Διαπολιτισμικότητα, Αποδοχή και Διαχείριση της Διαφορετικότητας είναι τα θέματα του οδηγός αυτού.
Ο οδηγός είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να ενισχύσει τους δασκάλους ώστε να «ανακαλύψουν» τον ελέφαντα στο δωμάτιο, δηλαδή τις διάφορες μορφές «φανερού» ή «κρυφού» ρατσισμού που είναι πάντοτε παρούσες.Η φράση “elephant in the room” είναι ένα αγγλικό μεταφορικό ιδίωμα για μια φανερή αλήθεια η οποία είτε αγνοείται είτε δεν αντιμετωπίζεται. Η ιδιωματική έκφραση μπορεί να αναφέρεται και σε ένα φανερό πρόβλημα ή κίνδυνο που κανένας δεν θέλει να συζητήσει. Είναι βασισμένη στην ιδέα ότι θα ήταν αδύνατο να περάσει απαρατήρητος ένας ελέφαντας σε ένα δωμάτιο.
Έτσι, οι άνθρωποι που προσποιούνται ότι ο ελέφαντας δεν είναι εκεί, έχουν επιλέξει να αποφύγουν να ασχοληθούν με ένα ολοφάνερο και σημαντικό θέμα.
Ενισχύει ο οδηγός τη διδακτική πρακτική με εργαλεία αντιμετώπισης φαινομένων εκφοβισμού (bullying), ρατσιστικού λόγου, ρατσιστικών συνεπειών ασχέτως προθέσεων και, κυρίως, με εργαλεία για την ενδυνάμωση όλων των παιδιών.
Διαπολιτισμικότητα, Αποδοχή και Διαχείριση της Διαφορετικότητας είναι τα θέματα του οδηγός αυτού.
Ο οδηγός είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να ενισχύσει τους δασκάλους ώστε να «ανακαλύψουν» τον ελέφαντα στο δωμάτιο, δηλαδή τις διάφορες μορφές «φανερού» ή «κρυφού» ρατσισμού που είναι πάντοτε παρούσες.Η φράση “elephant in the room” είναι ένα αγγλικό μεταφορικό ιδίωμα για μια φανερή αλήθεια η οποία είτε αγνοείται είτε δεν αντιμετωπίζεται. Η ιδιωματική έκφραση μπορεί να αναφέρεται και σε ένα φανερό πρόβλημα ή κίνδυνο που κανένας δεν θέλει να συζητήσει. Είναι βασισμένη στην ιδέα ότι θα ήταν αδύνατο να περάσει απαρατήρητος ένας ελέφαντας σε ένα δωμάτιο.
Έτσι, οι άνθρωποι που προσποιούνται ότι ο ελέφαντας δεν είναι εκεί, έχουν επιλέξει να αποφύγουν να ασχοληθούν με ένα ολοφάνερο και σημαντικό θέμα.
Ενισχύει ο οδηγός τη διδακτική πρακτική με εργαλεία αντιμετώπισης φαινομένων εκφοβισμού (bullying), ρατσιστικού λόγου, ρατσιστικών συνεπειών ασχέτως προθέσεων και, κυρίως, με εργαλεία για την ενδυνάμωση όλων των παιδιών.
"Παίζουμε, χορεύουμε και τραγουδάμε για το περιβάλλον"Αννα Παππα
Το βιβλίο ευελπιστεί να προσθέσει ως υλικό ένα λιθαράκι προκειμένου να αυξηθεί η σιγουριά και η τόλμη του δασκάλου για να αξιοποιήσει τους χώρους εντός αλλά και εκτός της σχολικής αίθουσας στοχεύοντας κατά χρονική προτεραιότητα στην ενεργοποίηση του σώματος και του συναισθήματος πριν από την διανοητική ενεργοποίηση.
