เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาหลักการจัดการเรียนรู้(ECI301) คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559

1. LOGO
บทที่ 9
การประเมินผลการเรียนรู้

2. 1
2
3
สมาชิก
นางสาวทิพเนตร แม้นจิตร รหัส 57003126019
นางสาวชลันดา คล้ายขาดี รหัส 57003126043
นายชัยณรงค์ มะหารักษ์ รหัส 57003126051
สาขาคอมพิวเตอร์ศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎราชนครินทร์

3. การประเมินผล (evaluation) หมายถึง การตัดสินคุณค่าสิ่ง
ต่างๆ โดยอาศัยข้อมูลจากการวัดนามาพิจารณาเปรียบเทียบกับ
เกณฑ์ ก่อนที่จะสรุปตัดสินผลนั้นๆ
ความหมายของการประเมินผล

4. ปรัชญาของการประเมินผลการศึกษา
“วัดและประเมินผล
เพื่อค้นหาและพัฒนาสมรรถภาพของผู้เรียน”

5. องค์ประกอบสาคัญของการประเมิน
1. ความเที่ยงตรง (Validity)
คือ การวัดผลได้ตรงตามเป้ าหมายที่เกี่ยวข้องกับการสอน
2. ความเชื่อมั่น (Reliability)
คือ ผลจากการวัดนั้นมีความคงที่และเชื่อถือได้
3. ความเป็นปรนัย (Objectivity)
คือ การประเมินภาระงานและกระบวนการให้คะแนนซึ่งออกแบบ
ลักษณะของการให้คะแนนอยู่บนมาตรฐานเดียวกันสาหรับผู้เรียนทุกคน
4. ความเป็นธรรม (fairness)
คือ การวัดที่คะแนนอยู่บนเกณฑ์การประเมินซึ่งมีความคงที่สาหรับ
ผู้เรียนทุกคน ผู้เรียนทุกคนมีโอกาสเท่ากันทุกอย่างในการทดสอบ
ครอบคลุมพฤติกรรมทั้ง สาม ด้านคือ ความรู้ ทักษะ และจิตพิสัย

6. จุดมุ่งหมายการประเมิน
• กระตุ้น เร้า สร้างแรงจูงใจในการเรียน
: ให้เกิดความพร้อม ในการเรียน
• ตรวจสอบความรู้พื้นฐานก่อนเรียนในหน่วยใหม่
• วินิจฉัย ปรับปรุงการเรียนการสอน
: ประเมินโดยยึดจุดประสงค์ : ระหว่างเรียน
• เปรียบเทียบพัฒนาการ ก่อนเรียน – หลังเรียน
• จัดตาแหน่ง อันดับความสามารถ ใช้แบ่งกลุ่มผู้เรียน
• พยากรณ์ ใช้ผลการประเมินทานาย คาดคะเนความสามารถ
ความสาเร็จในอนาคต ใช้ประโยชน์ด้านแนะแนวเลือกสาขาวิชา

7. หลักการประเมินผล
1. มีจุดมุ่งหมายชัดเจน
2. เลือกวิธีการและเครื่องมือเหมาะสม
3. ใช้เครื่องมือและวิธีการวัดหลากหลาย
4. ประเมินผลการวัดอย่างถูกต้อง
5. ใช้ผลการประเมินให้คุ้มค่า

8. คุณธรรมของผู้ประเมิน
1. มีความยุติธรรม ซื่อสัตย์ทางวิชาการ
2. รักษาความลับทางวิชาการ
3. ใช้เหตุผล ทางานเป็นระบบ ตรวจสอบได้
4. ใฝ่ รู้ ใฝ่ เรียน ขยันหมั่นเพียร คิดตริตรอง
5. มีวินัยในตนเอง

9. 6. มีน้าใจ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เสียสละ
7. รับผิดชอบในการกระทา มุ่งมั่น
8. มีความเป็นผู้นา กล้าคิด กล้าทา กล้าตัดสินใจ
9. ละเอียดรอบคอบ เป็นนิสัย
10. มีความคิดสร้างสรรค์ ไม่ลอกผลงานผู้อื่น
คุณธรรมของผู้ประเมิน (ต่อ)

