Kanon i podział ksiąg Pisma Świętego

2. 1. Definicja słowa KANON
2. Kanon biblijny w Tradycji apostolskiej
3. Natchnienie biblijne
4. Kształtowanie się kanonu Starego Testamentu
5. Księgi protokanoniczne i deuteronomiczne
6. Podział ksiąg Pisma Świętego
7. Stary Testament: Księgi historyczne
Księgi dydaktyczne
Księgi prorockie
8. Nowy Testament: Księgi historyczne
Księgi dydaktyczne
Księgi prorockie
9. Apokryfy
Zakres tematyczny prezentacji:

3. z j. greckiego canè
Kanon Pisma Świętego:
zbiór ksiąg natchnionych przez Boga
przyjętych przez Kościół
i uznanych za nieomylną regułę wiary i moralności
ze względu na ich Boskie pochodzenie.
Przenośne
znaczenie słowa:
miara, reguła,
norma moralna,
katalog, spis.
Dosłowne
znaczenie słowa:
łodyga, trzcina,
pręt trzcinowy,
trzcina.

4. „to bezpośredni, pozytywny
i nadprzyrodzony wpływ Boga na umysł i wolę
piszącego, dzięki któremu powstała księga jest
dziełem dwóch autorów: autora głównego – Boga
i autora podporządkowanego – człowieka”. (…)
Natchnienie biblijne jest prawdą wiary
chrześcijańskiej, która opiera się
na wierze samych Apostołów.”
Józef Kudasiewicz, Natchnienie biblijne,
w: Słownik teologiczny, Katowice 1998, s. 326-327.

5. „Tradycja apostolska
pozwoliła Kościołowi rozpoznać, jakie pisma
powinny być zaliczone do ksiąg świętych.
Pełna ich lista została nazwana
»kanonem« Pisma Świętego.
Składa się on
z 46 ksiąg Starego Testamentu
i 27 ksiąg Nowego Testamentu”.
KKK 120
Sobór Trydencki ustalił w 1546 r.,
które pisma są natchnione.

7. Początek tworzenia się kanonu Pisma Świętego
Starego Testamentu dało odnalezienie „Kodeksu
Deuteronomicznego” w Świątyni w 621 r. p.n.e.
za czasów panowania króla Jozjasza.
Autorstwo zostało przypisane Mojżeszowi.
Ok. 400 r. p.n.e. uznano za pisane słowo Boże
księgi Pentateucha czyli „Torę” inaczej Prawo.
W 200 r. p.n.e. zbiory pism prorockich uznano
za część Biblii i nazwano „Księgami Prorockimi”.

8. Dzieje historyczne narodu wybranego –
niewole: babilońska, asyryjska, migracja do
Egiptu – spowodowały zmiany językowe.
Wielu Żydów nie mogło czytać Ksiąg
w języku hebrajskim, dlatego powstało
wiele przekładów na język aramejski
zwanych targumami (aram.: tłumaczenie).
Wykorzystywano je w synagogach.

9. Księgi protokanoniczne – to te, które od
samego początku nie budziły wątpliwości
co do ich natchnienia i kanoniczności.
Księgi deuterokanoniczne – (deutero z j. gr. drugi)
– 7 ksiąg, których natchnienie i kanoniczność
podważają Żydzi i protestanci. Dołączono je do
kanonu później niż protokanoniczne.
Do ksiąg deuterokanonicznych zalicza się księgi:
Barucha, Judyty, 1 i 2 Machabejską, Mądrości
Syracha, Tobiasza, Mądrości, Daniela, Estery.

10. Napisany w językach:
aramejskim, hebrajskim i greckim
46 ksiąg można podzielić na trzy grupy:
A. Historyczne: (17 ksiąg)
- Pięcioksiąg
- Inne księgi historyczne
B. Dydaktyczne (7 ksiąg)
C. Prorockie (18 ksiąg)

11. Pięcioksiąg:
Księga Rodzaju (Rdz)
Księga Wyjścia (Wj)
Księga Kapłańska (Kpł)
Księga Liczb (Lb)
Księga Powtórzonego Prawa (Pwt)

