Prezentacja dla kl. I LO

2. Bógjest AutoremPisma wi tegoś ęBógjest AutoremPisma wi tegoś ę
"Prawdy przez Boga objawione, które są zawarte i wyrażone w Piśmie
świętym, spisane zostały pod natchnieniem Ducha Świętego (…)
księgi tak Starego, jak Nowego Testamentu (…)
spisane pod natchnieniem Ducha Świętego, Boga mają za Autora
i jako takie zostały Kościołowi przekazane”.
(KKK 105)
Katechizm Kościoła KatolickiegoKatechizm Kościoła Katolickiego
o Piśmie Świętymo Piśmie Świętym
Bógnatchn ł ludzkichautorów ksi g wi tychą ą ś ęBógnatchn ł ludzkichautorów ksi g wi tychą ą ś ę
"Do spo rz dz e nia ksi g wi tych Bó g wybra ludz i, któ rym i po s u y si jakoą ą ś ę ł ł ż ł ę
u ywaj cym i swo ich zdo lno ci i si , by dz i ki Je g o dzia aniu w nichż ą ś ł ę ł
i prz e z nich o ni sam i jako prawdziwi auto rzy prz e kazali na pi m ieś
to wsz ystko , i tylko to , cze g o O n chcia ”.ł
(KKK 106)

3. Biblia – gr. biblion – zwój papirusu, księga, l.mn. biblia – księgi;
zbiór ksiąg, spisanych po hebrajsku, aramejsku i greckuhebrajsku, aramejsku i grecku.
Stary TestamentStary Testament
hebrajski, aramejski, greckihebrajski, aramejski, grecki
zawiera dzieje przymierza
Boga z ludźmi zawartego
z Noem, Abrahamem,
Mojżeszem i Dawidem.
Nowy TestamentNowy Testament
grecki, aramejskigrecki, aramejski
mówi o życiu Chrystusa
i Apostołów oraz Kościoła
pierwszych wieków.
Ukazuje Nowe Przymierze
zawarte przez Chrystusa.
Proces powstawania Pisma Świętego trwał kilka stuleci
i przebiegał w trzech etapach:
wydarzenie, przekaz ustny, spisanie i redakcja ksiągwydarzenie, przekaz ustny, spisanie i redakcja ksiąg.

4. Biblia – gr. biblion – zwój papirusu, księga, l.mn. biblia – księgi;
zbiór ksiąg, spisanych po hebrajsku, aramejsku i greckuhebrajsku, aramejsku i grecku.
Stary Testament (46 ksiąg)Stary Testament (46 ksiąg)
3 grupy ksiąg:
I.księgi historyczne:
np. Pięcioksiąg, Księga
Jozuego
II.księgi mądrościowe:
np. Księga Psalmów
III.księgi prorockie
np. Księga Izajasza
Nowy Testament (27 ksiąg)Nowy Testament (27 ksiąg)
3 grupy ksiąg:
I.księgi historyczne:
4 Ewangelie i Dzieje
Apostolskie
II.księgi mądrościowe:
listy apostołów
III.księgi prorockie
Apokalipsa św. Jana

5. Najbardziej znane przekłady BibliiNajbardziej znane przekłady Biblii
Septuaginta (LXX) -Septuaginta (LXX) - zbiór ksiąg Starego Testamentu
(Biblii Hebrajskiej: Pięcioksięgu, Proroków i Pism) w języku
greckim, powstał w Aleksandrii w III-I w. przed Chr.
Wulgata –Wulgata – przekład Pisma Świętego na język łaciński,
autorem jest św. Hieronim, powstał w latach 390– 405.
Psałterz floriańskiPsałterz floriański – polski przekład Księgi Psalmów z XIV w.
Niektóre źródła podają, że pierwsze 100 psalmów
przetłumaczono w XIV w., a pozostałe w wieku XV.
Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka) - polski przekład
z Wulgaty z II poł. XV w. Powstała z polecenia królowej Zofii,
czwartej żony Władysława Jagiełły. Większa część zaginęła.

6. Egzegeza biblijnaEgzegeza biblijna
Jest naukową interpretacją treści Biblii.
Filozoficzna analiza poszczególnych wierszy, zdań
i słów dąży do pełnego zrozumienia tekstu.
Stara się ustalić najbardziej pierwotne brzmienie tekstu
i wyjaśnia go w odpowiednim kontekście historycznym.
Wyniki służą do opracowania komentarzy biblijnych
o różnych profilach: filologicznym, historycznym lub
teologicznym.

7. Kryteria interpretacjiKryteria interpretacji
Pisma ŚwiętegoPisma Świętego
1. Zwracać uwagę przede wszystkim na „treść i jedność
całego Pisma Świętego”.
2. Czytać Pismo Święte w „żywej Tradycji całego
Kościoła”.
3. Czytać Biblię w duchu nauczania Kościoła.
4. Uwzględniać „analogię wiary” (spójność prawd wiary
między sobą i w całości planu Objawienia).
(por. KKK 112-114)

8. Sensy Pisma ŚwiętegoSensy Pisma Świętego
dosłownydosłowny duchowyduchowy
alegoryczny anagogiczny
moralny

9. „Jest to sens oznaczany przez słowa
Pisma Świętego i odkrywany przez
egzegezę, która opiera się na zasadach
poprawnej interpretacji”. (KKK 116)
„Ze względu na jedność zamysłu Bożego
nie tylko tekst Pisma Świętego, lecz
także rzeczywistości i wydarzenia, o
których mówi, mogą być znakami”. (KKK
sens dosłownysens dosłowny
sens duchowysens duchowy
Wyjaśnienie sensów Pisma ŚwiętegoWyjaśnienie sensów Pisma Świętego