Στην πρώτη πρακτική αναπτύσσεται μια απόπειρα για την εκπαίδευση εκπαιδευτικών στη ‘βιωματική μάθηση και την εμψύχωση ομάδων στο σχολικό πλαίσιο’ (Ε. Παντελέρη), ώστε να αναλάβουν οι ίδιοι ρόλο εμψυχωτή στις ομάδες των μαθητών τους σε μελλοντικά προγράμματα πρόληψης. Στη δεύτερη πρακτική ‘ακούμε τον Άλλο μέσα από την ομάδα’ (Ε. Εκμεκτζιάν) να διαπραγματεύεται με το δικό του τρόπο πολιτισμικές και διαφυλικές ταυτότητες, με στόχο το μοίρασμα μεταναστευτικών εμπειριών και τη μετατροπή της τάξης σε ομάδα. Οι δύο καλές πρακτικές είναι αλληλοσυμπληρωματικές στο βαθμό που το θεωρητικό υπόβαθρο της αναστοχαστικής πράξης λειτουργεί ως κοινός τόπος, και μόνο ενδεικτικές. Αυτό που σας ζητάμε είναι να υπάρ- ξει η ‘οικειότητα’, το ενδιαφέρον και η περιέργεια… Καλή ανάγνωση
Η ομάδα έργου Θεσσαλονίκης Σ. Βερβερίδου, Κ. Λιανού, Ι. Μπίμπου & Π. Χατζηλάμπου
To “café” της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αννα Παππα
"Έχουμε ανάγκη τις διαφορετικές απόψεις για να έχουμε μια ακριβή εικόνα της πραγματικότητας, έχουμε ανάγκη από πολλά μάτια, πολλά αυτιά και πολλές καρδιές."
"Παίζουμε, χορεύουμε και τραγουδάμε για το περιβάλλον"Αννα Παππα
Το βιβλίο ευελπιστεί να προσθέσει ως υλικό ένα λιθαράκι προκειμένου να αυξηθεί η σιγουριά και η τόλμη του δασκάλου για να αξιοποιήσει τους χώρους εντός αλλά και εκτός της σχολικής αίθουσας στοχεύοντας κατά χρονική προτεραιότητα στην ενεργοποίηση του σώματος και του συναισθήματος πριν από την διανοητική ενεργοποίηση.
Στην πρώτη πρακτική αναπτύσσεται μια απόπειρα για την εκπαίδευση εκπαιδευτικών στη ‘βιωματική μάθηση και την εμψύχωση ομάδων στο σχολικό πλαίσιο’ (Ε. Παντελέρη), ώστε να αναλάβουν οι ίδιοι ρόλο εμψυχωτή στις ομάδες των μαθητών τους σε μελλοντικά προγράμματα πρόληψης. Στη δεύτερη πρακτική ‘ακούμε τον Άλλο μέσα από την ομάδα’ (Ε. Εκμεκτζιάν) να διαπραγματεύεται με το δικό του τρόπο πολιτισμικές και διαφυλικές ταυτότητες, με στόχο το μοίρασμα μεταναστευτικών εμπειριών και τη μετατροπή της τάξης σε ομάδα. Οι δύο καλές πρακτικές είναι αλληλοσυμπληρωματικές στο βαθμό που το θεωρητικό υπόβαθρο της αναστοχαστικής πράξης λειτουργεί ως κοινός τόπος, και μόνο ενδεικτικές. Αυτό που σας ζητάμε είναι να υπάρ- ξει η ‘οικειότητα’, το ενδιαφέρον και η περιέργεια… Καλή ανάγνωση
Η ομάδα έργου Θεσσαλονίκης Σ. Βερβερίδου, Κ. Λιανού, Ι. Μπίμπου & Π. Χατζηλάμπου
To “café” της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αννα Παππα
"Έχουμε ανάγκη τις διαφορετικές απόψεις για να έχουμε μια ακριβή εικόνα της πραγματικότητας, έχουμε ανάγκη από πολλά μάτια, πολλά αυτιά και πολλές καρδιές."
"Πρόσκληση για Επιμορφωτικό Βιωματικό Σεμινάριο για την οργάνωση των Δημιουργικών Εργασιών στο Λύκειο"
Σκοπός του σεμιναρίου είναι η ενίσχυση των εκπαιδευτικών στην οργάνωση και εφαρμογή των Δημιουργικών Εργασιών στα μαθήματα των Φυσικών Επιστημών.
