1. ამოცანა №6 “ჰელიუმიანი ჰაერი” 1 მოცულობა ჟანგბადისა და 4 მოცულობა
ჰელიუმისგან შედგება (ასეთი “ჰაერის” გამოყენება შეიძლება წყალქვეშა
სამუშაოებისას მყვინთავების “კესონური დაავადებებისგან” დასაცავად).
რამდენჯერ მსუბუქია ასეთი ჰაერი ჩვეულებრივ ჰაერთან შედარებით?
ამოხსნა:
მოც: ნარევი შეიცავს
___________________________________
Dჰაერ(ნარევი) = ?
M (He) = 4გ/მოლი
M (O2) = 32გ/მოლი
M (ჰაერი) = 29გ/მოლი
ამოცანის პირობის თანახმად ყოველი 5ლ “ჰელიუმიანი ჰაერი” შეიცავს 4ლ He-ს და
1ლ O2-ს. ანუ
4 1
(He) = = 0,8 (O2) = = 0,2
5 5
ჩვენთვის უკვე ცნობილი ფორმულიდან (იხ. ამოცანა #4)
M (ნარევი) = M1 1 + M2 2
0,8 4 + 0,2 32 = 3,2 + 6,4 = 9,6
ე.ი. M (ნარევი) = 9,6გ/მოლი
რადგან M (ნარევი) < M (ჰაერი) ე.ი. ნარევი ანუ “ჰელიუმიანი ჰაერი” ჩვეულებრივ
ჰაერზე მსუბუქია, ამასთან 29 / 9,6 = 3,02
პასუხი: “ჰელიუმიანი ჰაერი” ჩვეულებრივზე დაახლოებით 3-ჯერ უფრო
მსუბუქია.

2. -2-
ამოცანა №7 რა მოცულობით უნდა შევურიოთ ერთმანეთს ჰაერი და
სუფთა ჟანგბადი, რომ მიღებულ ნარევში ჟანგბადის მოცულობითი წილი გახდეს 0,7?
ამოხსნა:
მოც: ჰაერი და ჟანგბადი
(O2) = 0,7
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––
უ.გ. V (ჰაერი) : V (O2)
დავუშვათ ამოცანის პირობის შესასრულებლად საჭიროა, რომ 1ლ ჰაერზე ავიღოთ
xლ სუფთა ჟანგბადი. მაშინ აირების მიღებული ნარევის მოცულობა იქნება V = (1 +
x)ლ.
რადგან ჟანგბადის შემცველობა ჰაერში (O2) = 0,2, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ 1ლ
ჰაერი შეიცავს 0,2ლ O2.
სულ საბოლოო ნარევში გვექნება (x + 0,2)ლ O2
რადგან საბოლოო ნარევში ჟანგბადის მოცულობითი წილი არის 0,7, შეგვიძლია
დავწეროთ
= 0,7 აქედან
გამოვიყვანოთ ეს განტოლება x=1,67
პასუხი: V (ჰაერი) : V (O2) = 1 : 1,67
ამოცანა №8 ჭარბ ჟანგბადში დაწვეს 6მლ წყალბადი. რამდენით
შემცირდება აირების მოცულობა რეაქციის დამთავრების და მიღებული ნარევის
საწყის ტემპერატურამდე გაცივების შემდეგ?
ამოხსნა:
მოც: V (H2) = 6მლ

