Ιστορία Ε΄ Δημοτικού
Σχεδιαγράμματα μαθημάτων της βυζαντινής ιστορίας σε περιλήψεις
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Κατερίνα Καραλή
1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ερυθραίας
Ιστορία Ε΄ Δημοτικού
Σχεδιαγράμματα μαθημάτων της βυζαντινής ιστορίας σε περιλήψεις
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Κατερίνα Καραλή
1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ερυθραίας
1. 1ο ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Υπόθεμα του Σχεδίου Εργασίας: «Βυζαντινή Θεσσαλονίκη – Περπατώντας στα
ιστορικά μονοπάτια της»
1ο Σενάριο Διδασκαλίας
Μάθημα : Νεοελληνική Λογοτεχνία
Τίτλος : Οι Ακρίτες – Ο Διγενής
Τάξη : E΄ Δημοτικού
Διάρκεια 4 ώρες (δυο στην τάξη και δυο στο εργαστήριο).
Στόχοι :
1. Να γνωρίσουν ένα αντιπροσωπευτικό ακριτικό τραγούδι και μέσω της
επεξεργασίας του να αντιληφθούν τα βασικά χαρακτηριστικά του είδους
2. Να γνωρίσουν μέσα από πηγές τη ζωή των ακριτών
3. Να αναζητήσουν πληροφοριακό υλικό , να το αξιολογήσουν και να το
αξιοποιήσουν για την καλύτερη κατανόηση του κειμένου.
4. Να αντιληφθούν τη σχέση Ιστορίας – Λογοτεχνίας.
5. Να εξασκηθούν στη χρήση μέσων παροχής πληροφοριών (διαδίκτυο)
6. Να παράγουν έργο ομαδοσυνεργατικά.
7. Να συνθέτουν δεδομένα σε δικό τους κείμενο, σε επικοινωνιακό πλαίσιο.
8. Να ασκηθούν στην ανάγνωση κειμένων, ώστε να γίνουν κατά το δυνατόν
επαρκείς και με κριτική συνείδηση αναγνώστες που εκτιμούν τη λογοτεχνική
ποιότητα
Διαθεματική Διασύνδεση:
Ιστορία Ε΄τάξης – Η φύλαξη των ανατολικών συνόρων και οι Ακρίτες -
σελ.61
Ανθολόγιο Ε-ΣΤ΄ τάξεων – Συνάντηση με το Διγενή - διασύνδεση με τη
Φιλαναγνωσία.
Γλωσσικό μάθημα – Παραγωγή γραπτού λόγου - Ποιητική τέχνη.
Γεωγραφία: Κρήτη - Κύπρος
Προαπαιτούμενα :
Δυνατότητα πρόσβασης στο εργαστήριο πληροφορικής
Σύνδεση με το διαδίκτυο
Εξοικείωση με τη ομαδοσυνεργατική μέθοδο.
2. Μέθοδοι : Διερευνητική, ομαδοσυνεργατική
Σύντομη περιγραφή :
Έχουν προηγηθεί οι απαραίτητες ώρες διδασκαλίας ως εισαγωγή.
Συγκεκριμένα οι μαθητές έχουν διδαχθεί από την Ιστορία το κεφάλαιο 20
που αναφέρεται στους ακρίτες και το αντίστοιχο κείμενο από το Ανθολόγιο.
Έχουν έρθει σε επαφή με ακούσματα από Ριζίτικα τραγούδια και από τους
Νίκο Ξυλούρη και Δόμνα Σαμίου. Ακόμη ήρθαν σε επαφή με έργα του
ζωγράφου Δημήτριου Σκουρτέλη.
Για τις επόμενες 2 ώρες που τα παιδιά θα δουλέψουν στο εργαστήριο
πληροφορικής χωρίζονται σε ομάδες των 4-5 ατόμων, καθεμία εκ των
οποίων καλείται να εργαστεί μ΄ ένα διαφορετικό φύλλο εργασίας. Αφού
ολοκληρώσουν την έρευνά τους καλούνται να συγκεντρώσουν το υλικό όλων
των ομάδων να το μελετήσουν και να δημιουργήσουν ένα power point που θ΄
αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου.