5. • Εννοιολογικά ωσ δημιουργικότητα (creativity)
ορίηεται θ ικανότθτα παραγωγισ ενόσ νζου
ζργου ι μιασ ιδζασ με βάςθ τθ φανταςία
• «Δημιουργικότητα είναι η ευρφτερη ικανότητα
να θζτεισ ερωτήςεισ, να κάνεισ διαςυνδζςεισ
και να υιοθετείσ μια καινοτόμα και ευφάνταςτη
προςζγγιςη ςτην επίλυςη προβλήματοσ»
Ken Robinson
• Δεν είναι ιδιαίτερο προςόν ι ικανότθτα λίγων
ατόμων, αλλά αντικζτωσ είναι αποτζλεςμα ειδικισ
εκπαίδευςθσ και μάκθςθσ μζςα από ςυγκεκριμζνεσ
διαδικαςίεσ
6. 1. Εμπεριζχει ςκζψθ ι ςυμπεριφορά με φανταςία
2. Διαδικαςία που τθ χαρακτθρίηει θ φανταςία και
ζχει ςυγκεκριμζνο ςκοπό (Δ & Φ αλλθλζνδετεσ)
3. Διαδικαςία που οφείλει να παράγει κάτι
πρωτότυπο
4. Το αποτζλεςμα πρζπει να ζχει αξία ςε ςχζςθ με
το ςκοπό
• Η δθμιουργικότθτα δεν ζχει ωσ αφετθρία μθδενικζσ
καταςτάςεισ. Μπορεί να δομθκεί
ςε προχπάρχουςεσ γνϊςεισ ι και εμπειρίεσ.
7. • Θ ςχζςθ δθμιουργικότθτασ-νοθμοςφνθσ είναι
ιςχυρι.
• Θ ςυγκλίνουςα ςκζψθ εςτιάηει ςτθν ανεφρεςθ
μίασ μοναδικισ λφςθσ με αξιοποίθςθ του
γνωςτικοφ υποςτρϊματοσ, ςφμφωνα με
διαδικαςίεσ κρίςθσ, επιλογισ και αξιολόγθςθσ.
• Θ αποκλίνουςα ςκζψθ βαςίηεται ςτθν
αλλθλεπίδραςθ ενόσ ατόμου με ζνα πρόβλθμα-
ζνασ τρόποσ ςκζψθσ που ακολουκεί αςυνικιςτεσ
διαδικαςίεσ
8. Τα χαρακτθριςτικά των απαντιςεων τθσ αποκλίνουςασ
ςκζψθσ κα λζγαμε ότι χαρακτθρίηονται από:
• πολλζσ ςε αρικμό απαντιςεισ – λφςεισ
• μεγάλθ ευρθματικότθτα ςτισ απαντιςεισ
• μεγάλο βακμό δθμιουργικότθτασ
Θ αποκλίνουςα ςκζψθ βαςίηεται ςτθ φανταςία, δεν ακολουκεί τθν
πορεία του λογικοφ ςυςτιματοσ του ναι και του όχι, είναι
δθμιοφργθμα του δεξιοφ θμιςφαιρίου και ςυμβολικά εκφράηεται
με τον κφκλο.
Μπορεί να είναι τυχαία , μπορεί και ςκόπιμθ
Θ αποκλίνουςα ςκζψθ όχι ςυνϊνυμο, αλλά απαραίτθτθ
ιδιότθτα τθσ Δ
9. Όταν κζλουμε να λφςουμε ζνα πρόβλθμα,
πρϊτα γίνεται θ ανάλυςι του και ςτθ ςυνζχεια
προχωράμε ςε πικανζσ γενικζσ λφςεισ και
καλοφμαςτε να επιλζξουμε ποια κατά τθ γνϊμθ
μασ είναι θ καλφτερθ και ολοκλθρϊνουμε τθ
διαδικαςία με τθν αξιολόγθςθ, με τον τελικό
μασ απολογιςμό.
Μζςα από αυτό το παράδειγμα γίνεται κατανοθτό
ότι ζχουμε εναλλαγι ςτθ χριςθ ςυγκλίνουςασ –
κριτικισ νόθςθσ και αποκλίνουςασ - δθμιουργικισ
ςκζψθσ.
10. Οριςμζνοι ψυχολόγοι διακρίνουν ωσ ποιοτικά ςτοιχεία
τθσ δθμιουργικότθτασ:
• τθν ευκαμψία τθσ ςκζψθσ
• τθν πρωτοτυπία τθσ ιδζασ
• τθν ικανότθτα να ςκζφτεται κάποιοσ διαφορετικά
• τον τρόπο επίλυςθσ των προβλθμάτων.
Βζβαια εδϊ κα πρζπει να αντιπαραβάλουμε τθν
άποψθ του Einstein, που υποςτθρίηει
ότι θ διατφπωςη ενόσ προβλήματοσ είναι πιο
ςημαντική από την επίλυςή του.
