thực hiện hành vi
phạm tội trong lĩnh vực
chứng khoán phần lớn là
những người có hiểu biết
sâu sắc về chứng khoán, thị
trường chứng khoán, về
công nghệ thông tin.
Các hành vi phạm tội trong
lĩnh vực chứng khoán rất đa
dạng, cấu thành nhiều tội
phạm cụ thể khác nhau được
quy định trong Bộ luật Hình
sự của Nhà nước Cộng hoà
xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Tội phạm trong lĩnh vực chứng
khoán thì máy tính, mạng
internet, các thiết bị điện tử
đóng vai trò là phương tiện
quan trọng để thực hiện tội
phạm
10. 1.2 Nhận diện vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng
- chứng khoán - bảo hiểm
a. Nhận diện vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng
Sử dụng thông tin của khách hàng để
chiếm đoạt tiền của Ngân hàng
1
Lập khống chứng từ để rút tiền tiết kiệm gửi
tại Ngân hàng của khách hàng nhằm chiếm
đoạt
2
Cho khách hàng ký trước chứng từ khi làm thủ tục
vay vốn; giả mạo chư
̃ ký của khách hàng vay vốn
nhằm chiếm đoạt tiền
3 4
Lợi dụng kẽ hở trong việc quản lý, sử dụng xe
chuyên dụng vận chuyển tiền từ trụ sở chính đến
các chi nhánh của Ngân hàng nhằm chiếm đoạt
5 6
Thành lập Công ty “ma” để lập hồ sơ vay
vốn, thanh toán trả tiền mua hàng hóa rồi
chiếm đoạt tiền của Ngân hàng
Sử dụng thông tin Làm giả giấy tờ, khai khống tài sản
trên đất để nâng giá trị tài sản thế chấp nhằm vay tiền
của Ngân hàng lớn hơn giá trị thực tếcủa khách hàng để
chiếm đoạt tiền của Ngân hàng
11. b. Nhận diện vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực chứng khoán
Xử lý nghiêm vi phạm, tạo niềm tin
cho nhà đầu tư
1
Vi phạm chủ yếu là công bố thông tin không
đúng sự thật, thao túng
2
Tiềm ẩn nguy cơ liên quan đến an ninh tiền tệ
3 4
Khắc phục lỗ hổng phát triển minh bạch, an toàn,
bền vững
5
Không hình sự hóa nhưng xử lý nghiêm
những vi phạm
12. 1.2.1 Nhóm tội tham nhũng, chức vụ
– Tội tham ô tài sản (Điều 353);
– Tội nhận hối lộ (Điều 354);
– Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản (Điều
355);
– Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ
(Điều 356);
– Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ (Điều 357);
– Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với
người khác để trục lợi (Điều 358);
– Tội giả mạo trong công tác (Điều 359).
13. 1.2.2 Nhóm tội xâm phạm quyền sở hữu
- Tội vi phạm quy định trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, chi nhánh
ngân hàng nước ngoài điều 206
- Tội làm, tàng trữ, vận chuyển, lưu hành tiền giả điều 207
- Tội làm, tàng trữ, vận chuyển, lưu hành công cụ chuyển nhượng giả hoặc các
giấy tờ có giá giả khác điều 208
- Tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động
chứng khoán điều 209
- Tội sử dụng thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán điều 210
- Tội thao túng thị trường chứng khoán điều 211
- Tội làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán, niêm yết chứng khoán điều 212
- Tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm điều 213
- Tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp điều 214
- Tội gian lận bảo hiểm y tế điều 215
- Tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người
14. Về quản lý rủi ro tín dụng
Về cơ chế, quy chế
1.3 Nguyên nhân phạm tội trong hoạt động ngân hàng - chứng khoán - bảo hiểm
1.3.1 Nguyên nhân phạm tội trong hoạt động ngân hàng
Về khách quan
Về quy trình, quy định nội bộ
Về Quản trị điều hành và
kiểm soát, kiểm toán nội bộ
1
2
3
4
5
15. Về quản lý rủi ro tín dụng
Về cơ chế, quy chế
1.3 Nguyên nhân phạm tội trong hoạt động ngân hàng - chứng khoán - bảo hiểm
1.3.2 Nguyên nhân phạm tội trong hoạt động chứng khoán
Về khách quan
Về quy trình, quy định nội bộ
Về Quản trị điều hành và
kiểm soát, kiểm toán nội bộ
1
2
3
4
5
16. 1.3.3 Nguyên nhân phạm tội trong hoạt động bảo hiểm
Từ phía doanh nghiệp bảo hiểm:- Ý
thức, hiểu biết pháp luật nói chung ,
pháp luật kinh doanh bảo hiểm của
nhân viên các doanh nghiệp bảo hiểm
chưa cao;
- Còn nhiều doanh nghiệp bảo hiểm
chưa có quy định quản lý nghiệp vụ
chặt chẽ, chưa có hoặc chưa đủ khả
năng trang bị công cụ quản lý hiệu quả
- Chưa có sự hợp tác, cung cấp chia sẻ
thông tin giữa các doanh nghiệp
Từ phía bên mua bảo hiểm- xuất phát từ
lòng tham, đặc biệt trong hoàn cảnh
kinh tế khó khăn;
- Trong điều kiện quy định chế tài của
pháp luật còn lỏng lẻo, người dân chưa
ý thức được bản chất việc trục lợi là
phạm tội, thậm chí, không sợ phạm tội
mà có tâm lý chỉ được hoặc ít hoặc
nhiều chứ không bị mất gì;
- Các quy định về quy trình quản lý
nghiệp vụ của các DNBH còn lỏng lẻo,
nhiều kẽ hở dễ dàng lợi dụng.
1
2
3