10. „Wydarzenia opowiadane w Piśmie Świętym
powinny prowadzić nas do prawego
postępowania. Zostały zapisane ku
pouczeniu nas”. (KKK 117.2)
„Możemy widzieć pewne rzeczywistości
i wydarzenia w ich znaczeniu wiecznym;
prowadzą nas do naszej Ojczyzny,
którą jest Niebo”. (KKK 117.3)
sens anagogicznysens anagogiczny
sens moralnysens moralny
„Możemy osiągnąć głębsze zrozumienie
wydarzeń, poznając ich znaczenie w
Chrystusie. Na przykład przejście przez
Morze Czerwone jest znakiem zwycięstwa
Chrystusa, a przez to także znakiem chrztu”.
(KKK 117.1)
sens alegorycznysens alegoryczny
Sens duchowy Pisma ŚwiętegoSens duchowy Pisma Świętego

11. Teoria literatury zna trzy rodzaje literackie:
lirykę, epikę i dramat, które dzielą się na
gatunki literackie.
W biblistyce rodzajami literackimi nazywa się
wszelkie formy i sposoby wypowiedzi typowe
dla autorów biblijnych.
W Piśmie Świętym można znaleźć fragmenty
epickie, liryczne i dramatyczne.
Rodzaje i gatunki literackie w BibliiRodzaje i gatunki literackie w Biblii

12. EpikaEpika: mowy, kazania, modlitwy, umowy, listy,
genealogie, opowiadania popularne (mity, bajki, sagi,
legendy) i historyczne (sprawozdania, kroniki,
autobiografie, historie religijne, midrasze, teksty
apokaliptyczne), sentencje prawne, kultyczne,
prorockie, maksymy, przysłowia, zagadki.
LirykaLiryka: pieśni weselne, żałobne, zwycięskie,
psalmy, hymny.
DramatDramat: Księga Hioba, wg niektórych biblistów
również Pieśń nad Pieśniami
Rodzaje i gatunki literackie w BibliiRodzaje i gatunki literackie w Biblii

13. Sigla biblijneSigla biblijne
służą do odnalezienia
określonego fragmentu w Piśmie Świętym
Mt 3, 4 - 8
tytuł księgi
zapisana skrótem numer rozdziału numery wersetów

14. Cztery EwangelieCztery Ewangelie
Ewangelia - z j. greckiego dobra nowinaEwangelia - z j. greckiego dobra nowina
w starożytności termin używany jako określenie
nagrody dla osoby przynoszącej dobrą nowinę.
Czas powstania:Czas powstania:
Ewangelia wg św. Marka – przed 70 r.
Ewangelie wg św. Mateusza i Łukasza – po 70 r.
Ewangelia wg św. Jana – ok. 100 r.
Mateusz i Jan – ApostołowieMateusz i Jan – Apostołowie
Marek – uczeń św. PiotraMarek – uczeń św. Piotra
Łukasz – uczeń św. PawłaŁukasz – uczeń św. Pawła

15. Tak nazywane są trzy Ewangelie:Tak nazywane są trzy Ewangelie:
Ewangelia wg św. Mateusza
Ewangelie wg św. Marka
Ewangelia wg św. Łukasza
Ewangelie synoptyczneEwangelie synoptyczne
Posiadają wspólne lub harmonizujące ze sobą
fragmenty, które można zestawić w kolumny, aby
jednocześnie na nie spojrzeć.
Tak uporządkowany tekst określa się greckim
terminem synopsissynopsis czyli jednoczesne spojrzeniejednoczesne spojrzenie.

16. Symbole EwangelistówSymbole Ewangelistów
MateuszMateusz
człowiekczłowiek
MarekMarek
lewlew
ŁukaszŁukasz
wółwół
JanJan
orzełorzeł

17. Symbole EwangelistówSymbole Ewangelistów
człowiek, lew, wół, orzełczłowiek, lew, wół, orzeł
mają swoje źródło w czterech istotach żyjących,
o których mowa w wizji Ezechiela (1,1—14)
i w apokaliptycznym widzeniu św. Jana (Ap 4,6—
8).
Cztery tajemnicze znaki stały się symbolami
Chrystusa, a zarazem czterech Ewangelii
oraz ich autorów.
Ten przydział symboli poszczególnym
Ewangelistom zachował się w niezmienionej
postaci od czasów Grzegorza Wielkiego.

18. Mateusz –Mateusz –
człowiekczłowiek
swoje dzieło rozpoczyna
od obszernego rodowodu
Jezusa Chrystusa.

19. początek Ewangelii
to opis pobytu
św. Jana Chrzciciela
na pustyni.
Marek –Marek –
lewlew

20. początek Ewangelii
przedstawia Zachariasza,
kapłana w świątyni
jerozolimskiej.
wół – był składany jako ofiara
dwa rogi – to Stary i Nowy
Testament
kopyta – cztery Ewangelie.
Łukasz –Łukasz –
wółwół

21. swoją Ewangelię napisał
jako ostatni.
Różni się od pozostałych
spojrzeniem i przekazem
wydarzeń zbawczych,
tak jakby na wszystko
patrzył z góry – jak orzeł.
Jan –Jan –
orzełorzeł