12. • Θ εκπαίδευςθ αντιμετωπίηει προκλιςεισ που δεν
ζχουν προθγοφμενο
• Οι πλθροφορίεσ, τα προςόντα και οι
επιςτθμονικζσ γνϊςεισ δεν επαρκοφν
• Παγκόςμια αναπτφχκθκαν ςτρατθγικζσ
προκειμζνου να ανταποκρικοφν ςτισ αλλαγζσ
αυτζσ
• Ζχουν επαναπροςδιοριςτεί οι προτεραιότθτεσ
ςτθν εκπαίδευςθ και ο τρόποσ αντιμετϊπιςθσ
τουσ
14. Σφμφωνα με τον Gardner 1996 ( πολλαπλι
ευφυΐα)ζνα δθμιουργικό άτομο:
• λφνει προβλιματα,
• ςχεδιάηει προϊόντα
• κζτει νζα ερωτιματα
εντόσ ενόσ πεδίου, με τρόπο που αρχικά
κεωρείται αςυνικθσ, αλλά κακίςταται
περιςταςιακά αποδεκτόσ τουλάχιςτον για μια
πολιτιςμικι ομάδα
15. • Ο Gardner κατακρίνει τα εκπαιδευτικά ςυςτιματα που
διαχρονικά δίνουν ζμφαςθ μόνο ςτισ γλωςςικζσ και
λογικομακθματικζσ δεξιότθτεσ.
• Yποςτθρίηει ότι το άτομο διαμορφϊνει το μοναδικό
γνωςτικό προφίλ του χάρθ ςτθν φπαρξθ των πολλαπλϊν
τφπων ευφυΐασ.
• Αρχικά, είχε ξεχωρίςει επτά είδθ νοθμοςφνθσ: γλωςςικι-
λεκτικι, λογικι-μακθματικι, οπτικι-χωρικι, ςωματικι-
κιναιςκθτικι, μουςικι-ρυκμικι, ενδοπροςωπικι,
διαπροςωπικι. Σε επόμενα βιβλία του πρόςκεςε άλλεσ
δφο φτάνοντασ τισ εννζα, τθν φυςιογνωςτικι, και τθν
υπαρξιακι-φιλοςοφικι.
16. • O Robinson κεωρεί
τθ Δθμιουργικότθτα ςιμερα τόςο ςθμαντικι
όςο και τον εγγραματιςμό
και για αυτό κα ζπρεπε να αντιμετωπίηονται
με τθν ίδια ςοβαρότθτα
17. Όλθ θ εναςχόλθςθ με τθ Δ, δεν αφορά προφανϊσ μόνο τθν
ανάπτυξθ τθσ Δ ςτα παιδιά ,
αλλά αποβλζπει και ςτο να αρχίςουμε
να ςκεφτόμαςτε το ςκοπό, τισ μεκόδουσ και το πλαίςιο του
ςχολείου με ζνα διαφορετικό τρόπο
18. • Στα κακ’ θμάσ
Ο νόμοσ 1566/85 περιγράφει τισ αρχζσ και
τουσ ςκοποφσ τθσ εκπαίδευςθσ και
αναδεικνφει τον ρόλο τθσ Δθμιουργικισ
Εργαςίασ
19. • Σφμφωνα με το Ν. 1566/1985, ςκοπόσ τθσ
πρωτοβάκμιασ και δευτεροβάκμιασ
εκπαίδευςθσ είναι να ςυμβάλει ςτθν
ολόπλευρθ, αρμονικι και ιςόρροπθ ανάπτυξθ
των διανοθτικϊν και ψυχοςωματικϊν
δυνάμεων των μακθτϊν, ϊςτε, ανεξάρτθτα
από φφλο και καταγωγι, να ζχουν τθ
δυνατότθτα να εξελιχκοφν ςε ολοκλθρωμζνεσ
προςωπικότθτεσ και να ηιςουν δθμιουργικά.
21. • Οι Δημιουργικζσ Εργαςίεσ που καλοφνται να
εκπονιςουν οι μακθτζσ και μακιτριεσ ςτο
Λφκειο ςυνδζονται αναπόςπαςτα με τθν
ζννοια τησ δημιουργικότητασ.
• Ηθτοφμενο δεν είναι να αναλάβουν για μια
ακόμα φορά άλλθ μια εργαςία
εγκυκλοπαιδικοφ χαρακτιρα ςυςςωρεφοντασ και
παρακζτοντασ πλθροφορίεσ από διάφορεσ πθγζσ, ακόμα
κι αν χρειαςτεί να τισ επεξεργαςτοφν ωσ ζνα βακμό, να
τισ αναςυντάξουν και τισ αναπλαιςιϊςουν για να τισ
παρουςιάςουν, αλλά αυτό που επιδιϊκεται είναι
να εργαςτοφν με δθμιουργικό τρόπο.