Φύλλο Εργασίας 1
1. Ακριτικά τραγούδια - Σχέση και συγγένεια τους με τα Δημοτικά
τραγούδια (Ομάδα Μαριαλένας)
Ακριτικά τραγούδια ονομάζονται τα δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στα
κατορθώματα των Ακριτών, των φρουρών των ανατολικών συνόρων
της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Τα ακριτικά τραγούδια είναι τα παλαιότερα
ελληνικά δημοτικά τραγούδια που σώζονται και συγγενεύουν με το έμμετρο
αφήγημα του 12ου αι., το γνωστό ως «Έπος του Διγενή Ακρίτα»
Μεταβείτε στο σύνδεσμο:http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE
%B7%CE%BC%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%84%CF
%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9και βρείτε τι είναι
τα Δημοτικά τραγούδια και ποια τα βασικά χαρακτηριστικά τους.
2. Είδη των Δημοτικών τραγουδιών - σχέση τους με τα Ακριτικά
τραγούδια.(Ομάδα Σταύρου)
Στον παραπάνω σύνδεσμο εντοπίστε τα είδη των Δημοτικών τραγουδιών και
ερευνήστε τη σχέση τους με τα Ακριτικά τραγούδια.
3. Περισσότερες πληροφορίες για τα ακριτικά τραγούδια σε αυτή τη
σελίδα:http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BA%CF%81%CE
%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CF%84%CF%81%CE%B1%CE
%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9%CE%B1
3. Στιχουργική - Μετρική ή Ποιητική Τέχνη και Τεχνολόγηση ποιημάτων
- τι είναι; (Ομάδα Ελένης Κ.)
Το ποίημα ξεχωρίζει απ' τον πεζό λόγο . Βασικά του στοιχεία έχει το στίχο ,
το ρυθμό , και το μέτρο.
Ας ερευνήσουμε την τεχνική και τα βασικά γνωρίσματα ενός ποιήματος.
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα:http://geopar.blogspot.gr/2011/03/blog-
post_2679.html
και αυτήν: http://polidorikiou.blogspot.gr/2009/09/blog-post_19.html
και ακόμη αυτήν: http://paroutsas.jmc.gr/verses.htm από τις οποίες θα
αντλήσετε πληροφορίες.
Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα των ποιημάτων; Διερευνήστε αν τα
ακριτικά ποιήματα ανήκουν στον Ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο. Περισσότερες
πληροφορίες για την τεχνολόγηση των δημοτικών και ακριτικών τραγουδιών
θα βρείτε στη σελίδα: ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ του Wiki μας.
4. Μπορείτε πάντα να συμβουλεύεστε το υλικό μας από τη σελίδα της
Φιλαναγνωσίας. (κλικ εδώ)
Οι απαντήσεις σας σε αυτή τη σελίδα (κλικ).
*Οι σύνδεσμοι αφορούν στο Wiki της τάξης.
2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Φύλλο Εργασίας 2
1. Η Πέτρα του Ρωμιού - η πατουχιά του Διγενή. (Ομάδα Νίκου)
Βρείτε πληροφορίες για την παρουσία του Διγενή στην Κύπρο και στην Κρήτη
και συνθέστε το δικό σας πληροφοριακό κείμενο σε μορφή άρθρου για την
σχολική ιστοσελίδα.
Χρησιμοποιείστε τις παρακάτω ιστοσελίδες για τις αναζητήσεις σας:
α. ) http://www.visitpafos.org.cy/petra_romiou_gr.aspx
β.) http://123-op.blogspot.gr/2011/02/blog-post_9119.html
Εμπλουτείστε το κείμενό σας με πληροφορίες για τον Πενταδάχτυλο
(Κύπρος) και τον Ψηλορείτη (Κρήτη).
5. (Χάρτης Βυζαντινής αυτοκρατορίας)
2. Δημιουργείστε το δικό σας κολάζ με εικόνες σχετικές με τον Διγενή
και τον Πενταδάχτυλο (Κύπρος) και τον Ψηλορείτη (Κρήτη). (Ομάδα
Κατερίνας)
Οι απαντήσεις σας σε αυτή τη σελίδα (κλικ).
*Οι σύνδεσμοι αφορούν στο Wiki της τάξης.
6. (Χάρτης Βυζαντινής αυτοκρατορίας)
2. Δημιουργείστε το δικό σας κολάζ με εικόνες σχετικές με τον Διγενή
και τον Πενταδάχτυλο (Κύπρος) και τον Ψηλορείτη (Κρήτη). (Ομάδα
Κατερίνας)
Οι απαντήσεις σας σε αυτή τη σελίδα (κλικ).
*Οι σύνδεσμοι αφορούν στο Wiki της τάξης.