TÌM HIỂU MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠ XUẤT HUYẾT NÃO MÀNG NÃO Ở TRẺ ĐẺ NON TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG phí tải 20.000đ Liên hệ quangthuboss@gmail.com

1. VŨ THỊ THU NGAVŨ THỊ THU NGA
TÌM HIỂU MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠTÌM HIỂU MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠ
XUẤT HUYẾT NÃO MÀNG NÃO ỞXUẤT HUYẾT NÃO MÀNG NÃO Ở
TRẺ ĐẺ NON TẠI BỆNH VIỆN NHITRẺ ĐẺ NON TẠI BỆNH VIỆN NHI
TRUNG ƯƠNGTRUNG ƯƠNG
Người hướng dẫn khoa học: TS. Phạm Thị Xuân TúNgười hướng dẫn khoa học: TS. Phạm Thị Xuân Tú

2. ĐẶT VẤN ĐỀĐẶT VẤN ĐỀ
 XHNMN là bệnh lý hay gặp ở trẻ đẻ non:XHNMN là bệnh lý hay gặp ở trẻ đẻ non:
Ahman (1980) trẻ <35 tuần: 40%;Ahman (1980) trẻ <35 tuần: 40%; Heuchan:Heuchan: 24,4%;24,4%;
tỷ lệ TV cao: Fariba (2005) CN <1500 g: 46%;tỷ lệ TV cao: Fariba (2005) CN <1500 g: 46%;
nhiều di chứng TKnhiều di chứng TK……
 Ng.nhân: đẻ non, thấp cân, sang chấn, ngạt khiNg.nhân: đẻ non, thấp cân, sang chấn, ngạt khi
sinh, RL huyết động...sinh, RL huyết động...
 Việt Nam: n/c mắc và tử vong, chưa có n/c vềViệt Nam: n/c mắc và tử vong, chưa có n/c về
các yếu tố nguy cơ XHNMN ở trẻ ĐN.các yếu tố nguy cơ XHNMN ở trẻ ĐN.

3. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨUMỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1. Tìm hiểu một số yếu tố nguy cơ mắc
XHNMN của trẻ đẻ non vào điều trị tại
khoa Sơ sinh Bệnh viện Nhi Trung ương.
2. Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến
tử vong của trẻ đẻ non có XHNMN.

4. TỔNG QUAN

5. ĐIỀU HÒA LƯU LƯỢNG MÁU NÃO
1. Phụ thuộc HA động mạch TB. Trẻ ĐN khỏe mạnh1. Phụ thuộc HA động mạch TB. Trẻ ĐN khỏe mạnh
có khả năng tự điều hòa LLMNcó khả năng tự điều hòa LLMN
2.2. Giảm oxy máu:Giảm oxy máu: → ≥1 hậu quả→ ≥1 hậu quả::
- Giảm khả năng tự điều hòa mạch máu- Giảm khả năng tự điều hòa mạch máu
- Gia tăng LLMN- Gia tăng LLMN
- Gia tăng áp lực tĩnh mạch não- Gia tăng áp lực tĩnh mạch não
- Tổn thương nội mô mao mạch- Tổn thương nội mô mao mạch
33. Tăng CO2:. Tăng CO2: gây dãn mạch và tăng LLMN, xhiện cấpgây dãn mạch và tăng LLMN, xhiện cấp
tínhtính →→ RL ch/hoá não và mất tự điều hoà LLMN.RL ch/hoá não và mất tự điều hoà LLMN.

6. ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU VÙNG MẦM
- Nằm dọc theo nền NT bên;- Nằm dọc theo nền NT bên;
- Thoái triển hoàn toàn: 32 tuần.- Thoái triển hoàn toàn: 32 tuần.
-- Giàu mạch máu nhưng mảnh dẻGiàu mạch máu nhưng mảnh dẻ  dễ tổndễ tổn
thương khi CT.thương khi CT.
- Hệ thống mạch máu khi đổ vào TM não bị- Hệ thống mạch máu khi đổ vào TM não bị
đổi hướng đột ngộtđổi hướng đột ngột  khả năng điều tiết hòakhả năng điều tiết hòa
LLMN kém hơn khi có sự thay đổi HA đột ngột.LLMN kém hơn khi có sự thay đổi HA đột ngột.
- XH dữ dội VM- XH dữ dội VM  thiếu máu ngay vùng QNTthiếu máu ngay vùng QNT