22. Θ Δημιουργική Εργαςία είναι μια ιδιαίτερα
χριςιμθ παιδαγωγικι πρακτικι, που δίπλα ςε
άλλεσ, παραδοςιακζσ και ςφγχρονεσ, μπορεί
να ςυμβάλει ςε ςθμαντικό βακμό ςτθν
πραγμάτωςθ των παιδευτικϊν ςτόχων του
Λυκείου
23. Η ζνταξη των ΔΕ ςτο ςχολικό πρόγραμμα
μπορεί να ςυμβάλει
• ςτθν αντιμετϊπιςθ των πακογενειϊν του Λυκείου
• ςτθν οικοδόμθςθ μιασ κοινότθτασ μάκθςθσ
• ςτθ δθμιουργία κετικϊν και ςυνεργατικϊν ςχζςεων
• ςτθν εξοικείωςθ με τισ απαιτιςεισ και τισ
προχποκζςεισ του επιςτθμονικϊσ εργάηεςκαι,
• ςτθν καλλιζργεια των δεξιοτιτων αξιοποίθςθσ τθσ
βιβλιοκικθσ (library skills) και
• ςτθν ανάπτυξθ επικοινωνιακϊν δεξιοτιτων
• ςτθ διαςφνδεςθ τθσ ςχολικισ γνϊςθσ με τισ ευρφτερεσ
κοινωνικζσ και αναπτυξιακζσ ανάγκεσ και εξελίξεισ και
τθ ςυμβολι ςτθ διάπλαςθ ολοκλθρωμζνων πολιτϊν
24. Χαρακτηριςτικά Δημιουργικών Εργαςιών
• ανάπτυξθ φανταςίασ παιδαγωγικά ςθμαντικι
• πρωτοτυπία, ευρθματικότθτα
• δθμιουργικι αξιοποίθςθ των γνϊςεων και όχι πακθτικι
απόκτθςθ τουσ
• ςτο πλαίςιο τθσ εκπόνθςθσ τζτοιων εργαςιϊν οι νεαροί
δθμιουργοί τουσ, καλοφνται να αντιμετωπίςουν ερωτιματα
που κινοφν το ενδιαφζρον τουσ, με τρόπο που αξιοποιεί ιδθ
αποκτθμζνεσ γνϊςεισ, ςε ςυνδυαςμό με νζεσ, με ςτόχο να
οδθγθκοφν ςε μια απάντθςθ με ςαφι ςτοιχεία πρωτοτυπίασ
και ευρθματικότθτασ.
• ςτθν τελικι του εκδοχι το αποτζλεςμα τθσ ΔΕ μπορεί να πάρει
ποικίλεσ μορφζσ, όπωσ είναι το ςυνεχζσ κείμενο, ενδεχομζνωσ
διανκιςμζνο με εικόνεσ, διαγράμματα, πίνακεσ κ.λπ., το
καλλιτεχνικό ζργο, αλλά και τραγοφδι, αφίςα, πόςτερ,
καταςκευι, κονωνικι / πολιτιςμικι παρζμβαςθ .
25. Τι βοηθάει τη Δημιουργική Εργαςία
&
τι την υπονομεφει
27. • θ ΔΕ ενκαρρφνει κάποιον να ςκζφτεται “εκτόσ
πλαιςίου”(to think outside the box)
• είναι ανάγκθ εκπαιδευτικοί και μακθτζσ να
πειςκοφν ότι δεν υπάρχουν ανόθτεσ ιδζεσ ι
ανόθτεσ ερωτιςεισ
• προςπακοφμε να ζχουμε ζνα χαλαρό κλίμα
“Brains in Pain Cannot Learn!”
