Αρχαία β γυμνασίου, γυμνάσιο πεντέλης

1. Ενότθτα 3θ :Το χρζοσ του ιςτορικοφ
©Μαρία ΢κιαδαρζςθ
Γ/ςιο Πεντζλθσ 2013

2. Πολφβιοσ
Ο Θουκυδίδθσ τθσ Ελλθνιςτικισ εποχισ
Ο Πολφβιοσ (203 π.Χ. - 120 π.Χ.) ιταν
Έλλθνασ ιςτορικόσ, διάςθμοσ για το
βιβλίο του Οι Ιςτορίεσ ι Η Άνοδοσ τησ
Ρωμαϊκήσ Αυτοκρατορίασ, το οποίο
καλφπτει λεπτομερϊσ τθν περίοδο από το
220 ωσ 146 π.Χ. ( αποτελείται από 40
τόμουσ ) Είναι επίςθσ γνωςτόσ για τισ
πολιτικζσ του απόψεισ ςχετικά με τθν
εξιςορρόπθςθ των εξουςιϊν, απόψεισ οι
οποίεσ, πολφ αργότερα,
χρθςιμοποιικθκαν κατά τθ ςφνταξθ του
΢υντάγματοσ των Ηνωμζνων Πολιτειϊν.
Σόμουσ)
είναι ο πρϊτοσ ιςτορικόσ που δθλϊνει ρθτϊσ ότι γράφει
κακολικιν (δθλ. παγκόςμια) ιςτορία. Πρότυπό του από τθν
άποψθ τθσ αντικειμενικότθτασ υπιρξε ο Θουκυδίδθσ

5. Ποιουσ αρχαίουσ ιςτορικοφσ γνωρίηετε;
ζγραψε τθν Ιςτορία
του
Πελοποννθςιακοφ
Πολζμου
Θουκυδίδθσ ο Ακθναίοσ
Ηρόδοτοσ από τθν Αλικαρναςςό

6. Ο Πολφβιοσ, γράφει ποιο είναι το
χρζοσ του Ιςτορικοφ εξ αφορμισ
πολζμου των
Ρωμαίων και των Καρχθδονίων για
τθν κατάκτθςθ τθσ ΢ικελίασ. Για
αυτόν τον πόλεμο είχαν γράψει ςτο
παρελκόν δφο ιςτορικοί, ο Φιλίνοσ
και ο Φάβιοσ. Ο
Πολφβιοσ, όμωσ, τουσ κατθγορεί για
ζλλειψθ αντικειμενικότθτασ
επθρεαςμζνοι από τα φιλικά τουσ
αιςκιματα. Ο Φιλίνοσ υπζρ των
Καρχθδονίων και
ο Φάβιοσ υπζρ των Ρωμαίων.
Η Καρχθδόνα Σο 146 π.Χ. ζπειτα από τθν ιττα τθσ ςτον 3ο
Καρχθδονιακό πόλεμο ενάντια ςτθ Ρϊμθ, καταςτράφθκε
ολοςχερϊσ από τουσ νικθτζσ.

7. ΘΕΜΑΣΙΚΑ ΚΕΝΣΡΑ
♦ Οι αρετζσ που πρζπει να διακζτει ο ιςτορικόσ και, κυρίωσ, θ
αντικειμενικότθτα ςτθν παρουςίαςθ των γεγονότων,
♦ θ δυςκολία του ζργου του ιςτορικοφ, που πρζπει πρωτίςτωσ
να τθρεί απόςταςθ από ανκρϊπουσ και γεγονότα,
♦ θ αλικεια είναι θ μεγαλφτερθ αρετι ενόσ ιςτορικοφ ζργου
και ότι αυτι, εφόςον μπορεί να τεκμθριωκεί, κακορίηει και τθν
αξία του.

8. Α)Σι κα πρζπει να κάνει κανείσ ςτθ ηωι του;
λοιπόσ βίοσ
=θ υπόλοιπθ
ηωι
Ἐν μὲν οὖν τῷ λοιπῷ βίω
Ποιεσ είναι οι
αρετζσ
του αγακοφ
άνδρα
ςφμφωνα με τον
Πολφβιο
α) (εἶναι φιλόφιλοσ καί φιλόπατρισ)
πρζπει
(δεῖ)
β) πρζπει (δεῖ) β)(ςυμμιςεῖν τοῖσ φίλοισ τούσ
ἐχκρούσ
γ)(ςυναγαπᾶν τούσ φίλουσ)
Β)Σι οφείλει να κάνει ο ιςτορικόσ
τὸ τῆσ ἱςτορίασ
ἦθοσ= το χαρακτιρα
του ιςτορικοφ
ὅταν δὲ τὸ τῆσ ἱςτορίασ ἦκοσ ἀναλαμβάνῃ τισ,
Πρζπει (χρι)
ἐπιλακζςκαι(=να ξεχάςει) πάντων τῶν τοιοφτων