7. BỆNH SINH XHNMN Ở TRẺ ĐẺ NON
Tuổi thai thấp
↓
Tồn tại của VM
↓
KN tự điều chỉnh
LLMN kém
Không ổn định LLMN
+
Mất sự tự điều chỉnh
LLMN
RL QT đông cầm máu
* Giảm SX yếu tố ĐM
* Tăng tiêu thụ yếu tố ĐM
* Giảm TC
Yếu tố sinh học
* Thiếu oxy
* Toan máu
+
Yếu tố huyết động học
* Tăng LLMN
* Giảm LLMN
* Tăng áp lực TM não
+
Xuất
huyết não
màng não

8. ĐẶC ĐIỂM XHNMN Ở TRẺ ĐẺ NONĐẶC ĐIỂM XHNMN Ở TRẺ ĐẺ NON
TC lâm sàngTC lâm sàng chia 3 nhóm:chia 3 nhóm:
1- Dh toàn thân nặng, thần kinh, hô hấp, tuần hoàn…1- Dh toàn thân nặng, thần kinh, hô hấp, tuần hoàn…
2- Đột ngột giảm Hct, thiếu máu, sốc...2- Đột ngột giảm Hct, thiếu máu, sốc...
3- Không biểu hiện LS, phát hiện khi SAQT.3- Không biểu hiện LS, phát hiện khi SAQT.
Vị trí XHVị trí XH: hay gặp XH VM sau đó vỡ vào trong NT: hay gặp XH VM sau đó vỡ vào trong NT
và lan rộng gây XHQNT và nhu mô não.và lan rộng gây XHQNT và nhu mô não.
Thời gian XHThời gian XH rất sớm: 50% ngày 1, trên 90%rất sớm: 50% ngày 1, trên 90%
được phát hiện sau 3-5 ngày bằng SAQTđược phát hiện sau 3-5 ngày bằng SAQT

9. Phổi non
Bệnh màng
trong
NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMN
Tử
vong
Chảy máu
phổi
Rối loạn
chuyển hóa
toan kiềm
Dị tật bẩm
sinh nặng
Suy hô hấp
± Suy tuần
hoàn
XHNMN
nặng,
nhiều nơi
Rối loạn
đông, cầm
máu
Nhiễm
khuẩn
nặng
Tuổi thai, cân
nặng thấp

10. SIÊU ÂM QUA THÓPSIÊU ÂM QUA THÓP
1. Hình ảnh trung thực, có1. Hình ảnh trung thực, có
độ nhạy, độ đặc hiệuđộ nhạy, độ đặc hiệu
tương đối cao với nhữngtương đối cao với những
tổn thương CM (XHTNT)tổn thương CM (XHTNT)
2. KT dễ thực hiện, làm2. KT dễ thực hiện, làm
ngay tại giường bệnh,ngay tại giường bệnh,
không có hại lên sự phátkhông có hại lên sự phát
triển của não ở trẻ ĐNtriển của não ở trẻ ĐN

11. PHÂN ĐỘ XHNMN QUA SAQTPHÂN ĐỘ XHNMN QUA SAQT
 Độ I: XH dưới màngĐộ I: XH dưới màng
nội tuỷ, vùng mầm.nội tuỷ, vùng mầm.
 Độ II: XHTNT khôngĐộ II: XHTNT không
giãn NT.giãn NT.

12. PHÂN ĐỘ XHNMN QUA SAQTPHÂN ĐỘ XHNMN QUA SAQT
 Độ III: XHTNT cóĐộ III: XHTNT có
giãn não thất.giãn não thất.
 Độ IV: XH trongĐộ IV: XH trong
nhu mô não.nhu mô não.

13. ĐỐI TƯỢNG VÀĐỐI TƯỢNG VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUPHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

14. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
1. Nhóm bệnh (có XHNMN)
- TC lựa chọn: trẻ ĐN <37 tuần vào viện trước
15 ngày tuổi được chẩn đoán XHNMN.
* TC chẩn đoán XHNMN: SAQT ít nhất 1 lần có
hình ảnh tổn thương theo phân loại của Papil.
- TC loại trừ: trẻ ĐN <37 tuần có XHNMN không
có đầy đủ thông tin, vào viện >15 ngày tuổi
hoặc trẻ có tuổi thai ≥37 tuần.

15. 2. Nhóm chứng (không XHNMN)
- TC lựa chọn: ĐN không XHNMN, có tuổi thai
và CN khi đẻ gần tương đương (±2 tuần và ±200 g)
vào viện <15 ngày tuổi cùng thời gian NC.
- TC loại trừ: trẻ ĐN không có XHNMN nhưng không
có đủ các t/chuẩn phù hợp với nhóm chứng và/hoặc
đã tử vong trong quá trình điều trị.
ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

16. THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU
- Thời gian: 03-08/2008.
- Địa điểm: khoa Sơ sinh Bệnh viện Nhi Trung ương.