28. • να ζχουμε υπόψθ ότι θ διαδικαςία
ανακάλυψθσ τθσ απάντθςθσ είναι πιο
ςθμαντικι από τθν απάντθςθ αυτι κακαυτι -
Η μάκθςθ είναι το ταξίδι
• πρζπει να διατίκεται ο
κατάλλθλοσ/απαραίτθτοσ χρόνοσ
29. • Όταν οι άνθρωποι κινητοποιοφνται εςωτερικά απολαμβάνουν
απολαμβάνουν τθν όλθ διαδικαςία
• Απαραίτθτο να τουσ παρζχεται η μεγαλφτερη δυνατή ελευθερία ςτθ λιψθ
απόφαςθσ ςτθν οργάνωςθ τθσ δουλειάσ τουσ
• Το περιβάλλον - φαίνεται αντιφατικό να ηθτά κανείσ από τα παιδιά να
εργαςτοφν δθμιουργικά απευκυνόμενοσ ςε αυτά με τρόπουσ μθ
δθμιουργικοφσ
• Στα εςωτερικά εμπόδια περιλαμβάνουν και τον τρόπο κατά τον οποίο
επθρεάηεται θ ςυμπεριφορά του παιδιοφ από το παρελκόν, λ.χ. ανάλογα
με τθν προζλευςθ ι τισ ςυνικειζσ του. Με τισ παρεμβάςεισ τουσ οι
εκπαιδευτικοί μποροφν να το βοθκιςουν να απαλλαγεί από αυτά, που
ενδεχομζνωσ δεν επιτρζπουν να λειτουργιςει δθμιουργικά.
• Στα εξωτερικά εμπόδια περιλαμβάνουν όςα δυςχεραίνουν τθν εξαςφάλιςθ
ευνοϊκϊν ςυνκθκϊν για τθ δθμιουργικι ςκζψθ ςτο ςχολικό (ι άλλο)
περιβάλλον. Σε αυτά ενδεχομζνωσ περιλαμβάνονται το Πρόγραμμα
Σπουδϊν και οι τρόποι διδαςκαλίασ και αξιολόγθςθσ που ακολουκοφνται.
31. Παιδαγωγικζσ τεχνικζσ που ςυνικωσ αξιοποιοφνται
για τθν προαγωγι τθσ δθμιουργικότθτασ ςτο
ςχολείο, ςυνικωσ αναφζρονται ο καταιγιςμόσ
ιδεϊν , θ δθμιουργικι επίλυςθ προβλιματοσ κ.ά.
Στάδια που ακολουκοφνται ςυνικωσ είναι θ
ςυγκζντρωςθ πλθροφοριϊν ςχετικά με ζνα
πρόβλθμα, θ ςαφισ διαμόρφωςθ ενόσ ειδικοφ
ερωτιματοσ / προβλιματοσ προσ επίλυςθ, θ
δθμιουργία πικανϊν λφςεων, θ αξιολόγθςθ των
λφςεων που ζχουν προτακεί και θ αξιοποίθςθ
τθσ τελικισ λφςθσ.
32. Διδακτικζσ τεχνικζσ για τθν ενίςχυςθ και
προαγωγι τθσ δθμιουργικότθτασ
• Καταιγιςμόσ ιδεϊν
• Δθμιουργικι επίλυςθ προβλιματοσ
• Μζκοδοσ SCAMPER
• Τα 6 καπζλα του de Bono
33. Καταιγιςμόσ ιδεών
• Εξζταςθ ενοσ κζματοσ ι μίασ ζννοιασ μζςω
τθσ ενκάρρυνςθσ/υποκίνθςθσ των
μακθτϊν/τριϊν να εκφράςουν ελζυκερα και
αυκόρμθτα τισ ιδζεσ τουσ.
• Στόχοσ είναι θ ςυμμετοχι των μακθτϊν/τριϊν
ςτθ διερεφνθςθ του κζματοσ με όποια
αυκόρμθτθ ιδζα ι πρόταςθ ζχουν.
34. Πρζπει να τθρθκοφν 5 κανόνεσ:
1. Απαγορεφεται θ κριτικι
2. Ενκάρρυνςθ για ελεφκερθ πλοιγθςθ ςτθ
φανταςία
3. Επιμονι για παραγωγθϋπεριςςότερων ιδεϊν
4. Ενκάρρυνςθ ςυνδυαςμοφ και βελτίωςθσ των
ιδεϊν
5. Αξιολόγθςθ των ιδεϊν
35. Δημιουργική επίλυςη προβλήματοσ
• Απαιτείται θ εφρεςθ ενόσ προβλιματοσ και θ
αναδόμθςθ ι ο επαναπροςδιοριςμόσ του.