10. การประเมินผล (Evaluation)
การประเมินผล
(Evaluation)
การตัดสินหรือตีค่า
โดยอาศัยเกณฑ์
คุณธรรม
ผู้ประเมิน
+
การประเมินผลการศึกษา
(Educational Evaluation)
การตัดสิน
การตีค่า
พฤติกรรมที่เกิด
จากการศึกษา
คุณภาพ
ได้ - ตก
ผ่าน - ไม่ผ่าน
ดี - ไม่ดี
กระบวน
การเรียนการสอน
ปรับปรุงการเรียนการสอน
และพัฒนาผู้เรียน

11. กระบวนการประเมินผลการศึกษา
กระบวนการทดสอบ
เครื่องมือ
สถานการณ์
คาถาม
ผู้ถูกทดสอบ
พฤติกรรม
ที่สังเกตได้
เครื่องมือ สิ่งที่ถูกวัด
ปริมาณ
ตัวเลข
หน่วย
สิ่งที่ถูก
ประเมิน
เกณฑ์
คุณภาพ
ผ่าน - ไม่ผ่าน
กระบวนการประเมินผล
เร้า เปลี่ยนแปลง
วัด
นับ
ให้ค่า
เปรียบ
เทียบ
ตีค่า
ตัดสิน
กระบวนการวัดผล

12. ความสาคัญของการประเมินผล
ต่อกระบวนการทางการศึกษา
จุดมุ่งหมายการศึกษา
- ปรัชญาการศึกษา
- หลักสูตร
- จุดหมายหลักสูตร
- จุดมุ่งหมายรายวิชา
- จุดมุ่งหมายการเรียนรู้
พฤติกรรมพื้นฐานผู้เรียน
ประเมินก่อนเรียน
กระตุ้น – เร้า
ความพร้อม
การเรียนการสอน
ประเมิน
ระหว่างเรียน
ปรับปรุง
การวัดผล
ประเมินผล
ประเมิน
หลังเรียน
ตัดสินผล
การสะท้อนกลับ
Feed back

13. ประเภทของการประเมินผล
2. การประเมินผลแบบอิงกลุ่ม
1. การประเมินผลแบบอิงเกณฑ์
ผลการวัด เทียบ เกณฑ์
มาตรฐาน
ตัดสิน มีคุณภาพเท่าไร
อย่างไร
ผ่าน / ไม่ผ่าน
ผลการวัด เทียบ ความสามารถ
ในกลุ่ม
ตัดสิน เก่ง/อ่อน
ลาดับในกลุ่ม

14. ขั้นตอนการประเมินผล
• การประเมินก่อนเรียน (Pre-evaluation)
• การประเมินระหว่างเรียน (Formative evaluation)
• การประเมินหลังเรียน (Summative evaluation)

15. 1. การประเมินผลก่อนเรียน
(Pre-evaluation)
- ตรวจสอบความรู้ ทักษะพื้นฐาน
- วางแผนการสอน เนื้อหา วิธีสอน
- กระตุ้นเร้าให้ตื่นตัว
- เปรียบเทียบพัฒนาการก่อน-หลัง

16. 2. การประเมินผลระหว่างเรียน
(Formative evaluation)
- บรรลุจุดประสงค์เนื้อหาที่สอนหรือไม่
- กระตุ้น เร้า จูงใจ สนใจ เอาใจใส่
- ปรับปรุงซ่อมเสริมข้อบกพร่องของผู้เรียน
- ปรับปรุงการสอน

17. 3. การประเมินผลหลังเรียน
(Summative evaluation)
- ทราบความสามารถของผู้เรียน
- ความสาเร็จในการเรียน
- ความสามารถโดยรวม
- ปรับปรุงแก้ไขการเรียนการสอน
- ตัดสินผลการเรียน
- เลื่อนระดับ
- ซ่อมเสริม ปรับปรุงแก้ไข

18. การประเมินผลการจัดการเรียนรู้แนวใหม่
กระบวนการวัดและประเมินผลการเรียนรู้แนวใหม่ควร
สอดคล้องกับธรรมชาติของการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ
แนวทางประเมินการเรียนรู้
1. การประเมินตามสภาพจริง (authentic assessment)
2. การประเมินการปฏิบัติ (performance assessment)
3. การใช้แฟ้ มสะสมผลงาน (portfolio)
4. การประเมินโดยใช้ศูนย์การประเมิน (assessment centers)

