Presentación empregada no obradoiro do Centro Ágora "HISTORIA(S) DO CINEMA A TRAVÉS DOS FESTIVAIS".

1. Berlinale

2. A celebración dun festival de
cinema en Berlín foi unha idea
impulsada polo oficial do
exército americano Oscar Martay.
En plena Guerra Fría, o
obxectivo era contar cun
“escaparate do mundo libre”
próximo á Europa controlada
pola Unión Soviética. Os EEUU
achegaron diñeiro e estrelas de
Hollywood, todo coa intención
de facer xeopolítica desde a
cultura.
A edición número un do Festival
de Berlín comezou o 6 de xuño
de 1951 coa proxección de
Rebeca de Alfred Hitchcock. A
cidade, aínda marcada polas
ruínas da guerra, acolleu a visita
de Joan Fontaine. O director do
festival foi Alfred Bauer.

3. As dificultades da posguerra
marcaron os primeiros anos da
Berlinale. Os primeiros cinco
anos o premio era outorgado
pola audiencia: non foi até 1956
que acadou o recoñecemento
da FIAPF e puido contar cun
xurado oficial. Ese ano gañou
Invitation to the Dance, dirixida
por Gene Kelly.

4. A influencia americana foi inicialmente
moi importante. En 1957 tamén houbo
gañadora estadounidense, 12 Angry Men
de Sidney Lumet.

5. Axiña a Berlinale empezou a ser un
espléndido termómetro do que
estaba acontecendo no cinema
europeo. Nuns poucos anos gañan o
Oso de Ouro Ingmar Bergman con
Fresas salvaxes (1958), Claude
Chabrol con Les cousins (1959),
Michelangelo Antonioni con La
notte (1961) ou John Schlesinger
con A Kind of Loving (1962).

6. A Berlinale empezou sendo,
tamén, un festival de verán. Non
foi até finais dos 70 que se situou
nas datas que agora ocupa, a
mediados do inverno, no mes de
febreiro.
O Zoo Palast, inaugurado en
1957, foi a sede emblemática do
festival durante o século XX. Na
actualidade o centro do certame é
o teatro da Potsdamer Platz, o
Berlinale Palace.

7. Un dos escándalos maiores da
Berlinale foi a proxección de o.k. de
Michael Verhoeven en 1970, que
relata a violación dunha muller por
un grupo de soldados, feito inspirado
nun episodio real da guerra do
Vietnam. O presidente do xurado,
George Stevens, montou en cólera e
iniciouse un conflito con fogo
cruzado de declaracións e acusacións
de censura. A competición acabou
por ser suspendida.

8. A Berlinale é, dos grandes festivais, o
que mellor se lle deu ao cinema
español, que gañou o Oso de Ouro en
varias ocasións. O primeiro chegou
en 1960 co Lazarillo de Tormes de
César Fernández Ardavín. En 1978
un xurado presidido por Patricia
Highsmith decidiu que compartisen o
premio conxuntamente tres filmes
españois: Las palabras de Max de
Emilio Martínez Lázaro, Las truchas
de José Luis García Sánchez e a
curta Ascensor de Tomás Muñoz, no
que se interpretou como un xesto de
apoio á chegada da democracia.
Aínda houbo logo dous Osos máis:
Deprisa, deprisa de Carlos Saura en
1981 e La colmena de Mario Camus
en 1983.

9. Ademais dos xa citados, a nómina
de grandes autores premiados na
Berlinale é extensa e notábel:
Jean­Luc Godard (Alphaville, une
étrange aventure de Lemmy Caution,
1965), Roman Polanski (Cul­de­
sac, 1966), Vittorio de Sica (Il
giardino dei Finzi Contini, 1971),
Pier Paolo Pasolini (I racconti di
Canterbury, 1972), Satyajit Ray
(Ashani Sanket, 1973), Rainer
Werner Fassbinder (Die Sehnsucht
der Veronika Voss, 1982), John
Cassavettes (Love Streams,
1984)...

10. Nos anos 80 e 90 a Berlinale
premiou o cinema chinés con Sorgo
vermello de Zhang Yimou (1988),
a vitalidade de vellos mestres coma
Costa­Gavras (Music Box, 1990),
Jiri Menzel (Lavercas no arame,
1990), Marco Ferreri (La casa del
sorriso, 1991) ou Milos Forman
(The People vs Larry Flynt, 1997), o
taiwanés Ang Lee, único dobre
gañador (O banquete de vodas,
1993 e Sentido e sensibilidade,
1996), fenómenos coma Central do
Brasil (Walter Salles, 1998) e
alfaias estadounidenses coma
Grand Canyon (Lawrence Kasdan,
1991) e The Thin Red Line
(Terrence Malick, 1999).

11. No século XXI a Berlinale tivo a
audacia de poñer en competencia e
premiar a animación xaponesa de
Hayao Miyazaki (A viaxe de
Chihiro, 2002), a montaxe da
Carmen de Bizet dirixida en
Sudáfrica por Mark Donford­May
U­Carmen eKhayelitsha (2005), o
cinema dos iranianos Asghar
Farhadi (Unha separación, 2011) e
Jafar Panahi (Taxi, 2015) ou o
documental Fuocoammare de
Gianfranco Rosi (2016).