• Μζςω τθσ διαδικαςίασ, θ οποία παρατθρείται
ςε διδακτικό περιβάλλον υποςτιριξθσ τθσ
προςωπικισ επιλογισ του μακθτι/τριασ και
εμπεδωςθσ ςυνεργατικοφ κλίματοσ,
ενιςχφονται τα κίνθτρα και θ μακθςιακι
εμπλοκι
36. Πζντε ςτάδια:
1. Συλλογι των δεδομζνων του προβλιματοσ:
τι, ποφ, γιατί, πότε, πϊσ;
2. Διατφπωςθ του προβλιματοσ:
Ερευνθτικό ερϊτθμα
3. Παραγωγι προτεινόμενων ιδεϊν-λφςεων:
Μπορεί να αξιοποιθκεί ο καταιγιςμόσ ιδεϊν και
μζκοδοσ SCAMPER
4. Αξιολόγθςθ των προτεινόμενων ιδεϊν-λφςεων
5. Υλοποίθςθ ιδεϊν-λφςεων που επιλζχκθκαν
Κατά τθ διάρκεια κακεμίασ από τισ ςυγκεκριμζνεσ
φάςεισ κρίνεται ο βακμόσ πρωτοτυπίασ και
καταλλθλότθτασ των παραγόμενων ιδεϊν.
37. Τα 6 καπζλα του de Bono
• Το κάκε «ςκεπτόμενο» καπζλο ζχει διαφορετικό
χρϊμα και ςυμβολίηει ζναν διαφορετικό τρόπο
ςκζψθσ για τθν προςζγγιςθ και επίλυςθ ενόσ
προβλιματοσ.
• Για τθν αποτελεςματικι εφαρμογι πρζπει να
επιλεχκοφν τα καπζλα που απαιτοφνται για τθν
επίλυςθ μίασ προβλθματικισ κατάςταςθσ και
ζπειτα θ ςειρά με τθν οποία κα τα «φορζςουμε»
38.
39. Για να βοκιςουμε τα παιδιά να
εκφράςουν τθ δθμιουργικότθτά τουσ
(Mayesky, 1998)
• Βοικθςε τα παιδιά να αποδζχονται τθν αλλαγι.
• Βοικθςε τα παιδιά να ςυνειδθτοποιιςουν ότι
κάποια προβλιματα δεν ζχουν εφκολεσ
απαντιςεισ.
• Βοικθςε τα παιδιά να αναγνωρίςουν ότι πολλά
προβλιματα ζχουν πολλζσ πικανζσ λφςεισ.
• Βοικθςε τα παιδιά να μάκουν να κρίνουν και να
αποδζχονται τα ςυναιςκιματά τουσ.
40. • Αντάμειψε τα παιδιά για τθ δθμιουργικότθτά
τουσ.
• Βοικθςε τα παιδιά να αιςκάνονται χαρά
μζςα ςτθ δθμιουργικι παραγωγι τουσ και
ςτθν εργαςία τουσ πάνω ςε ζνα πρόβλθμα
• Βοικθςε τα παιδιά να εκτιμιςουν τουσ
εαυτοφσ τουσ για τθ διαφορετικότθτά τουσ.
• Βοικθςε τα παιδιά να αναπτφξουν επιμονι –
να μθν εγκαταλείπουν ςτισ δυςκολίεσ.
44. • Θ αξιολόγθςθ τθσ Δθμιουργικισ
Εργαςίασ ςτο Λφκειο περιλαμβάνει
παιδευτικζσ διαδικαςίεσ που ζχουν
καινοτομικό χαρακτιρα.
• Στόχευςθ και επιδίωξθ είναι, μεταξφ των
άλλων, να αλλάξει το κλίμα τθσ τάξθσ,
επαναπροςδιορίηοντασ:
45. • τισ μεθόδουσ: το «πϊσ» τθσ πρόςκτθςθσ
γνϊςθσ και τθσ διδακτικισ μεκοδολογίασ
• τισ ταυτότητεσ: να μεταβάλει το ρόλο του
μακθτι / τθσ μακιτριασ», ωσ φορζα δυνάμει
αυτονομοφμενθσ ερευνθτικισ
δραςτθριότθτασ, αλλά και του/τθσ
εκπαιδευτικοφ κακιςτϊντασ τον υποςτθρικτι
και εμψυχωτι ςε αυτι τθ διαδικαςία, και
• τουσ όρουσ πραγμάτωςησ τησ διδακτικήσ
διαδικαςίασ: ςτον βακμό που κινεί
διαδικαςίεσ αυτονόμθςθσ ωσ προσ το ποιοσ
κακορίηει τι κα διαμειφκεί ςτθν τάξθ, ποιοσ
επιλζγει, αξιολογεί και αξιϊνει κάτι ωσ
ςθμαντικό.