17. PPhương pháp nghiên cứu bệnh-chứnghương pháp nghiên cứu bệnh-chứng
Sơ đồ thiết kế như sauSơ đồ thiết kế như sau::
Bệnh
Có
tiếp
xúc
Không
tiếp
xúc
Quan sát
Quan sát
Chứn
g
Có
tiếp
xúc
Không
tiếp
xúc
So
sánh
OR
95%CI
THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU

18. Cỡ mẫu được tính theo công thức:
( )
2
2
21
2211
)1(
)1()1()1(2
)
2
1(
pp
pppp
Z
PP
Z
n
−






−+−+−
=
−− βα
Trong đó: n là cỡ mẫu của nhóm bệnh
Z2
(1- α/2) = 1,96 (Hệ số tin cậy 95%) với α = 0,05
Z(1- β): Lực mẫu với β = 0,1
p1 tỷ lệ mắc bệnh của nhóm nguy cơ =0,32
p2 tỷ lệ mắc bệnh của nhóm chứng =0,12
P tỷ lệ mắc bệnh chung =0,24
Theo công thức trên: n = nhóm bệnh =124.
Tỷ lệ giữa nhóm bệnh/chứng là 1: 1,5.
CỠ MẪU NGHIÊN CỨU

19. Bước 1:: SAQTSAQT sàng lọcsàng lọc →→ chọn mẫu n/cứuchọn mẫu n/cứu
Bước 2Bước 2: t: thu thập thông tinhu thập thông tin về bệnh sửvề bệnh sử,, thôngthông
số vềsố về LS-XNLS-XN theo mẫu bệnh ántheo mẫu bệnh án NCNC..
Bước 3Bước 3:: SAQT sau 5-7 ngàySAQT sau 5-7 ngày theo dõi tiến triểntheo dõi tiến triển
của nhómcủa nhóm bệnh,bệnh, thu thậpthu thập số liệusố liệu khikhi BNBN
tử vong hoặc ra viện.tử vong hoặc ra viện.
PHƯƠNG PHÁP THU THẬP SỐ LIỆUPHƯƠNG PHÁP THU THẬP SỐ LIỆU

20. XỬ LÝ SỐ LIỆUXỬ LÝ SỐ LIỆU
Nhập số liệu bằng phần mềm EPIDATA 3.1Nhập số liệu bằng phần mềm EPIDATA 3.1
Phân tích bằng phần mềm SPSS 13.0:Phân tích bằng phần mềm SPSS 13.0:
- Phân tích thống kê mô tả- Phân tích thống kê mô tả
- Tìm mối liên quan bằng các kiểm định- Tìm mối liên quan bằng các kiểm định
thống kê:thống kê: χχ2, Fisher’s Exact Test...2, Fisher’s Exact Test...
- Phân tích đa biến- Phân tích đa biến

21. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

22. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨUĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨU
57,9
42,7
44,1
55,9
23,9
76,1
66,7
33,3
44,8
55,2
23,8
76,2
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Tỷlệ%
≤ 28 29- 31 32 -<37 ≤1000 1001-1500 >1500
Tuổi thai (tuần) Cân nặng (gam)
XHNMN Không XHNMN
n=19 n=118 n=297 n=6 n=134 n=294
Biểu đồ 3.1. Tỷ lệ mắc bệnh theo tuổi thai và cân nặng khi sinh (n=434)
134 trẻ có XHNMN chiếm 30,9%.
 V.Nhi Pari: 38,3%

23. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨUĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨU
Đặc điểmĐặc điểm Nhóm bệnhNhóm bệnh
n=134n=134
Nhóm chứngNhóm chứng
n=211n=211
Tuổi thai (tuần)Tuổi thai (tuần)
≤≤ 2828
29 - 3129 - 31
32 - dưới 3732 - dưới 37
1111
5252
7171
66
5353
152152
Cân nặng khi sinh (gam)Cân nặng khi sinh (gam)
≤≤15001500
>1500>1500
6464
7070
5656
155155
Tổng sốTổng số 345345
Tỷ lệ nhóm bệnh/chứng là 1: 1,6.
Bảng 3.1. Phân bố tuổi thai và cân nặng theo nhóm bệnh và chứngBảng 3.1. Phân bố tuổi thai và cân nặng theo nhóm bệnh và chứng

