Bahagian ke-5 dalam bab 4, Jirim dan Bahan

1. Sifat Bahan Berdasarkan
Kandungan Zarahnya
Bab 4.5 Jirim & Bahan
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @
2013

2. • http://www.youtube.com/watch?v=AfXxZwNLvPA
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @
2013

3. Sifat Bahan Berdasarkan Kandungan
Zarahnya
• Terdapat tiga jenis zarah iaitu atom, molekul &
ion
• Atom ialah zarah paling kecil dalam sesuatu unsur
• Molekul ialah sekumpulan atom yang bergabung
bersama. Molekul terdiri dari dua atau lebih atom
• Ion adalah zarah yang membawa cas positif atau
negatif
• Bahan mengikut zarah yang terkandung
didalamnya, iaitu atom, molekul atau ion
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

4. Bahan Atom
• Terdiri dari atom sahaja
• Semua logam adalah bahan atom. Contohnya
besi, plumbum, dan natrium
• Atom dalam bahan atom tersusun rapat &
teratur dalam kedudukan tetap.
• Atom dalam bahan atom diikat kuat melalui
ikatan kimia yang kuat
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

5. Bahan Atom
Atom
Susunan atom dalam logam
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

6. Bahan Molekul
• Molekul adalah zarah paling ringkas yang ada dalam
bahan molekul. Contohnya gas oksigen, karbon
dioksida dan air
• Bahan molekul terbina dari molekul yang mempunyai
dua atau lebih atom yang sama jenis. Contohnya gas
nitrogen
• Bahan molekul terbina dari molekul yang mempunyai
dua atau lebih atom yang berlainan jenis. Contohnya
gas ammonia terdiri dari satu atom nitrogen berpadu
dengan tiga atom hidrogen (NH3)
• Molekul terdiri dari atom unsur bukan logam yang
diikat melalui ikatan kovalen yang kuat
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

7. Bahan Molekul
• Tetapi daya tarikan antara molekul dalam
bahan molekul adalah lemah. Daya tarikan
antara molekul dikenali sebagai daya Van der
Waals
O
H H
Molekul air terdiri dari
satu atom oksigen & dua
atom hidrogen
O
H H
O
H H
O
H H
O
H H
Daya tarikan Van der Waal
antara molekul lemah
Ikatan kovalen
antara dua
atom kuat
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

8. Bahan Ion
• Bahan ion terbentuk apabila atom logam berpadu
dengan atom bukan logam untuk membentuk ikatan
• Natrium klorida, plumbum(II)bromida dan magnesium
oksida merupakan contoh sebatian ion
• Contohnya, apabila natrium(logam) bertindakbalas
dengan klorin(gas) membentuk sebatian, atom natrium
kehilangan elektron membentuk ion natrium Na+.
Atom klorin menerima elektron membentuk ion klorida
Cl-
Atom Natrium  ion natrium + elektron
Atom klorin + elektron  ion klorida
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

9. Bahan Ion
• Ion positif dan ion negatif tertatik antara satu
sama lain. Daya tarikan antara cas dikenali
sebagai daya tarikan elektrostatik
- + - +
+ - + -
- +
+ -
- + - +
+ - + -
- +
+ -
Susunan ion-ion dalam sebatian
Ion
klorida
Ion
natrium
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

10. Sifat fizik bahan atom, bahan molekul,
dan bahan ion
• Sifat fizik bergantung pada susunan zarah-
zarah dan kekuatan daya tarikan antara zarah
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

11. Perbandingan sifat fizikal bahan atom,
bahan molekul & bahan ion
Sifat Fizik Bahan Atom Bahan Molekul Bahan Ion
Keadaan fizikal pada
suhu bilik
Pepejal (kecuali
mekuri)
Pepejal : iodin
Cecair : air
Gas : oksigen
Pepejal : garam
Susunan zarah Disusun sangat rapat
& teratur
Rujuk sifat jirim bagi
pepejal, cecair & gas
Disusun sangat rapat
& teratur
Daya tarikan antara
zarah
Sangat kuat Lemah Sangat kuat
Takat lebur & takat
didih
Tinggi Rendah Tinggi
Kekonduksian elektrik Semua logam &
karbon boleh alirkan
arus elektrik
Tidak boleh alirkan
arus elektrik
Alirkan arus elektrik
dalam keadaan
leburan & larutan
akuesnya
Keterlarutan Tidak larut dalam air
@ pelarut organik
Kebanyakannya tidak
larut dalam air tetapi
larut dalam pelarut
organik
Kebanyakannya larut
dalam air tetapi tidak
larut dalam pelarut
organik

12. Hubungan antara sifat fizik bahan atom,
bahan molekul & bahan ion
Sifat Fizik Keadaan Penerangan Ringkas
Keadaan fizik
(pepejal, cecair
atau gas) pada
suhu bilik
Bahan atom, bahan ion &
sesetengah bahan molekul wujud
dalam keadaan pepejal pada suhu
bilik
• Zarah ditarik bersama oleh daya
tarikan kuat antara zarah
Bahan molekul wujud dalam
keadaan cecair & gas pada suhu
bilik
• Zarah ditarik bersama oleh daya
tarikan yang lemah antara zarah
Takat lebur &
takat didih
Tinggi untuk bahan atom • Daya tarikan antara zarah kuat, maka
banyak tenaga haba diperlukan untuk
mengatasi daya tarikan itu
Rendah untuk bahan molekul • Daya tarikan antara zarah lemah, maka
sedikit tenaga haba diperlukan untuk
mengatasi daya tarikan itu
Tinggi untuk bahan ion • Ion positif & negatif ditarik bersama
oleh daya tarikan yang kuat, tenaga
haba yang banyak diperlukan untuk
mengatasi daya tarikan ituPANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

13. Hubungan antara sifat fizik bahan atom,
bahan molekul & bahan ion
Sifat Fizik Keadaan Penerangan Ringkas
Kekonduksian
elektrik
Bahan atom mengkonduksikan
arus elektrik dalam keadaan
pepejal & leburan
• Elektron yang membawa cas
bergerak bebas
Bahan molekul tidak
mengkonduksikan arus elektrik
• Bahan molekul terdiri
daripada molekul neutral
sahaja. Ion yang membawa
cas elektrik tidak hadir
Bahan ion mengkonduksikan arus
elektrik dalam keadaan larutan
akues atau leburan
• Dalam keadaan pepejal, ion
yang membawa cas elektrik
tidak bergerak bebas
• Dalam keadaan larutan akues
atau leburan, ion bergerak
bebas untuk membawa cas
elektrik
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

14. Latihan Waja
• Buat Latihan waja no.4
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

15. Sifat Bahan Berdasarkan
Kandungan Zarahnya
Bab 4.5 Jirim & Bahan
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @
2013