Παρουσίαση για την περιγραφή προσώπου στο γραπτό λόγο για μαθητές Στ δημοτικού. Για την κατασκευή του πίνακα βασίστηκα στο βιβλίο «Εκθέσεις Στ’ Δημοτικού», της Νίκης Σάκκου

1. Στην τάξη με θέα το βουνό

2. Όταν θέλουμε να
περιγράψουμε ένα πρόσωπο
(π.χ. πατέρα, γιαγιά, αδερφή,
φίλο, δασκάλα, θεία κλπ),
προσπαθούμε να αποδώσουμε
όσο πιο παραστατικά μπορούμε
την εικόνα του τόσο
εξωτερικά (γενικά
χαρακτηριστικά) όσο και
εσωτερικά (χαρακτήρας).

3. Βασικά στοιχεία περιγραφής προσώπου

4. Ποιο είναι το όνομα
και η ηλικία του
π.χ. η αδερφή μου Κατερίνα 3 ετών, ο φίλος μου
Κωνσταντίνος 12 ετών, ο παππούς Βασίλης 72
ετών, η κυρία Μαρία 55 ετών
Με τι ασχολείται π.χ. συνταξιούχος, ναυτικός, αγρότης, μαθητής,
δάσκαλος, παπάς, στρατιωτικός, περιπτεράς
Ποια είναι η σχέση
μας μαζί του
π.χ. φίλοι, συμμαθητές, ξαδέρφια, γείτονες,
σχέση γιαγιάς – εγγονής, σχέση δασκάλας –
μαθήτριας
Εξωτερική
περιγραφή
γενική εντύπωση που δίνει
(π.χ. ανάστημα, παχύς ή αδύνατος κλπ.)
ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
(π.χ. χρώμα ματιών, μαλλιών,
χαρακτηριστικές κινήσεις, τρόπος ομιλίας,
ντύσιμο κλπ.)

5. Εσωτερικά
γνωρίσματα
Πώς είναι ο χαρακτήρας του;
προτερήματα (πλεονεκτήματα, αρετές) και
ελαττώματα (μειονεκτήματα)
Πώς είναι η συμπεριφορά του;
πώς εκδηλώνεται στους ανθρώπους με τους οποίος
συναναστρέφεται π.χ. στην οικογένειά του
Ποιες είναι οι συνήθειες του;
τα ενδιαφέροντα και οι προτιμήσεις του, δηλαδή
πράγματα που του αρέσει να κάνει. π.χ. χορός
Περιστατικά σχετικά
με το πρόσωπο αυτό
π.χ. ένα περιστατικό που παραλίγο να του στοιχίσει τη
ζωή, έσωσε τη ζωή ενός ανθρώπου, πολλά χρόνια
μετανάστης στη Γερμανία, πρόσφυγας από τη Σμύρνη
Τι κάνουμε μαζί
πώς περνάμε όταν είμαστε παρέα
π.χ. διαβάζουμε, παίζουμε, αθλούμαστε, πηγαίνουμε
μαζί στο σχολείο, μοιραζόμαστε μυστικά, ανησυχίες,
τις χαρές και τις λύπες, κάνουμε κοινές διακοπές
Σκέψεις και
συναισθήματα για
το πρόσωπο αυτό
π.χ. αγάπη, (βαθιά, ισχυρή, αιώνια) φιλία, θαυμασμός,
σεβασμός, εκτίμηση, ευγνωμοσύνη, χαρά, ευτυχία,
ικανοποίηση, εμπιστοσύνη, υπερηφάνεια, φροντίδα,
νοσταλγία, συγκίνηση, μελαγχολία, στενοχώρια

6. Παροντικούς
χρόνους
(ενεστώτας,
παρακείμενος)
(Εάν το πρόσωπο που περιγράφουμε είναι
σύγχρονό μας, χρησιμοποιούμε παροντικούς
χρόνους στο γ’ ενικό πρόσωπο.)
π.χ. Ο Ντίνος είναι φίλος μου πολλά χρόνια.
Η γιαγιά έχει περάσει τα ογδόντα χρόνια.
Παρελθοντικούς
χρόνους
(παρατατικός,
αόριστος,
υπερσυντέλικος)
(Εάν το πρόσωπο που περιγράφουμε δεν
υπάρχει πια στη ζωή.)
π.χ. Ο κυρ Βαγγέλης αφιέρωσε όλη τη ζωή του
στη θάλασσα.
Ο παππούς είχε ζήσει πολλά χρόνια στη
Γερμανία και γι’ αυτό ήξερε να μιλάει
γερμανικά.
Επίθετα και
επιθετικούς
προσδιορισμούς
(μετοχές,
αντωνυμίες)
επίθετα
π.χ. μεγαλόσωμος άντρας, νεαρή γυναίκα,
ξανθό αγόρι, γαλανά μάτια, γυαλιστερά
μαλλιά, όμορφες στιγμές, αχώριστοι φίλοι
επιθετικοί προσδιορισμοί
π.χ. μικροκαμωμένη γυναίκα, χαριτωμένο
κορίτσι, γυμνασμένα μπράτσα, αφηρημένος
μαθητής, ραμμένα ρούχα
Όταν
περιγράφουμε ένα
πρόσωπο το οποίο
γνωρίζουμε,
χρησιμοποιούμε