19. 1. การประเมินตามสภาพจริง (authentic assessment)
เป็ นวิธีการประเมินผลความสามารถทางด้านต่างๆของ
ผู้เรียน โดยมุ่งประเมินจากผลงานที่ปฏิบัติจริงมากกว่าประเมินจาก
ผลการทดสอบด้านข้อสอบแบบเลือกตอบ
เกณฑ์การประเมินตามสภาพจริง ต้องมีผลสัมพันธ์กับ
พฤติกรรมและการปฏิบัติจริงในชีวิตประจาวันของผู้เรียน

20. ลักษณะสาคัญของการประเมินจากสภาพจริง
• เป็นการประเมินที่กระทาไปพร้อมๆกับการจัดกิจกรรมการเรียนการ
สอน ซึ่งสามารถทาได้ตลอดเวลา ทุกสถานการณ์ทั้งที่โรงเรียน บ้าน
และชุมชน
• เน้นพฤติกรรมการแสดงออกของผู้เรียนที่แสดงออกมาจริงๆ
• ให้ความสาคัญกับการพัฒนาจุดเด่นของผู้เรียน
• เน้นการประเมินตนเองและอยู่บนพื้นฐานของสถานการณ์ที่เป็ น
ชีวิตจริง
• ใช้ข้อมูลที่หลากหลาย มีการเก็บข้อมูลระหว่างการปฏิบัติในทุกด้าน
ทั้งโรงเรียน บ้าน และชุมชนอย่างต่อเนื่อง

21. 2. การประเมินการปฏิบัติงาน (performance assessment)
เป็ นการทดสอบความสามารถในการทางานของผู้เรียน
ภายใต้สถานการณ์และเงื่อนไขที่สอดคล้องกับสภาพจริงมากที่สุด
เกณฑ์การประเมินมี 3 ลักษณะคือ ประเมินกระบวนการ
ประเมินผลผลิตและประเมินทั้งกระบวนการและผลผลิต
ลักษณะสาคัญคือ
1. มีการกาหนดวัตถุประสงค์ของการวัดไว้อย่างชัดเจน
2. มีการกาหนดวิธีทางาน มีคาสั่งควบคุมสถานการณ์ในการ
ปฏิบัติงาน
3. มีเกณฑ์การให้คะแนนที่ชัดเจน และมีการประเมินพฤติกรรม
ขั้นสุดท้ายของการปฏิบัติงาน

22. วิธีการประเมินการปฏิบัติงาน
• การสืบค้น (inquiry) : เป็นการถามผู้เรียนโดยตรง เกี่ยวกับความรู้สึกที่มี
ต่อตนเองต่อการปฏิบัติงานต่างๆ รวมถึงการประเมินความสาเร็จของตน
• การสังเกต (observation) : เป็นการสังเกตผู้เรียนขณะที่เรียนและใน
กิจกรรมต่างๆ รวมถึงการตอบคาถาม ผู้สอนควรสังเกตอย่างสม่าเสมอ โดย
ไม่ให้ผู้เรียนรู้สึกตัว เพื่อให้ได้ข้อมูลที่แสดงภาพการปฏิบัติงานที่แท้จริง
• การวิเคราะห์ (analysis) : เป็นการวิเคราะห์การปฏิบัติของผู้เรียนแต่ละ
คน เพื่อหาว่างานส่วนใดที่ทาได้ดี และส่วนใดที่ควรปรับปรุงผู้สอนอาจ
วิเคราะห์ขณะที่ผู้เรียนเข้าร่วมปฏิบัติงาน หรือเมื่อทางานเสร็จแล้วก็ได้
• การทดสอบ (testing) : เป็นการวัดการปฏิบัติของผู้เรียนอย่างเป็นระบบ
เพื่อตัดสินระดับความสาเร็จในการเรียนรู้หรือกระบวนการที่กาหนด
แบบทดสอบอาจใช้วัดความสามารถในการเรียนรู้ระดับทักษะที่ได้จากการ
ปฏิบัติ

23. เกณฑ์การประเมินผลการปฏิบัติ
เครื่องมือสาคัญที่ใช้เป็นเกณฑ์ในการประเมินผลการปฏิบัติ
ของผู้เรียน เรียกว่า รูบริค (rubric) เป็ นเกณฑ์ที่สร้างขึ้นเพื่อ
พิจารณาลักษณะของสิ่งสาคัญ โดยจะต้องกาหนดมาตรวัดและ
รายการคุณลักษณะที่บรรยายถึงความสามารถในการแสดงออกของ
ผู้เรียนในแต่ละระดับ ข้อมูลจากรูบริค จะสะท้อนให้ผู้สอนและ
ผู้เกี่ยวข้องทราบว่า ผู้เรียนเรียนรู้อะไรมาบ้าง ทาอะไรได้มากน้อย
เพียงใด นับว่าเป็นสิ่งสาคัญในการทดสอบภาคปฏิบัติ
เกณฑ์การประเมินมี 2 ประเภท
- การประเมินเป็นภาพรวม (holistic rubric)
- การประเมินให้คะแนนแยกองค์ประกอบ (analytic rubric)