24. 47,8%
13,4%7,5%
31,3%
Độ I Độ II Độ III Độ IV
Biểu đồ 3.2. Phân loại mức độ xuất huyết não màng não (n=134)
XHNMN mức độ nặng (độ III, IV) có 28 BN (20,9%).
 Marinice trẻ mắc XHNMN nặng: 42%
ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨUĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨU

25. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨUĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨU
NhómNhóm
XHNMNXHNMN
Tuổi thai (tuần)Tuổi thai (tuần)
TổngTổng≤≤ 2828 29 - 3129 - 31 32 -<3732 -<37
nn %% nn %% nn %% nn %%
Tử vongTử vong 99 81,881,8 1818 34,634,6 2323 32,432,4 5050 37,337,3
SốngSống 22 18,218,2 3434 65,465,4 4848 67,667,6 8484 62,762,7
TổngTổng 1111 100100 5252 100100 7171 100100 134134 100100
 Fariba trẻ CN <1500 gam TV: 46%
Bảng 3.3. Phân loại tử vong nhóm XHNMN theo tuổi thaiBảng 3.3. Phân loại tử vong nhóm XHNMN theo tuổi thai

26. YẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMN
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
ppBệnhBệnh Không bệnhKhông bệnh
nn %% nn %%
Tuổi thaiTuổi thai
(tuần)(tuần)
≤≤ 2828
29 - 3129 - 31
32 - <3732 - <37
1111
5252
7272
8,2
38,8
53,0
66
5353
152152
2,82,8
25,225,2
72,072,0
3,93 (1,4-11,04)3,93 (1,4-11,04)
2,1 (1,31-3,38)2,1 (1,31-3,38)
11
0,0130,013
0,0030,003
Cân nặngCân nặng
khi đẻ (gam)khi đẻ (gam)
≤≤15001500
>1500>1500
6464
7070
47,8
52,2
5656
155155
26,526,5
73,573,5
2,53 (1,6-3,99)2,53 (1,6-3,99)
11
<0,001<0,001
Ngạt sau đẻNgạt sau đẻ CóCó
KhôngKhông
1919
115115
14,2
85,8
88
203203
3,83,8
96,296,2
4,19 (1,78-9,88)4,19 (1,78-9,88)
11
0,0010,001
Hồi sức sauHồi sức sau
đẻđẻ
Phải đặt NKQPhải đặt NKQ
KhôngKhông
1212
122122
9,0
90,0
11
210210
0,050,05
99,9599,95
20,66 (2,65-160,8)20,66 (2,65-160,8)
11
<0,001<0,001
TổngTổng 134134 100100 211211 100100
 Marinice tuổi thai <30 tuần: OR=3,49, p=0,0016
 Fariba cân nặng <1500 gam: OR=3,42
 Osborn ngạt sau đẻ: OR=9,14
Bảng 3.4. Tuổi thai, cân nặng khi sinh và và ngạt sau đẻBảng 3.4. Tuổi thai, cân nặng khi sinh và và ngạt sau đẻ

27. YẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMN
Bảng 3.5. Suy hô hấp, bệnh màng trong, nhiệt độ và pH khi vào việnBảng 3.5. Suy hô hấp, bệnh màng trong, nhiệt độ và pH khi vào viện
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
ppBệnhBệnh Không bệnhKhông bệnh
nn %% nn %%
Hô hấp
hỗ trợ
Thở máy
CPAP
Không
4444
5959
3131
32,932,9
40,040,0
23,123,1
66
9292
113113
2,82,8
43,643,6
53,653,6
26,73 (7,1-36,97)26,73 (7,1-36,97)
2,34 (1,4-3,91)2,34 (1,4-3,91)
11
<0,001<0,001
0,0020,002
Bệnh màng
trong
Có
Không
7070
6464
52,252,2
47,847,8
3636
175175
17,117,1
82,982,9
5,32 (3,25-8,71)5,32 (3,25-8,71)
11
<0,001<0,001
pH máu ≤7,2
>7,2
4242
9292
31,331,3
68,768,7
2626
185185
12,312,3
87,787,7
3,25 (1,88-5,63)3,25 (1,88-5,63)
11
<0,001<0,001
Nhiệt độ (ºC) ≤35
>35
3131
103103
23,123,1
76,976,9
2121
190190
10,010,0
90,090,0
2,72 (1,49-4,98)2,72 (1,49-4,98)
11
0,0010,001
TổngTổng 134134 100100 211211 100100 Fariba trẻ thở máy: OR=4,14; bệnh MT: OR=3,16, p=0,03
 Gleissner pH ≤7,2 mắc XHNMN với OR=2,63;
nhiệt độ ≤35ºC mắc XHTNT nặng: OR=1,92

28. YẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMN
Bảng 3.6. NKSS nặng, còn ống động mạch, PaCOBảng 3.6. NKSS nặng, còn ống động mạch, PaCO22 và tiêm TMC natribicacbonatvà tiêm TMC natribicacbonat
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
ppBệnhBệnh Không bệnhKhông bệnh
nn %% nn %%
Còn ống độngCòn ống động
mạch lớn/TBmạch lớn/TB
Có
Không
2929
105105
21,621,6
78,478,4
88
203203
3,83,8
96,296,2
7,01 (3,1-15,87)7,01 (3,1-15,87)
11
<0,001<0,001
PaCOPaCO22
(mmHg)(mmHg)
≥ 60
< 60
6262
7272
46,346,3
53,753,7
2626
185185
12,312,3
87,787,7
6,13 (3,6-10,44)6,13 (3,6-10,44)
11
<0,001<0,001
Tiêm TMCTiêm TMC
natribicacbonatnatribicacbonat
Có
Không
7676
5858
56,756,7
43,343,3
3939
172172
18,518,5
81,581,5
5,78 (3,35-9,41)5,78 (3,35-9,41)
11
<0,001<0,001
Nhiễm khuẩnNhiễm khuẩn
nặngnặng
Có
Không
2121
113113
15,715,7
84,384,3
88
203203
3,83,8
96,296,2
4,72 (2,02-10,99)4,72 (2,02-10,99)
11
<0,001<0,001
TổngTổng 134134 100100 211211 100100
 Osborn trẻ <30 tuần COĐM nguy cơ mắc XHNMN: OR=2,56, p=0,03
 Wallin: tăng PaCO2 → tăng tỷ lệ XHNMN đặc biệt khi tiêm natribicacbonat

29. YẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMN
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
ppBệnhBệnh Không bệnhKhông bệnh
nn %% nn %%
Kiềm dưKiềm dư
(mEq/l)(mEq/l)
BE ≤-10
BE >-10
3939
9595
29,129,1
70,970,9
77
204204
3,33,3
96,796,7
11,96 (5,16-27,7)11,96 (5,16-27,7)
11
<0,001<0,001
Số lượng tiểuSố lượng tiểu
cầu/mmcầu/mm33
<100000
≥100000
3434
100100
25,425,4
74,674,6
1717
194194
8,18,1
91,991,9
3,88 (2,07-7,29)3,88 (2,07-7,29)
11
<0,001<0,001
TổngTổng 134134 100100 211211 100100
Tỷ lệTỷ lệ
prothrombin (%)prothrombin (%)
<60<60
≥≥6060
6464
5555
53,853,8
46,246,2
4545
8787
34,134,1
65,965,9
2,25 (1,35-3,74)2,25 (1,35-3,74)
11
0,0030,003
TổngTổng 119119 100100 132132 100100
 Ferrari: nhiễm toan nguy cơ mắc XHNMN nặng
Bảng 3.7. Các rối loạn sinh hóa trong quá trình điều trịBảng 3.7. Các rối loạn sinh hóa trong quá trình điều trị

30. YẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMN
Bảng 3.8. Phân tích đa biến các yếu tố trước, trong sau sinh và khi vào việnBảng 3.8. Phân tích đa biến các yếu tố trước, trong sau sinh và khi vào viện
Biến độc lập Hệ số B p OR
Khoảng tinKhoảng tin
cậy 95%ORcậy 95%OR
Hồi sức sauHồi sức sau
đẻđẻ
Phải đặt NKQPhải đặt NKQ
Không*Không*
2,4632,463
--
0,0340,034
--
11,7511,75
11
1,2 - 115,081,2 - 115,08
--
Hô hấpHô hấp
hỗ trợhỗ trợ
Thở máyThở máy
CPAPCPAP
Không*Không*
2,0712,071
0,2730,273
--
<0,001<0,001
0,370,37
--
7,937,93
1,321,32
11
2,73 - 23,062,73 - 23,06
0,75 - 2,530,75 - 2,53
--
Bệnh màngBệnh màng
trongtrong
CóCó
Không*Không*
0,8860,886
--
0,0040,004
--
2,432,43
11
1,32 - 4,471,32 - 4,47
--
pH máupH máu ≤≤7,27,2
>7,2*>7,2*
0,7410,741
--
0,0340,034
--
2,12,1
11
1,06 - 4,171,06 - 4,17
--
Tuổi thaiTuổi thai
(tuần)(tuần)
≤≤3131
32-dưới 37*32-dưới 37*
0,5940,594
--
0,030,03
--
1,811,81
11
1,06 - 3,11,06 - 3,1
--
Cỡ mẫu phân tích: n=345 Hosmer & Lemeshow test: χ2
= 5,21; df=6; p=0,571 >0,05
Thay tuổi thai = CN khi đẻ: CN ≤1500g OR=2,2, p=0,004.
Nhiệt độ thấp chưa phải là yếu tố nguy cơ mắc XHNMN.

31. YẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ MẮC XHNMN
Biến độc lập Hệ số B p OR
Khoảng tinKhoảng tin
cậy 95%ORcậy 95%OR
Còn ống độngCòn ống động
mạch lớn/TBmạch lớn/TB
Có
Không
1,4271,427
--
0,0030,003
--
4,164,16
11
1,64 - 10,581,64 - 10,58
--
Kiềm dưKiềm dư
(mEq/l)(mEq/l)
BE ≤-10
BE >-10
1,2851,285
--
0,0370,037
--
3,613,61
11
1,08 -12,11,08 -12,1
--
PaCOPaCO22
(mmHg)(mmHg)
≥ 60
< 60
0,8860,886
--
0,0010,001
--
3,413,41
11
1.67 - 6,951.67 - 6,95
--
Tiêm TMCTiêm TMC
natribicacbonatnatribicacbonat
Có
Không
0,7410,741
--
<0,001<0,001
--
3,253,25
11
1,68 - 6,311,68 - 6,31
--
Cỡ mẫu phân tích: n=345 Hosmer & Lemeshow test: χ2
=2,405; df=6; p=0,879 >0,05
Bảng 3.9. Phân tích đa biến các yếu tố trong quá trình điều trịBảng 3.9. Phân tích đa biến các yếu tố trong quá trình điều trị
Nhiễm khuẩn SS nặng, tiểu cầu <100000/mm3, tỷ lệ prothrombin <60% (p>0,05).

32. YẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMN
Bảng 3.10. Tuổi thai, cân nặng khi sinh, mức độ và vị trí XHBảng 3.10. Tuổi thai, cân nặng khi sinh, mức độ và vị trí XH
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
ppTử vongTử vong SốngSống
nn %% nn %%
Tuổi thaiTuổi thai
(tuần)(tuần)
<31<31
31-dưới 3731-dưới 37
2525
2525
50,0
50,0
2525
5959
29,829,8
70,270,2
2,36 (1,14-4,87)2,36 (1,14-4,87)
11
0,0310,031
Cân nặngCân nặng
khi đẻ (gam)khi đẻ (gam)
<1500<1500
≥≥15001500
2626
2424
52,0
48,0
2525
5959
29,829,8
70,270,2
2,56 (1,24-5,28)2,56 (1,24-5,28)
11
0,0170,017
Mức độ XHMức độ XH Độ III-IVĐộ III-IV
Độ I-IIĐộ I-II
1818
3232
36,0
64,0
1010
7474
11,911,9
88,188,1
4,16 (1,73-10,01)4,16 (1,73-10,01)
11
0,0020,002
Vị trí XHVị trí XH XHTNT và NMNXHTNT và NMN
XHTNTXHTNT
99
4141
18,0
82,0
11
8383
1,21,2
98,898,8
18,22 (2,23-148,72)18,22 (2,23-148,72)
11
<0,001<0,001
TổngTổng 5050 100100 8484 100100
 Phạm Lê An: tuổi thai <31 tuần và/hoặc CN <1500 g có nguy cơ TV (p<0,001)
 Volpe J.J: XH càng nặng tỷ lệ TV càng cao: độ I (5-9%); IV (50-74%).

33. YẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMN
Bảng 3.11. Tình trạng suy hô hấp và nhiệt độ khi vàoBảng 3.11. Tình trạng suy hô hấp và nhiệt độ khi vào
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
ppTử vongTử vong SốngSống
nn %% nn %%
Hô hấp
hỗ trợ
Thở máy
CPAP
Không
2121
2525
44
42,042,0
50,050,0
8,08,0
2323
3434
2727
27,427,4
40,540,5
32,132,1
6,16 (1,85-20,57)6,16 (1,85-20,57)
4,96 (1,54-15,99)4,96 (1,54-15,99)
11
0,0040,004
0,0090,009
Nhiệt độ (ºC) <35
≥35
1515
3535
30,030,0
70,070,0
88
7676
9,59,5
90,590,5
4,07 (1,58-10,5)4,07 (1,58-10,5)
11
0,0050,005
TổngTổng 5050 100100 8484 100100
 Nguyễn T.T. Hà: trẻ XHNMN phải thở máy khi vào (p<0,001);
nhiệt độ <36ºC (p<0,05).

34. YẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMN
Bảng 3.12. Chảy máu phổi, dị tật bẩm sinh nặng và nhiễm khuẩn nặngBảng 3.12. Chảy máu phổi, dị tật bẩm sinh nặng và nhiễm khuẩn nặng
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
pp
Tử vongTử vong SốngSống
nn %% nn %%
Chảy máuChảy máu
phổiphổi
Có
Không
99
4141
18,018,0
82,082,0
11
8383
1,21,2
98,898,8
18,22 (2,23-148,72)18,22 (2,23-148,72)
11
0,0010,001
Nhiễm khuẩnNhiễm khuẩn
nặngnặng
Có
Không
3535
1515
70,070,0
30,030,0
2424
6060
28,628,6
71,471,4
5,83 (2,71-12,57)5,83 (2,71-12,57)
11
<0,001<0,001
Dị tật bẩm
sinh nặng
Có
Không
2222
2828
44,044,0
56,056,0
1919
6565
22,622,6
77,477,4
2,69 (1,26-5,73)2,69 (1,26-5,73)
11
0,0160,016
TổngTổng 5050 100100 8484 100100
 Bùi Mạnh Tuấn làm GPB trẻ SS TV: chảy máu phổi chiếm 32,1% ở trẻ ĐN
 Zernikow: trẻ có DTBS có nguy cơ TV cao (p=0,008).

35. YẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG CỦA TRẺ XHNMN
Bảng 3.13. Mối liên quan giữa các yếu tố sinh hóa với tử vong của trẻ XHNMNBảng 3.13. Mối liên quan giữa các yếu tố sinh hóa với tử vong của trẻ XHNMN
Bệnh XHNMNBệnh XHNMN
OROR
(95%CI)(95%CI)
ppTử vongTử vong SốngSống
nn %% nn %%
pH máu ≤7,1
>7,1
3535
1515
70,070,0
30,030,0
3030
5454
35,735,7
64,364,3
4,2 (1,98-8,9)4,2 (1,98-8,9)
11
<0,001<0,001
Số lượng tiểuSố lượng tiểu
cầu/mmcầu/mm33
<50000
≥50000
3535
1515
70,070,0
30,030,0
66
7878
7,17,1
92,992,9
5,57 (1,99-15,56)5,57 (1,99-15,56)
11
0,0010,001
TổngTổng 5050 100100 8484 100100
 Phạm Lê An: pH ≤7,16 có giá trị tiên lượng TV OR=10,08

36. YẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG XHNMNYẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG XHNMN
Biến độc lập Hệ số B p OR
Khoảng tinKhoảng tin
cậy 95%ORcậy 95%OR
Chảy máuChảy máu
phổiphổi
Có
Không*
3,7443,744
--
0,0020,002
--
42,2742,27
11
3,8-470,043,8-470,04
--
Mức độ XHMức độ XH Độ III-IVĐộ III-IV
Độ I-II*Độ I-II*
2,3962,396
--
0,0010,001
--
10,6810,68
11
2,8-40,832,8-40,83
--
Dị tật bẩm
sinh nặng
Có
Không*
1,7051,705
--
0,0040,004
--
5,55,5
11
1.71-17,661.71-17,66
--
pH máu ≤7,1
>7,1*
1,4151,415
--
0,0130,013
--
4,124,12
11
1,34-12,641,34-12,64
--
Tuổi thaiTuổi thai
(tuần)(tuần)
<31<31
31-dưới 37*31-dưới 37*
1,4051,405
--
0,0180,018
--
4,084,08
11
1,28-13,031,28-13,03
--
Nhiễm khuẩnNhiễm khuẩn
nặngnặng
Có
Không*
1,3041,304
--
0,0250,025
--
3,683,68
11
1,18-8,641,18-8,64
--
Cỡ mẫu phân tích: n=134 Hosmer & Lemeshow test: χ2
=2,496; df=8; p=0,962 >0,05
Bảng 3.14. Phân tích các yếu tố liên quan đến tử vong bằng phương pháp đa biếnBảng 3.14. Phân tích các yếu tố liên quan đến tử vong bằng phương pháp đa biến
Thay tuổi thai = CN khi đẻ: CN <1500g OR=4,46, p=0,012.
SHH ngay khi vào viện, nhiệt độ khi vào <35ºC, tiểu cầu <50000/mm3 (p>0,05).

