Յոհան Սեբաստիան Բախ

1. Յոհան Սեբաստիան Բախ
«Բախը հարմոնիայի նախահայրն է»
Բեթհովեն

2. Նախաբան
• Մոտ 400 տարի առաջ Գերմանիա քաղաքում
ապրում էր մի հացթուխ` Ֆեյտ Բախը: Նա
աղքատ էր, աշխատասեր ու շատ բարի: Նա աչքի
էր ընկնում երաժշտության հանդեպ մեծ սիրով:

3. • Այս սերը դեպի երաժշտությունը փոխանցվել է
նրանից իր երեխաներին, թոռներին և ծոռներին:
Գրեթե բոլորը դառնում էին երաժիշտներ` երգի
ուսուցիչներ, երգեհոնահարներ, ջութակահարներ,
ֆլեյտահարներ, շեփորահարներ, կոմպոզիտորներ:
Նրանք սփռվեցին տարբեր քաղաքներով: Եվ եկավ մի
ժամանակ, որ Բախ ազգանունով այնքան շատ
երաժիշտ կար, որ բոլոր երաժիշտներին սկսեցին
<<բախ>> անվանել: Տարին մեկ անգամ Բախերի
ամենահարգված ազգականի տանը հավաքվում էին
բոլոր Բախերը և միասին նշում էին բոլոր կարևոր
ընտանեկան իրադարձությունները: Նրանք այդ օրը
իսկական տոն էին դարձնում` երգում էին
ժողովրդական երգեր, նվագում էին տարբեր
գործիքների վրա, կատակում էին և ծիծաղում: Այսպես
էին ապրում Բախերը:

4. Կենսագրություն
1685թ. մարտի 21 – 1750թ. հուլիսի 28
• Ծնվել է 1685թ. մարտի 21 – ին Գերմանիայի
Այզենախ քաղաքում երաժշտի ընտանիքում:
Նա պատկանում է Թյուրինգիայի Բախերի
տոհմին, որը 17-18 րդ դարերում տվել է
երաժիշտների մի քանի սերունդ: Ինչպես բոլոր
Բախերը նա համեստ էր, աշխատասեր և
հպարտ: Նա անչափ սիրում էր
երաժշտությունը և ամբողջ կյանքը նվիրել էր
դրան: Նրա կյանքը անցնում էր
դժվարությունների և աղքատության մեջ:

5. Մանկությունը
• Յոհան Սեբաստիանը տան ամենափոքրն էր՝ ութերորդը:
Յոհանը շատ շուտ է կորցրել ծնողներին: Տասը տարեկանից
նրա խնամքով զբաղվել է ավագ եղբայրը՝ Յոհան
Քրիստոֆերը, որը եկեղեցական դպրոցի երգի ուսուցիչ
էր: Նա Սեբաստիանին երաժտության դասեր էր տալիս: Վաղ
տարիքում Սեբաստիանը վարժ նվագել է երգեհոն, ջութակ և
կլավիր, ուսումնասիրել և յուրացրել է եվրոպական
երաժշտարվեստի տարբեր ոճեր:
• Սակայն եղբայրը շատ խիստ էր և չէր նկատում նրա
բացառիկ ընդունակությունները: Տանը կար նոտաների մի
տետր, որը նա արգելել էր եղբորը վերցնել: Սեբաստիանը
գիշերը այն վերցնում էր և արտագրում եղբորից գաղտնի:
Սա հետագայում տեսողության լուրջ խնդիրների պատճառ
դարձավ :

6. Կրթությունը
• 1700թ. Բախն ավարտել է Օրդրուֆի, 1703թ.՝ Լյունեբուրգի
գիմնազիաները: Բացառիկ օժտվածության և
աշխատասիրության շնորհիվ պատանին վաղ հասակից
նվագել է երգեհոն, ջութակ ու կլավեսին, ուսումնասիրել և
յուրացրել է եվրոպական երաժշտարվեստի տարբեր ոճեր:
Եղել է պալատական ջութակահար, եկեղեցու
երգեհոնահար, ղեկավարել երգչախումբ, ուսանողական
«Երաժշտական կոլեգիան»:

7. Ստեղծագործությունները
• Բախի երաժշտությունը պոլիֆոնիկ ժանրի է: Կարծես թե մի ձայնը
խոսում է մյուսի հետ, վիճում է, ապացուցում է իր տեսակետը: Հետո այդ
ձայները միաձուլվում են և հնչում են միասին:
• Նա գրել է տարբեր ժանրերի 1000-ից ավելի երկեր (բացառությամբ
օպերայի)` խոշոր վոկալ-սիմֆոնիկ, քնարափիլիսոփայական
բովանդակությամբ կանտատներ, պասսիոններ, մեսսաներ,
օրատորիաներ և պատարագներ: Ստեղծել է նաև գործիքային
երաժշտություն: Երգեհոնի համար գրել է մոտ 250 ստեղծագործություն
(պրելյուդ, տոկատ, ֆուգա, սոնատ և այլն), որոնք երգեհոնային
երաժշտության գոհարներից են, կլավեսինի 200-ից ավելի գործեր, նաև
պրելյուդի և ֆուգաների 48 շարք: Երաժշտության պատմության մեջ
առանձնահատուկ տեղ ունեն նրա ջութակի և թավջութակի
մենանվագները, 6 «Բրանդենբուրգյան կոնցերտները» և այլ
ստեղծագործություններ: Բախն առաջինն է ստեղծել կոնցերտներ 1, 2, 3 և
4 կլավեսինի համար նվագախմբի հետ:

8. Կյանքի ավարտը
• Կյանքի վերջին տարիներին
անհաջող
վիրահատությունից հետո
կորցրել է տեսողությունը,
սակայն շարունակել է
ստեղծագործել: Նրան օգնել
է գրառել նոտաները իր
կինը: Մահացել է 1750
թվականի հուլիսի 28-ին
աղքատության մեջ:
Կոմպոզիտորի մահից հետո
մոտ 80 տարի չի հնչել նրա
երաժշտությունը,
անհետացել է նաև
գերեզմանը:

9. • Կյանքի օրոք նրա ստեղծագործություններից
շատ քչերն են հրապարակվել: Շատերը մինչ օրս
չեն գտնվել: Բախի երկերն առաջինը կյանքի է
կոչել գերմանացի կոմպոզիտոր Ֆելիքս
Մենդելսոնը: 1829թ. նա ներկայացրել է մեծ
կոմպոզիտորի ամենավեհ երկերից
«Չարչարանքներ ըստ Մատթեոսի» պասսիոնը,
որով սկսվել է Բախի ստեղծագործությունների
հաղթարշավը: 1950թ.-ից Լայպցիգում 4 տարին
մեկ անցկացվում է Բախի անվան միջազգային
երաժշտական մրցույթ:
Արվեստի ճանաչում և
գնահատում

10. Հայտնի ստեղծագործություններից
հատվածներ
Տոկատա և ֆուգա (ռե մինոր)
Օդ (սյուիտ№3 նվագախմբի համար ռե
մաժոր)
Կատակ (Բադիների, սյուիտ № 2)

11. Աղբյուրներ
• dasaran.am
• heqiat.am
• allforchildren.ru
• Նյութը պատրաստեց`
Սերգեյ Բոյախչյանը
7-3 դասարան