24. 3. การใช้แฟ้ มสะสมผลงาน (portfolio)
เป็นเครื่องมือที่สะท้อนงานที่ลงมือปฏิบัติตรงตามสภาพ
จริงได้เหมาะสาหรับการประเมินระดับห้องเรียนที่รวบรวมงาน
ต่างๆที่ผู้เรียนทาทุกอย่าง
แฟ้ มสะสมงานอาจมีตัวอย่างชิ้นงานที่ทาในแต่ละขั้นตอน
หรือคาอธิบายกระบวนการในการทางานแต่ละขั้นตอน การใช้แฟ้ ม
สะสมงานเป็นการรวบรวมการทางานของผู้เรียนอย่างมีเป้ าหมาย
ซึ่งแสดงถึงความก้าวหน้าและความสาเร็จของผู้เรียน
แฟ้ มสะสมงานเป็ นการบันทึกพัฒนาการของผู้เรียน
รวมถึงความสามารถในการทางานร่วมกับคนอื่นๆ และยังเป็นการ
สนับสนุนการเรียนรู้ด้วยตนเอง ตลอดจนทาให้ผู้เรียนทราบข้อดี
และข้อบกพร่องของตนเอง

25. 4. การประเมินโดยใช้ศูนย์การประเมิน(assessment centers)
เป็ นกระบวนการตัดสินความรู้ ความสามารถ และทักษะ
ต่างๆของผู้เรียนอย่างรอบด้าน โดยใช้ตัวอย่างงานหลายๆลักษณะที่
สอดคล้องกับงานจริง สร้างเป็ นสถานการณ์จาลอง หรือสิ่งเร้าที่
ผู้เรียนตอบสนอง มีการแสดงออกของพฤติกรรมตามพฤติกรรมบ่งชี้
โดยเครื่องมือที่สามารถนามาใช้สาหรับการวัดในแต่ละสถานีของศูนย์
ประเมิน ได้แก่ แบบตรวจสอบรายการ แบบวัดมาตราส่วนประเมินค่า
แบบบันทึกพฤติกรรม แบบประเมินผลงาน และแบบทดสอบ เป็นต้น

26. ประโยชน์ของการประเมิน
•ผู้เรียน
•ทราบความสามารถ ความถนัด เลือกเรียน อาชีพ
•ผู้สอน
•ทราบคุณภาพ ผลการสอน ปรับปรุงพัฒนา วิจัยการสอน
•ผู้บริหาร
•วางแผนแก้ไขพัฒนา วิจัยสถานศึกษา
•ผู้ปกครอง
•ส่งเสริม สนับสนุน ผู้เรียน

27. กิจกรรม
• เลือกเนื้อหาวิชาในกลุ่มสาระ ที่ตรงกับสาขาวิชาคนละ 1 เรื่อง
• วางแผนการประเมินให้เหมาะสมตลอดการสอนเนื้อหาดังกล่าว
• กาหนดวิธีการ เครื่องมือ วัดประเมินผล
• กาหนดสัดส่วนและเกณฑ์การประเมินให้เหมาะสม

28. ตัวอย่าง
• ให้นักเรียนชั้น ป.6 อ่านการ์ตูนประกอบเรื่องสั้น
เรื่อง จริยธรรมในการใช้คอมพิวเตอร์
• ตัวชี้วัด ตอบคาถามเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน
การวัดประเมินผล
วิธีการ เครื่องมือที่ใช้วัด เกณฑ์การประเมินผล ผ่าน/ไม่ผ่าน
ให้ตอบปากเปล่า แบบทดสอบ ตอบได้ถูกต้องตรงกับเรื่องที่อ่าน
(แบบถามตอบ 5ข้อ) 3 ใน 5 คาถาม

29. สรุป การประเมินจะต้องใช้ดุลยพินิจด้วย
ความรอบคอบก่อนตัดสินใจ จะต้องประเมินด้วย
ความเที่ยงธรรมและมีคุณธรรมเป็นอย่างสูง