37. KẾT LUẬNKẾT LUẬN (1)(1)
1.1. Tỷ lệ mắc bệnh 30,9%Tỷ lệ mắc bệnh 30,9%;; XHNMN nặngXHNMN nặng:: 20,9%20,9%;;
Tỷ lệ tử vongTỷ lệ tử vong nhóm XHNMN:nhóm XHNMN: 37,3%.37,3%.
2. Các yếu tố liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh:2. Các yếu tố liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh:
-- Thiếu oxyThiếu oxy:: ngạt nặng phải đặtngạt nặng phải đặt NKQNKQ ngay sau đẻngay sau đẻ;;
SHHSHH nặng phải thở máy ngay khi vàonặng phải thở máy ngay khi vào
mắc bệnh màng trong.mắc bệnh màng trong.
-- RRLL chuyển hóa: kiềm dư ≤-10 mchuyển hóa: kiềm dư ≤-10 mEq/lEq/l;;
PaCO2 ≥60 mmHg;PaCO2 ≥60 mmHg;
tiêmtiêm TMCTMC natribicacbonatnatribicacbonat
- COĐM- COĐM lớn vàlớn và TBTB
-- Tuổi thai ≤31 tuần; cân nặng ≤1500 gTuổi thai ≤31 tuần; cân nặng ≤1500 g

38. KẾT LUẬNKẾT LUẬN (2)(2)
3. Các yếu tố liên quan đến tỷ lệ tử vong:3. Các yếu tố liên quan đến tỷ lệ tử vong:
-- Chảy máu phổiChảy máu phổi
-- XHNMN nặngXHNMN nặng
- Dị tật bẩm sinh nặng- Dị tật bẩm sinh nặng
- pH máu động mạch thấp ≤7,1- pH máu động mạch thấp ≤7,1
- Tuổi thai <31 tuần; cân nặng <1500 g- Tuổi thai <31 tuần; cân nặng <1500 g
- Nhiễm khuẩn sơ sinh nặng- Nhiễm khuẩn sơ sinh nặng

39. KHUYẾN NGHỊKHUYẾN NGHỊ (1)(1)
1. Giảm tỷ lệ mắc XHNMN:1. Giảm tỷ lệ mắc XHNMN:
- Tiên lượng tốt cuộc đẻ; bác sỹ Nhi có mặt tại- Tiên lượng tốt cuộc đẻ; bác sỹ Nhi có mặt tại
phòng đẻphòng đẻ →→ HS trong phòng đẻ tốt…HS trong phòng đẻ tốt…
Chuyển bà mẹ dọa ĐN đến TTSK có HSSS tốt.Chuyển bà mẹ dọa ĐN đến TTSK có HSSS tốt.
- Đ/trị corticoid trước sinh cho mẹ;- Đ/trị corticoid trước sinh cho mẹ;
surfactant sớm cho trẻsurfactant sớm cho trẻ →giảm mắc bệnh MT→giảm mắc bệnh MT
- HSSS tốt hạn chế RL toan kiềm, đ/trị NTCH không- HSSS tốt hạn chế RL toan kiềm, đ/trị NTCH không
tiêm TMC natribicacbonattiêm TMC natribicacbonat →→pha dịch truyềnpha dịch truyền ≥≥30ph30ph
- SA tim sớm (48h sau sinh) phát hiện COĐM- SA tim sớm (48h sau sinh) phát hiện COĐM
và đ/trị đóng ống bằng thuốc sớm.và đ/trị đóng ống bằng thuốc sớm.

40. KHUYẾN NGHỊKHUYẾN NGHỊ (2)(2)
- Qlý, ch/sóc thai sản tốt tránh ĐN (- Qlý, ch/sóc thai sản tốt tránh ĐN (≤31 tuần≤31 tuần
và CN ≤1500 g) →và CN ≤1500 g) → giảm tỷ lệ mắc và t/vong.giảm tỷ lệ mắc và t/vong.
2. Giảm tỷ lệ TV: HSSS toàn diện tốt để tránh2. Giảm tỷ lệ TV: HSSS toàn diện tốt để tránh
các b/chứng: chảy máu phổi, toan máu, NK nặng...các b/chứng: chảy máu phổi, toan máu, NK nặng...
3. SAQT trong tuần đầu (3 ngày sau đẻ) cho tất3. SAQT trong tuần đầu (3 ngày sau đẻ) cho tất
cả trẻ ĐN (trẻ ≤31 tuần) để phát hiện sớm XHNMNcả trẻ ĐN (trẻ ≤31 tuần) để phát hiện sớm XHNMN
→→ có b/pháp điều trị phù hợp nhằm nâng caocó b/pháp điều trị phù hợp nhằm nâng cao
chất lượng HSSS.chất lượng HSSS.