46. Θ αξιολόγθςθ, ωσ μζροσ τθσ διδακτικισ
μεκοδολογίασ
• Δεν μπορεί παρά να εμπεριζχει και να ενιςχφει τθ
διαμορφωτικι χροιά τθσ, παρζχοντασ κατευκφνςεισ
και ανατροφοδότθςθ μάλλον παρά αξιολογικζσ
κρίςεισ.
• Πρζπει να αποςταςιοποιείται από τιμωρθτικζσ
προκζςεισ, επιτείνοντασ τον παιδαγωγικό-παιδευτικό
χαρακτιρα τθσ ωσ ανατροφοδοτικισ εκπαιδευτικισ
παραμζτρου.
• Πρζπει να παρζχει αςφαλζσ πλαίςιο για τθν ανάπτυξθ
τθσ πρωτοβουλίασ και τθσ δθμιουργικότθτασ,
• Πρζπει να φροντίηει και ςυγχρόνωσ να ενδυναμϊςει
και τθν καλϊσ νοοφμενθ φιλοδοξία και άμιλλα.
47. Θ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
• Στθν ςυγκεκριμζνθ περίπτωςθ, τθσ Δθμιουργικισ
Εργαςίασ ςτο Λφκειο, απαιτείται και θ απόδοςθ εντζλει
και ενόσ βακμοφ, με τον χαρακτιρα και τθν τυπολογία
που είκιςται.
• Αυτό δεν αποτελεί ανατροπι των ςτόχων που τζκθκαν ι
κακιςτά αχρείαςτθ (ι πικανϊσ αχρθςτεφει) τθ
μεκοδολογία.
• Θ ςυνφπαρξθ – για τθν ϊρα – νζων δυναμικϊν/ποιοτικϊν
και παλαιότερων/τυπικϊν μεκόδων επιχειρεί να
υπθρετιςει με ςυνζπεια τουσ ςτόχουσ που κζτουν και το
εκπαιδευτικό ςφςτθμα και θ ανάγκθ ανανζωςθσ και
βελτίωςθσ μεκόδων και διαδικαςιϊν.
48. Η Κλίμακα Διαβαθμιςμζνων Κριτηρίων
• Οι Κλίμακεσ Διαβακμιςμζνων Κριτθρίων,
προτείνονται ενδεικτικά και αποτελοφνται από
μια παράκεςθ ςυγκεκριμζνων χαρακτθριςτικϊν
• Τα χαρακτθριςτικά αυτά πρζπει να κρίνονται
τόςο ωσ προσ τθ ςυνζπεια και εφαρμοςιμότθτά
τουσ όςο και ωσ προσ τθν εξυπθρζτθςθ των
ςτόχων που τζκθκαν προθγουμζνωσ.
49. Σε κάκε περίπτωςθ, προτείνεται θ προςαρμογι και θ εκ
νζου επεξεργαςία των Κλιμάκων αυτϊν από τουσ
χριςτεσ ςτθ βάςθ παιδαγωγικϊν και κεματικϊν
κριτθρίων, αλλά και ςτθ βάςθ τθσ διαμόρφωςθσ μιασ
ςυναντίλθψθσ, επί αυτϊν, με τουσ/τισ μακθτζσ/-τριεσ.
Λαμβάνεται πρόνοια ϊςτε:
• Οι μακθτζσ / τριεσνα είναι πλιρωσ ενιμεροι για το τι
ηθτείται,
• θ περιγραφι των κριτθρίων να επιςθμαίνεται
εμφατικά από τον αξιολογικό χαρακτιρα τουσ, ενϊ,
παράλλθλα,
• θ Κλίμακα να διαβάηεται ωσ ςφνολο οδθγιϊν για τθ
ςφνταξθ των αντίςτοιχων εργαςιϊν, αφοφ χορθγείται
πριν από τθν ζναρξθ των Εργαςιϊν
50. • Σφμφωνα με τθ διαδικαςία, θ διαχείριςθ τθσ
βακμολογικισ απόδοςθσ τθσ αξιολόγθςθσ
από τον/τθν διδάςκοντα/-ουςα πρζπει να
δίνει μεγαλφτερθ βαρφτθτα ςτουσ
παιδαγωγικοφσ ςτόχουσ που κακορίηει, παρά
ςτθ μζχρι λεπτομζρειασ αντιςτοίχιςθ ςε
ακριβι βακμό.