12. Księga Jozuego (Joz)
Księga Sędziów (Sdz)
Księga Rut (Rt)
2 Księgi Samuela (1,2 Sm)
2 Księgi Królewskie (1,2 Krl)
2 Księgi Kronik (1,2 Krn)
Księga Ezdrasza (Ezd)
Księga Nehemiasza (Neh)
Księga Tobiasza (Tb)
Księga Judyty (Jdt)
Księga Estery (Est)
2Księgi Machabejskie (1,2 Mach)

13. Księga Hioba (Hi)
Księga Psalmów (Ps)
Księga Przysłów (Prz)
Księga Koheleta (Koh)
Pieśń nad pieśniami (Pnp)
Księga Mądrości (Mdr)
Mądrości Syracha (Syr)

14. Księga Izajasza (Iz)
Księga Jeremiasza (Jr)
Lamentacje (Lm)
Księga Barucha (Ba)
Księga Ezechiela (Ez)
Księga Daniela (Dn)

15. Księga Ozeasza (Oz)
Księga Joela (Jl)
Księga Amosa (Am)
Księga Abdiasza (Ab)
Księga Jonasza (Jon)
Księga Micheasza (Mi)
Księga Nahuma (Na)
Księga Habakuka (Ha)
Księga Sofoniasza (So)
Księga Aggeusza (Ag)
Księga Zachariasza (Za)
Księga Malachiasza (Ml)

16. Napisany w językach:
aramejskim i greckim
27 ksiąg można podzielić na trzy grupy:
A. Historyczne (5 ksiąg)
B. Dydaktyczne (21 ksiąg)
C. Prorockie (1 księga)

17. Ewangelia wg św. Mateusza (Mt)
Ewangelia wg św. Marka (Mk)
Ewangelia wg św. Łukasza (Łk)
Ewangelia wg św. Jana (J)
Dzieje Apostolskie (Dz)

18. Listy św. Pawła do:
Rzymian (Rz)
Koryntian (dwa listy 1, 2 Kor)
Galatów (Ga)
Efezjan (Ef)
Filipian (Flp)
Kolosan (Kol)
Tesaloniczan (dwa listy 1, 2 Tes)
Tymoteusza (dwa listy 1, 2 Tes
Tytusa (Tt)
Filemona (Flm)

19. Listy innych autorów:
List do Hebrajczyków (Hbr)
List św. Jakuba (Jk)
dwa listy św. Piotra (1,2 P)
dwa listy św. Jana (1,2,3 J)
List św. Judy (Jud)

20. To księgi nieuznane za natchnione
i będące poza Kanonem.
Powielały styl biblijny i za autorów podawały
znane postaci Starego i Nowego Testamentu.
Najważniejsze dzieła są z okresu
od 200 r. p.n.e. do 200 r. n.e.
PRZYKŁADY
STARY TESTAMENT
Księgi Henocha
Testament 12 Patriarchów
3 i 4 Księga Machabejska
NOWY TESTAMENT
Ewangelia Piotra
Ewangelia Tomasza
Protoewangelia Jakuba
Dzieje Piłata

21. Księgi Henocha (150 r. p.n.e. – 200 r. n.e.)
zawierają relacje zdarzeń m. in.:
upadku człowieka, przepowiednie potopu.
Opowiadają o podróży patriarchy przez
niebo i piekło.
Testament Dwunastu Patriarchów (II w. p.n.e.)
zawiera błogosławieństwa dwunastu
patriarchów udzielone ich synom.
3 i 4 Księga Machabejska (100 r. p.n.e. – 50 r. n.e.)
trzecia opowiada o konflikcie Żydów
z królem Ptolomeuszem IV Filopatronem;
czwarta jest rozprawą o wyższości rozumu
nad emocjami.

22. Ewangelia Piotra (150 r. n.e.)
jest zestawieniem ewangelii synoptycznych,
dodaje szczegóły i komentarze dotyczące
słuszności wiary chrześcijańskiej.
Ewangelia Tomasza (150 r. n.e.)
jest zbiorem 114 mów Jezusa.
Protoewangelia Jakuba (150 r. n.e.)
jest źródłem opowieści o narodzeniu Maryi
i jej dzieciństwie, podaje imiona jej rodziców.
Jest to jedno z pierwszych świadectw
o pobożności maryjnej w chrześcijaństwie.
Dzieje Piłata (200 r. n.e.)
powstały w celu poparcia dowodami
Zmartwychwstania Jezusa i odpowiedzi
na różne zarzuty przeciwników chrześcijaństwa.