3. -3-
V (O2) ჭარბია
–––––––––––––––––––––––––––––
უ.გ. V (აირთა ნარევის) = ?
2H2 + O2 2H2O
რეაქციის ტოლობიდან ჩანს, რომ 2 მოცულობა წყალბადის წვაზე იხარჯება 1
მოცულობა ჟანგბადი. რეაქციის შედეგად მიიღება წყალი, რომელიც კონდენსირდება
(თხევადდება) სარეაქციო ნარევის გაცივების შემდეგ. თხევადი წყლის მოცულობა
იმდენად მცირეა აირების მოცულობასთან შედარებით, რომ ის შეიძლება ნულის
ტოლად ჩავთვალოთ. რადგან ჟანგბადი ამოცანის პირობის თანახმად ჭარბადაა
აღებული წყალბადი მთლიანად დაიწვებოდა.
ასე რომ ყოველი 2მლ H2-ის დაწვისას აირთა ნარევის მოცულობა დაიკლებდა 3მლ-
ით (2 მოცულობა H2 + 1 მოცულობა O2 0 მოცულობა H2O).
შეგვიძლია შევადგინოთ პროპორცია
2მლ H2-ის წვისას V = 3მლ
6მლ “––––––––––––“ x –––––––“
3 6
x= = 9ml
2
პასუხი: აირთა ნარევის მოცულობა იკლებს 9მლ-ით.
ამოცანა №9 40მლ წყალბადის და ჟანგბადის ნარევის აფეთქების
შემდეგ დარჩა 4მლ წყალბადი. როგორი იყო საწყისი ნარების შედგენილობა?
ამოხსნა:
მოც: V (H2 + O2) = 40მლ
V2 (H2) = 4მლ
––––––––––––––––––––––––––––––
უ.გ. (H2) = ? (O2) = ?
2H2 + O2 2H2O
ამოცანის პირობის თანახმად აფეთქების შემდეგ დარჩა 4მლ წყალბადი. ე.ი.
რეაქციაში 40–4=36მლ ნარევი შევიდა.

4. -4-
რადგან რეაქციაში შესული ყოველი 3მლ ნარევი შეიცავს 2მლ წყალბადს და 1მლ
ჟანგბადს ცხადია 36 მლ ნარევი შეიცავს 24მლ წყალბადს და 12მლ ჟანგბადს. სულ
საწყის ნარევში ყოფილა 12მლ ჟანგბადი და 24+4=28მლ წყალბადი
(ან V1 (H2) = V (ნარევი) - V (O2) = 40 – 12 = 28მლ)
აქედან გამომდინარე φ(H2)= = 0,7 ანუ 70%
φ(O2)= = 0,3 ანუ 30%
თუ გვაინტერესებს საწყის ნარევში კომპონენტების მასური წილები, მაშინ
გავითვალისწინოთ, რომ 1 მოლი ეს ნარევი შეიცავს 0,7მოლ წყალბადს და 0,3მოლ
ჟანგბადს.
აქედან m (H2) = 0,7 M (H2) = 0,7 2 = 1,4გ
m (O2) = 0,3 M (O2) = 0,3 32 = 9,6გ
m (ნარევი) = 1,4 + 9,6 = 11გ
ω(H2)= = = 0,1272 ანუ 12,72%
ω(O2)= = = 0,8727 ანუ 87,27%
ამოცანა №10 100C ტემპერატურაზე 200გ ნატრიუმის ქლორიდის ნაჯერი
ხსნარის აორთქლების შემდეგ მიიღეს 52,6გ მშრალი მარილი. რას უდრის ნატრიუმის
ქლორიდის ხსნადობა 100C ტემპერატურაზე ამ მონაცემების მიხედვით?
ამოხსნა:

5. -5-
მოც: t = 100C
m (ხს) = 200გ
m (NaCl) = 52,6გ
–––––––––––––––––––––––––––
უ.გ. ხსნადობა
ჯერ გავიგოთ ხსნარში წყლის მასა:
m (H2O = m (ხს) - m (NaCl) = 200 – 52,6 = 147,4გ
ხსნადობის გასაგებად შევადგინოთ პროპორცია:
147,4გ წყალი ხსნის 52,5გ NaCl-ს
100გ “––––––––––––––“ x ”–––––––“
x=100·52,5/147,4=35,68g
პასუხი: ხსნადობა 35,68გ/100გ წყალში.