9. Και ποια κα πρζπει να είναι
θ ςτάςθ του ιςτορικοφ
απζναντι ςτουσ εχκροφσ του
Πρζπει
(χρή)
εὐλογεῖν καί κοςμεῖν τοῖσ μεγίςτοισ
ἐπαίνοισ,
( Πότε ; )
ὅταν αἱ πράξεισ ἀπαιτῶςιν
τοῦτο
Ο ιςτορικόσ
Ποια πρζπει να είναι θ
ςτάςθ του ιςτορικοφ
απζναντι ςτουσ φίλουσ
του;
Πρζπει
(χρή)
ἐλέγχειν καί ψέγειν(=κατθγορϊ) τούσ
ἀναγκαιοτάτουσ ( τουσ φίλουσ),
( Πότε ; )
ὅταν αἱ τῶν ἐπιτθδευμάτων
(=πράξεισ/αςχολίεσ)ἁμαρτίαι (=ςφάλματα)τοῦκ’
ὑποδεικνύωςιν

10. 4.Πϊσ παρομοιάηεται θ ιςτορία, όταν λείπει θ αρετι τθσ αλικειασ;
θ όψισ
=το μάτι
(ὥςπερ γάρ ηῴου τῶν ὄψεων ἀφαιρεκειςῶν ἀχρειοῦται ( =αχρθςτεφεται)
τό ὅλον ( =το ςφνολο)
παρομοίωςθ
, οὕτωσ ἐξ ἱςτορίασ ἀναιρεκείςθσ τῆσ ἀλθκείασ(=αν
αφαιρεκεί θ αλικεια ) τό καταλειπόμενον (=ότι απομζνει ) αὐτῆσ
ἀνωφελέσ ( =ανϊφελο, αςιμαντο, άχρθςτο) γίνεται διήγθμα)
ὥςπερ=όπωσ
ακριβϊσ
οὕτωσ =ζτςι
Επομζνωσ ό,τι είναι για το ηϊο τα μάτια είναι θ
αλικεια για τθν ιςτορία

11. Επομζνωσ ο ενάρετοσ άνκρωποσ…….
Αγαπά τουσ
φίλουσ
«φιλόφιλοσ»
Μιςεί τουσ
εχκροφσ που
μιςοφν οι
φίλοι
του(ςυμμιςεί)
αγαπά τθν πατρίδα
«φιλόπατρισ»
Αρετζσ ενόσ
αγακοφ
ανκρϊπου
Αγαπά τουσ
φίλουσ που
αγαποφν οι φίλοι
του( ςυναγαπά)

12. Ενϊ ο ιςτορικόσ……….
ο ιςτορικόσ πρζπει να είναι αντικειμενικόσ
και αμερόλθπτοσ
Πρζπει να επαινεί και να τιμά τουσ εχκροφσ με
τουσ μεγαλφτερουσ επαίνουσ (όταν το αξίηουν
οι πράξεισ τουσ)
Πρζπει να ελζγχει και να κατθγορεί τουσ πιο
δικοφσ του ανκρϊπουσ ( όταν το απαιτοφν τα
ςφάλματά τουσ)

14. Η πρϊτθ γυναίκα ιςτοριογράφοσ
.
Η Άννα Κομνηνή ιταν Βυηαντινι ιςτορικόσ,
από τισ ςθμαντικότερεσ μορφζσ τθσ
πνευματικισ ηωισ τθσ Αυτοκρατορίασ κατά
τον 12ο αιϊνα. Έγραψε τθν Αλεξιάδα ,
όπου εξιςτορεί τθ βαςιλεία του πατζρα τθσ
Αλζξιου Κομνθνοφ

15. ‘Αλθκισ
ιςτορία’
Θυμιςου
τουσ
Φελλόποδεσ
Ο Λουκιανόσ ο Σαμοςατεφσ (2οσ αιϊνασ μ.Χ. ) ιταν εξελλθνιςμζνοσ
΢φροσ ρθτοροδιδάςκαλοσ και ςατιρικόσ ςυγγραφζασ